آن ۸۳ نفر

نسیم آنلاین: بیش از سه سال از انتخابات اسفند 98 و ورود نمایندگان منتخب به مجلس شورای اسلامی می‌گذرد. وعده‌ی تحقق شفافیت در مجلس از وعده‌هایی بود که نمایندگان مجلس علی‌الخصوص نمایندگان لیست اصول‌گرایان موسوم به لیست وحدت، از همان ابتدا مکرراً به آن می‌پرداختند. کمپین‌ها و پویش‌های متعددی در زمینه‌ی شفافیت آراء نمایندگان ایجاد شد که در یکی از نمونه‌ها 115 نماینده با امضای میثاق‌نامه‌ای به پویش شفافیت داوطلبانه پیوستند. البته از این 115 نفر و سایر افرادی که با این شعار راهی میدان بهارستان شده بودند، تعداد انگشت‌شماری از نمایندگان به صورت منظم آراء خود را منتشر می‌کردند.

نزدیک به یک سال پس از زمانی که مجلس یازدهم شروع به کار کرد اولین طرح شفافیت آراء نمایندگان که در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار داشت با 153 رأی موافق، در حالی که فقط 3 رأی برای تصویب نیاز داشت از دستور کار مجلس خارج شد. تصویب نشدن طرح شفافیت آراء دوباره بحث انتشار داوطلبانه‌ی آراء توسط نمایندگان را زنده کرد. نهایتاً در سال دوم فعالیت نمایندگان مجلس یازدهم، 162 نفر از آن‌ها در نامه‌ای از رئیس مجلس خواستند که نسبت به اجرای طرح شفافیت داوطلبانه در هیئت رئیسه مجلس اقدام کند؛ نمایندگان مجلس همین‌طور اعلام کردند با توجه به این که شفافیت آراء به حقوق فردی نمایندگان مربوط است، می‌خواهند به صورت داوطلبانه این طرح را اجرا کنند.

بخشی از نامه‌ی نمایندگان به رئیس مجلس درباره‌ی اجرای داوطلبانه‌ی شفافیت آراء:

"از آنجا که چند هفته از تقدیم گزارش نهایی طرح شفافیت به هیئت رئیسه‌ی محترم می‌گذرد و به هر دلیل همچنان در دستور صحن علنی قرار نگرفته است ما امضا کنندگان این نامه صراحتاً درخواست می‌کنیم؛ 

۱-کلیات به صورت دوشوری به رأی گذاشته شود و رأی‌گیری برای آن طبق درخواست تقدیمی گذشته‌ی جمعی از نمایندگان به صورت علنی و شفاف انجام پذیرد.

۲-تا قبل از رأی‌گیری طرح ، از همین تاریخ بخش‌هایی از مفاد گزارش نهایی تقدیم شده طرح که به حقوق فردی نمایندگان مربوط است، از جمله اعلام شفافیت وضعیت آرای نماینده در هر جلسه علنی درباره‌ی امضا کنندگان این نامه به صورت داوطلبانه انجام شود. 

۳-هیئت‌‌رییسه‌ی مجلس نیز بخش مربوط به خود در متن گزارش نهایی طرح را در اولین جلسه‌اش به تصویب رسانده و اجرا نماید."

 در همین راستا نزدیک به دو ماه بعد مالک شریعتی نماینده‌ی تهران در توییتر از آماده شدن بستری برای انتشار عمومی آراء به نام پالمان مجازی خبر داد:

" اجرای داوطلبانه‌ی شفافیت آرای نمایندگان: با پیگیری نامه‌ی 162 نفره از رئیس مجلس و مساعدت ایشان، تاکنون حدود 30 نماینده آرای مستند خود را از IT مجلس دریافت کرده‌ایم و این آمار به تدریج در حال افزایش است.

به همت دکتر بحرینی، سامانه پارلمان مجازی برای انتشار عمومی آراء آماده شده است."

این در حالی است که از توییت مالک شریعتی در اردیبهشت 1401 تا پایان سال سال گذشته از انتشار داوطلبانه‌ی آراء توسط عموم نمایندگان خبری نبود تا اینکه در 9 فروردین سال جاری مالک شریعتی در صفحه‌ی شخصی خود اعلام کرد که سامانه‌ی شفافیت آرای نمایندگان به صورت آزمایشی فعال شده است:

"سامانه‌ی شفافیت آرای نمایندگان به صورت آزمایشی فعال شد:   trvotes.parliran.ir   

به تدریج آرای نمایندگان بیشتری اضافه خواهد شد و ان‌شاالله پس از ابلاغ قانون شفافیت قوای سه‌گانه، رسماً فعالیت خواهد کرد و آرای مهمی(برنامه‌ی هفتم، اصلاح قانون انتخابات، مالیات سوداگری و ...) شفاف می‌شود."

۶ روز از این توییت می‌گذرد ولی از آن ۱۶۲ نفر تنها آرای ۷۹ نماینده به صورت داوطلبانه منتشر شده است. اتفاقی که با توجه به وعده‌های قبلی معلوم نیست تا چه زمانی به شکل واقعی و منطبق بر حرف‌های نمایندگان تحقق پیدا می‌کند. البته همین سامانه هم با کاستی‌هایی جدی روبه‌رو است. برای مثال  آراء مربوط به رأی‌گیری ۲۱ اسفند در سامانه منتشر شده اما آراء روزهای بعدی که درباره‌ی قانون بودجه رأی‌گیری صورت گرفته در سامانه شفاف نشده است.

به پایان مجلس یازدهم نزدیک می‌شویم و نمایندگان مجلس شورای اسلامی نه تنها نتوانستند از مهم‌ترین ابزار خود یعنی قانون‌گذاری در تحقق اولین وعده‌ی انتخاباتی‌شان استفاده کنند بلکه در عمل کردن به وعده‌ی ابتدایی سه سال پیش خود درباره‌ی اجرای داوطلبانه‌ی آراء هم تا امروز ناموفق بودند، به شکلی که از ۱۶۲ نماینده که نام‌شان پای نامه‌ی اعلام داوطلبی است ۸۳ نماینده دچار فراموشی شده‌ و تاکنون آراء خود را منتشر نکرده‌اند.