رسانه‌های داخلی و کودتای ترکیه؛ در پوشش پیشگام، در تحلیل ناموفق

محمدحسین ساعی، عضو هیئت علمی دانشکده صداوسیما در گفتگو با خبرنگار « نسیم آنلاین »، درباره عملکرد رسانه های داخلی در پوشش اخبار مربوط به کودتای ترکیه گفت: مناسبات ترکیه با کشورمان همیشه برای ما مهم بوده است و تغییراتی که در این کشور رخ می داد، تاثیرات زیادی در کشور ما داشته و در طول تاریخ نیز همیشه در تبادلات اقتصادی، فرهنگی، انسانی زیادی بین ما و ترکیه انجام شده است.

وی ادامه داد: منطقه جغرافیایی ترکیه در زمان عثمانی و پیش از عثمانی برای کشور ما دارای اهمیت فراوانی بوده و باید عنوان کرد مرز ایران و ترکیه در طول 300 یا 400 سال گذشته، امن ترین مرز کشور ما بوده است؛ از این رو مبادلات اقتصادی و تبادلات انسانی زیادی از این مرز انجام شده و این مهم باعث اهمیت کشور ترکیه و تغییرات آن برای ما شده است.

عضو هیئت علمی دانشکده صدا و سیما با بیان اینکه تغییراتی که در کشور ترکیه اتفاق افتاده چه پیش از پیروزی انقلاب اسلامی و چه حال حاضر برای ما پراهمیت بوده و هست، اظهار داشت: پوشش اخبار مربوط به ترکیه از جهات مختلف از جمله دربرگیری و مجاورت برای ما مهم است و این مسائل باعث شده که همیشه اخبار ترکیه در رسانه های داخلی ما ابعاد پررنگی داشته باشد و قطعا وقوع کودتا در این کشور جایگاه ویژه ای در اخبار رسانه های ما دارد.

ساعی تصریح کرد: رسانه های مختلف مکتوب و تصویری داخلی طبیعتا به اخبار مربوط به کودتا در ترکیه پرداختند، ولی خبرهای مربوط به اتفاقات روز گذشته ترکیه آنگونه که باید در رسانه های ما منعکس نشد؛ چرا که در بهترین حالت رسانه های ما به انعکاس اطلاعاتی روی آوردند که به نوعی مخاطب عادی را دچار سردرگمی می کرد و به عبارت دیگر در خصوص کودتای ترکیه در رسانه های داخلی ما یک انفجار اطلاعاتی رخ داد و اطلاعات خام زیادی به دست مخاطبان می رسید، ولی مخاطبان امکان رسیدن به یک تحلیل جامع را نداشتند.

وی افزود: مخاطبان نمی دانستند تشخیص دهند که طرفین کودتا چه کسانی هستند و حتی اسامی آشنایی که در رسانه ها منتشر می شد نیز نمی توانست تاثیر چندانی بر تحلیل مخاطبان داشته باشد؛ از سوی دیگر اطلاعات زیادی نیز به مخاطبان ارائه می شد، از این رو معتقدم اینکه رسانه ها به خصوص رسانه های قدرتمند مانند رسانه ملی و مطبوعات ما در حال حاضر وظیفه ارائه اطلاعات خام را ندارند، بلکه باید به تحلیل مسائل روی بیاورند و این مهم همان خلا بود که همه رسانه های ما در بحث کودتای ترکیه داشته اند.

عضو هیئت علمی دانشکده صدا و سیما گفت: البته اگر مجموعه رسانه های کشور را در نظر بگیریم، باید بگوییم که اطلاعات خام خوبی در اختیار مخاطبان قرار گرفت و اخبار کودتا را به طور لحظه ای مخابره می کردند و از این جهت نمی توان ایرادی به رسانه ها گرفت؛ بلکه مشکل رسانه ها این بود که نمی توانستند اخبار را در یک نقشه جامع به مخاطب ارائه دهند.

ساعی با بیان اینکه در نحوه چینش و سردبیری اخبار در بحث کودتای ترکیه چه در رسانه های مکتوب، مجازی، صدا و سیما و خبرگزاری ها معضل داشته ایم، افزود: با این حال اگر بخواهیم به لحاظ زاویه خبررسانی و سرعت انتقال اخبار، رسانه های داخلی را با رسانه های خارجی فارسی زبان مقایسه کنیم، متوجه می شویم که همه شبکه های ماهواره ای فارسی زبان از رسانه های داخلی ما عقب ماندند و این مسئله از مزیت های سیستم اطلاع رسانی داخلی بوده است.

وی ادامه داد: از امروز نیز برای ارائه تحلیل از کودتای ترکیه از سوی رسانه های داخلی دیر نیست و باید به این مسئله پرداخته شود؛ چرا که مردم در حال حاضر مردم متوجه کودتا در ترکیه شده اند، ولی هنوز ابعاد این مسئله را نمی دانند و از این مهم که آیا اتفاقات ترکیه به نفع کشور ما است یا خیر، اطلاعی ندارند.

عضو هیئت علمی دانشکده صدا و سیما خاطر نشان کرد: مردم الان نگران وضعیت اقتصادی و تبادلات ایران و ترکیه هستند و می خواهند بدانند که وضعیت فعلی ترکیه چه تاثیری در کشور ما خواهد داشت و رسانه ها در این زمینه صریح صحبت نمی کنند؛ از این رو نیاز به تحلیل در این زمینه داریم؛ البته شبیه به این اتفاق را در کودتای مصر نیز داشتیم و مردم آن زمان هم نمی دانستند تاثیر کودتای مصر برای کشور ما چیست و به نظر می رسد هنوز در این زمینه در رسانه هایمان با مشکل مواجه هستیم.