بداقبال‌ترین فیلم‌های سینمای ایران در سالی که گذشت

گروه فرهنگی « نسیم آنلاین »- همان طور که بررسی آمار و ارقام پرفروش ترین آثار سینمایی کشور می تواند دیدی کلی نسبت به حال و هوای چگونگی استفاده از منابع مالی بخش های مختلف از دولتی گرفته تا شبه‌دولتی و خصوصی برای تولید پیش رویمان قرار دهد کندوکاو در کم فروش ترین آثار سینمایی سال هم به نوبه خود می تواند این فایده را داشته باشد تا به سرمایه گذاران آتی سینمای ایران که باز هم از ارگان های دولتی گرفته تا سازمان های شبه‌دولتی و بخش خصوصی را شامل می شوند دیدی جامع درباره شکست خوردگان گیشه ارائه کند.

در جدول پرفروشهای سال 94 به همان اندازه که فیلم پرفروش داشتیم فیلم کم فروش هم کم نداشتیم. فارغ از گروه هنروتجربه که بخش عمده آثارش محصولاتی با تعداد مخاطب پایین هستند در اکران سراسری نزدیک به 14 فیلم زیر 100 میلیون تومان فروش داشتند.

*کم فروش ترین فیلم سال

در بین کم فروشها، اثری که به قعر جدول فروش سال چسبیده "تا آمدن احمد" صادق صادقی دقیقی است که فقط 310 هزار تومان فروخت! این فیلم هرچند اثری درباره دفاع مقدس است اما پرداخت داستانی ضعیف، شخصیت پردازی ناقص و از همه بدتر پخش ضعیف باعث شد فیلم یک شکست خورده تمام عیار در گیشه باشد.

*فرخ نژاد و پوریا پورسرخ و.. روی هم 50 میلیون هم عایدی نداشتند

بعد از آن "عاشقها ایستاده می میرند" ساخته شهرام مسلخی با نزدیک به 20 میلیون فروش و "یاسین" با فروش نزدیک به 30 میلیون تومان شکست خورده ترین آثار بودند.

در این بین "عاشقها ایستاده می میرند" به مانند "تا آمدن احمد" تم ارزشی داشت و البته حول و حوش پدیده جنگ می گذشت اما "یاسین" سعی داشت تم اخلاقی خود را در روزگار معاصر و در پدیده هایی چون آقازادگی پیش ببرد. با این حال هر دو فیلم که از حضور بازیگرانی چون پوریا پورسرخ، حمید فرخ نژاد، پریوش نظریه و سروش صحت سود می بردند روی هم بیشتر از 50 میلیون عایدی نداشتند که قطعا دستمزد یکی از بازیگران آنها هم نیست.

*دستیار مجیدی هم در جلب مخاطب ناکام بود

"عشق و جنون" ساخته حسن نجفی از دستیاران مجید مجیدی در تولید پروژه پرهزینه "محمد رسول الله(ص)" چهارمین فیلم ته‌نشین جدول فروش است. پوریا پورسرخ بازیگر فیلم قعرنشین "عاشقها ایستاده می میرند" اینجا هم در تیم بازیگران است و البته کنار وی چهره ای چون سعید راد بازیگر قدیمی سینمای ایران هم دیده می شود؛ بازیگری که در سالهای اخیر نشان داده چندان وسواسی در انتخاب رل برای بازی ندارد و برای همین است که از یک طرف در محصولات بی کیفیت شبکه خانگی دیده می شود و از طرف دیگر در فیلمی مانند "عشق و جنون" که کل فروش اش به زحمت به 30 میلیون می رسد.

*تهیه کننده "کیمیا" در میان شکست خوردگان اکران

"ماهی سیاه کوچولو" ساخته مجید اسماعیلی که از حضور مریلا زارعی، مصطفی زمانی و همایون ارشادی در نقشهای اصلی سود می برد با فروش 35 میلیونی پنجمین فیلم کم فروش سال بود.

جالب اینجاست که نام محمدرضا شفیعی تهیه کننده متنفذ تلویزیون به عنوان تهیه کننده این فیلم به چشم می خورد. شفیعی که در همه این سالها مرتب در تلویزیون سریال تولید کرده با فروش پایین "ماهی سیاه کوچولو" نشان داد که اگر رقابتی نسبتا آزادانه و غیرانحصاری چون اکران در سینما وجود داشته باشد تهیه کننده قابل اعتمادی برای بازگشت سرمایه ارگانهای دولتی نیست.

فیلمی که با حضور مصطفی زمانی و مریلا زارعی که هر کدام صاحب جایگاهی ویژه برای خود در بازیگری هستند 35 میلیون هم نمی فروشد واقعا محصولی شکست خورده است!

*پنج فیلم دیگر کف اکران

"مبارزان کوچک"(داوود اطیابی)، "پایان خدمت"(حمید زرگرنژاد)، "آزادی مشروط"(حسین مهکام)، "تتل و راز صندوقچه"(وحید گلستان) و "دریاکنار"(آرش معیریان) پنج فیلم دیگر قعرنشین جدول فروش اکران 94 هستند و فروش موفقترین آنها که "دریاکنار" است حتی به 60 میلیون هم نرسیده است!

*پخش کنندگان شکست خورده

از منظر شرکت های پخش کننده که به بررسی قعرنشینها بپردازیم نیمروزفیلم با سه فیلم "ماهی سیاه کوچولو"، "آزادی مشروط" و "عشق و جنون" در انتهای جدول فروش حضور فعالی دارد(!)

جبرئیل فیلم(عاشقها ایستاده می میرند و تا آمدن احمد) و راه عرفان(دریاکنار و یاسین) هر کدام با دو فیلم و شکوفافیلم(مبارزان کوچک)، امیدفیلم(پایان خدمت) و فیلمیران(تتل...) هر کدام با یک فیلم از دیگر دفاتر پخش حاضر در قعر جدول فروشند.

*دو فیلم کودک در انتهای جدول فروش

عجیب است که نام دو فیلم کودک "مبارزان..." و "تتل..." در جمع فیلم های قعرنشین جدول فروش به چشم می خورد در حالی که زمانی ژانر کودک از ژانرهای پرفروش سینمای ایران بود. در میان قعرنشین تنها "دریاکنار" است که قدری لحن کمدی دارد و بقیه فیلمها اغلب آثاری ارزشی یا شبه ارزشی هستند که درونمایه ای کاملا جدی دارند.

*پروژه های ارگانی چرا به چنین سرنوشتی دچار شدند؟

یک نگاه به ده فیلم شکست خورده اکران که در میان آنها آثار ارگانی هم به قدر کفایت یافت می شود حکایت از آن دارد که سرمایه گذاران بخش خصوصی بیشتر از تهیه کنندگان تحت حمایت ارگانها به فکر فروش آثارشان هستند و بودجه میلیاردی تولید محصول ارزشی را صرف آثاری نمی کنند که نتواند در اکران رسمی 100 میلیون هم کسب درآمد کند. آن آثار خصوصی که قعرنشین شده اند هم اغلب به واسطه حضور اسپانسرها یا بازیگر-اسپانسرها دغدغه چندانی از بازگشت سرمایه نداشته اند و به مانند همتایان دولتی خود سود خود را در تولید به دست آورده بودند و دیگر برایشان اکران اهمیت چندانی نداشت.