کرونا بهانه جدید دار و دسته ترامپ برای افزایش تحریم دارویی ایران

نسیم آنلاین؛ محمد رستم‌پور: الی کلیفتون در اینترسپت نوشت: به‌رغم شیوع ویروس کرونا و بحران گسترده در بهداشت عمومی در ایران، یک گروه فشار ضدایرانی که روابط نزدیکی با دولت ترامپ دارد؛ به دنبال ترغیب شرکت‌های دارویی است تا تجارت با ایران را لغو کنند. به ویژه آن دسته از شرکت‌هایی که با عنوان معافیت‌های بشردوستانه از تحریم‌های آمریکا مصون مانده‌اند.

ویروس کرونا که اکنون در سراسر دنیا شیوع پیدا کرده، ایران را نیز دربرگرفته و به کشته شدن 107 نفر و بیماری 3515 نفر منجر شده است. با این همه، گروه فشار «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» به دنبال این است که اندک کانال‌های مالی دادوستد دارو که با عناوینی همچون معافیت‌های بشردوستانه و حق دسترسی به درمان از تحریم‌های دولت ترامپ استثناء شده‌اند، هدف گرفته است.

«تایلر کولیس» وکیل متخصص تحریم‌ در دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری آمریکا (اوفک) می‌گوید: «تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران، تأثیرات بلندمدتی بر توان ایران برای واردات آزادانه دارو و کالاهای پزشکی وارد کرده است». او به نقش «گروه‌های خارجی» در این گونه تحریم‌ها اشاره دارد. گروه‌هایی که با استخدام وکلا و محققان، می‌کوشند اطلاعات شرکت‌هایی که با ایران تجارت می‌کنند، به دست آورده و در اختیار وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار دهند. کولیس می‌گوید: «این گروه‌ها به دنبال این هستند که اعتبار شرکت‌هایی که به شکل قانونی و مطابق معافیت‌های مستند با ایران تجارت پزشکی و دارویی می‌کنند، خدشه‌دار کنند و هزینه‌های تجارت با ایران را برای آنان افزایش دهند».

وزارت خزانه‌داری آمریکا بر اساس گواهی‌های ویژه‌ای، تجارت پزشکی و موارد بشردوستانه را از تحریم‌های فلج‌کننده علیه ایران استثناء کرده است. اما شرکت‌هایی که به دنبال تجارت با ایران هستند، باید مجوز وزارت خزانه‌داری آمریکا را کسب کنند و گروه «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» به دنبال ناامیدسازی شرکت‌ها از دریافت این مجوزهاست. کولیس تصریح می‌کند به رغم اینکه تلاش‌های آنان ناچیز است و از اینها گذشته، چون عملاً تجارت با ایران، چندان پرسود نیست؛ این گروه‌ها به عملیات‌های بی‌اعتبارسازی شرکت‌ها اقدام می‌کنند که تأثیر قابل توجهی بر تحلیل سود و هزینه تجارت با ایران می‌گذارد.

«جوشوآ سیلبربرگ» سخنگوی گروه «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» از پاسخگویی درباره این گونه عملیات‌ها علیه شرکت‌هایی که با ایران دادوستد دارویی و پزشکی دارند، طفره رفت و با اشاره به توافق‌نامه تجارت در موضوعات بشردوستانه میان سوئیس و آمریکا گفت: «اتحاد علیه ایران هسته‌ای، سابقه‌ای طولانی در حمایت و همبستگی با مردم ایران دارد». «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» می‌گوید به دنبال این است که «حکومت ایران از تلاش برای دستیابی به سلاح هسته‌ای دست بردارد و هم‌زمان کوشش می‌کند با اقداماتش، مردم ایران را تنبیه نکند». در حالی که جامعه اطلاعاتی آمریکا اعتقاد ندارد حکومت ایران تمایل یا برنامه‌ای برای ساخت سلاح هسته‌ای داشته باشد. با این حال، تلاش‌های این گروه از تحریم‌ها به تحت فشار قرار دادن شرکت‌هایی که با ایران دادوستد و ارتباطات دارویی و پزشکی دارند، کشیده شده است. ارتباطاتی که می‌تواند سیستم بهداشت و درمان ایران را از جمله در بحران گسترده حاصل از شیوع کرونا کمک کند.

