یحیی بونو: همه فهمیده‌اند که علم پاسخگوی تمام نیازهای بشر نیست

به گزارش خبرنگار «نسیم»، دومین شب علوم انسانی با موضوع «دفاع از فلسفه» روز گذشته با حضور پرفسور کریستین یحیی بونو، حجت الاسلام خسروپناه، ژولین پلیسیه و حجت الاسلام قائم مقامی در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد.

در بخش دوم این مراسم حجت الاسلام خسروپناه دفاع از هر مقوله ای زمانی انجام می شود که حمله ای به آن انجام شده باشد، گفت: الان نیز به فلسفه حمله شده است؛ البته اینکه ایا این هجمه افرادی مانند تفکیکی‌ها و اخباری‌گری‌های نوین در حال خدمت به فلسفه هستند یا خیر مسئله ای که باید بررسی شود.

خسروپناه: اینکه گفته می‌شود غرب فلسفه را کنار گذاشته، موضوع درستی نیست

وی با بیان اینکه در تاریخ اسلام هرگاه فلسفه مورد نقد قرار گرفت قدرت و رشد کرده است، ادامه داد: مسئله دیگر این است که آیا فلسفه‌ای که در حوزه و دانشگاه تدریس می‌شود می‌تواند برای ایران امروز کاربردی باشد و یا خیر؛ البته باید بگویم که فلسفه یک امر انتزاعی است و حال این سوال ایجاد می شود که آیا می توان انتظار داشت که مباحث انتزاعی را وارد مباحث عینی شود یا خیر.

این استاد حوزه و دانشگاه افزود: اینکه می گویند غرب فلسفه را کنار گذشته به نظرم اصلا درست نیست؛ چرا که امروزه غرب فیلسوفانی دارد که به صورت تخصصی در حوزه های مختلف مانند آی تی، اقتصاد و .... فعالیت می کنند. به عبارت دیگر غرب تنها فیلسوفان نظامند فلسفی را ندارد ولی نمی توان گفت که غرب فلسفه را کنار گذاشته است.

حجت الاسلام خسروپناه با بیان اینکه غرب امروزی در حوزه فلسفه گرایش های پوزیتویستی و اگزیستانسیالیستی دارد، افزود: هنوز در غرب علم و تکنولوژی بر فلسفه مبتنی است؛ البته باید این مسئله را هم یادآور شد که دنیای غرب 5 موج را در حوزه فلسفه طی کرده است که از قرن هفدم شروع و تا اواخر قرن بیستم ادامه داشته است.

وی خاطر نشان کرد: امروز فلسفه از دو کاستی رنج می برد که اولین کاستی این اس تکه فلسفه اسلامی همچنان بر فلسفه هستی، نفس، معرفت، الهیات مبتنی است و دومین کاستی این است که فلسفه باید روش، کارکرد و مبانی علم را برای جهان مشخص کند؛ البته این مسئله در فلسفه اسلامی وجود ندارد.

بونو: علم به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای انسان نیست

در ادامه یحیی بونو با طرح این سوال که فلسفه چگونه کاربردی می شود؟ گفت: در گذشته فلسفه تنها بحث نظری نبوده است، بلکه فلسفه یعنی انسان سازی و رسیدن به رستگاری؛ ولی امروزه اینگونه نیست؛ چرا که فلسفه مدرن تا جایی به سمت نظری بودن حرکت کرده که امروز نیاز به تحول دارد.

وی با بیان اینکه فلسفه گذشته روشی معرفتی با غایت انسان سازی بوده و قطعا اگر فلسفه به انسان سازی ختم نشود، بیهوده است؛ چرا که انسان سازی به معنای خودسازی، جامعه سازی و در نهایت جهان سازی است، اظهار داشت: یکی از چالش های بزرگ امروز، علم است؛ چرا که علم مدرن بزرگ ترین لطمه را به دین وارد کرده و جایگاه فلسفه و دین را گرفته است.

بونو ادامه داد: علم گرایی در قرن هفدهم به عنوان دین جدید معرفی شد به گونه ای که در زمان مردم تصور می کردند علم می تواند تمام نیازهای بشری را پاسخ دهد، در حالی که جنگ جهانی باعث شد قداست علم از بین برود. همچنین در قرن نوزدهم و بیستم نیز علم دچار غرور کاذبی شد، ولی امروزه می بینیم که علم بسیار متواضع است.

این پرفسور تاکید کرد: اینکه عالمان متوجه شدند که علم به تنهایی پاسخگوی تمام نیازهای انسان نیست؛ چرا که اگر می‌خواهیم به چالش‌های مهم امروز پاسخ دهیم باید پاسخ نسبیت گرایی را بدهیم و این پاسخ یک صورت متافیزیکی، عقل گرا و واقع گرا دارد.

بونو تصریح کرد: متاسفانه امروزه فلاسفه از علوم روز جدا شده اند و تاثیر چندانی در جهان امروز ما ندارند.

پلیسیه: به عنوان دانشجوی اقتصاد مسلمان می‌توانم از اهداف فلسفه اسلامی استفاده کنم

در بخش پایانی این مراسم نیز پلیسیه به چگونگی نظریه شناخت اسلامی با فهم متدولوژی اشاره و گفت: می خواهم در خصوص علم اقتصاد صحبت کنم، چرا که دانشجوی اقتصاد با هر یک از علوم انسانی موضوع مورد نظر پژوهش خود را مطرح می کند، مشخص خواهد کرد که کدام مسئله اهمیت دارد؛ از این رو بنده نیز موضوعی را که در این جلسه بیان می کنم باید خط و مشی مشخصی داشته باشد؛ چرا که این خط و مشی ها هستند که به علم معنی می بخشند.

وی خاطر نشان کرد: به عنوان دانشجوی اقتصاد مسلمان می‌توانم از اهداف فلسفه اسلامی استفاده کنم.