زنگنه پالایشگاه‌سازی را تعطیل کرد، واردات روزانه بنزین به ۱۲ میلیون رسید!

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: مجید حیدری : تقویم دولت یازدهم در صفحات پایانی و افزایش واردات بنزین درنقطه اوج خود؛ واردات بنزین به کشور 68 روز مانده به انتهای عمر رسمی دولت یازدهم به 12 میلیون لیتر در روز رسیده، رقمی که گویای افزایش 10 میلیون لیتری واردات این سوخت پرمصرف درقیاس با انتهای دولت دهم در 4 سال قبل است. به جرات می‌توان این مقدار واردات را یک رکورد جدید دانست که وزارت تحت امر بیژن نامدار زنگنه توانسته آن را به نام خود ثبت سازد.

جلیل سالاری، مدیر عامل اسبق شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران در گفتگو با « نسیم آنلاین » میزان واردات بنزین درسالجاری را روزانه 16 میلیون لیتر دانسته که برخورد سیاسی با بنزین تولید داخل منجر به واردات دستکم پنج میلیارد دلار بنزین در سه سال اخیر از خارج شده و افزوده که در این مدت واردات بنزین ۲۵۰ درصد رشد داشته است.

از این رو، می توان نتیجه گرفت که بیژن نامدار زنگنه به عنوان سیاستگذار و سکاندار وزارتخانه عریض و طویل نفت بازیگر اصلی سناریوی واردات بنزین به شمار می‌آید.

به نظر میرسد، با به پایان رسیدن فصل خزان دولت یازدهم در ماههای واپسین، شمارش جوجه ها هم از اکنون کلید خورده است. در حال حاضر، از 9 پالایشگاه موجود در چرخه صنعت پالایشی کشور، هفت پالایشگاه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و 2 پالایشگاه شازند امام خمینی (ره) و بندرعباس در فواصل سال های 72 و 76 به بهره برداری رسیده اند.

با این حساب، در هشت سال اول وزارت زنگنه هیچ پالایشگاهی فرصت حضور در سپهر پالایشگاهی کشور را نیافته و پالایشگاه ستاره خلیج فارس هم که اکنون تاریخ بهره برداری از آن در فواصل زمانی مختلف دست به دست می‌شود هم مربوط به سال‌های بعد از خروج او از مصدر قدرت دروزارت نفت بوده است.

هر چند که شکی باقی نمی ماند که این دولت با همه تلاش خود، لااقل درخودکفایی بنزین و پرهیز از خروج ارز بیشتر از کشور بابت واردات بنزین، نمره ای بهتر از مردودی صید نخواهد کرد.

بنزین در ایران همواره یکی از پرمصرف ترین کالاهای نفتی به شمار می‌رود، بنابراین سیر مصرف آن در همه این سال‌ها صعودی بوده است.

بر اساس آمارهای رسمی، هم اکنون، میانگین مصرف بنزین روزانه درکشور 74 میلیون لیتر بوده که البته این آمار تا میانه آذرماه محاسبه شده و هرچه که به انتهای سال و فرارسیدن سال نو نزدیکتر می‌شویم آمارمصرف از رشدی جهنده تر برخوردار خواهد شد.

طبق اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی درحال حاضر، روزانه 61 میلیون لیتر بنزین پایه در کشور تولید می شود که با امتزاج، این عدد به 63 میلیون لیتر در روز خواهد رسید.

گفته می‌شود که از این مقدار بنزین تولیدی، سهم بنزین یورو 4 دستکم 25 میلیون لیتر در روز است که قرار شده در سال آینده و با وارد مدار شدن پالایشگاه ستاره خلیج فارس، 22 میلیون لیتر دیگر بر آن اضافه شود. به خوبی روشن است که با محاسبه تفاضل میزان تولید و مصرف بنزین،شکاف پیش آمده با واردات بنزین پر خواهد شد.

وزارت نفت، این اواخر، افزایش پنج درصدی مصرف بنزین در 10 ماهه امسال را ناشی از افزایش 9 درصدی خودرو و موتورسیکلت و رشد چهار درصدی تولید ناخالص داخلی می داند.

پیش بینی می‌شود، با ادامه روند پیش رو و افزایش حجم سفرهای نوروزی مصرف بنزین کشور قدعلم کرده و وزارت نفت با شتاب بیشتری تن به واردات بنزین بسپارد.

افزایش واردات بنزین درسال های اخیربا دو عامل ارتباط مستقیمی داشته است که نخستین آن، توسعه کند طرح‌های پالایشگاهی و دلیل دوم، افزایش مصرف بنزین بوده است.

بر این موارد، می‌توان اجرای نامناسب هدفمندی یارانه‌ها، تک نرخی کردن بنزین و از رده خارج کردن کارت سوخت را هم افزود. اقدامی که هیچگاه وزارت نفت دلیل محکمی برای این اقدامات خود نیاورد. واقعیت این است که تولید بنزین در کشور از سال 92 تا اکنون تفاوت چندانی نداشته و عدد تولید، همواره در دایره 62 میلیون لیتر در روز محبوس شده است.

در عوض، وزارت نفت در این سالها اعلام داشته که فاز نخست پالایشگاه ستاره خلیج فارس، همین امروزو فردا به بهره برداری می رسد که به نظر می رسد با همه تلاش‌های کهنه سربازان زنگنه، حتی گشایش فاز نخست این پالایشگاه به عمر دولت یازدهم وصال ندهد.

تا اینجای کار، تردیدی نیست که وزارت نفت در خودکفایی بنزین در کشور و جلوگیری از مصرف بی‌رویه سوخت مذکور کارنامه قالبل قبولی نداشته و با ادامه این روند، بیم آن می‌رود که واردات بنزین به مراتب بیشتر هم شود.

تعلل وزارت نفت دربهره برداری از پالایشگاه ستاره خلیج فارس، یک اشتباه نابخشودنی است که نتیجه آن تا اکنون، زدن چوب حراج به منافع ملی بوده است. به ویژه آنکه با بخشی از دلارهای خارج شده بابت واردات بنزین، به سهولت، ستاره خلیج فارس تا اکنون در آسمان صنعت پالایشی کشور درخشیدن گرفته بود.

کندو کاو در این تعلل، زنگنه و تیم همراه را به مراتب در مظان اتهام کم کاری قرار می‌دهد.

آیا با وجود سردادن شعار وزیرنفت دایر بر اولویت وزارتخانه متبوع او برای به اتمام رساندن پالایشگاه ستاره خلیج فارس، می‌توان باورکرد که زنگنه اراده قلبی هم برای تحقق این شعار مهم داشته است؟