آمار واردات بنزین "محرمانه" شد/ رئیس‌جمهور خبر دارد زنگنه در وزارت نفت چه می‌کند؟!

گروه اقتصادی «نسیم آنلاین » : بولتن آماری سازمان اوپک اعلام داشته که مصرف بنزین در ایران به بالاترین سطح خود در پنج سال گذشته رسیده و با رشد 4.1 درصدی نسبت به سال 2014 میلادی به 455 هزار بشکه در روز رسیده است. این رقم درست برخلاف عددی است که مدیران وزارت نفت به تازگی اعلام کرده و گفته‌اند که رشد مصرف بنزین از حدود 2 درصد در سال گذشته تجاوز نیافته است.! بنابراین چه دلایلی را می‌توان به عنوان عوامل مهم این اختلاف آمار در تولید و واردات بنزین به حساب آورد؟

به گزارش «نسیم آنلاین» بر اساس اعلام شرکت ملی پخش فراورده‌های نفتی در یک سال گذشته به طور متوسط روزانه 70.6 میلیون لیتر بنزین در کشور مصرف شده که از این مقدار 9 میلیون لیتر آن به صورت روزانه وارد کشور شده است.

بهترین دستاویز از نظر وزارت نفت برای توجیه ساختن واردات، برخواسته از عواملی چون افزایش تعداد وسایل نقلیه، حفظ ذخایر استراتژیک و پاسخگویی به نیاز رو به افزایش مصرف بنزین در کشور بوده است. گفته می‌شود که در سال گذشته 8 درصد به تعداد وسایل نقلیه افزوده شده که بر این اساس می‌توان برآورد کرد که تعداد وسایل نقلیه موجود در کشور به 17 میلیون دستگاه رسیده باشد.

حال آنکه وزارت نفت مدعی است که بر خلاف افزایش 8 درصدی تعداد وسایل نقلیه، میزان مصرف بنزین در کشور از مرز 2 درصد عبور نکرده است، ادعایی که لااقل گزارش اماری سازمان اوپک به صراحت آن را رد می کند.

چنانچه آمار مصرف بنزین در کشور همین رقم مذکور در نظر گرفته شود، چرا واردات بنزین به کشور از شیبی تند برخوردار بوده و از عدد روزانه یک میلیون لیتر در سال اول دولت تدبیر و امید به رقم روزانه 12 میلیون لیتر در سال گذشته رسیده است.

هر چند که مدیر سابق امور بین الملل وزارت نفت معتقد است که حجم واردات بنزین مدت‌ها است که از مرز 15 میلیون لیتر در روز هم گذشته است، موضوعی که هیچگاه وزارت نفت آن را رد نکرده است اما تایید هم نکرده است. گفته میشود وزارت نفت در سال جدید آمار واردات بنزین را به طور رسمی در سال جدید اعلام نکرده است! با این اوصاف، درست بودن این ادعای خطیبی، یک رسوایی بزرگ برای وزارت نفت به حساب می‌آید که در تلاش است آمار واردات بنزین را همچنان استتار سازد.

گمان می رود، جدای از عوامل از پیش گفته از ناحیه وزارت نفت برای توجیه واردات بنزین در سال گذشته اما طولانی شدن دوره تعمیرات اساسی برخی از پالایشگاه‌های نفت از جمله شازند اراک هم در این راستا بی‌تاثیر نبوده است.

در عین حال، عباس کاظمی مدیر عامل شرکت ملی پالای پخش فرآورده‌های نفتی خبر داده که ایران تا سال 2020 میلادی ظرفیت پالایشی نفت خود را از رقم کنونی یک میلیون و 800 هزار بشکه‌ای به 3 میلیون و 200 هزار بشکه در روز خواهد رساند که گفته می‌شود که ساخت سه پالایشگاه جدید یعنی پالایشگاه بهمن گنوی با ظرفیت پالایشی 300 هزار بشکه، آناهیتا کرمانشاه با 150 هزار بشکه در روز و پالایشگاه پارس با ظرفیت 120 هزار بشکه در روز از جمله این طرح‌ها به شمار می‌رود.

اما اشاره شفافی نشده که رقم 14 میلیارد دلاری سرمایه مورد نیازبرای تحقق این مهم، از چه محلی تامین خواهد شد، به ویژه آنکه وزارت نفت در سالیان اخیر به شدت در کویر خشکسالی منابع مالی دست و پا می زند.

