بهشتیپور: قطعنامه شورای امنیت انتخاب بین بد و بدتر است
کارشناس بینالملل در گفتگو با «نسیم» گفت: در مورد تحریمها عراقچی توضیح دقیق نداد/ نکته منفی باقیماندن زیر فصل۷ است/ ایران و ۶ کشور توافق را امضا نمیکنند تا دست پارلمان اروپا، کنگره آمریکا و مجلس ایران بسته نشود
حسن بهشتیپور کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با خبرنگار «نسیم»، در خصوص اظهارات شب گذشته عراقچی در گفتگوی ویژه خبری با بیان اینکه باید توافق را ببینیم و ارزیابی دقیقی داشته باشیم و ندیده نمیشود قضاوت کرد اظهار داشت: اما آقای عراقچی آن چیزی که ممکن بوده را برای مردم توضیح دادند که الزاما آنچه که مطلوب ما است نیست.
بهشتیپور با بیان اینکه در مذاکرات آن چیزی که مطلوب ماست الزاما منطبق با آن چیزی که ممکن است نیست گفت: هرچند توافق با توجه به شرایط به دست میآید اما قطعاً ایران زیر بار توافق بد نخواهد رفت و آن چیزی که آقای عراقچی توضیح دادند یک چارچوب توافق خوب است البته باید جزئیاتش را ببینیم و قضاوت کنیم و ببینیم آنها دو سال مذاکره چه کار کردند.
وی در خصوص امکان صدور قطعنامه شورای امنیت بدون امضای توافق توسط کشورهای مذاکره کنند گفت: مگر قبل از این زمانی که در شورای امنیت برای ما قطعنامه صادر کردند از ما نظر خواسته بودند یا مگر چیزی امضاء شده بود که 7-8 قطعنامه بر علیه ملت ایران صادر کردند؟ اما اکنون برای اولین بار میخواهد قطعنامهای صادر شود که قبل از آن بر روی چارچوبی با هم توافق کردند.
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه توافق به معنای امضای نهایی نیست گفت: بلکه این به معنای این است که کلیات را پذیرفتند؛ مثل توافق ژنو که چیزی را امضاء نکردند ولی هر دو طرف متعهد به اجرا شدند و اجرا هم کردند در لوزان هم همینطور بود و الآن هم این وضع به این شکل میخواهد مدیریت شود که در مرحله اول به شورای امنیت برود تا قطعنامه صادر شود و برجام را در ذیل این قطعنامه بگذارند.
وی با بیان اینکه قطعنامه ذیل فصل هفت شورای امنیت انتخاب بین بد و بدتر است گفت: این قطعنامهای که در کاسه ملت ایران گذاشتهاند بهتر از قبل است چون بالاخره توافقی در آن وجود داشته و نظرات ایران را خواستند و این مقدمهای است برای خارج کردن ایران از زیر فصل هفتم است.
بهشتیپور خاطر نشان کرد: اگر در یک قطعنامه شورای امنیت قطعنامههای قبلی لغو شود گام مثبتی است اما آن چیزی که منفی است این است که ما همچنان زیر فصل هفتم میمانیم و اگر ما این اقدامات را هم نمیکردیم باز زیر فصل هفتم میماندیم.
وی در جواب کسانی که میگویند اگر ما به قطعنامه ذیل فصل هفتم را بپذیریم خودمان به دست خودمان قطعنامه سازمان ملل را به رسمیت شناختهایم گفت: چه به رسمیت بشناسیم و چه نشناسیم، تعهدات بینالمللی همچنان بر ملت ایران تحمیل شده و همین الآن هم در حال تحمیل است اما اگر ما گامی برداریم که از ساز و کارهای آنها برای کاهش فشار بر ملت ایران استفاده کنیم موفقیت برای ملت است.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به اظهارات شب گذشته عراقچی گفت: آن چیزی که آقای عراقچی توضیح میدهد یک تصمیم شورای امنیت است که اصلاً نیازی به امضای کسی ندارد و آنها خودشان میروند و قطعنامه تصویب میکنند و این دفعه ذیل این قطعنامه چیزی است که قبلاً نظرات ایران گرفته شده در حالی که در قطعنامههای قبلی اصلاً ایران هیچ دخالتی نداشت.
