باروری بالا، امید به زندگی پایین
هدف گذاری مسئولان افزایش جمعیت سیستان و بلوچستان تا ۴ میلیون نفر است، در حالیکه جمعیت ساکن در این استان در حال حاضر در حال دستوپنجهنرم کردن با مشکلاتی همچون سن امید به زندگی پایین، شاخص فلاکت بالا و امنیت غذایی بسیار پایین هستند.
رییس کارگروه برنامه پیادهسازی الزامهای آمایش سرزمینی بودجه ۱۴۰۱ با اشاره به افزایش جمعیت سیستان و بلوچستان طبق سند آمایش سرزمینی گفته «طبق سند آمایش حوزه سیستان و بلوچستان استعداد جمعیتپذیری حداقل ۴ میلیون نفری را دارد اما در حال حاضر جمعیت این منطقه حدود ۱.۴ میلیون نفر است.»
امیر امینی تاکید کرده «پهنه شرقی کشور در جنوب خراسان رضوی، در استان سیستان و بلوچستان، در شرق کرمان و شرق هرمزگان مستعد توسعه فعالیتها و جمعیتپذیری هستند و این استعداد را دارند که زیرساختها و سکونتگاهها در این پهنه مستقر شوند.»
این برنامهریزی درحالیست که براساس دادههای مرکز آمار ایران، نرخ باروری کل استان سیستان و بلوچستان ۳.۴ است و از میانگین باروری کل کشور در سال گذشته ۱.۸ فرزند بوده به مراتب بیشتر است.
همچنین براساس گفتههای مدیرکل ثبت احوال سیستان و بلوچستان در سال ۹۹ به طور میانگین در هر شبانهروز ۲۴۰ تولد در این استان ثبت شده و رتبه اول نرخ ازدواج و رتبه آخر نرخ ثبت طلاق در کشور به این استان تعلق دارد.
سیاستهای افزایش جمعیت در حالی اجرایی میشوند که چندی پیش مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت از رشد دوبرابری شاخص سوءتغذیه در کودکان در سیستان و بلوچستان خبر داده و گفته بود «وضعیت چند استان کم برخوردار کشور از جمله سیستان و بلوچستان، هرمزگان، کرمان، خراسان جنوبی و خوزستان به لحاظ امنیت غذایی نامطلوبتر است.»
از طرفی به گفته معاون سیاسی و اجتماعی استاندار سیستان و بلوچستان سن امید به زندگی در سیستان و بلوچستان به سایر استانهای کشور پایینتر است. او گفته بود «پایین بودن سطح سواد و وضعیت اقتصادی و اجتماعی در این روستاها، سبب افزایش جمعیت و فرزندآوری در استان شده و پایین بودن سن امید به زندگی در استان نیازمند تقویت مولفههای سلامت و امنیت غذایی است.»همچنین تا پایان سال ۱۳۹۹، سیستان و بلوچستان در کنار ۷ استان دیگر شاخص فلاکت بالاتر از میانگین کل کشور را داشت.
سیاستهای افزایش جمعیت چندین سال است که در دستور کار قرار گرفته و طرحها و برنامهریزیهای مختلف برای آن تعریف میشود. طرحهایی از جمله قانون جوانی جمعیت یا آمایش سرزمینی از جمله آنهاست که با وجود انتقادات بسیاری به آنها تنها با یک هدف؛ افزایش جمعیت انجام میشوند.