اولین نشست نقد علمی کتب مهدوی برگزار شد

به گزارش «نسیم»، در ابتدای این جلسه نویسنده کتاب «تنها بر فراز» پیرامون ماهیت این کتاب گفت: کتاب ماهیت درسنامه ای دارد، بخشی از آن جمع آوری و بخش دیگرش تولیدی است و برای نگارش کتاب دو هدف وجود داشته: اول ایجاد زمنیه های پژوهش لذا در آخر هر درس سؤالاتی چهت پژوهش ذکر شده و دوم جهت دهی نگاه علمی و منطقی به مباحث مهدویت.

یکسونگری به مباحث مهدویت نگاه کاریکاتوری است

حجت الاسلام صالح نیا افزود: در اکثر کتب مهدویت فقط به یک موضوع از موضوعات مهدوی پرداخته می شود که این نگاه کاریکاتوری به مباحث مهدویت است در صورتی که نگاه اصلی کتاب «تنها بر فراز» معرفت افزایی نسبت به تمام شئون مربوط به امام زمان(اروحنا فداه) است، لذا حتی مبنای فصل بندی و نوع پرداخت به مطالب معرفت افزایی بوده است.

امام جمعه شهر کن تصریح کرد: هر چند غرب به مباحث مهدویت و منجی گرایی زیاد می پردازد اما اگر ما تمام مطالعاتمان حول نقد تفکر غرب سازماندهی کنیم کار بسیار غلطی است، بلکه نگاه صحیح به مطالعات مهدوی باید معرفتی و تربیتی باشد.

مدرس درس خارج فقه حوزه علمیه تأکید کرد: مطالعات آسیب شناسی مهدویت اصیل نیست و حتی عنوان اشتباه است و بهتر است گفته شود آسیب شناسی جلسات و کتب مهدوی و حتی صرفا به فرق انحرافی پرداختن هم جفا به موضوع مهدویت است به همین جهت در این کتاب خیلی به آسیب های حول موضوع مهدویت توجه نشده است.

نگاه سیاسی و حکومتی لازمه موفقیت فعالیت های فرهنگی است

نویسنده کتاب «تنها بر فراز» در ادامه گفت: برخی مباحث کتاب مثل زمینه سازی ظهور راهبردی هستند و در کنار این مباحث راهبردی موضوعات کاربردی مثل فصل انتظار نیز وجود دارد و ما معتقدیم تا تا نگاه حکومتی و سیاسی به مباحث نداشته باشیم، خیلی از فعالیت ها و مباحث فرهنگی به سرانجام صحیحی نخواهد رسید.

حجت الاسلام صالح نیا در پایان اظهار داشت: وقتی نیازی در جامعه وجود دارد و شما به آن جواب درستی ندهید دشمنان جواب غلط خواهند داد لذا باید ما در فضای علمی از کارهای خلاقانه استقبال و حمایت کنیم.

در ادامه این نشست حجت الاسلام اباذری در نقد کتاب «تنها بر فراز» گفت: سلامت کتاب از لحاظ اعتقادی، بیان و گفتار روان و عناوین متعدد و محتوای محدود که باعث جذابیت بیشتر کتاب شده از محسنات آن است.

وی در تشریح معایب کتاب اظهار داشت: درسنامه، خصوصا درسنامه پژوهشی تعریف خاصی دارد، از جمله خصوصیات درسنامه پژوهشی آن است که هر درس پایه درس بعدی باشد، هماهنگی بین درس ها، اتقان مطالب و معرفی منابع معتبر و مربوط به موضوع به مخاطب هم از دیگر خصوصیات درسنامه های پژوهشی است که در این کتاب زیاد رعایت نشده چرا که سیر مباحث علمی و منطقی نیست و درس ها ناهمگون و برخی بلند و برخی کوتاه است.

پژوهشگر مباحث مهدویت تصریح کرد: در این کتاب گاهی از امانتداری غفلت شده و منبع برخی مباحث ذکرنشده است، کتاب تحلیلی نیست بلکه گزارش محور است و به موضوعات، جامع الاطراف پرداخته نشده است.

استناد به منابع ضعیف و برخی مباحث ذوقی از جمله ضعف های کتاب «تنها بر فراز»

وی استناد به منابع و روایات ضعیف، کاربردی نبودن و ذوقی بودن برخی مباحث و مطالب را از دیگر نقاط ضعف کتاب «تنها بر فراز» عنوان کرد و افزود: در درس اول مبانی اعتقادی مهدویت و عمدتا از آثار شهید مطهری بیان شده است که مبحث بسیار سنگینی است و به صورت کپی برداری شده از یکی از مقالاتی است که در این زمنیه نوشته شده.

