امامت امام جواد (ع) تجلی امامتی است که خداوند در قرآن تبیین نموده است

گروه فرهنگی « نسیم آنلاین » ؛ حامد صارم - حضرت ابراهیم علیه السلام در کهن سالی، بعد از آزمایشات سخت به مقام امامت رسید . خداوند متعال اورا بعد از مقام نبوت و رسالت ، به مقام امامت رساند و خطاب به او فرمود :«انی جاعلک للناس اماما» . من تو را «امام»قرار دادم . واضح است که آیه شریفه قرآن در امر امامت هیچ نقشی برای مردم قرار نداده است .جعل و انتصاب این مقام تماما کاری الهی است . چرا که امامت عهد الهی است که خداوند متعال آن را به آن کسی که سزاوار آن است می رساند . به خاطر عظمت این جایگاه و رفعت این مقام حضرت ابراهیم علیه السلام این مقام را برای ذریه خویش درخواست می کند :«قال و من ذریتی» که خداوند در استجابت این دعا ذریه ظالم را استثنا میکند :«لاینال عهدی الظالمین» دعای حضرت ابراهیم در باره ذریه ای که از هرگونه ظلمی در سراسر زندگی خویش منزه هستند استجابت شد. و این عهد الهی یعنی امامت به بعضی ار ذریه حضرت ابرهیم علیه السلام رسید.

بنابر این قرائت شیعی امامت ، کاملا منطبق بر منطق و چارچوب قرآن کریم است . خداوند در قرآن کریم هم ویژگی های «امام» را معرفی می نماید و هم تا حدود زیادی ما را به مصداق «امام» رهنمون می سازد .هر چند برای تبیین واضح و شفاف مصداق آن باید به پیامبر رجوع شود .

خداوند متعال در آیات قرآن، امام را شخصی می داند که به نحو مطلق غیر ظالم باشد از بدو تولد تا لحظه رسیدن به مقام امامت نه خطایی مرتکب شده و نه لغزشی دارد و نه گناهی از او سرخواهد زد . به تعبیر دیگر روایات ،تنها معصوم ،میتواند امام باشد . درعین حال شجاعت و علم نیز با او همراه است . همچنین خداوند به «امام» کتاب را تعلیم داده است و به او حکمت اعطا فرموده است و برای او اطاعتی واجب قرار داده است .

از سوی دیگر شخصی که چنین ویژگی هایی را خداوند به او عطا کرده است آنگاه به او «امام » خطاب می شود و به مقام امامت می رسد که خداوند متعال او را برای چنین مقامی قراد دهد .

بنابر این امامت قرآنی که شیعه به آن معتقد است دو جنبه مهم دارد :یکی خصوصیات «امام» که خصوصیاتی منحصر به فرد است که خداوند به شخص خاصی اعطا می نماید. و دیگری «جعل» خداوند . به عبارتی دیگر آن شخصی که آن خصوصیات و ویژگی های بلند را مانند عدم ظلم ، علم ، شجاعت و حکمت و... را داشت هنگامی که خداوند متعال او را امام قرار داد می تواند بر منصب امامت تکیه زند .

شیعه مذهبی است که اصل و فرعش بر قرآن کریم و بیانات پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله بنا شده است . از این رو طبق آموزش های قرآن کریم در هر عصر و زمانی دنبال امامی است که خداوند متعال برای او جعل امامت نموده است . شیعه از سویی دلیلی را می طلبد که اثبات کند شخص مدعی امامت از سوی خداوند متعال به این مقام نائل شده است . و از سویی دیگر شخص مدعی امامت را کسی می داند که بتواند سئوالات مطرح شده توسط شیعیان را به درستی پاسخ دهد .

بنابر این از این دو جهت علم و تعیین الهی امامت تفاوتی با نبوت نمی کند . همانگونه که تعیین نبی به دست خداوند می باشد تعیین امام نیز تنها به اختیار خداوند متعال است .

این حقیقت در تمامی امامان شیعه جاری و ساری است . همه شیعیان در باره همه ائمه خود چنین اعتقادی را دارا هستند . اما این اعتقاد در زمان امامت امام جواد علیه السلام بسیار پررنگ تر جلوه نمود . امامت امامان متقدم در سنین بالا بود . و از جهت عرفی نزد مخالف و موافق منطقی به نظر می رسید که چنین شخص عاقل و بالغی که دارای علم فراوانی می باشد رهبری یک مذهب را برعهده بگیرد . اما درنگاه مخالفین غیر ممکن بود که رهبری مذهب تشیع را کودکی برعهده بگیرد که کمتر از ده سال سن دارد . مذهبی که دارای فقیهان بزرگ و متکلمان زبر دست بود و در عرصه های علمی و میادین مناظره ها گوی سبقت را ازدیگران ربوده بود . مذهب شیعه که با فاصله کمی از امامت امام جواد علیه السلام در مجالس مناظره تمام ادیان و مذاهب رقیب را محکوم به شکست نموده و ناتوانی ایشان را در پاسخ به سئوالات و اشکالات، نشان داده است و مذهبی که وارث انبوهی از کتب تالیف شده در علوم مختلف توسط بزرگان شیعه می باشد .چنین مذهبی را اکنون ، فردی امامت می کند که بیش از نه بهار از زندگی او نگذشته است .

