تغییرها و ابهامات اساسنامه جدید صندوق بازنشستگی نفت + جدول
اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت که مرداد ماه امسال با حکم دیوان عدالت اداری باطل شده بود، پس از تغییراتی در سوم مهر ماه سال جاری در جلسه هیات وزیران تصویب شد. اساسنامه مصوب هیات دولت، با نسخه پیشین آن که توسط دیوان عدالت ابطال شده بود، تفاوتهایی دارد. عمده تغییرات این دو نسخه اساسنامه در تفاوت ترکیب اعضای هیات امنا صندوق دیده میشود.
نسیم آنلاین : اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت که مرداد ماه امسال با حکم دیوان عدالت اداری باطل شده بود، پس از تغییراتی در سوم مهر ماه سال جاری در جلسه هیات وزیران تصویب شد. اساسنامه مصوب هیات دولت، با نسخه پیشین آن که توسط دیوان عدالت ابطال شده بود، تفاوتهایی دارد. تغییرات این دو نسخه اساسنامه که عمده آن در تفاوت ترکیب اعضای هیات امنا صندوق دیده میشود، در جدول زیر قابل مشاهده است.
اساسنامه مصوب هیات وزیران |
اساسنامه ابطال شده |
ماده 1- ... که از این پس در این اساسنامه صندوق نامیده می شود موسسهای است که دارای شخصیت حقوقی، مالی و اداری مستقل بوده و طبق مفاد این اساسنامه اداره میشود. |
ماده 1- .... که از این پس در این اساسنامه صندوق نامیده می شود موسسه ای است غیر دولتی متعلق به اعضای صندوق بازنشستگی صنعت نفت که به استناد قانون اساسنامه شرکت ملی نفت تشکیل و دارای شخصیت حقوقی مالی و اداری مستقل بوده و وفق حکم ماده (14) قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت مصوب 19/2/1391 مجلس شورای اسلامی ، طبق مفاد این اساسنامه و ضوابط ناشی از ان زیر نظر وزارت نفت اداره می شود. |
ماده 5- اموال ، وجوه ، درامدها و دارایی های صندوق اموال ، وجوه ، درامدها و دارایی های صندوق متعلق به شخصیت حقوقی صندوق بوده و مطلقا جزء اموال ، وجوه ، درامدها و دارایی های وزارت نفت و شرکت های اصلی و فرعی تابعه ان و یا سایر اشخاص نمی باشد. کلیه اموال ، وجوه ، درامدها و دارایی های صندوق به هر مبلغ و به هر صورت و کیفیت به هیات امناء صندوق بعنوان امین سپرده می شود تا با مراعات کامل منافع و مصالح صندوق نگاهداری و صرفا برای تحقق اهداف صندوق به کار گرفته شود. این اموال ، وجوه ، درامدها و دارایی ها از جمله عبارتند از ... |
ماده 5 - دارایی صندوق کلیه دارایی های صندوق به هر مبلغ و به هر صورت و کیفیت به هیات امنا صندوق به عنوان امین سپرده شده تا با مراعات کامل منافع و مصالح صندوق نگاهداری و بکار گرفته شود . دارایی صندوق مطلقا جزء دارایی ها و وجوه وزارت نفت و شرکت های تابعه ان نمی باشد این دارایی ها از جمله عبارتند از .... |
ماده 8 - اعضای هیات امنای صندوق به شرح زیر است:
تبصره 1: دبیرخانه هیات امناء در امور مجامع شرکت ملی نفت خواهد بود. |
ماده 8- هیات امناء هیات مدیره شرکت ملی نفت بعنوان هیات امناء صندوق با رعایت کامل حقوق و منافع اعضا ء صندوق بر کلیه اقدامات مربوط به بهره برداری و به کارگیری وجوه و دارایی های ان نظارت می نماید. رئیس هیات امناء صندوق وزیر نفت می باشد. |
ماده 10 - هر گونه تغییر و یا اصلاح مواد این اساسنامه به پیشنهاد هیات امناء، پس از تایید وزیر نفت، با تصویب هیات وزیران می باشد. |
ماده 10- تفسیر مواد اساسنامه به عهده هیات امناء و تایید وزیر نفت (رئیس هیات امناء) خواهد بود. |
