امتحانات نهاییِ استاندارد جایگزین کنکور

 جلال موسوی مدیرکل دفتر تدوین و راهبری اسناد و سیاست‌های آموزشی و پژوهشی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی، در خصوص تغییرات کنکور از سال ۱۴۰۲ گفت: ما در این رابطه بررسی‌های زیادی انجام دادیم با تمامی نهادهای مرتبط همچون سازمان سنجش، مرکز پژوهش‌های مجلس، مرکز تحقیقات سازمان سنجش و وزارت آموزش و پرورش مکاتبات متعددی داشتیم و مطالعات تطبیقی انجام دادیم. بسیاری از نظام‌های آموزشی موفق دنیا را بررسی کردیم مثلاً کشور فنلاند اصلاً آزمون تست محور ندارد و مبتنی بر سوابق تحصیلی تصمیم می‌گیرند.

موسوی با بیان اینکه علاوه بر متخصصین علوم تربیتی و پژوهشگران با ذینفعان در آموزش و پرورش و رؤسای دانشگاه‌ها و حتی داوطلبان کنکور هم گفتگو کردیم، افزود: نتیجه همه این گفت‌وگوها این بود که آزمون تست محور نمی‌تواند ملاک توانمندی دانش آموز باشد. به نظام‌های تحصیلی موفق دنیا هم که نگاه کنیم آموزش تحصیلی و آزمون‌های ارزیابی مبتنی بر همان آزمون مدرسه‌ای است و بر اساس همان نتایج آزمون‌های مدرسه‌ای، دانشگاه‌ها دانشجو جذب می‌کنند.

وی در خصوص شبهات مطرح شده درباره عدم رعایت عدالت آموزشی در زمان تأثیر سوابق و آزمون‌های نهایی گفت: موارد مختلفی را باید بررسی کرد. یکی موضوع تقلب است که در آزمون‌های نهایی بیش از این وجود داشته است. ما کنکور را هم بررسی کردیم، در کنکور هم تقلب‌هایی صورت گرفته مواردی از تقلب وجود داشته که حتی نهادهای امنیتی ورود کردند، فروش سوالات کنکور وجود داشته یا داوطلب از ابزارهایی مثل قلم دوربین دار برای تقلب استفاده کرده است.

آزمون تست محور نمی‌تواند ملاک توانمندی دانش آموز باشدمدیرکل دفتر تدوین و راهبری اسناد و سیاست‌های آموزشی و پژوهشی ستاد علم و فناوری دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: قبول داریم که در آزمون‌های نهایی هم تقلب وجود دارد؛ اما امکان تقلب در آزمون‌های تستی آسان‌تر از آزمون‌های تشریحی است.

وی افزود: با این وجود ما موظف هستیم که آزمون‌های نهایی را طوری برگزار کنیم که امکان تقلب در آنها خیلی کمتر باشد. قرار است امنیت جلسات آزمون‌های نهایی از همین امسال مانند امنیت آزمون‌های کنکور ۱۴۰۱ و بعد از آن باشد تا امکان تقلب به صفر برسد و این خیلی پیچیده و دست نیافتنی نیست.

منظور ما از سنوات تحصیلی فقط آزمون‌های نهایی استاندارد است

موسوی با تاکید بر اینکه منظور ما از سنوات تحصیلی فقط آزمون‌های نهایی استاندارد است؛ گفت: برگزاری این آزمون با همان شرایط برگزاری کنکور خواهد بود؛ اگر بتوانیم تا سال ۱۴۰۱ استانداردهای لازم را فراهم کنیم؛ می‌توانیم این اطمینان را به خانواده‌ها بدهیم که ما آزمون‌های نهایی را بهتر از کنکورهای فعلی برگزار می‌کنیم.

وی با بیان اینکه نظام آموزشی ما تشریحی است و تست محور نیست؛ اظهار کرد: معلمی که آموزش می‌دهد تشریحی تدریس می‌کند؛ آزمون‌ها تشریحی است؛ یعنی دانش‌آموز ۱۲ سال با شیوه تشریحی درس می‌خواند اما از وی می‌خواهیم در یک آزمون تستی شرکت کند که در آن مهارت‌های تست زنی خیلی مهم است.

این کارشناسی حوزه آموزش و پرورش گفت: بسیاری از سوالات کنکور نیاز به ده تا پانزده دقیقه وقت است و تنها با دانستن نکته تستی می‌توان آن را حل کرد؛ یعنی دانش‌آموز برای موفقیت در کنکور باید نکات تستی را بلد باشد. ما در نظام آموزشی دروس را به صورت تشریحی به دانش‌آموز یاد می‌دهیم ولی از او تستی جواب می‌خواهیم.

می‌توانیم این اطمینان را به خانواده‌ها بدهیم که ما آزمون‌های نهایی را بهتر از کنکورهای فعلی برگزار می‌کنیم. عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه طبق گفته اساتید و معاونین دانشگاهی کیفیت علمی دانش‌آموزان ورودی به دانشگاه‌ها خیلی پایین آمده است؛ گفت: این به این خاطر بوده است که دانش‌آموزان برای کنکور فقط به دنبال کسب مهارت‌های تست زنی بوده‌اند؛ در حالی که این مهارت‌های تست زنی نه به درد نظام آموزشی ما می‌خورد؛ نه به درد جامعه دانشگاهی می‌خورد و نه به اشتغال شخص این داوطلب کمکی می‌کند.

موسوی با اشاره به اهمیت کتب درسی گفت: در امتحانات نهایی بیشتر از کنکور به کتب درسی توجه می‌شود؛ لذا به دلیل دسترسی همه دانش‌آموزان کشور به کتب درسی، امتحانات نهایی بیشتر از کنکور به عدالت آموزشی نزدیک است.