برخی نمایندگان متخصص فرهنگ به کمیسیون فرهنگی نمی‌آیند
رئیس کمیسیون فرهنگی در گفتگو با نسیم‌آنلاین درمورد معضلات کمیسیون فرهنگی توضیح داد. او معتقد است برخی نمایندگانی که در حوزه فرهنگ تخصص دارند به کمیسیون فرهنگی نمی‌آیند.
نسیم‌آنلاین: موضوع انتخاب اعضای کمیسیون‌ها در ابتدای هر دوره از مجلس شورای اسلامی مورد بحث قرار می‌گیرد. اما انتخاب اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس معمولا در ابتدای دوره چهارساله مجلس داغ‌تر می‌شود. برخی مجلس شورای اسلامی را مورد انتقاد قرار می‌دهند که چرا با وجود اهمیت بالای حوزه فرهنگ در کشور، انتخاب اعضای این کمیسیون در اولویت قرار نمی‌گیرد.
برخی دیگر نیز بر این باورند که نمایندگان مجلس اهتمامی به موضوع فرهنگ ندارند و به همین دلیل اولویت آنها حضور در کمیسیون فرهنگی نیست. در دوره‌های پیشین نیز این موضوع جنجال‌برانگیز بوده و حتی نمایندگانی بوده‌‌اند که بر خلاف میلشان به عضویت این کمیسیون درآمده‌اند.
با توجه به اهمیت موضوع فرهنگ در کشور، تعیین اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس نیز از اهمیت بالایی برخوردار است. این کمیسیون از بازیگران مهم حوزه‌ی فرهنگ است که عملکرد آن اثر ویژه‌ای بر عرصه فرهنگ دارد. برای بررسی بیشتر مشکلات و عملکرد این کمیسیون به سراغ یکی از اعضای باسابقه‌ی آن رفتیم. مرتضی آقاطهرانی که نمایندگی مردم تهران در مجلس را بر عهده دارد این دور نیز مثل دوره گذشته بعنوان رئیس کمیسیون فرهنگی برگزیده شد. او معتقد است معضل انتخاب اعضای کمیسیون فرهنگی به رویکرد خود نمایندگان برمی‌گردد. مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:
نسیم‌آنلاین: اگر بخواهیم آسیب‌شناسی کنیم، علت اینکه هر سال در انتخاب اعضای کمیسیون فرهنگی مشکل داریم چیست؟
این‌را قاعدتا باید از نماینده‌های دیگر بپرسید نه از بنده. چون من وقتی که مجلس آمدم تخصصم فرهنگ بود و برای همین خیلی راحت به آموزش تحقیقات رفتم. یک دوره آن‌جا بودم، بقیه دیگر هر سه دوره گذشته، دوره هشتم و نهم و یازدهم همان اول من کمیسیون فرهنگی نوشتم؛ بخاطر اینکه تخصص بنده بوده و احساس می‌کردم در این کمیسیون می‌توانم فعال باشم و کمک کنم. ولی برخی از نماینده‌ها هستند که تخصصشان فرهنگ است ولی جاهای دیگر میروند. باید از خود آنها سوال کنیم که چرا. واقعا از نماینده‌ها سوال شود. البته چون نماینده‌ها برای منطقه‌ای یا شهرستان‌ها و استان‌ها هستند و حساسیت‌های استان‌شان برایشان مهم‌تر است. مثلا راهی می‌خواهند آن‌جا درست شود، پلی، ساختمانی چیزی. برای همین میروند در کمیسیون‌های دیگر که بتوانند شاید قول و قرارهایی که به مردم دادند نسبت به آن وفادار باشند. ولی ما چنین تعلقی نداریم. بالاخره تهران است و تهران هم مشکلاتش کم نیست، باید به هم مشکلات آن رسید.
این کار را مجمع تهران انجام می‌دهد و در نشست و برخاست با مجمع تهران باید این مشکل را حل کنیم. مثلا هفته گذشته با دوستان در دیدار شهرداری تهران، به کارهایی که کرده و فعالیت‌هایی که داشته و موفقیت‌ها و گرفتاری‌های آن رسیدگی کردیم.