وی افزود: در این مرحله خاص اول باید قطعنامه صادر شود و بعد آن چیزی که توافق شده توسط مجلس شورای اسلامی، کنگره آمریکا و مجلس اروپا بررسی شد و وقتی که بررسیها تمام شد و بعد از اعلام نظر اجرای این توافقات شروع میشود.
بهشتیپور با بیان اینکه نظام حاکم برجهان ناعادلانه است گفت: اما ما در این نظام ناعادلانه میتوانیم از ساز و کارهای بین المللی برای اعاده حقمان استفاده کنیم؛ مثلا در جنگ ایران و عراق نیز قطعنامههایی بر علیه ما صادر میکردند و به ما میگفتند آتش بس را بپذیریم در زمانی که دشمن داخل خاک ما بود و اشغال کرده بود بپذیریم که به معنای این بود که تجاوز دشمن را به رسمیت بشناسیم اما با همین ساز و کار ناعادلانه آقای ولایتی بعد از چند سال رایزنی استفاده کردند البته در حالی که رزمندگان ما زحمت زیاد کشیدند و هشت سال جنگیدند ولی بالاخره همین سازمان ملل ناعادلانه مجبور شد در زمان خاویار پرز دکویار رسماً عراق را متجاوز اعلام کرد.
وی با بیان اینکه سازمان ملل در 1377 رسماً متجاوز بودن عراق را اعلام کرد گفت: ولی در سال 59 در حالی قطعنامه صادر میشود که خاک ما را اشغال کرده بودند میگفتند بیائید آتش بس را بپذیرید و برهمین اساس به نتیجه میرسیم که در سیستم ناعادلانه هم میتوانیم از ساز و کارهای بینالمللی برای اینکه حق خودتان را به کرسی بنشانید استفاده کنید.
این کارشناس مسائل بینالملل با اشاره به اینکه متنی تهیه شده که حدودا 20 صفحه اصلی و60 صفحه ملحقات در 5 سرفصل اساسی دارد گفت: این متن جزئیات بسیار دارد و کشورها نشستهاند با همدیگر در مورد کلیاتش توافق کردند ولی آن را برای این امضاء نمیکنند که فردا دست مجلس بسته نباشد و اگر خواستند بتواند آن را رد کند.
وی با اشاره به اینکه دولتهای ایران و 6 کشور روی موضوعاتی به صورت کلی توافق کردند اما آن امضا نکردند گفت: دلیل آن این بوده که پارلمان اروپا، کنگره آمریکا و مجلس ایران بتوانند نظراتشان را بدهند و اگر مخالف باشند نظرات مخالفشان را اعلام کنند و بعداً بتوانند آن را اصلاح کنند اما وقتی چیزی توافق و نهایی شده باشد دیگر نمیشود این کار را انجام داد.
بهشتیپور با اشاره به اینکه وقتی شما چیزی را متعهد میشوید و نهاییاش میکنید دیگر آنجا نمیتوانید بگویید که من اینجا را نمیخواهم گفت: اما ممکن است مانند لوزان که کلیاتی پذیرفته شده بود، هر دو طرف در بخشهایی از آن تغییراتی را ایجاد کنند که اول آمریکاییها و بعداً هم ایران تغییراتی را انجام دادند تا بالاخره به یک طرح جامع رسیدند اما آن طرح جامع را نهایی نکردهاند و گذاشتند تا پارلمان اروپا، کنگره آمریکا و مجلس ایران نظر بدهند و وقتی متناسب با آن نظر دادند و نهایی شد بعداً امضاء و اجرا میکنند.
وی با بیان اینکه آقای عراقچی به شکل دقیق در مورد تحریمها توضیح نداد گفت: اما براساس آن چیزی که بنده اطلاع دارم در همان روز توافق بخش اقتصادی تحریم که مهمترین آن عبارت از تحریمهای نفتی و بانکی است در هر چیزی که مربوط به مسائل هستهای است لغو میشوند که درباره اتحادیه اروپا لغو خواهند شد و اما در بخش مربوط به آمریکا متوقف میشوند که البته راجع به آن نهایی نشده و همچنان آنها پافشاری میکنند متوقف میشود.
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه اگر توافق به دست آید کل تحریمهای گفته شده لغو میشود گفت: اما در مورد آمریکاییها فقط تا زمانی که آن پروسه که باید انجام شود، انجام شود متوقف میشود چون ایران باید اقداماتی را انجام بدهد و اصلیترین نکته قضیه همین جا است.
