معاون وزیر اسبق کشاورزی: حجتی اعتقاد به خودکفایی دارد، از جای دیگری برای او تصمیم می‌گیرند

جعفر خلقانی معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی در گفتگوی تفصیلی با «نسیم» در خصوص برخی از اظهار نظرها در مخالفت با خودکفایی در تولید محصولات کشاورزی اظهار کرد: این اظهار نظرها باید از نظر استراتژیک مورد واکاوی قرار گیرد، زیرا اعتقاد به خودکفایی مسئله ای بسیار مهم است که به موارد مختلفی بستگی دارد.

وی افزود: اعتقاد به خودکفایی اولا ریشه در گفتمان انقلاب و امام و رهبری در "اتکا به درون" و اسناد بالا دستی نظام در بخش کشاورزی دارد، ثانیا با اتکا به توانمندی انسانی و ظرفیتهای علمی و پژوهشی در داخل کشور و تنوع اقلیمی و غنای منابع ژنتیکی اکولوژیک ایران امکان پذیر است و ثالثا با یک عزم جدی مردمی و با یک مدیریت جهادی عملی خواهد بود .

معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی گفت: این همان اتفاقی است که در یک دوره شکوفایی بخش کشاورزی و با بکارگیری تنها 30 در صد نتایج علمی موجود در مزرعه، و در یک تلاش جهادی کشور را در گندم خود کفا کرد و اگر ساختار جهاد سازندگی وجود داشت امروز وضعیت بخش کشاورزی غیر از این بود.

وی با انتقاد از بیان این گونه اظهار نظرها در جامعه کشاورزی کشور بیان کرد: یکی از مشکلات تاریخی بخش کشاورزی ایران باور به عدم تولید محصولات کشاورزی در داخل کشور است. افرادی که این دیدگاه را دارند به توانمندی انسانی و ظرفیتهای داخلی کشور باور ندارند و متاسفانه این دیدگاه در دهه های نخست انقلاب اسلامی هم بر نظام مدیریتی کشاورزی کشور استمرار داشته است.

برخی در اتاقهای فکر کشاورزی به دنبال منفعل کردن خودکفایی هستند

معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی افزود: امروز هم چنین صداهایی از برخی مراکز کشاورزی در کشور شنیده می شود، که اگرچه ممکن است مدیریت کنونی بخش کشاورزی کشور این دیدگاه را قبول نداشته باشد، ولی از جاهای دیگری که با این نوع نگاه برنامه ریزی می شود. متاسفانه در حال حاضر ما شاهد این هستیم که با مدیریت اتاقهای فکری آنها ، سعی دارند نیروهای توانمند بخش کشاورزی کشور را منفعل کنند، و نیروهای دانشمند با تفکرات دانش بنیان را به حاشیه ببرند.

خلقانی تاکید برعدم توانایی کشور در خودکفایی محصولات کشاورزی را مصداق نفوذ دشمن در بخش کشاورزی کشور دانست و عنوان کرد: این نوع نگاه یک نگاه نفوذ گرایانه است و وجود این تفکر در برخی از مراکز تصمیم گیری باعث می شود که کشور علیرغم توانمندیهای موجود در مراکز و موسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها در بخش کشاورزی در وضعیت خود باختگی به غرب قرار گیرد، و با توجه به کاهش جدی سرمایه گذاری بخش دولتی و غیر دولتی در تحقیقات کشاورزی این مراکز و موسسات با چالش جدی مواجه باشند.

وی تصریح کرد: در گذشته این تفکر با ادبیاتی مانند لزوم توجه به مزیت نسبی بعضی محصولات ، نسبت به محصولات استراتژیک، کم تجربه بودن نیروهای داخلی و دل خوش بودن به واردات مواد غذایی از خارج، مانع از افزایش تولید محصولات کشاورزی در کالاهای اساسی شده و اتکای این بخش به تفکرات دانش بینان و فناورانه را کاهش داد.