«گروه اتحاد علیه ایران هسته‌ای» یک دفتر ثبت تجارت با ایران راه انداخته که یک پایگاه داده آنلاین از اطلاعات شرکت‌هایی که با ایران رابطه تجاری دارند، ارائه می‌کند. این گروه همچنین در کمپین فشار علیه ایران، 9 شرکت داروسازی، بیوتکنولوژی و تجهیزات پزشکی که همگی از مجوزهای لازم برای تجارت با ایران برخوردارند؛ هدف گرفته است. به نظر می‌رسد مجاری قانونی برای تجارت بشردوستانه دارویی و پزشکی با ایران نتوانسته‌اند به میزان کافی، دارو و کالاهای بشردوستانه را برای ایران فراهم کنند.

اقدامات «گروه اتحاد علیه ایران هسته‌ای» به ویژه به دلیل رابطه ویژه‌اش با دولت ترامپ و همچنین با دشمنان سیاست‌های منطقه‌ای ایران از جمله عربستان سعودی و امارات متحده عربی و اسرائیل و همچنین با بزرگترین اهداءکنندگان کمک‌های مالی به جمهوری‌خواهان یعنی شلدون آدلسون و همسرش قابل توجه است. جان بولتون، پیش از آنکه مشاور امنیت ملّی دولت ترامپ شود و پس از برکناری، مشاور ارشد این گروه ضدایرانی بوده است. «پروژه مقابله با تروریسم» که پوشش اقدامات «اتحاد علیه ایران هسته‌ای» است، در سال‌‌های 2016 تا 2017، 240 هزار دلار به بولتون پرداخت کرد. انتصاب جان بولتون به عنوان مشاور امنیت ملّی آمریکا به دنبال سیاست ترامپ در خارج شدن از توافق هسته‌ای با ایران رخ داد.

غیر از بولتون، دولت ترامپ دو بار مایک پمئو، وزیر امور خارجه آمریکا را به اجلاس سالانه گروه اتحاد علیه ایران هسته‌ای که هم‌زمان با نشست مجمع عمومی سازمان ملل برگزار می‌شد، فرستاد. پمپئو هر دو بار ادعاهای عجیب و غریبی در مورد تأمین مالی فعالیت‌های تروریستی ایران در اروپا و استراتژی «فشار حداکثری» آمریکا با شرکت‌کنندگان در این اجلاس که دیپلمات‌های برجسته‌ و مقامات اطلاعاتی از کشورهای منطقه خلیج فارس و اسرائیل بودند، طرح کرد.

در آخرین اجلاس این گروه که سپتامبر گذشته برگزار شد، «ریچارد گرنل»، سفیر آمریکا در آلمان که اکنون مدیر اطلاعات ملّی دولت ترامپ است و دوستان جنگ‌طلب فراوانی در خاورمیانه دارد، نیز حضور داشت. گروه اتحاد علیه ایران هسته‌ای و مجموعه سازمان‌ها و نهادهای مرتبط با آن، با پادشاهی‌های منطقه ارتباطات وسیعی دارد. در سال 2014، ایمیلی افشاء شد که در آن، یک عضو هیئت مشاوره گروه از امارات متحده عربی درخواست حمایت کرده بود. همچنین در اجلاس آخر، سرمایه‌گذار ارشد گروه، «توماس کاپلان» که مجموعه شرکت‌های او از ناآرامی‌های خاورمیانه سود می‌کنند، حضور داشت.

در نهایت، حمایت هنگفت مالی آدلسون و همسرش از این گروه، دیدگاه جمهوری‌خواهان جنگ‌طلب را نسبت به ایران آشکار می‌کند. در سال 2013، آدلسون در یک نشست در دانشگاه یِشیوا گفت اوباما باید به ایران حمله هسته‌ای کند و ایران را تهدید کند در صورتی که برنامه هسته‌ای‌اش را از بین نبرد، «محو خواهد شد». آدلسون‌ها، بزرگترین اهداءکنندگان کمک‌های مالی به کمپین انتخاباتی ترامپ در سال 2016 و کمپین جمهوری‌خواهان در سال 2018 بودند. بر اساس تخمین‌ها، آنها صد میلیون دلار برای انتخاب مجدد ترامپ و حمایت از کاندیداهای جمهوری‌خواه کنگره در سال 2020 هزینه خواهند کرد.

در حالی که فشارهای شدید مالی دولت ترامپ علیه ایران با شیوع ویروس کرونا در این کشور همزمان شده، تایلر کولیس یادآوری می‌کند تحریم‌های مرتبط با دادوستد دارویی و کالاهای پزشکی در دولت‌های پیش از ترامپ آغاز شده و در دولت ترامپ تشدید شده است.