نگذارید شایعات با واقعیت ادغام شوند
ما روایتگر داستان روحالله زم باشیم!
نخستین پیام با فاصله زمانی کم در کانال آمدنیوز منتشر شد. اقدامی هوشمندانه و حساب شده برای اثبات خیر دستگیری ادمین کانال. اما بیانیه اول با غلط های نگارشی و املائی همراه بود. به گونه ای که در فاصله چند ساعت چندین بار ویرایش (ادیت) شد. و سوال این بود که آیا یک بیانیه دقیق و با ادبیاتی بهتر ممکن نبود؟ ضمن آنکه تداوم شایعات میتواند فضاسازی رسانهای و روایت داستان را از دست جریان انقلابی و ایران خارج کند.
نسیم آنلاین ؛ حیدر شیرازی: یکی از مهم ترین اخبار روزهای اخیر در ایران دستگیری روح الله زم بود. دستگیری سرشبکه اتصال تیم رسانه ای ضد انقلاب میان داخل و خارج که نمود آن کانال آمدنیوز بود بسیار حائز اهمیت بود. دستگیری شدن وی ابتدا بسیاری از افراد ضدانقلاب را به شوک فرو برد و همگی منتظر اطلاعات بیشتر از چگونگی دستگیری وی توسط سازمان اطلاعات سپاه پاسداران بودند.
نخستین پیام با فاصله زمانی کم در کانال آمدنیوز منتشر شد. اقدامی هوشمندانه و حساب شده برای اثبات خیر دستگیری ادمین کانال. اما بیانیه اول با غلط های نگارشی و املائی همراه بود. به گونه ای که در فاصله چند ساعت چندین بار ویرایش (ادیت) شد. و سوال این بود که آیا یک بیانیه دقیق و با ادبیاتی بهتر ممکن نبود؟
بیشتر بخوانید:
چرا پس از پیروزی نظامی اسیر جنگ روانی ترامپ شدهایم؟
بیرسانهایم
پیروز اما بی رسانه!
نخستین شایعه و تکذیب از سوی امارتساعاتی پس از خبر دستگیری زم در رسانه ها اعلام شد اطلاعات تکمیلی بیشتر به زودی رسانهای خواهد شد. اما این تاخیر بر شایعات بیشتر داستان افزود. نخستین شایعه مطرح شده به پرواز دبی-باکو و فرود آن در شیراز برمیگشت. شرکت هواپیمایی "فلای دوبی" در واکنش به خبرهایی مبتی براینکه روحالله زم، موسس کانال تلگرامی آمدنیوز در پرواز شماره FZ710 روز ۱۱ اکتبر (۱۹ مهر) بین باکو و دوبی بوده، در بیانیهای گفت که مسافری با این نام در آن پرواز نبوده است و همه مسافران تا مقصد نهایی به سفر خود ادامه دادند. هواپیمای این شرکت روز ۱۹ مهر به دلیل نقص فنی مجبور به فرود اضطراری در شیراز شد.
دومین روایت از فرانسوی ها؛ عراق محل دستگیری زم بوددر حالی که مقامات ایران تاکنون هیچ اطلاعاتی درباره نحوه دستگیری وی اعلام نکردهاند، با این حال روزنامه لوفیگارو امروز چاپ پاریس از قول «منابعی» جزئیاتی از نحوه دستگیری وی منتشر کرده است.
این نشریه فرانسوی در گزارش خود مدعی شده که زم در نجف بازداشت شده است. نکته قابل توجه در این گزارش این است که نیروهای امنیتی ایران تلفن همراه و رایانه وی را نیز در اختیار گرفتهاند و از این طریق توانستهاند اطلاعات مهمی درباره «منابع خبری» زم به دست بیاورند.
در این گزارش همچنین آمده است که روحالله زم تحت حفاظت پلیس فرانسه بود و با اینکه مقامات فرانسوی از سفر وی به عراق اطلاع داشتند، اما مانع این سفر نشدند.
هم چنین یک رسانه خارجاز کشور، بهنقلاز مهسا رازانی، که او را همسر روحالله زم، مدیر آمدنیوز، نامیده، نوشته: «همسرم جمعه عصر ۱۹مهر با پرواز «رویال جوردنین» از پاریس به بغداد رفت. او توقف کوتاهی در امان، پایتخت اردن، داشت و بامداد شنبه ۲۰ مهر به بغداد رسید. ۲۴ساعت نخست ورود به بغداد، ما خبری از او نداشتیم و به تماسهای زیاد من پاسخ نداد. تا بامداد روز یکشنبه که در تماس تلفنی یک دقیقهای با لحن و ادبیاتی غیرمعمول از سلامتیاش خبر داد و دوباره از او بیخبر شدیم تا این که در رسانههای ایران خبر بازداشتاش منتشر شد.»