چالش اصلی در کشاورزی تقابل نگاه اتکا به درون و اتکا به بیرون است

معاون وزیر اسبق جهاد کشاورزی خاطرنشان کرد: بعضی ها دلخوش به کیفیت محصولات خارجی هستند و سعی دارند تفکر خود را بر جامعه کشاورزی کشور غالب کنند. در حال حاضر هم چالش اساسی بخش کشاورزی تقابل اصلی در بخش کشاورزی تقابل دو " نگاه اتکا به درون و نگاه به بیرون" است.

خلقانی افزود: امروز صدا هایی از گوشه و کنار شنیده می شود که بر خلاف سیاستهای اقتصاد مقاومتی که اتکا به درون زایی دارد و بر خلاف اهداف انقلاب اسلامی در بخش کشاورزی که به خودکفایی در بخش کشاورزی تاکید دارد سعی بر مخالفت با این دیدگاهها دارد.

وی گفت: این تفکر قصد دارد در میان جوانانی که در عرصه کشاورزی توانمند هستند و نگاه دانش بنیان دارند، سر خوردگی ایجاد کند. اگر ما به خودکفایی و اتکا به درون در کشاورزی اعتقاد نداشته باشیم نه تنها بازار داخلی کالاهای اساسی مورد نیاز مردم به دست اجانب می افتد، بلکه بازار محصولات فناورانه هم به دست دشمن می افتد و فرصت تجاری سازی یافته های تحقیقاتی و شکل گیری چرخه های علم تا ثروت ناممکن می شود.

با وجود این حجم تحقیقات در بخش کشاورزی عده ای چگونه می گویند توان خودکفایی نداریم؟

خلقانی بیان کرد: در حال حاضر قریب به 5000 عضو هیات علمی در بخش فعالیت دارند، بیش از 65 هزار طرح تحقیقاتی کشاورزی در سطح کشور به اتمام رسیده است، و حد اقل بیش از 1000 فناوری حاصل از این پروژه ها قابل سرمایه گذاری برای تجاری سازی است، بنابراین عده ای چگونه می گویند که توان خودکفایی نداریم؟ چرا این تحقیقات به تولید علم به ثروت منجر نمی شود و کشور با انبوهی از فارغ التحصیلان بیکار به ویژه در رشته کشاورزی مواجه شده است. و از اشتغال دانش بنیان در بخش کشاورزی حمایت جدی به عمل نمی آید.

وی با اشاره به امحای 1700 تن سیب زمینی عنوان کرد: من امحای 1700 تن سیب زمینی را در کشور لزوما نشات گرفته از الگوی غربی نمی دانم ولی ما اگر الگوی بهینه کشت را عملیاتی کنیم و برنامه های راهبردی که نوشته شده پیاده سازی شود، این وضعیت به وجود نمی آید.

معاون وزیر اسبق کشاورزی افزود: اتفاقی که در امحای سیب زمینی ها افتاد معلول نداشتن الگوی کشت و معلول عدم پیاده سازی برنامه راهبردی است. برنامه های راهبردی موضوعی، منطقه ای و محصولی علمی مبتنی بر تحقیقات کشاورزی را که قبلا نوشته شده است، از منابع پایه زیر ساختی و اصلی علمی سازی برنامه ریزی تولیدات کشاورزی در مناطق مختلف اکولوژیک و برای مجصولات مختلف و به ویژه ایجاد یک الگوی کشت بهینه دانست و خواستار استفاده از آنها در تدوین نقشه جامع علمی سازی بخش تولید که برای بخش کشاورزی باید به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد شد.