درون شیعه نیز شبکه عظیم وکلا که تمام شیعیان را در همه بلاد اسلامی به نهاد امامت مرتبط می کرد وجود داشت . بی شک شبکه وکالت نمی توانست آشکارا فعالیت کند باید طوری مدیریت شود که علاوه بر حفظ جان شیعیان بتواندبه عنوان یکی از ابزارهای رهبری جامعه شیعه نقش ایفا کند . حضرت امام جواد علیه السلام در سن کودکی رهبری و مدیریت این شبکه عظیم وکالت را برعهده می گیرد.

اهمیت قضیه آنجاست که در زمان پنج سالگی مدیریت و هدایت شبکه وکالت را بر عهده می گیرد یعنی در زمان امامت امام رضا علیه السلام . واضح است که رهبری یک جامعه زمینه ای بسیار قوی درون جامعه می خواهد تا رهبری شخصی مورد پذیرش عمومی افراد جامعه قرار بگیرد . در دنیای امروز همه احزاب و نهاد های سیاسی برای رهبری شخصی خاص بسیار زمینه سازی می کنند و سعی در یافتن جایگاه برای شخص مورد نظر در جامعه هستند از این زاویه رهبری شیعیان در شبکه وکالت از اهمیت به سزایی وجود دارد .

امام رضا علیه السلام در زمان حیات خویش امامت ایشان را بارها اعلان فرمود . و در زمانی که ایشان در گهواره بود برای او نامه نگاشت و امام جواد علیه السلام حامل نامه را که شخصی نابینا بود ،شفا داد .

هنگامی که برخی به امامت کودکی کم سن اعتراض می کردند و برای آنها سخت بود که خداوند عهد امامت را برعهده کودکی کم سن و سال بگذارد جواب ایشان معترضین را به قرآن ارجاع می داد آن جا که در باره حضرت یحی فرموده است :« یا یَحْیى‏ خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّةٍ وَ آتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیًّا» ای یحی کتاب را با قوت بگیر و ما به او در کودکی حکم(حکمت )داده ایم . آری!امامتی که شیعه به آن معتقد است منزلت انبیاء رادارد و با مودتا و قهر و غلبه تحقق نمی یابد.

امامت جواد الائمه نتیجه منازعات سیاسی زورمندان و آزمندان قدرت نبود. در این صورت محال است که در عرصه رقابت سیاسی طفلی پنج ساله گوی سبقت را از کهنه کاران عرصه سیاست برباید . عرصه سیاستی که مدعی ریاست وطمع ورزان قدرت بسیار دارد .

امامت امامی در خردسالی و مناظره او با با بزرگ ترین فقیه درباری مأمون خود نشان از این رقابت سخت برای زیر سئوال بردن امامت او بود. اما خداوند متعال کسی را که امام قرار می دهداو را وارث علوم انبیاء و ائمه گذشته می نماید . از این رو در یک مجلس یحی بن اکثم پیرمرد مدعی فقهات در دستگاه عباسی به بد ترین وضع مفتضح شد به گونه ای که خلیفه عباسی و عباسیانی که دشمن قسم خورده نهاد امامت بودند و دستشان به خون بسیاری از ائمه شیعه آلوده بود اعتراف کردند مه در مقابل علم این کودک حقیر و ناچیز هستند .

آری!امامت امام جواد علیه السلام سند حقانیت مذهب شیعه است . امامت کودکی در هشت سالگی ،مناظره علمی او ،پاسخ های علمی او به فقیهان سترگ و متکلمین زبر دست شیعه و مبارزه طلبی علمی او با اندیشوران درزمانی که نهضت ترجمه کتب یونان به اوج خود رسیده بود ؛آشکار ساخت که امامت او آسمانی است و مذهب شیعه مذهبی است که به واسطه امامش به آسمان متصل است .

کدام یک از مذاهب مدعی می توانند امامی مانند امام جود علیه السلام را معرفی نمایند ؟ امامی که درپنج سالگی و کمتر از آن همه عالمان زمان او در مقابلش خضوع و خشوع بنمایند؟ کودکی جواد الائمه علیه السلام حقانیت ادعای شیعه را بیش از پیش آشکار ساخت. ادعای شیعه مبنی بر الهی بودن امر امامت.

امامت امام جواد علیه السلام تجلی امامتی است که خداوند در قرآن تبیین نموده است . امامتی که تنها خداوند می داند چه کسی باید بر این منصب تکیه زند . امامتی که خداوند برای مردم درانتخاب آن اختیار قرار نداده است .امامتی که مبتنی بر علم وشجاعت است.

شاید به خاطر این مسأله بسیار مهم بود که جریان انحرافی واقفه نتوانست استمرار پیدا کند . چرا که شیعه دوازده امامی ،از امامی تبعیت می کند که الهی بودن آن کاملا هویدا و آشکار است . امامتی که هر لحظه آن مانند تکلم مسیح در گهواره معجزه است . امامتی که آنچنان جهت اعجاز آن پر رنگ است که جایی برای شک و تردید بر الهی بودن آن باقی نمی ماند از این رو کسانی که بر امامت موسی بن جعفر علیه السلام توقف کرده بودند نمی توانستند امامت کودکی را در خردسالی انکار کنند .

بنابر این امامت جواد الائمه در خردسالی علاوه بر اینکه نشان داد امامت شیعه کاملا و صد در صد مبتنی برقرآن است و مستقیما جعل و اراده خداوند متعال است ؛ تمام رقیبان فکری جامعه شیعه را باطل اعلام می کند . خط بطلان بر سقیفه اییان و واقفه و هر تفکری که نهاد امامت در شیعه را نهادی غیر خدایی بداند .