«هفت»؛ می‌سازیم که ساخته باشیم!

نسیم آنلاین ؛ احسان سالمی: «هفت» فعلی قابلیت‌های دوره‌های پیشین این برنامه تلویزیونی را ندارد؛ این را کسی می‌نویسد که خودش به لطف سازندگان برنامه، به عنوان یکی از مهمانان میز رسانه «هفت» در همین دوره جدید حداقل 5 یا 6 باری در برنامه حضور پیدا کرده و از نزدیک با شرایط تولید برنامه آشناست؛ این نقد را هم ناظر به نگرانی‌های موجود در ارتباط با ادامه وضعیت فعلی برنامه «هفت» طرح می‌کند.

قطعا «هفت» در دوره جدید مزایایی دارد که در دوره‌های قبلی وجود نداشت؛ از جمله همین اضافه شدن میز رسانه به برنامه که باعث شده ارتباط اهالی رسانه با یکی از مهمترین برنامه‌های سینمایی تلویزیون جدی‌تر شود؛ اما در کنار این مزایا ایرادات متعددی هم دارد که نباید از آن غافل شد. ایراداتی که ادامه‌دار شدن آن به طور کلی «هفت» را تبدیل به برنامه‌ای کم‌اثر و بی‌خاصیت می‌کند.

برنامه سینمایی بدون سردبیر؟!

بزرگترین مشکل «هفت» در دوره جدید، نبود «سردبیر» است؛ این را هرکسی که حداقل چند قسمت از برنامه را دیده باشد، متوجه می‌شود. «هفت» در این دوره نه در زمینه سوژه‌یابی و پرداختن به موضوعات روز سینمای ایران عملکرد چشمگیری دارد و نه در ساخت آیتم‌های مرتبط با موضوعات توانسته به ارائه محتوایی متفاوت و قابل توجه بپردازد. این در حالی است که اتفاقا یکی از نقاط قوت «هفت» در دوره‌های قبلی به ویژه دوره اجرای برنامه توسط بهروز افخمی و قبل‌تر از آن فریدون جیرانی، آیتم‌های تولید شده برای برنامه بود که محتوایی جذاب و مبتنی بر پژوهش‌هایی جدی و عمیق داشت.

در این دوره از «هفت» عملاً مسئولیت سردبیری برعهده تهیه‌کننده برنامه قرار گرفته و با توجه به حجم بالای کار و هماهنگی لازم برای تولید یک برنامه تلویزیونی که مسئولیت آن بر دوش تهیه‌کننده است، نمی‌توان انتظار داشت که او بتواند برای خروجی محتوایی «هفت» نیز برنامه‌ریزی کند. نتیجه آن که «هفت» فعلی نه تاثیر چندانی در مناسبات سینمای ایران دارد و نه دیگر همچون گذشته اقبال چندانی از سوی سینماگران برای حضور در این برنامه صورت می‌گیرد.

«هفت» را نصفِ شب ببینید

هر چند که اگر بخواهیم منصفانه نگاه کنیم، در شرایط فعلی عملاً هیچکدام از برنامه‌های سینمایی تلویزیون و یا سایر برنامه‌هایی که بخشی از آن‌ها به بررسی مسائل روز سینمای ایران اختصاص دارد، اثرگذاری چندانی در مناسبات سینمای ایران ندارند؛ اما انتظارات از «هفت» به واسطه قدمت و اثرگذاری که در گذشته داشت، بیشتر است.

مسئله اینجاست که برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته برای پخش «هفت» به شکلی است که گویا تلویزیون همه تلاشش را برای دیده نشدن این برنامه انجام می‌دهد! برنامه‌ای که به طور طبیعی می‌تواند جمعه شب‌ها در ساعتی حوالی 22 به روی آنتن برود، نزدیک ساعت 24 شروع می‌شود؛ تا حتی مخاطبانی که به دیدن این قبیل برنامه‌ها نیز علاقه دارند به واسطه زمان نامناسب پخش، از دیدن آن محروم شوند.

جالب اینکه بهترین و جریان‌سازترین بخش «هفت» که از قدیم الایام میز نقد فیلم آن بوده، در این دوره حوالی ساعت 2 بامداد به روی آنتن می‌رود! در این شرایط به جز شمار اندکی از علاقمندان به سینما، درصد بسیار کمی از مخاطبان شانس تماشای این بخش را دارند.

می‌سازیم که ساخته باشیم...