سیاستهایی که به امحای سیب زمینی انجامید از بیرون به ما دیکته می شود

خلقانی عنوان کرد: ما گاهی اوقات توجهی به زیر ساختهای داخلی نمی کنیم و سیاستهایی را در بخش کشاورزی اجرا می کنیم که دیگران به ما دیکته کرده اند. امحا پدیده جدیدی نیست و در برخی موارد در سیاستهای حمایتی کشاورزی جهان مورد استفاده قرار می گیرد ولی نوع حمایت از کشاورزی و شرایط کشاورزی کشورهایی که امحا در ان انجام می شود متفاوت است.

امحای 1700 تن سیب زمینی براساس نوع نگاه حجتی به کشاورزی نبود

خلقانی با اشاره به نگاه مثبت حجتی به مسئله خودکفایی گفت: خوشبختانه نگاه وزیر فعلی جهاد کشاورزی به این شکل که در امحای 1700 تن سیب زمینی اتفاق افتاد نیست و با نگاه راهبردی لزوم اجرای الگوی کشت بهینه در کشور هم خوانی دارد. حجتی با نگاه جهادی به بخش کشاورزی موافق است ولی امیدواریم دلایل این خطا کاملا برای مردم روشن شود. حتی اگر قطعی شود که سیب زمینی های امحا شده فاسد بوده باید دلایل عدم برنامه ریزی سریع برای صادرات آنها و یا استفاده برای رفع نیاز قشر نیازمند و همچنین روش نگهداری سیب زمینی ها به این شکل و فساد آنها ریشه یابی شود.

معاون وزیر اسبق کشاورزی خاطرنشان کرد: نگاه حجتی به بخش کشاورزی در عمل پیاده سازی نمی شود و خروجی چیز دیگری می شود وقتی از آقای وزیر در مورد طرح نکاشت سوال می شود ایشان بلافاصله مخالفت می کنند. ایشان به عنوان راهکار جایگزین طرح بهینه سازی کشت را مطرح می کنند که با توجه به مشکل مدیریت منابع آبی که خود جای بحث زیادی دارد طرح کاملا درستی است.

با این که حجتی مخالف طرح نکاشت است، برخی در حال اجرای این طرح در دریاچه ارومیه است

خلقانی گفت: با این که آقای وزیر مخالف طرح نکاشت هستند، عده ای دیگر که در استان ارومیه مسئولیت احیای دریاچه را بر عهده دارند در عمل طرح نکاشت را دنبال می کنند و می خواهند به عده ای از کشاورزان در ازای نکاشتن دستمزد بدهند . این نگاه در بخش کشاورزی اصلا معنا ندارد. چرا که این نوع برخورد باعث نابودی کشاورزی در آن مناطق و بیکاری کشاورزان در سالهای بعد می شود

اگر مخالفاتهای سال گذشته نبود، طرح نکاشت برای زاینده رود هم اجرا می شد

وی افزود: اگر سال گذشته مخالفت با طرح نکاشت در فضای کارشناسی و نخبگانی کشاورزی کشور ایجاد نمی شد همان کسانی که امروز طرح نکاشت را به بهانه احیای دریاچه ارومیه مطرح می کنند قصد داشتند با نفوذی که در دولت دارند طرح نکاشت را برای زاینده رود و دیگر نقاط کشور هم اجرایی کنند. آقای وزیر با این نگاه مخالفند چون از بدنه جهاد سازندگی آمده اند و سعی دارند با اعتقاد، منش و روش جهادی بخش را مدیریت کنند.

تصمیمات کشاورزی دولت از اتاق فکرهای دیگری به غیر از وزارت جهاد خارج می شود

این تحلیلگر مسائل کشاورزی تاکید کرد: طرح نکاشت و طرحهای دیگر ضد خودکفایی از جاهای دیگری مدیریت می شود و آقای وزیر اعتقاد به خودکفایی دارند. ولی اتاق فکرها و تصمیم سازهای دیگر که در بخش کشاورزی در دولت هم موثر هستند، در عمل و نتیجه ای که به دنبال آن هستند نگاه آقای حجتی را مورد نقد جدی قرار می دهند.