"سیانور" به لحاظ تاریخی دقیق و قابل تقدیر است

به گزارش « نسیم آنلاین »، پایگاه اطلاع رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی نوشت:

سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر عصر پنجشنبه 22 بهمن به پایان رسید. یکی از ویژگی های این دوره از جشنواره فیلم فجر اکران فیلم هایی درمورد تاریخ معاصر ایران بود. در همین رابطه پای صحبت‌های حجت الاسلام حسینیان، رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی نشستیم که مشروح آن را در زیر می‌خوانید:

آقای حسینیان، در خبرها آمده بود که از جشنواره‌ فیلم فجر دیدن کرده‌اید، نظرتان نسبت به فیلم‌های سال 1394 جشنواره چیست؟

حجت الاسلام حسینیان: احساس می‌کنم که امسال صنعت سینما با فیلم‌هایی مانند بادیگاردِ ابراهیم حاتمی‌کیا و همین فیلم سیانور و همچنین پرداختن به شخصیتی چون زنده‌یاد حاج احمد توسلیان در فیلم ایستاده در غبار گرایش مثبتی به سوی واقعیت‌های تاریخی و حقیقت‌های اساطیری نشان داده است و این جای امیدواری به صنعت سینماست.

حضرتعالی طرح فیلم سیانور که به تغییر ایدئولوژی سازمان مجاهدین خلق می‌پردازد را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا به لحاظ تاریخی این فیلم مستندات لازم را دارد؟

حجت الاسلام حسینیان: از اینکه قسمتی از تاریخ مجاهدین خلق، بلکه مهمترین قسمت آن یعنی تغییر ایدئولوژی سازمان، سوژه‌ی یک فیلم سینمایی شده قابل تقدیر است و بنده به سهم خودم به عنوان رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی از تهیه‌کننده جناب آقای رضوی و نویسنده جناب آقای احمدیان و کارگردان جناب آقای شعیبی و بازیگران که نقش خود را بسیار خوب بازی کرده‌اند، تشکر می‌کنم.

یک شاخصه‌ مثبت که تیم سازنده‌ این فیلم دارند، جوانی‌شان است و این خودش یک نقطه‌ی امیدواری است که جوانان می‌آیند و به یک موضوع حساس از تاریخ انقلاب اسلامی می‌پردازند، نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهند و به این باور رسیده‌اند که باید به آن پرداخت و برای آن فیلم ساخت. پرداختن به موضوعات مهم و حساس در تاریخ انقلاب اسلامی ضرورتی است که تا به امروز از آن غفلت شده و بزرگان ما مخصوصاً مقام معظم رهبری بارها به آن تأکید داشته‌اند. این نکته را نباید از نظر دور داشت که گاهی یک فیلم دقیق و پرمغز، کارِ ده‌ها یا حتی صدها کتاب را در تبیین یک واقعه تاریخی می‌کند.

به عنوان یک تاریخ‌نگار معتقدم که دقت در بیان حوادث تاریخی نکته‌ی بسیار مهمی است. به نظرم فیلم دقیقی بود و از حیث حوادث و وقایع دقت کافی شده بود و توانسته بود حقایق تاریخی را در دو ساعت جمع کند.همچنین از لحاظ چهره‌های انتخاب‌شده برای بازیگری قابل تقدیر بود. چهره‌هایی برای نقش‌آفرینی انتخاب شده بودند که به چهره‌های واقعی خیلی شباهت داشتند.

در طول فیلم اشاره‌هایی بود که وقایع و تصمیمات رژیم شاه را کاملاً نشان می‌داد، برای مثال رژیم شاه بعد از ایرادات نهادهای حقوق بشر تصمیم گرفت مخالفان را در همان خیابانها قلع و قمع سازد و به زندان منتقل نکند. در فیلم‌نامه این تصمیم مهم از زبان سرگرد بهمنش بیرون آمد و به هُما نیز هنگام دستگیری‌ جمله‌ای گفت که وی را به بن‌بست کشاند و او دست به خودکشی زد و سرگرد خیلی ساده از آن استقبال کرد.

از دیگر دقت‌های فیلم شخصیت تقی شهرام بود. من چند بار در زندان اوین با او صحبت کرده بودم. او در آنجا معروف بود که دارای شخصیتی شارلاتان و مخ‌زن می‌باشد، که در فیلم این جنبه‌ی شخصیتی وی نیز دقیق نشان داده شده بود و به واقعیتِ او بسیار نزدیک بود.

برخی از کارشناسان معتقدند فیلم سیانور علاوه بر نقاط قوتی که دارد ولی خالی از اشکال نیست و نقدهایی به آن وارد است. شما به عنوان تاریخ‌نگار و رئیس مرکز اسناد انقلاب اسلامی نقدی به فیلم سیانور دارید؟

حجت حسینیان: هیچ کاری بدون نقد خصوصاً در آغاز راه ممکن نیست؛ البته نقد سازنده و در جهت رشد. فیلم شباهت به کتابی داشت که اول و آخر آن مفقود شده است. بسیاری از کسانی که از تاریخچه سازمان اطلاع نداشتند، شاید این بُرش تاریخی برا‌ی‌شان مبهم بود. از دیگر اشکالات این بود که اشاره‌ای به علت تغییرِ ایدئولوژی سازمان نشده بود، که واقعاً آن را باید در زیربنای تفکر سازمان و محتوای کتاب‌های «شناخت»، «راه امام حسین(ع)» و «راه انبیاء، راه بشر» جستجو کرد نه در اقدام و عمل مؤسسین. یک نکته نیز اگر در فیلم آمده بود شاید می‌توانست به این ریشه و علت تغییر ایدئولوژی اشاره کند، و آن تصمیم سازمان مبنی بر ترور آیت‌الله بهشتی بعد از تغییر ایدئولوژی بود، که شاید در گفتار تقی شهرام و وحید افراخته این علت برای بینندگان قابل بیان بود.

در تاریخ انقلاب اسلامی مشابه این سوژه که هم قابلیت پردازش دارد و هم مستعدِ تبدیل به فیلم سینمایی است، فراوان وجود دارد و خلأ نپرداختن به چنین آثاری بسیار مشهود است. من به عنوان مسئول یک مرکز تحقیقاتی و پژوهشی در حوزه‌ی تاریخ انقلاب اسلامی اعلام آمادگی می‌کنم که در خدمت عزیزان نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده باشیم و به آنها خدمات مشاوره‌ای در حوزه‌ی تاریخ انقلاب ارائه کنیم تا به آنچه مطلوبشان هست دست یابند. مطمئناً کارهای جذاب و ارزشمندی قابل تولید می‌باشد. همین فیلم سیانور که بخش خصوصیِ سینما به ساختِ آن اقدام کرده، خود می‌تواند مثالی شایسته برای ترغیب سایر عزیزان باشد تا به این حوزه ورود کنند.