مواجهه مدیران تلویزیون با این دوره از «هفت»، شبیه فردی است که کاری را انجام می‌دهد، فقط برای آن که انجام داده باشد! «هفت» فعلی هم گویا تولید می‌شود که فقط چیزی به عنوان «هفت» روی آنتن برود و دیگر نه خبری از زمان مناسب در کنداکتور شبکه هست و نه خبری از نظارت جدی برای بالاتر رفتن کیفیت خروجی برنامه.

این شیوه تولید کردن برنامه در شرایط فعلی که به جز صرف هزینه، برای تلویزیون فایده دیگری ندارد، نه تنها برای اعتبار سازندگان آن بلکه برای اعتبار رسانه ای همچون تلویزیون نیز مضر است. این در حالی است که اتفاقاً «هفت» به واسطه سابقه طولانی مدتی که داشته از همه برنامه‌های سینمایی دیگر تلویزیون برای مخاطب عام شناخته شده‌تر است؛ ظرفیتی که اگر توسط تلویزیون جدی گرفته شود می‌تواند همچون گذشته بر مناسبات و شرایط سینمای ایران اثر بگذارد. کما اینکه در دوره قبلی این برنامه، نظرات مطرح شده در «هفت» حتی بر داوری مهمترین جشنواره سینمایی کشور یعنی جشنواره فیلم فجر هم اثرگذار بود اتفاقی که برای این دوره از برنامه محقق نشد.

ضبطی شدن برنامه در اواسط تولید این دوره «هفت» نیز بر کاهش اقبال سینماگران برای حضور در آن موثر بوده است. اساسا این آنتن زنده است که بسیاری از چهره‌ها را برای حضور در تلویزیون و قرار گرفتن در برابر مخاطبان وسوسه می‌کند؛ امکانی که حالا آن نیز از «هفت» سلب شده است.

بنویسید «هفت»، بخوانید وبلاگ شخصی فراستی!

همان‌طور که پیش از این به آن اشاره کردیم، مهمترین و جریان‌سازترین بخش «هفت» از ابتدا تاکنون میز نقد این برنامه بوده که با حضور مسعود فراستی به عنوان منتقد ثابت برنامه اجرا می‌شود. فراستی که به واسطه شیوه منحصر به فردش در طرح نقد آثار سینمایی و تلویزیونی و زبان تند و تیزی که دارد، در میان مخاطبان عام و حرفه‌ای سینما شناخته شده، مهمترین وزنه این بخش به شمار می‌آید.

اما همین بخش مهم و جریان‌ساز «هفت» نیز در دوره جدید تبدیل به بخشی اخته و بی‌خاصیت شده است. دلیل آن را هم را هم باید سپردن کامل میز نقد به مسعود فراستی از یک سو و نبود سردبیر برای برنامه از سوی دیگر دانست. مواجهه فراستی در این مدت اخیر با میز رسانه برنامه «هفت» مثل وبلاگ شخصی بود! در حالی که عموم مخاطبان انتظار دارند تا فراستی در این برنامه درباره فیلم‌ها و سریال‌های روز ایران و جهان صحبت کند او به سراغ نقد فیلم‌هایی می‌رود که خود به تازگی تماشا کرده و اساسا مهم هم نیست که آن فیلم در چه سالی اکران شده است.

انتخاب فیلم‌ها برای نقد یا باید براساس قاعده جدید و به روز بودن باشد و یا براساس تناسب موضوع و محتوای فیلم با حوادث و اتفاقات روز ایران و جهان، اما فراستی فارغ از هر دوی این شاخص‌ها صرفا براساس اینکه خودش کدام فیلم را به تازگی دیده به انتخاب سوژه میز نقد می‌پردازد. البته که این بخش در گاهی از موارد به نقد فیلم‌های جدید سینمای ایران و سریال‌های جدید شبکه نمایش خانگی هم اختصاص داشته اما موارد متعددی هم بوده که فراستی با میز نقد «هفت» همچون وبلاگ شخصی‌اش برخورد کرده است!

خلاصه اینکه «هفت» اگر بخواهد به دوران اثرگذاری و جریان‌سازی قبلی بازگردد، راهی جز اصلاح آنچه که به آن اشاره کردیم ندارد؛ هر چند که با توجه به انتقادهای مکرر صورت گرفته به «هفت» فعلی و بی‌توجهی مدیران تلویزیون به این نقدها، بعید است اتفاق خاصی برای بهبود وضعیت این برنامه (حداقل در آینده نزدیک) رخ دهد.