سیاره قرمز کشف شد

در قدیم مردم بر این باور بودند که فقط آن‌ها روی این فضای بی کران وجود دارند. اما با پیشرفت تکنولوژی و درک و علم ما از فضای اطراف، این تصور تغییر کرد. با گذشت زمان هر روز اطلاعات جدیدی از همسایگان فضایی به دستمان می‌رسد و این امر موجب کشف سیارات جدید می‌شود. تاکنون سیارات فراخورشیدی بسیار کشف شده که برخی از آن‌ها بسیار شبهه به کره زمین بوده و اخیرا سیاره قرمزی در فاصله ۶۶.۵ سال نوری از کره ما کشف شده که جزو همین مورد بوده است.

اولین کشف سیاره فراخورشیدی در سال ۱۹۹۲ رخ داد که دید انسان در مورد کیهان تغییر کرد. از آن زمان تاکنون محققان به دنبال کشف سیارات جدید و پیدا کردن حیات بیگانه در فضا هستند و تاکنون حدود ۴۱۰۰ سیاره فراخورشیدی فقط در کهکشان راه شیری، کشف شده است.

اکثر سیاره‌هایی که تا کنون کشف شده اند یخی و غول‌های گازی بودند. همچنین تشخیص سیاره‌های کوچک‌تر بسیار دشوار است که با کمک ماهواره نقشه برداری فراخورشیدی گذران ناسا اتفاق افتاده است. البته با توجه به اینکه تشخیص سیارات کوچک‌تر سخت‌تر بوده، اهمیت بیشتری دارد چرا که این سیارات در ابعاد زمین ما هستند و بر خلاف سیارات بزرگ‌تر، از سنگ تشکیل شده‌اند. بهترین نمونه از این سیارات در منظومه شمسی ما، زمین و مریخ هستند.

به تازگی سیاره فراخورشیدی کشف شده GJ ۱۲۵۲ نام دارد که به دور یک کوتوله قرمز در حال گردش است. وجود این سیاره اولین بار به‌واسطه عبورش از مقابل این ستاره کم‌فروغ و بررسی داده‌های ماهواره TESS ناسا، کشف شد. این سیاره حدود ۱.۲ برابر زمین است که در کنار تراکم بیشتر باعث شده جرمی دو برابر زمین ما داشته باشد.

دوقلوی فراخورشیدی زمین هر ۱۲.۴ ساعت یک‌بار به دور خورشیدش گردش می‌کند که به علت کوچک‌تر بودن مدار گردشش است. تفاوت مهم این سیاره با زمین در عدم گردش سیاره به دور خود است. این سیاره مانند بسیاری از سیارات کشف شده دیگر ثابت است و همیشه یک سمت آن به سمت خورشید است. تمام این خصوصیات باعث می‌شود امید وجود حیات در آن به‌شدت کاهش پیدا کند. ولی اهمیت کشف این سیاره بیشتر مربوط به فاصله کمش با زمین می‌شود. ۶۶.۵ سال نوری فاصله زیادی در ابعاد کیهانی محسوب نمی‌شود. این فاصله آن‌قدر کم هست که نور سیاره به‌خوبی به ما برسد و در نتیجه بررسی و تحقیق در مورد ویژگی‌های آن امکان پذیر باشد.

به‌علاوه اینکه کوتوله قرمز کنار این سیاره به طرز عجیبی آرام و بدون فعالیت است که در نوع خود کم نظیر است؛ و در نهایت مدار کوچک گردش سیاره به دور خورشید باعث می‌شود مشاهده عبور سیاره از مقابل ستاره بسیار ساده باشد. در ستاره شناسی، بیشتر ویژگی‌های یک سیاره به‌واسطه بررسی تغییرات نور ستاره در هنگام عبور سیاره مشخص می‌شود. به همین طریق می‌توان فهمید که آیا سیاره دارای اتمسفر است یا خیر و اگر چنین است، می‌توان مشخص کرد که جو این سیاره از چه ترکیباتی تشکیل شده است.

سیاره GJ ۱۲۵۲ تا فعلاً نزدیک‌ترین سیاره فراخورشیدی کشف شده توسط TESS به زمین محسوب می‌شود. پیش از این رکورد در دستان سیاره‌های Pi Mensae c and LHS ۳۸۴۴ b بود که به ترتیب ۶۰ و ۴۹ سال نوری از زمین فاصله داشتند.

هر چه تعداد سیارات فراخورشیدی کشف شده بیشتر باشد، اطلاعات و درک ما از نحوه تشکیل، رفتار و ویژگی‌های سیارات سنگی بیشتر می‌شود. شاید در نهایت بتوانیم به علت خاص بودن شرایط زمین پی ببریم. شاید بتوانیم در آینده سیاراتی کشف کنیم که مشابه زمین باشند. تا اینجای کار که نتایج امیدبخش نبوده و تمام سیاراتی که کشف کردیم سیاراتی بایر مانند ناهید، عطارد و مریخ بوده‌اند. به نظر می‌رسد وجود چنین سیاراتی در کهکشان راه شیری ما بسیار مرسوم‌تر است.

اما ما به اطلاعات بیشتری در مورد سیارات فراخورشیدی نیاز داریم که سیاره‌ای با ویژگی‌های GJ ۱۲۵۲ می‌تواند برای ما فراهم کند. مدار گردش کوچک و فاصله کم این سیاره از زمین موقعیتی فوق‌العاده برای بررسی اتمسفر، سرعت گردش و غیره فراهم کرده است. شاید این سیاره به کشف سیارات ناشناخته بعدی در کنار ستاره‌های دیگر هم کمک کند.

«باشگاه خبرنگاران جوان»