مدرس بنیاد فرهنگی مهدی موعود در ادامه گفت: در درس دوم پیرامون موضوع غیبت صحبت شده که از بیان یکی از مهمترین مسائل پیرامون این موضوع یعنی ولادت حضرت حجت(ارواحنا فداه) که مرز اختلاف شیعه با سایر ادیان در موضوع منجی است هیچ صحبتی به میان نیامده است.

حجت الاسلام اباذری اضافه کرد: در فصل مربوط به یاوران مهدوی مطالب ذکر شده می بایست کاربردی تر باشد و همچنین هفت گروه برای یاوران مهدوی بیان شده که مطلبی صرفا ذوقی و بدون پشتوانه علمی است.

در ادامه این جلسه حجت الاسلام اسلامیه هم پیرامون کتاب «تنها بر فراز» گفت: دو نوع ارزیابی وجود دارد، ارزیابی درونی یعنی هماهنگی و سیر مباحث، شیوه پردازش مطالب و استنادات و اسناد مطالب.

وی افزود: ارزیابی بیرونی نیز مبادی و مبانی فکری نویسنده و مطلب را بررسی می کند.

مهدویت مقوله تربیتی و نه صرفا علمی است

حجت الاسلام اسلامیه در توضیح مبانی فکری نویسنده گفت: ایشان می خواستند مباحث مهدویت را با رویکرد تربیتی و نه علمی به مخاطب القا کنند و مخاطب را تحریک وجودی کنند تا تلنگر پژوهشی به مخاطب زده شود، بنابراین درس نامه پژوهشی مناسب این کتاب نبوده چون ماهیت، فرم و شیوه پردازش مطالب در درسنامه پژوهشی با اصل خواسته و هدف نویسنده متفاوت است.

این کارشناس ارشد مهدویت در ادامه گفت: سه نوع رویکرد می توان به معارف دینی داشت: رویکرد طرح مبحث، نقض و نقد و بر این اساس می توان گفت رویکرد کتاب «تنها بر فراز» طرح و نقد مباحث مهدوی بوده است.

مدیر تولید و ارزیابی مرکز آینده سازان مقوله مهدویت را موضوعی تربیتی و نه علمی دانست و افزود: ساختار کتاب تربیتی با پیشتوانه های علمی با ساختار کتاب صرفا علمی متفاوت است و خواست مؤلف در تولید کتابی با رویکرد تربیتی در ترتیب فصول و بیان مطالب کتاب کمتر موفق بوده است.

وی تصریح کرد: نباید فصل خاص به مبانی اعتقادی اختصاص می یافت بلکه باید این مباحث در موضوعات کاربردی جاری و برای مخاطب بیان می شد، همچنین آسیب شناسی فرهنگ انتظار هم نباید به صورت اختصاصی بیان می شد بلکه می توانست در دل مطالب به آن پرداخته شود.

بیان اثباتی حرف صحیح بهترین راه پاسخگویی به شبهات و آسیب هاست

حجت الاسلام اسلامیه ادامه داد: ما باید با قدرت حرف و نظر خودمان را به صورت اثباتی بیان کنیم که در دل اثبات حرف صحیحمان نقد و نقض آسیب ها هم مطرح خواهد شد.

پژوهشگر مهدویت ضعیف بودن استنادات و ذوقی بودن برخی مطالب را از جمله ضعف های کتاب عنوان کرد و گفت: این کتاب تخصصی نیست بلکه اختصاصی و ویژه مدرسین مباحث مهدویت در مدارس راهنمایی و دبیرستان نوشته شده بنابراین برخی کاستی های مطالب باید توسط مربیان و مدرسین در تدریس رفع شود.

حجت الاسلام اسلامیه در پایان یادآور شد: مهدویت مقوله بسیار مشکلی است چون می خواهیم از منظر الفاط عینیتی را ترسیم کنیم و یکی از توفیقات کتاب آن است که سعی شده نگاه ناب و به دور از تأثیرپذیری از هنجارها و واقعیت های اجتماعی در بیان روایت ها داشته باشد.

در پایان این جلسه نیز حجت الاسلام یحیی صالح نیا در توضیح تکمیلی راجع به کتاب «تنها بر فراز» گفت: از آنجا که به اعتقاد ما موضوع مهدویت فطری است، رویکر کتاب را نه اثباتی و علمی بلکه تربیتی انتخاب کردیم که این موضوع در مقدمه کتاب نیز ذکر شده است.

وی افزود: نگاه صرفا علمی و جزئی نگر به موضوع مهدویت موجب دروری از واقعیات و نیازهای اجتماعی می شود، اما بی تردید در چاپ جدید کتاب بسیاری از اشکالات و نقدهایی که به کتاب وجود دارد را رفع خواهیم کرد.

انتهای پیام/