وی با اشاره به اینکه اقدامات ایران باید با اقدامات طرف مقابل متناظر باشد گفت: معنای متناظر بودن اقدامات این است که به صورت کاملاً هم زمانی باشد نه اینکه اول ایران اقداماتی را انجام دهد و بعد آنها انجام بدهند بلکه هر مرحلهاش متناظر با همدیگر باشد یعنی اگر ایران اقدامی را انجام داد دقیقاً همان روز هم طرف مقابل اقدامات خود را انجام بدهند که مفهومش این میشود که نمیتوانند اقدامات تک مرحلهای و یک جا باشد و چون عملاً کارهایی که ایران باید انجام بدهد زیاد هست و در چند مرحله انجام میشود.
بهشتیپور خاطر نشان کرد: اول و آخر اقدامات ایران و طرفهای 1+5 مشخص است و ثانیاً در چند مرحله انجام میشود که متناظر با همدیگر است و اینگونه نیست که ایران اقداماتی را انجام دهد و بعد آژانس آن را تائید و بعد بخشی از تحریمها را لغو کنند بلکه به محض این است زمانی که ایران آن مرحله را انجام داد آنها هم باید بلافاصله تعهد خود را انجام دهند.
وی در خصوص خط قرمز رهبر معظم انقلاب در مورد راستی آزمایی آژانس در توافق نهایی گفت: فرمایش مقام معظم رهبری این بود که ما اعتمادی به آژانس نداریم و دلیلمان نیز سابقه عملکرد آژانس در گذشته بوده است که سابقه عملکرد آن مربوطه به حقه بازیهایی است که در مورد PMD یا مسائل گذشته و حال داشته که به آن ابعاد احتمالی نظامی میگوئیم.
این کارشناس مسائل بینالملل با بیان اینکه کل موضوع PMD اساساً از بحث توافق جدا شده است گفت: با آمدن آقای آمانو به تهران قرار شد این موضوع در چارچوب ایران و آژانس و نه در چارچوب مذاکرات حل و فصل شود و مذاکرات را منوط به PMD نکنند.
وی خاطر نشان کرد: پس باید توجه داشت که اولاً اگر این تفکیک انجام شده باشد این یک موفقیت است که اصلاً این موضوع را از روند مذاکرات کنار گذاشته و قرار شده بین ایران و آژانس حل و فصل شود اما آن چیزی که آژانس قرار است در خصوص تواقف بگوید این است که مثلاً آیا ما این مقدار از گاز هگزافلورایدمان که قرار بود براساس توافق اکسید کنیم را اکسید کردهایم یا خیر؟ و یا آیا آن سانترفیوژهایی که باید بر میداشتیم را برداشتیم یا خیر که این قسمتهای است که باید آژانس انجام آنها توسط ما را تایید کند.
بهشتیپور با بیان اینکه کارهای محول شده در توافق به آژانس، کارهایی است که به نظر میرسد دقیقاً آژانس میتواند آنها را انجام دهد گفت: بعید میدانم که نگاه مقام معظم رهبری به این بخش از کار آژانس بوده و این نگاه منوط به اقداماتی است که آژانس در مورد اتهامات بیاساسی که به ایران زده بود و مدارکش را آمریکاییها و اسرائیلیها و غیره دادند و از آژانس به عنوان ابزار فشار علیه ایران استفاده کردند انجام میداد.
وی با بیان اینکه اگر در توافق پیشرو آژانس حق بازرسی از مراکز امنیتی و نظامی ما را نداشت ما به هدفمان رسیدم گفت: چون مراکز امنیتی و نظامی خط قرمز ما است و اگر آژانس آنجا نرود و از طرفی کارش فقط این باشد که بیاید و تایید کند که آیا مثلاً ایران اکسید کرده یا نکرده و یا آیا لولههای سانتریفیوژ را گذاشته کنار یا نکرده باشد بعید است که مخالفتی با نظر رهبری وجود داشته باشد.
این کارشناس مسائل بینالملل خاطرنشان کرد: آژانس تنها سازمان و نهادی که میتواند این کارها را انجام دهد و نهاد جایگزینی وجود ندارد؛ چون متخصصین فنی و حقوقی آژانس میتوانند این کار را انجام بدهند و بنابراین آن چیزی که مقام معظم رهبری منظورشان بوده ممنوعیت جاسوسی و رفتن به نهادهای امنیتی ما و همچنین در مورد موضوع PMD است.