اخبار منتشر شده از سوی روزنامه فیگارو و همسر روح الله زم شایعات را به سوی نقش فرانسویها در این اتفاق سوق داده است. این اتفاق و تداوم شایعات میتواند فضاسازی رسانه ای و روایت داستان را از چنگ جریان انقلابی و ایران خارج کند.
داستانی تکراری از سرنگونی پهپاد و نفتکش انگلیسی تا دستگیری روح الله زماین داستان ضعف رسانه ای ما تکراری نیست. تجربه تکرار آن را از پهپاد آمریکایی تا نفتکش انگلیسی در ماه های اخیر تکرار شده است.
به طور مثال ساعت یک ظهر روز پنجشنبهای است که مردم ایران طلوع آفتاب را با خبر انهدام پهپاد آمریکایی توسط نیروهای نظامی کشورشان آغاز کردهاند. ۹ ساعت از زمان شلیک و ۷ ساعت از انتشار خبر میگذرد. حالا ساعت ۱۳ و بخش خبری مشروح صداوسیمای ایران است در حالی که ایران و اقدامش علیه پهپاد جاسوسی آمریکا در صدر اخبار رسانههای مهم جهان هستند؛ فضای مجازی از حواشی خبر به انفجار رسیده و جلسات فوقالعادهی مقامات آمریکایی در حال برگزاری است. در ایران همه هیجان زدهاند؛ موافق یا مخالف. و حالا منتظر هستیم ببینیم برای مدیریت این هیجان و مدیریت افکار عمومی چه سیاستی اتخاذ شده است .
در شبکه خبری رسانهی ملی به عنوان مهمترین رسانهی نظام، ۹ ساعت پس از اتفاقی در این سطح اهمیت، مجری خبر نام پهپاد سرنگون شده را نمیتواند درست بخواند و حتی توجیه نشده آن را به عنوان چندمین خبر باید بخواند. او در حالی که تصویر پشت سرش خبر افتتاح پروژهای دست چندم توسط فلان وزیر است که از نظر سیاستگذاران خبری صداوسیما مهمتر از خبر هدف قرار داده شدن پهپاد آمریکایی توسط ایران است، برگه را بلند میکند، نام پهپاد آمریکایی را غلط و با تامل میخواند، بعد متوجه میشود خبر دیگری را باید میخوانده، برگه را کنار میگذارد و میگوید در دقایق آتی این خبر را خواهم خواند! مصاحبه با کارشناسان سیاسی و نظامی؟ تبیین دلایل حمله به پهپاد و ناگزیری آن؟ پیش بینی و تبیین واکنشهای احتمالی دولت آمریکا؟ ارتباط با کارشناسان خارجیِ همسو با ایران؟ هیچ؛ در روخوانی خبری که دیگر بعد از ۹ ساعت فوری هم نیست، ماندهاند؛ حتی تشخیص نمیدهند دفاع نیروهای مسلح از امنیت مردم در این سطح، باید اولین خبر باشد، باقی موارد که بماند! یک فکر رسانهای بروز هم در نهادهای نظامی و شورای عالی امنیت ملی وجود ندارد که خود درخواست کند وقت بدهید بیاییم با مردم صحبت کنیم .
حتما همه صحنه های غرور انگیز هلی بُرن نیروهای سپاه انقلاب اسلامی این فرزندان واقعی امام خامنه ای را بر روی نفتکش انگلیسی دیده اید. که چگونه بر تهدید ناو جنگی انگلیسی و هلیکوپترهای آنها ، غلبه میکنند و نفتکش انگلیسی را توقیف میکنند و شاخ استعمارپیر را میشکنند. اما باز هم همان قصه پرغصه قبلی ناتوانی ما در تبدیل این اقتدار ملی به جشن ملی ، ناتوانی صداوسیما در بازنمایی آن به عنوان نماد اراده ملی در برابر بریتانیای حقیر تکرار شد.
اگر شما روایت نکنید؛ شکست خواهید خوردیک اصل ثابت در دنیای رسانه است، برنده آن است که بتواند با هوشمندی و استفاده از قدرت رسانه ای روایت خود را از هر پدیده ای برای مخاطبان خود روایت کند. باید توجه داشت که شاید تاریخ را هم همین رسانه ها بنویسند. ضعف رسانه ای و غالب شدن شایعات بر اصل داستان میتواند یک پیروزی را کم رنگ یا به شکست تبدیل کند. حال چه کسی باید روایتگر این دوران عزت و اقتدار ایران اسلامی در جهان باشد؟ عزت و اقتداری که هر ایرانی خواه مسلمان خواه غیرمسلمان و هر آزاده ای در جهان زبان به تحسین باز میکند.