گرمایش جهانی! وقتی همه خوابیم

به گزارش « نسیم آنلاین »، در چند سده اخیر فعالیت‌های بشری سازوکار اتمسفر جهانی را تغییر داده است که یکی از نگران‌ کننده‌ترین آنها گرمایش جهانی است و به همین منظور سالانه سخنرانی‌ها، مقالات علمی و همایش‌های پرشماری به این موضوع اختصاص داده می شود. واقعیت اینست که زمین روز به روز در حال گرمتر شدن است. این گرمایش به روی اقیانوس‌ها و حتی اعماق آب‌های اقیانوسی کشیده شده است، کلاهک یخی قطب شمال با سرعتی 3 برابر بیشتر از آنچه پیش‌بینی می‌شد در حال ناپدید شدن است و به طور متوسط هر دهه 2.7 کاهش یافته است. در طول سده گذشته سطح زمین بالاترین میزان افزایش دما را نسبت به 1300 سال گذشته تجربه کرده است، متوسط افزایش دمای سطح زمین از 0.6 درجه سلسیوس به 0.9 بین سال‌های 1906 تا 2006 رسیده است و در 50 سال گذشته نرخ افزایش درجه حرارت 2 برابر بوده.

یخچال‌های طبیعی کره زمین به طور پیوسته در حال عقب نشینی و محو شدن هستند و آب دریاها در طول قرن بیستم 17 سانتی متر بالا آمده است. نتایج تمامی مطالعات حاکی از آن است که گرمایش زمین تحت تاثیر گازهای گلخانه‌ای است. همانطور که جهان به طور روزافزونی سوخت‌های فسیلی مصرف می‌کند، غلظت گازهای گلخانه‌ای نیز رو به افزایش است و متوسط دمای سطح زمین نیز بالا می‌رود پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که طبق سناریوهای مختلف دمای سطح کره زمین در طول قرن بیست و یکم بین 2 تا 4 درجه سانتیگراد بالا خواهد رفت.

در نگاه اول این عدد ممکن است نگران کننده نباشد اما کافیست بدانیم که به عنوان مثال در آخرین دوره یخبندان که صفحات یخی به قطر بیش از 1000 متر کل منطقه آمریکای شمالی را پوشانده بود، دمای کره زمین تنها 9 تا 15درجه سردرتر از امروز بوده است و پایان عصر یخبندان تنها با گرم شدن 5درجه ای سطح زمین فرا رسیده است.

گرمایش زمین ادامه حیات بر روی کره زمین را به خطر می‌اندازد. اندکیی افزایش دما، خشکسالی‌های ممتد را به دنبال دارد و تولید محصولات کشاورزی را با چالش مواجه می‌کند. و از این طریق به زنجیره غذایی و کل حیات اکوسیستم ضربه می زند. گرمایش زمین بخصوص در مناطق گرمتر خطر ابتلا به بیماریها را افزایش می دهد و بهداشت جهانی را به مخاطره می افکند. افزایش دما به افزایش ازن در لایه های پایین جو منجر می شود که خودآلاینده ای خطرناک است و مشکلات تنفسی را به دنبال دارد و هزاران مشکل ریز و درشت دیگر مانند آتش‌سوزی در جنگل‌ها و ظهور پدیده النینو که همگی از تغییر اقلیم و گرمایش جهانی کره زمین ناشی می‌شوند. مشکل گرمایش زمین و تغیر اقلیم نیز به مانند سایر چالش‌های جهانی بیش از همه کشورهای در حال توسعه را تحت تاثیر قرار می‌دهد آمارها نشان می‌دهد کشورهای در حال توسعه 75 درصد زیانها و خسارات ناشی از تغیر اقلیم را متحمل می‌شوند بطوری که 2 درجه گرمتر شدن هوا به کاهش 4 تا 5 درصدی GDP در آفریقا و جنوب آسیا می‌انجامد.

اما در مقیاس کلانتر شواهد نشان می‌دهد که مقابله با این تهدید جهانی نیازمند عزمی جهانی و راهکاری فراگیر است که این راهکار باید در شهرها به منصه ظهور برسد چرا که شهرها امروزه شهرها، مسئول 75 درصد مصرف انرژی جهانی، 80 درصد انتشار گازهای گلخانه‌ای و اصلی‌ترین تولیدکننده ضایعات در جهان هستند. جای نگرانی بسیار وجود دارد وقتی کشورهایی چون ایالات متحده آمریکا از تصویب پروتکل کیوتو (پیمان بین‌المللی کاهش گازهای گلخانه‌ای) امتناع می‌ورزند و در عین حال بزرگترین منتشر کننده گازهای گلخانه‌ای در جهان هستند!

سید محسن طباطبایی مزدآبادی