آقایان! لطفا به جای شعار، سواد رسانه ای را جدی بگیرید

نسیم آنلاین: در عصر سیطره رسانه ها و زمانه ای که رسانه جزئی جدایی ناپذیر از زندگی مردمان دنیا شده است، باید نوع مواجه با آن نیز متناسب با ضرورت های این دوره باشد. باید گفت زمانه ی برخورد صرفا بدبینانه یا صرفا خوش بینانه گذشته است و باید به این مفهوم "واقع بینانه" بنگریم. آنچه در این سالها پاشنه آشیل تصمیم سازی در کشور بوده است، دقیقا به نگاه های بدبینانه و خوشبینانه باز می گردد. همان زاویه دیدی که یا در پی نفی رسانه و برخورد سلبی بوده یا ساده انگارانه معتقد به آزادی بی حد و مرز رسانه هاست. ما از هر دوی این نگاه ها آسیب دیده ایم. ما بشدت نیازمند نگاه مبتنی بر واقعیت هستیم. نگاهی که رسانه را با همه خوبی ها و بدی هایش مورد توجه قرار دهد.

آنچه دنیا در راستای برنامه ریزی جهت مواجه شهروندانش با اقسام رسانه انجام داده است، از روزن آموزش و مهارت افزایی گذر کرده است. این آموزش در قالب «سواد رسانه ای» در بسیاری از کشورها در حال ارائه است و اساسا چاره ای جز مهارت افزایی شهروندان جهت مواجه با انواع محتوای رسانه ای وجود ندارد.

توجه ویژه به سواد رسانه ای در بسیاری از کشورها و برپایی هفته های سواد رسانه ای و رویدادهای متعدد با موضوع سواد رسانه ای، نشانگر نگرانی جهانی از تاثیرات سوء رسانه ای است. بسیاری از کشورها سواد رسانه ای را جهت مقابله با فرهنگ غربی و خصوصا فرهنگ آمریکایی و برخی نیز با تاکید بر حفظ فرهنگ اصیلشان مورد توجه قرار داده اند. پس نگرانی از تاثیرات مخرب رسانه ای صحیح اما نوع برنامه ریزی برای رفع این نگرانی محل بحث و سوال است.

آیا فیلترینگ راه حل مساله است؟ تجربه های موجود چه می گویند؟ آیا اساسا جز فیلترینگ می توان به گزینه های دیگری در مواجه با رسانه فکر کرد؟ این گزینه ها چه هستند؟ تا به امروز چه طرح یا برنامه مدون ملی برای تربیت رسانه ای شهروندان عصر رسانه تا به حال از سوی نهادها و تشکل های مربوطه ارائه و اجرایی شده است؟ چه کاشته ایم که توقع برداشت داریم؟

تمام مسوولان تا امروز درباره رسانه، مخاطرات آن، نگرانی هایشان درباره تاثیرات رسانه ها بر سبک زندگی، برنامه ریزی دشمنان برای مدیریت مخاطب ایرانی با استفاده از رسانه ها و .... سخن گفته اند. اما این حجم از دغدغه منجر به ارائه راهکار شده است؟ آیا تنها برخورد شعاری با چنین مقوله استراتژیکی راه حل تولید می کند؟ آیا نباید موانع سر راه دلسوزان جهت اعتلای سطح سواد رسانه ای شهروندان رفع شود یا حداقل زمینه ای فراهم شود تا طی طرحی ملی و همگانی تمام مدارس در تمام مقاطع، خانواده ها، مدیران و .... آموزش های سواد رسانه ای را ببینند؟

باید بدانیم در عصر استیلای رسانه ها، مدیر عصر رسانه، معلم عصر رسانه، فرزند عصر رسانه و والدین عصر رسانه باید توانمندی هایی داشته باشند که این رسیدن به آن، نیاز به آموزش دارد.

یکبار برای همیشه به این فکر کنیم که اگر واقعا رسانه و تاثیراتش برای حائز اهمیت است، راهکارمان جز فیلتر، چه می تواند باشد تا ما از این مرحله به سلامت عبور کنیم.

آنچه باعث می شود سواد رسانه ای در کشور جدی گرفته نشود همین برخوردهای شعاری است. جامعه ای که آموزش ندیده است چگونه اخبار جعلی را شناسایی کند، قطعا در هجوم میلیونی محتوای تولید شده توسط دشمنان علیه کشور دچار اشتباه خواهد شد. جامعه ای که آموزش ندیده است بشدت تحت تاثیر فیلم ها قرار خواهد گرفت زیراکه توان تشخیص لایه های پنهان درون متن را ندارد. مدیری که آموزش ندیده باشد تفاوت متن و زیر متن و فرامتن را نمی داند و برای کشور هزینه سازی می کند و...... ما هیچ راهی جز آموزش سواد رسانه ای نداریم. هر روز تعلل در این زمینه خسارت های زیادتری را در پی خواهد داشت که جبرانش نیز سخت خواهد بود.

روی سخن این نوشتار تمام مسوولان، نهادها، تشکل ها و فعالان این عرصه است. اگر خودمان فکری برای آموزش مردممان نکنیم کسان دیگری با بودجه های کلان این کار را در راستای اهداف خودشان خواهند کرد.

لطفا سواد رسانه ای را جدی بگیرید.

معصومه نصیری؛ قائم مقام انجمن سواد رسانه ای