من مثلا به طرف می‌گویم خب شما اصلا تخصص‌تان فرهنگی است اما رفتید کشاورزی. می‌گوید چون منطقه ما کشاورزی است و باید کشاورزی آن‌جا را حل کنیم، میروند در کمیسیون کشاورزی. این‌را باید از خودشان سوال کرد. شاید اهداف مختلفی دارند. حالا برخی اینطور می‌گویند و برخی آن‌طور می‌گویند. ولی در مجموع فرهنگ اولویت اول کشور است. حالا البته اولویت زمانی گاهی از اوقات در یک زمان خاص اقتصاد می‌شود. اما فرهنگ چیزی است که اگر به آن رسیدگی نشود یا رشد نکند یا بی اعتنایی شود بر همه جا اثر می‌گذارد. یعنی هم در سیاست اثر می‌گذارد، در جامعه اثر می‌گذارد، در اقتصاد اثر می‌گذارد و همه جا خودش را نشان می‌دهد. الان در کمیسیون فرهنگی تقریبا دوستان 14 نفر آمدند و ثبت نام هم کردند. افراد خیلی خوبی هم هستند که آمدند. من از این جهت خدا را شکر می‌گویم و رسمیت هم پیدا می‌کند. چون دیروز در مجلس به اصطلاح قانونی شد که رای گرفتند. دو سوم رای می‌خواهد که سقف [تعداد اعضای] کمیسیون بیست و سه تا است، کف را هم معین کردند که مثلا فرض کنید کف کمیسیون تا ده تا مثلا می‌تواند [عضو داشته باشد]. خب اگر اینطور باشد ما اصلا رسمیت داریم. حالا دارد می‌رود شورای نگهبان و انشاءالله کارش تمام می‌شود. چون با دوستان هم صحبت کردم و فکر می‌کنم مشکلی نخواهد بود.
نسیم‌آنلاین: حالا با توجه به اینکه فرمودید بعضی از نماینده‌ها تخصصشان فرهنگی است و در جای دیگر مشغول به کار می‌شوند، به نظرتان این موضوع راه حلی دارد که حوزه فرهنگ واقعا دغدغه نماینده‌ها بشود. چون فرمودید اولویت هم الان فرهنگی است.
بله باید با خود نماینده مثلا صحبت شود. ببینید این‌ها می‌آیند و شعب مختلفی که راه می‌افتد و باید به اصطلاح به دنبال آن اولویت بندی شود. از نماینده‌ها خواسته می‌شود که اولویت خودشان را بیان کنند. اولویت‌هایشان را می‌نویسند، بعد اولویت اول و دوم می‌دهند و بعد می‌آیند مثلا نگاه می‌کنند به افراد نمره می‌دهند. حالا سابق اینطور نبود، الان اینطور است. خب تخصص‌‍‌هایی که دارند، زمان‌هایی که در یک رشته به شکل اجرایی کار کرده این‌ها را همه بررسی می‌کنند و نمره می‌دهند. بعد می‌گویند مثلا شما در کدام کمیسیون بروید. [تعداد اعضای] کمیسیون‌ها هم هر کدام حدی دارد؛ بیست و سه تا بیشتر نمی‌تواند باشد. اتفاقا یک بحثی شده بود که تا بیست و پنج تا هم برسد و این رای نیاورد. همان بیست و سه تا باید باشد. آن‌وقت بعد یک عده زیادی می‌آیند. این افرادی که زیاد می‌آیند کجا می‌خواهند بروند؟ باید دید تخصصشان بیشتر و بهتر کجاست. ولی ممکن است که مثلا طرف نخواهد و آن‌وقت دل نمی‌دهد. ما داشتیم مثلا کسی که معین کرده بودند برای کمیسیون ما، این آقا تقریبا می‌توانم بگویم که می‌آمد ولی رای نمی‌داد و ورود نمی‌کرد. پیدا بود، می‌گفت من را برای چه آوردند این‌جا!
ما هم البته اصراری نداریم اینطور آدم‌ها را بیاورند. برای اینکه این آدم کاری نیست. اصلا به درد کمیسیون نمی‌خورد. هم خودش ناراحت است و کمیسیون را هم خراب می‌کند. مثلا آن‌دفعه با گذاشتن چهار تا آدم خوب، کمیسیون ما جزو کمیسیون‌های فعال بود برای مجلس. تقریبا سابقه نداشت بنده چند دوره مجلس بودم، مثلا دوره گذشته، آن‌چه که من خاطرم هست ما فقط توانستیم قانون امر به معروف و نهی از منکر را در دوره نهم تصویب کنیم. اما این بار در کمیسیون فرهنگی عفاف و حجاب مثلا هفتاد و یک ماده بود تمام شد. بحث جوانی جمعیت آن‌هم حدود هفتاد و یک ماده بود. بحث تخصیص ازدواج جوانان، بحث کتابخانه، بحث ورزشگاه‌ها و فدراسیون‌ها، این‌ها چیزهایی بود که تقریبا همه را دوستان روی آن کار کردند و تمام هم شد. حالا برخی حتی تا شورای نگهبان هم رفت و تمام شده، برخی مثلا در نوبت طرح یا لایحه در نوبت بود که بیاید در صحن و فرصت به آن داده نشد بخاطر اینکه خیلی پشت خط مانده بودند. مثلا مثل کتابخانه و فدراسیون‌ها که الان این‌هم حدود دوستان پنجاه امضا کردند که جلو بیفتد.
الان یک فعالیتی که شده اینکه دویست_سیصد تا ماده تصویب شد. نظارت‌هایی که داشتند. خیلی این‌طرف و آن‌طرف رفتند. به وزارت‌خانه‌ها، شهرستان‌ها و استان‌ها برای بحث فرهنگی سرک کشیدند که ببینند مشکل فرهنگی‌شان چیست. گاهی از اوقات مثلا یک ورزشگاه حدود نود درصد کارش تمام شده بود، رها کردند. مثلا در یک مورد هفت درصد باقی مانده بود که چون گفته بودند تمام شده دیگر بودجه به آن نداده بودند. داشتند صندلی‌ها را می‌کندند می‌بردند جای دیگر. این‌ها را دوستان رفتند سر زدند و پای آن ایستادند که این چه وضعی است و برخورد کردند. از این کارها دوستان داشتند. ولی به نظر من کمیسیون موفقی بود اما بالاخره برخی این درک را در هر حال ندارند. از خودشان باید بپرسید.
نسیم‌آنلاین: به دلیل شرایطی که به وجود آمده، برخی معتقدند که عملکرد کمیسیون فرهنگی تحت تاثیر هم فراکسیون‌های داخل مجلس است و هم اینکه نهادهای خارج از مجلس مثل شورای عالی انقلاب فرهنگی که اگرچه نباید قانون گذاری کند گاهی اوقات رسما به حوزه قانون‌گذاری وارد می‌شود. در خود مجلس هم بعضی فراکسیون‌ها موازی با کمیسیون فرهنگی هستند مثل فراکسیون زنان و خانواده. قبلا هم شکایت‌هایی شده که مثلا چرا در کار کمیسیون فرهنگی دخالت می‌کنند. در این مورد چطور؟
ببینید فراکسیون کارش قانون‌گذاری نیست. اگر بخواهد قانون گذاری کنند، باید طرح یا لایحه بیاید در کمیسیون تخصصی و شیوه خودش را دارد. آئین نامه داخلی مجلس معلوم است. باید طبق ضابطه بیاید وارد کمیسیون تخصصی شود و از طریق کمیسیون تخصصی در صحن مجلس مطرح گردد؛ یا اینکه هشتاد و پنجی شود مثلا کمیسیون تخصصی تشکیل داده شود، بعد برود شورای نگهبان. این روند خودش را دارد.
نسیم‌آنلاین: حالا یک‌سری ساز و کارها قبل از تصویب قانون است دیگر. آنها چطور؟ آنها هم تقریبا موازی کاری می‌شود؟
حالا این‌ها را یکی یکی باید جدا کرد و جواب را جدا جدا داد. آن‌که مثلا برای شورای انقلاب فرهنگی است، شورای انقلاب فرهنگی سیاست گذار است و بر مبنای آن سیاست باید قانون گذاری کرد و بعد هم حضرت امام و حضرت آقا دارند که جزو قوانین بالا دستی که اگر چیزی را مجلس ورود کرد، موردی را ورود کرد، دیگر شورای انقلاب فرهنگی ورود نمی‌کند و برعکس. اگر شورای انقلاب فرهنگی ورود کند، مجلس نمی‌آید. معمولا هم این ملاحظه را هم مجلس دارد و هم شورای انقلاب فرهنگی.
شورای انقلاب فرهنگی می‌رود به این سمت که سیاست گذاری کند و کمیسیون تخصصی می‌رود به این سمت که قانون گذاری کند. مثلا فرض کنید به عنوان نمونه حجاب و عفاف. این چند دهه قبل در دوره انقلاب فرهنگی حدود 60-70 تا ماده در این جهت تصحیح کرده و داده است. برای همین الان که به کمیسیون فرهنگی آمده حدود چهل ماده مربوط به مباحث فرهنگی عفاف و حجاب است که شورای نگهبان تقریبا هر چهل تا را قبول کرده تمام شدند. این باید بیاید در کمیسیون بحث شود و به شکل قانون در بیاید. سیاست‌های کلی نیست. این یک کار دیگر است که تهیه و آماده شده. یعنی متمم و مکمل هم هستند. اینطور نیست که مثلا فرض بفرمایید شورای انقلاب فرهنگی ایستاده روبروی کمیسیون فرهنگی و کمیسیون فرهنگی روبروی شورای انقلاب فرهنگی.
نسیم‌آنلاین: ولی گاهی اوقات بین این دو تعارض ایجاد می‌شود. یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی در بحث قانون‌گذاری هم وارد می‌شود. مثلا بحث کنکور که دو مرحله‌ای شود و تاثیر امتحانات نهایی را تعیین کردند. این‌هم یک نوع قانون‌گذاری است که در شورای عالی انقلاب فرهنگی انجام شد.
این مربوط به کمیسیون ما نیست و مربوط به کمیسیون آموزش و تحقیقات است. در مورد ایرادهایی که به بحث کنکور هست و مشکلاتی که دارد، آیا اینطور باشد که کنکور مثلا بصورت تستی باشد یا بیاییم مثلا نمرات دبیرستان بچه‌ها را دخالت بدهیم. چرا بدهیم و چرا ندهیم. چرا خوب است و چرا بد است. جنبه دیگر بحث اینکه الان این طرح می‌خواهد قانون بشود و می‌خواهد به اجرا در بیاید. جزئیاتش باید به کمیسیون آموزش بیاید بحث شود و به نتیجه برسند و عمل کنند.
نسیم‌آنلاین: یعنی جزئیات کنکور به کمیسیون آمد؟
قاعدتا باید برود در کمیسیون آموزش. ربطی به ما ندارد. بحث مدارس، دانشگاه‌ها، دبیرستان‌ها، حوزه‌های علمیه، بخش‌‌های آموزشی مربوط به کمیسیون آموزش و تحقیقات است. می‌دانید بحث امتحان بچه‌ها یک بحث آموزشی است و نه یک بحث پژوهشی که مربوط به ما باشد. برای همین این‌ها تفکیک می‌شود و دعوایی هم ندارد. باید این‌ها همه را ما توجه داشته باشیم. ضوابط روشن است.