ماده 11- هیات رئیسه صندوق مرکب از یک نفر رئیس و شش نفر عضو اصلی دیگر می باشد. دونفر نیز بعنوان عضو علی البدل انتخاب می شوند که در غیاب اعضای اصلی بجای انان در جلسات شرکت می نمایند. کلیه اعضای هیئت رئیسه از بین کارکنان، بازنشستگان صنعت نفت و در صورت لزوم متخصصین خارج از صنعت نفت توسط هیات امناء انتخاب و با حکم وزیر نفت منصوب می شوند. رئیس هیئت نیز از میان اعضای اصلی کلیه توسط هیئت امنا انتخاب و با حکم وزیر منصوب می شود. تبصره 1- کلیه اعضای هیات رئیسه می بایست دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته های مالی ،حسابرسی ، اقتصاد ، حقوق ،علوم بانکی ، بیمه ، مدیریت صنعتی یا بازرگانی و پزشکی و یا فنی و مهندسی بوده و حداقل دو سوم انها داری 15 سال سابقه خدمت در صنعت نفت باشند و رئیس هیات رئیسه بصورت موظف انجام وظیفه می نماید. تبصره 1: اعضای هیات رئیسه در اولین جلسه ، از میان خود یک نفر بعنوان نایب رئیس انتخاب می کنند . نایب رئیس در غیاب رئیس هیات رئیسه ، ادره جلسات را عهده دار خواهد بود. تبصره 2- اعضای هیئت رئیسه در اولین جلسه ، از میان خود یک نفر را بعنوان نایب رئیس انتخاب می کنند. نایب رئیس در غیاب رئیس هیئت رئیسه ، اداره جلسات را بر عهده دارد. تبصره 3- در غیاب اعضای اصلی ، اعضای علی البدل حق رای خواهند داشت. تبصره ۴- تمامی اعضای هیات رئیسه (به استثنای کارکنان وزارت نفت و شرکت های تابعه) در زمان تصدی نباید هیچ شغل و یا سمتی در خارج از صندوق اعم از دولتی و غیر دولتی و یا مشاوره ای یا عضویت در هیات مدیره شرکت های دیگر که فعالیت مشابه و یا مرتبط با فعالیت صندوق دارند ، داشته باشند. |
ماده 11- (اگهی تغییرات مجمع عمومی فوق العاده مورخ 18/1/98 می باشد) هیات رئیسه متشکل از 7 عضو اصلی و 2 عضو علی البدل است که بشرح زیر انتخاب می شوند: یک عضو اصلی بعنوان رئیس هیات رئیسه به انتخاب هیات امناء و با حکم رئیس هیات امناء ، چهار نفر عضو اصلی و یکنفر عضو علی البدل از کارمندان ارشد شرکت های اصلی تابعه وزارت نفت به انتخاب هیات امناء و حکم وزیر نفت ، سه نفر از کارمندان بازنشسته عضو صندوق ( دونفر بعنوان عضو اصلی و یک نفر عضو علی البدل ) بر اساس ایین نامه ای که به تصویب هیات امناء می رسد. احکام هیات رئیسه توسط وزیر نفت صادر خواهد شد. کلیه اعضای هیات رئیسه می بایست دارای حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته های مالی ،حسابرسی ، اقتصاد ، حقوق ،علوم بانکی ، بیمه ، مدیریت صنعتی یا بازرگانی و پزشکی و یا فنی و مهندسی با حداقل 20 سال سابقه خدمت ترجیحا در مشاغل مدیریتی صنعت نفت یا مشابه باشند و رئیس هیات رئیسه بصورت موظف انجام وظیفه می نماید. تبصره 1: اعضای هیات رئیسه در اولین جلسه ، از میان خود یک نفر بعنوان نایب رئیس انتخاب می کنند . نایب رئیس در غیاب رئیس هیات رئیسه ، ادره جلسات را عهده دار خواهد بود. تبصره 2- در غیاب اعضای اصلی ، اعضای علی البدل حق رای خواهند داشت. |
ماده 15 - حد نصاب و اکثریت لازم جهت رسمیت جلسات جلسات هیات رئیسه با حضور رئیس هیات رئیسه و در غیاب وی باحضور نایب رئیس هیات رئیسه رسمیت می بابد تعداد اعضای حاضر در هریک از جلسات هیات رئیسه نباید کمتر از 5 نفر باشد . تصمیمات هیات رئیسه با رای موافق حداقل 4 نفر از اعضا معتبر می باشد. تبصره- رئیس هیات رئیسه موظف است پس از هر جلسه یک نسخه از کلیه مصوبات هیات رئیسه از جمله مصوباتی که در مقام مجمع عمومی شرکت های تابعه صادر می شود را برای وزیر نفت ارسال نماید. مصوبات مذکور در صورتی لازم الاجرا خواهد بود که به تشخیص وزیر با قوانین و مقررات و سیاست ها و راهبردهای وزارت نفت و اهداف صندوق مغایرت نداشته باشد. |
ماده 15- حد نصاب و اکثریت لازم جهت رسمیت جلسات جلسات هیات رئیسه با حضور رئیس هیات رئیسه و در غیاب وی باحضور نایب رئیس هیات رئیسه رسمیت می بابد تعداد اعضای حاضر در هریک از جلسات هیات رئیسه نباید کمتر از 5 نفر باشد . تصمیمات هیات رئیسه با رای موافق حداقل 4 نفر از اعضا معتبر می باشد. |
