چه کسی اعتراضها در عراق را به خشونت کشاند؟
گرچه هنوز ماهیت و سازمانده اصلی ناآرامیهای اخیر در عراق مشخص نیست، مقامات ارشد این کشور بر رسیدگی فوری به خواستههای اقتصادی برحق مردم تأکید کردند.
روز سهشنبه شهر بغداد و برخی دیگر از شهرهای عراق صحنه تظاهرات گروهی از مردم بود که گفته میشود خواسته اصلی این معترضان رسیدگی به مسائل اقتصادی است.
بنا بر گزارش رسانههای عراق، «معترضان در اعتراض به وضع موجود در عراق از جمله فساد مالی و اداری، بیکاری، بهبود وضع معیشتی و شرایط خدمات رسانی در استانهای مختلف، به ویژه شهر بغداد، پایتخت عراق و بصره تظاهرات کردند».
آنگونه که در گزارشها آمده معترضان با تجمع در بغداد و به آتش کشیدن «پل جمهوریت»، نیروهای امنیتی را وادار کردند تا با استفاده از گاز اشک آور مانع از ورود آنها به منطقه سبز بغداد -که منطقهای سیاسی و امنیتی است- شوند. تداوم تظاهرات و حضور نیروهای امنیتی به مسدود شدن برخی از خیابانهای مناطق مرکزی بغداد منجر شد.
گفته میشود در میان تظاهراتکنندگان، گروهی هم حضور داشتند که خواستار کنارهگیری دولت بودند و تلاش داشتند با سر دادن شعارهای تند و درگیری با نیروهای پلیس اعتراضهای اقتصادی مردم به خشونت کشیده شود.
وزارت بهداشت عراق در بیانیهای اعلام کرد که در جریان تظاهرات روز سه شنبه، یک نفر کشته و ۲۰۰ نفر زخمی شدند.
عادل عبدالمهدی: خواستههای منصفانه شهروندان را برآورده کنیم نخست وزیر عراق در واکنش به تظاهرات مردم در شهرهای مختلف عراق اطمینان داد که وظیفه دولت و اولویت آن دستیابی به مطالبات مشروع است و دولت برای تحقق خواستههای منصفانه معترضان تلاش میکند.
در بیانیه نخستوزیری عراق تاکید شده که «از نگاه دولت بین تظاهراتکنندگانی که در چارچوب حقوق قانونی خودشان در حال اعتراض هستند و نیروهای امنیتی عراق که به وظایف خود برای حفظ امنیت تظاهراتکنندگان و تأمین امنیت و ثبات کشور فعالیت میکنند، تفاوتی وجود ندارد».
عادل عبدالمهدی همچنین اعلام کرد تحقیقاتی برای کشف دلایلی که باعث به وجود آمدن حوادثی در این تظاهرات که به کشته و زخمی شدن مردم منجر شد آغاز شده است.
رئیس جمهور عراق متعرضان را به خویشتنداری فراخواند برهم صالح در صفحه رسمی توئیتر خود اعلام کرد که مقامات مسئول را به ایجاد فرصتهای شغلی و اصلاح ساختاری به پاسخگویی به خواستههای معترضان فرا خوانده و انجام این کار را وظیفه دولت دانسته است.
وی با تاکید بر حفظ امنیت عمومی، خویشتنداری و احترام به قانون گفت: تظاهرات مسالمت آمیز حق مردم است و نیروهای عراقی نیز موظف به حمایت از حقوق شهروندان هستند.
نوری مالکی: معترضان زیرساختها و اموال عمومی را تخریب نکنند رئیس ائتلاف دولت قانون در واکنش به تظاهرات اخیر بغداد در صفحه توئیتر خود نوشت: آنچه امروز در میدان التحریر بغداد رخ داد تاسف آور است و به نفع هیچ کس نیست. وی معترضان را به حفظ آرامش و احترام به قانون در تظاهراتشان فراخواند.
مالکی همچنین درباره وقوع درگیری میان تظاهراتکنندگان و نیروهای امنیتی هشدار داد و از آنان خواست از زیر ساختها و اموال عمومی و خصوصی حفاظت کنند.