اینکه به این علت کسی به کمیسیون فرهنگی نمی‌آید اگر این باشد، طرف یا می‌داند یا نمی‌داند، باز آن‌را باید من ارجاع دهم از خود افرادی که می‌گویند بپرسید. ببینید واقعا چه حجتی دارند که فرهنگ برایشان آن‌قدر اهمیت ندارد. این طور آدم می‌رود به این سمت که بالاخره مجلس نمونه‌ای از فضائل ملت است. معلوم می‌شود که ملت و امت هم مثلا فرهنگ برایش اساسی انگار مهم نیست. اهمیت جدی ندارد. آیا اینطور است؟ می‌توانیم بگوییم یا اشتباه می‌کنیم. ولی در هر حال کمیسیون فعالیت خودش را تحت تاثیر این عوامل نخواهد گذاشت. بخاطر اینکه به رسمیت هم رسیده و الان بیش از حد نصابی که مجلس هم تعیین کرده عضو داریم و چون دوستان شورای نگهبان هم دیدند، می‌دانند و آشنا هستند و فکر می‌کنم خیلی به سرعت به نتیجه می‌رسند.
نسیم‌آنلاین: در مورد این مصوبه حجاب و عفاف که در مجلس مطرح شد کمیسیون اصلی کمیسیون قضایی بود نه فرهنگی.
خیر. چهل ماده فرهنگی است، که ایجابی است. حدود سی ماده که جرم انگاری و این‌هاست مربوط به کمیسیون قضایی می‌شود. برای همین دو کمیسیون خیلی به هم کمک کردند. من واقعا از کمیسیون قضایی متشکرم. آقای غضنفرآبادی و باقی دوستان در این جهت همیاری خوبی با هم داشتیم. بالاخره بخشی را ما باید ورود می‌کردیم تخصص ما بود، بخشی تخصص آنها بود. همین اول هم که به عنوان کمیسیون تخصصی داده شد به کمیسیون قضایی، خود ایشان که من صحبت کردم، گفتند کار فرهنگی برای شماست. ما آمادگی داریم. برای همین هم وقتی که ما کار کردیم و ارائه دادیم دوستان هیچ ایرادی نگرفتند و تمام شد و شورای نگهبان هم که رفت آن‌جا هم الحمدالله مشکلی پیدا نکرد. اما بخش قضایی گاهی اوقات مثلا در یک ماده دو ماده ابهاماتی وارد می‌کنند یا می‌گویند این‌را کم کنید و زیاد کنید. چون این‌ها باید اصلاح شود که دیگر تقریبا لحظات آخرش است. چون آمده در شورای نگهبان دیگر کارش تمام است.
نسیم‌آنلاین: به عنوان آخرین سوال اینکه چقدر به کمیسیون جدید امیدوار هستید؟ آیا نسبت به دوره‌های قبل می‌تواند گامی رو به جلو باشد یا خیر؟
بله الان افرادی که آمدند مثلا در بخش ورزش مثلا آقای راستینه خیلی سابقا خوب کار کرده. همان ابتدا اولویت اول و دوم را ایشان همین کمیسیون فرهنگی زد. آقای بانکی پور که مثلا بحث جمعیت و جوانی جمعیت را کار کرده بود، بحث حجاب و عفاف و این‌ها را ایشان خوب کار کرده بود. همان اول نوشتند فرهنگی و اصلا هیچ جای دیگر هم ننوشتند. اولویت اول و دوم ایشان همین بود. دوستانی که می‌شناسم اتفاقا این‌هایی که خیلی کاری بودند و پای کار بودند و از اول هم دیدم که چه زحمتی می‌کشند و زحمتشان به نتیجه می‌رسد. بالاخره خود همین مشوق نوعی پاداش روانی است برای طرف که می‌گیرد و به نوعی موفقیت نیز است. دوستان این‌طوری داریم الحمدالله که بعضی از بزرگان هستند که یک عمری کار فرهنگی می‌کردند. بیست و شش سال و بیست و پنج سال و بیست و چهار سال. این‌ها همان اول ثبت نام کردند. این آخر هم چندتایی داشتیم این‌ها حالا اخیرا اضافه شدند و با آنها صحبت شده است. اولویت‌شان همین شده الحمدالله. امیدوارم آنها هم موفق باشند.