به گزارش «نسیم آنلاین» وزارت نفت در سالیان اخیر به دلیل عمر بالای چاه های نفت و فرسوده بودن تجهیزات، افت فشار چاه‌ها،خروج نیروی انسانی کارشناس از بدنه این وزارتخانه و اعمال تحریم‌های بین المللی دچار کمبود منابع درآمدی شده که بر این اساس ، وزارت نفت روزگار سختی را پشت سر گذارده و همین امر میزان تولیدات نفت خام ایران را تا سطح 900 هزار بشکه در روز کاهش داده است.

هر چند که وزارت نفت می‌گوید که با اجرای برجام، میزان تولید نفت خام کشور از رقم 3 میلیون و 800 هزار بشکه در روز عبور کرده که دستکم 2 میلیون بشکه آن صادر می شود.

واقعیت این است که تنگدستی دولت و وزارت نفت در سالیان اخیر، طرح‌های پالایشگاهی این وزارت‌خانه را به طرز وحشتناکی به حاشیه برده است.

افزایش قیمت بنزین از سال گذشته و رسیدن آن به سطح یک هزار تومان هم اشتهای خودروهای موجود در کشور را کاهش نداده و متوسط مصرف بنزین اکنون به روزانه 71 میلیون لیتر رسیده است. نتیجه این پدیده، انتخاب ساده ترین راه، یعنی، تن دادن وزارت نفت به واردات 3 میلیارد و 285 میلیون لیتری بنزین در سال گذشته بوده که هزینه آن برای این وزارتخانه و دولت یک میلیارد دلار بوده است. این حجم واردات از مدتها قبل صدای بالاترین مقامات ارشد کشور را هم در آورده که جملگی از واردات بنزین به شدت ابراز ناخرسندی کرده اند.

این حجم انتقادات از واردات بنزین و تعلل در افزایش ظرفیت پالایشی در داخل از سوی وزارت نفت، یک تصویر واضح از وزارت نفت به نمایش گذارده که به واقع ،زنگنه و تیم همراه ،ناتوان تر از آن نشان داده که حتی نتوانسته اند سدی کوچک در مقابل سیر صعودی واردات بنزین بسازند.

به واقع، در یکسال انتهایی دولت تدبیر، وزارت نفت در تامین بنزین از تولید داخل کارنامه قابل قبولی از خود ارائه نداده و رؤیای حضور ایران در کلوپ صادر کنندگان بنزین فقط درحد حرف باقی ماند.

زنگنه به تازگی، قرار گرفتن در دوران تحریم برای ایران را همانند قرار گرفتن در ته چاه دانسته که نمی‌توان در آنجا فوتبال بازی کرد و گفته آنجا باید تنها خودت را نجات دهی و زنده نگه داری و نتیجه گیری کرده که در شرایط حاضر و پس از برجام صنعت نفت دچار اتفاقات بزرگی شده است.

واقعیت این است که اجرایی شدن برجام در 6 ماهگی خود و افزایش واردات بنزین و خروج ارز از کشور نشان داده که ژنرال همچنان در درونی سازی بنزین کشور عاجز تر از گذشته شده و به جای بالا کشیدن پاشنه خود برای افزایش تولید بنزین، فقط به دنبال تعویض زمین بازی است، این یعنی یک استراتژی برای فرار به جلو.

جالب تر اینکه بجای تمرکز بر سرمایه گذاری‌ در صنابع داخلی پالایشی اما مدیران این صنعت برای خرید سهام پالایشگاه‌ها در خارج از کشور هموره راهی ینگه دنیا می شوند. برجام اکنون در 6 ماهگی خود طعم شیرینی برای صنعت پالایشی کشور به دنبال نداشته و عمده مهمانان خارجی زنگنه هم در این مدت پس از گرفتن عکس یادگاری در اتاق ژنرال و پس از رجعت به کشور خویش، حتی پشت سر خود را هم نگاه نکرده‌اند. افزایش واردات و وابسته تر شدن کشور به بنزین وارداتی، به طور قطع حلقه محاصره را برای زنگنه تنگ‌تر خواهد کرد.

بنابراین نداشتن عزم جزم برای راه اندازی پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سه سال اخیر و اجتناب نکردن از واردات بنزین، از زنگنه یک ژنرال خسته و کهنسال ساخته که فرمان آماده باش او اینک حتی ازطبقه فوقانی وزارت نفت به طبقات تحتانی هم نمی‌رسد.

افزایش واردات بنزین و محقق نشدن برنامه های او این پرسش مهم را مطرح ساخته که آیا وقت خداحافظی زنگنه از صنعت نفت کشور فرا نرسیده است؟