خزعلی: دستهای خبیثی پشت پرده تظاهرات عراق وجود دارد قیس خزعلی، دبیر کل گردانهای اهل الحق عراق با حمایت از خواستههای اقتصادی مردم، درباره تلاش برخی برای ایجاد آشوب در شهرهای عراق گفت: « آنچه در تظاهرات اخیر دیده شد دلیلی بر وجود دستهای خبیثی است که میخواهند ثبات عراق را برهم زنند».
وی در بیانیهای اعلام کرد: وجود کشته و زخمی در میان تظاهراتکنندگان و نیروهای امنیتی در این حجم نشان دهنده وجود دستهای خبیثی است که میخواهد ثبات کشور را حتی به قیمت جان مردم به بازی بگیرد.
خزعلی با اشاره به اینکه پیشتر درباره برپایی تظاهرات هشدار داده بود، تاکید کرد همچنان در خصوص فرصتطلبی برخی برای برهم زدن سلامت این اعتراضها هشدار میدهد.
وی اعلام کرد اطلاعات موثقی از وجود دستهای پشت پرده برای ایجاد بیثباتی و تشنج در این تظاهرات در دست دارد.
آغاز تحقیقات کمیتههای پارلمان عراق هیئت رئیسه پارلمان عراق امروز- چهارشنبه- در بیانیهای اعلام کرد که کمیتههای امنیت و دفاع و حقوق بشر را مسئول انجام تحقیقات لازم در خصوص حوادثی کرد که در تظاهرات مردم در خیابانهای این کشور رخ داد.
در این بیانیه آمده است که بر اساس ماده ۲۸ قانون اساسی، برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز حق مردم است، با این حال نیروهای امنیتی را به حفظ نظم کلی با خویشتنداری و استفاده نکردن از خشونت در تعامل با تظاهرات کنندگان فراخواند.
حضور نداشتن جریان مقتدی صدر در تظاهرات اخیر بغداد مقتدی صدر، رهبر جریان صدر عراق از رؤسای سه گانه عراق خواست تا تحقیقات عادلانهای را در مورد عامل قتل یکی از تظاهرات کنندگان انجام دهند. وی در بیانیهای کوتاه از اقدامات امنیتی علیه تظاهرات کنندگان نیز انتقاد کرد.
یکی از فرماندهان جریان صدر در گفتگو با پایگاه العرب گفت: «از اینکه کدام سازمان این تظاهرات را برپا کردهاند، هیچ اطلاعی ندارد.»
برخی از فعالان جریان صدر که خود در سالهای گذشته بارها تجمعهای اعتراضی در بغداد داشتهاند اعلام کردند که دعوت به برگزاری تظاهرات در این زمان از سوی این گروه نبوده است.
چه کسی مردم را به خیابان فراخوانده است؟ برخی فعالان شبکههای اجتماعی در بغداد به پایگاه العرب اعلام کردند که پیامهایی برای تظاهرات از حسابهای کاربری ناشناس در فیسبوک و توئیتر دریافت کردهاند.
با توجه به اینکه طرف دعوتکننده به این تظاهرات ناشناس است، فعالان سیاسی به مردم هشدار دادهاند که این تظاهرات ممکن است نوعی دام یا تلاشی برای ایجاد آشوب در عراق باشد.
با این حال شماری از سران جریانهای سیاسی عراق به سرعت حزب منحله بعث، حزب هوادار دیکتاتور سابق عراق را مسئول برپایی این تظاهرات دانستهاند.
تداوم تظاهرات در بغداد و دیوانیه به گزارش پایگاه بغداد الیوم، روز چهارشنبه نیز شماری از تظاهراتکنندگان به ساختمانهای شورای شهر در منطقه الحمزة الشرقی استان دیوانیه یورش بردند که با مقابله نیروهای امنیتی متوقف شدند.
این گروه از معترضان با آتش زدن لاستیک خودرو در خیابانهای اصلی این منطقه سعی داشتند مانع از حرکت نیروهای امنیتی شوند، با این حال نیروهای پلیس شماری از معترضان را دستگیر کردند.
همچنین اهالی خیابان الکفاح و منطقه الفضل، الصدریه و الزعفرانیه در شمال بغداد نیز امروز به خیابان آمده و تظاهرات خود را به میدان الزبیده کشاندند.
«خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان»