راهحل؛ تحول در لابی فرهنگیان در مجلس
با وجود لابی قدرتمند معلمان در مجلس چرا منافع معلمان در این سالها تامین نشده است؟ جواب ساده به این سوال این است که لابی گروههای دیگر قدرت بیشتری از لابی معلمان دارد. اما پاسخ دقیق تر این است این لابی صلاحیت لازم برای پیگیری مطالبات به حق معلمان را ندارد
نسیمآنلاین؛ علیرضا مهری: تلاش کارمندان و بازنشستگان برای تامین منافعشان از جمله مسائلی است که در سالهای گذشته بیشتر به چشم می آید. از سال 98 سازمان برنامه و بودجه به ریاست محمدباقر نوبخت سنگ بنایی در نظام حقوق و دستمزد گذاشته است که تا به امروز علاوه بر تحمیل بار هزینهای زیاد به دولت، حجم زیادی از نارضایتی را در بین کارکنان دولت و بازنشستگان ایجاد کرده است. اما چرا یک تصمیم می تواند به همین راحتی نظام سیاسی و نظام تصمیمگیری را در کشور مختل کند؟ پاسخ به این سوال را باید در فرآیند بررسی و تصویب رتبه بندی معلمان در مجلس جست وجو کرد.
لابی غیررسمی در ایران
در بسیاری از کشورها به واسطهی ضعف نظام سیاسی در تامین منافع عمومی، لابی برای حداکثر کردن منافع گروههای مختلف وجود دارد. لابی به صورت خلاصه از دل تلاش برخی از صاحبان منافع برای پیگیری منافعشان در ساختارهای تصمیم گیری شکل می گیرد. گروههای منافع به سراغ نمایندگان، رسانهها و متخصصان میروند و با به کارگیری افراد پروژهی حداکثر کردن منافع گروه خودشان را دنبال میکنند. اتفاقی که در نظام سیاسی برخی از کشورها به رسمیت شناخته شده است اما در نظام سیاسی ما به صورت غیررسمی دنبال می شود.
سهم قابل قبول معلمان در مجلس
بخشی از فرآیند شکل گیری لابی در ایران از مسیر انتخابات می گذرد. گروه های مختلف با هدفِ داشتن نماینده در نظام تصمیم گیری برای پیروزی کاندیدای مدنظر خود تلاش می کنند؛ از تامین هزینههای انتخاباتی تا بسیج کردن افراد برای رای به کاندیدای مورد نظر. اتفاقا یکی از این گروه ها که همواره در انتخاباتها فعال هستند معلمانند. به واسطهی تلاش همین جریان در ادوار مختلف مجلس افرادی با سابقهی معلمی نماینده مجلس شدند. عملا با ورود این افراد امکان شکلگیری لابی برای معلمان فراهم میشود. بعد از شروع به کار مجلس هم این افراد در قالب فراکسیون فرهنگیان سازماندهی می شوند.
عدم توازن بین زور و منطق
فراکسیون فرهنگیان در دورههای مختلف مجلس تشکیل شده است و از قدرت قابل قبولی برخوردار است. نقشآفرینی این فراکسیون در انتخاب وزیر آموزش و پرورش دولت رئیسی به خوبی نشان میدهد که این فراکسیون از چه قدرتی برخوردار است. حالا سوال اینجاست که با وجود این لابی قدرتمند چرا منافع معلمان در این سالها تامین نشده است؟ جواب ساده به این سوال این است که لابی گروههای دیگر قدرت بیشتری از لابی معلمان دارد. اما پاسخ دقیق تر این است این لابی صلاحیت لازم برای پیگیری مطالبات به حق معلمان را ندارد
ابداعات عجیب آقای نماینده
تصویب رتبهبندی با این حجم از ایرادات نشان می دهد که فشار از پایین و چانهزنی از بالا کافی نیست و کیفیت تیمی که متولی چانهزنی در بالا هستند هم اهمیت دارد. یکی از چهرههای شاخص در چانهزنی برای پروژهی رتبهبندی معلمان رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس است. فردی که بعد از اعمال تغییرات اساسی در متن لایحه در کمیسیون اعلام کرد که بخشی از این تغییرات جزو ابداعات اوست. این نماینده مجلس پیش از به سرانجام رسیدن رتبهبندی بارها در مصاحبههای متعدد این پرونده را تمام شده به نفع معلمان اعلام کرد و این روند همچنان ادامه دارد.این درحالی است که اکثر ایرادات شورای نگهبان به خاطر همین ابداعات است.
راه استیفای حقوق اولیه
در سالهای گذشته نیروهای بسیاری با استفاده از ظرفیت فرهنگیان وارد صحنهی تصمیم گیری در کشور شدند درحالی که صلاحیت اولیه برای این کار را نداشتند. از جمله علل این اتفاق غیررسمی بودن لابی در نظام سیاسی کشور و برخورد با فعالان صنفی این قشر است. بد نیست بیش از یک میلیون فرهنگی در کشور فکری برای جذب و همراهسازی کارشناسان در حوزهی مدیریت و برنامه ریزی کلان بکنند. اگر جای چند ده نفری که از انرژی این قشر برای منافع سیاسیشان سوء استفاده می کنند، چند کارشناس مشغول فعالیت بودند امروز حقوق مسلم این قشر پایمال نمی شد.