ماده 18- حسابرسی داخلی واحد حسابرسی داخلی مستقیما زیر نظر هیات امناء انجام وظیفه می نماید. شرح وظایف و حدود اختیارات واحد حسابرسی داخلی و چگونگی انتصاب رئیس ان و عزل وی با تصویب هیات رئیسه خواهد بود. |
ماده 18- حسابرسی داخلی واحد حسابرسی داخلی مستقیما زیر نظر هیات رئیسه انجام وظیفه می نماید. شرح وظایف و حدود اختیارات واحد حسابرسی داخلی و چگونگی انتصاب رئیس ان و عزل وی با تصویب هیات رئیسه خواهد بود. |
ماده 23- حذف شده است. |
ماده 23- در موارد لزوم صندوق مجاز به تشکیل و استفاده از کمیته های مشورتی مناسب در زمینه های مرتبط مانند بازار سرمایه ، مدیریت ، فنی و بازرگانی می باشد . نحوه تشکیل و شرایط استفاده از خدمات این کمیته ها به موجب ایین نامه ای است که به پیشنهاد هیات رئیسه و تصویب هیات امناء خواهد رسید. |
در اساسنامه جدید صندوق که هفته گذشته توسط معاون اول رئیس جمهور شد، اگرچه حضور نمایندگان بازنشستگان در ترکیب هیات امنا و نیز هیات رئیسه پذیرفته شده است، اما همچنان خواستههای کانون صنفی بازنشستگان صنعت نفت که خواهان اصلاحاتی در اساسنامه صندوق بازنشستگی نفت شده بودند، برآورده نشده است.
کانون صنفی بازنشستگان صنعت نفت معتقد بود که برای حضور بازنشستگان در مدیریت صندوق، باید جایگاهی حقوقی قائل بود و از این رو به ترکیب پیشین اعضای هیات رئیسه که همگی منصوب وزیر نفت بودند، انتقاد داشت. پیشنهاد این کانون که در اطلاعیه ۲۲ مهر ماه خود بیان شده بود، حضور سه نفر از نمایندگان مجمع عالی کانونهای کارمندان بازنشسته سراسر کشور در ترکیب هیأت امناء و همچنین سه نفر در ترکیب هیأت رئیسه است. که به نظر میرسد در اساسنامه جدید صندوق، این پیشنهاد مورد موافقت قرار نگرفته و اعضای هیات رئیسه همچنان مانند روال سابق منصوب وزیر نفت هستند.
دیگر ابهام مهمی که در اساسنامه جدید وجود دارد، عدم تعیین دقیق ماهیت حقوقی صندوق است. در اساسنامه جدید صرفا بر استقلال این مجموعه تاکید شده است. از عناوین استقلال حقوقی در تصمیمگیری و داشتن مسئولیت و استقلال مالی و اداری چنین بر میآید که هویت حقوقی صندوق یا باید خصوصی باشد یا در فهرست موسسات عمومی غیر دولتی قرار گرفته باشد. بر اساس ماده ۳ قانون مدیریت خدمات کشوری، موسسه عمومی غیر دولتی واحد سازمانی مشخصی است که دارای استقلال حقوقی است و با تصویب مجلس شورای اسلامی ایجاد شده و یا میشود و بیش از ۵۰ درصد بودجه سالانه آن از محل منابع غیر دولتی تامین میگردد و عهدهدار وظایفی است که جنبه عمومی دارد. همچنین وفق ماده 5 قانون محاسبات عمومی، نهاد عمومی غیر دولتی واحد سازمانی مشخصی است که با اجازه قانون به منظور انجام وظایف و خدماتی که جنبه عمومی دارد، تشکیل میشود. در این شرایط، سپردن کلیه عزل و نصبها و تصویب آیین نامهها و مقررات داخلی صندوق و اعطای هر گونه تسهیلات به هیات امناء که دارای شخصیت حقوقی دولتی و فاقد اذن از ذینفعان صندوق هستند، محل سوال است. همپنین علت تاکید قانونگذار در تبصره ۱ ماده ۱۴ قانون وظایف و اختیارات وزارت نفت عدم تعلق وجوه مذکور از اموال و دارایی وزارت نفت و شرکتهای تابعه، ماهیت غیر دولتی بودن این وجوه میباشد. حال آنکه در ماده ۵ اساسنامه، هیات امناء بعنوان امین وجوه معرفی نموده است تا در راستای حفظ مصالح و منافع صاحبان آن اهتمام و اداره وجوه و عزل و نصبها جزو اختیارات و وظایف هیات امناء میباشد.
از سوی دیگر، اگر این صندوق را از سنخ موسسه عمومی غیر دولتی ندانیم، میتوان فرض خصوصی دانستن آن را مطرح کرد که بنابراین ماموریت و بکارگیری کارمندان رسمی، قراردادی و مدیران دولتی بازنشسته صاحب منصب در هیات امنا و هیات رئیسه صندوق و هیات مدیره شرکتهای تابعه بدون اذن ذینفعان محل ایراد و مغایر قانون است.