سهم خواهی با فشار حداکثری، شریانِ هزینه‌زایی کشور
تشکیل گروهایی از افراد خالی از ایده و عقلانیت لازم، که تنها کارویژه‌ی آن وارد کردن فشار بیشتر برای سهم خواهی بیشتر است، موجب تقلیل ساحت سیاسیِ کشور شده و سرانجامی جز هزینه‌زایی بیشتر برای نظام ندارد.
نسیم‌آنلاین؛ محمدرضا مریمی: درهمین چند روز گذشته بود که صحبت‌های خانم منصوره معصومی‌اصل در یک برنامه‌ی تلوزیونی جنجال بسیاری برپا کرد. در این برنامه، خانم معصومی‌اصل در واکنش به حضور آقای آذری جهرمی و ابطحی عنوان کرد: «چرا این افراد را به صدا و سیما دعوت می‌کنید، مملکت مال حزب اللهی‌هاست. برای همراه کردن این افراد چرا فضا را مسموم می‌کنید؟»
این عضو شورای مرکزیِ تشکلِ شبکه‌ی راهبردی یاران انقلاب اسلامی (شریان) پیشتر نیز اقدامات جنجال‌برانگیز دیگری مثل دعوت کردن از خانم فائزه هاشمی رفسنجانی به مناظره با دخترش در فضای مجازی، انجام داده بود. اقدامات جنجالی‌ای که فارغ از هیاهوی رسانه‌ای به پا کردن، منجر به هزینه‌زایی برای جریان انقلابی هم می‌شود. در همین جریان اخیر، صحبت‌های ایشان ضمن اینکه تیتر یک بعضی از خبرگزاری‌های معاند شده است، خیلی‌ها را نیز مجبور به پاسخگویی در این رابطه کرد و در ادامه حتی موجب شد که سخنگوی شریان نیز از صحبت‌های این خانم اعلام برائت کند. فاطمه‌سادات حمیدیان، سخنگوی شریان، با اشاره به حاشیه‌های ایجاد‌شده مبنی بر صحبت‌های منصوره معصومی عنوان کرد: «قویاً معتقدیم که هیچ گروه و جریانی نباید و نمی‌تواند ایران و انقلاب اسلامی را برای خود و به نفع خود مصادره کند.» یا مثلاً جبهه‌ی پایداری که از جریانات نزدیک به تشکل شریان محسوب می‌شود هم بعد از هزینه‌زایی این عضو شورای مرکزی تشکل شریان در قسمتی از بیانیه‌ای که در پاسخ به یادداشتی در روزنامه‌ی اعتماد منتشر شد، عنوان می‌کند: «خانم منصوره معصومی‌اصل هیچ ارتباط تشکیلاتی و غیرتشکیلاتی با جبهه پایداری نداشته و ندارد. ضمن اینکه حزب شریان نیز یک حزب جدیدالتأسیس است و هیچ ارتباطی با جبهه‌ی پایداری ندارد.» این موارد به خوبی نشان می‌دهد که چگونه این افراد می‌توانند حتی برای گروهای نزدیک به خود نیز، هزینه‌زا بوده و آن‌هارا مجبور به پاسخگویی کنند.
تشکل شریان
اما خوب است در رابطه با تشکل شریان که خانم معصومی اصل عضو شورای مرکزی آن است، کمی توضیح دهیم. تشکل شریان با محوریت مهرداد بذرپاش وزیر راه و شهرسازی کشور شکل گرفت و اولین جلسه‌ی خود را روز پنجشنبه یازدهم اسفندماه سال 1401 برگزار کرد. این تشکل در مجموع 31 عضو شورای مرکزی دارد که افرادی چون حمیدرسایی، سید مهدی هاشمی، ابوالقاسم جراره و محمد حسین طاهری آکردی از مشهورترین اعضای آن هستند. هرچند که از ابتدا مشخص بود، اما بعد از سخنان یکی از اعضای شورای مرکزی این تشکل، بصورت عمومی عیان شد که شریان نگاهی هم به انتخابات مجلس دارد.
میثم نادی، از اعضای شورای مرکزی تشکل شریان در صفحه اینستاگرام خود نوشت: «با چشم باز وارد این میدان شدیم و عرض می‌کنیم که شریان هرگز تشکلی انتخاباتی نیست و قطعا بی‌توجه به انتخابات هم نخواهد بود.»
شورایی فاقد افراد سیاسی
اما وقتی به لیست اعضای مرکزی این تشکل نگاهی می‌اندازیم هیچکدام از این افراد نیستند که ما آن‌ها را به عنوان شخصیت فعال سیاسی بشناسیم و وجود چنین افرادی به عنوان شورای مرکزی، در یک تشکل سیاسی که نگاهی هم به مشارکت در انتخابات مجلس شورای اسلامی دارد، تنها این گمان را در اذهان پررنگ می‌کند که باید منتظر هزینه‌زایی بیشتر از جنس آنچه که در ماجرای خانم معصومی‌اصل رخ داد، از جانب این افراد باشیم.
در همین رابطه اگر به سابقه‌ی چند تن از اعضای این شورا نگاه کنیم، این عبارت که اعضای شورای مرکزی این شورا از سابقۀ سیاسی مشخصی برخوردار نیستند، کاملاً عیان می‌شود. مثلاً به گزارش روزنامه هم‌میهن زینب غدیری یکی از اعضای شورای مرکزی تشکل شریان صرفاً در صفحه اینستاگرام خود مطالب روان‌شناسی منتشر می‌کند و ظهور و بروز سیاسی دیگری نداشته است، یا به عنوان مثالی دیگر باتوجه به همان گزارش، ریحانه اخلاقی نیز دیگر عضو این شورا تنها کنش سیاسی که انجام داده است امضای یک بیانیه‌ی سیاسی است.
بعضی از این اعضا نیز صرفاً به خاطر همکاری فعلی یا گذشته‌ی خود با رهبران سیاسی این تشکل وارد آن شده‌اند. مثلاً حمیدرضا میرشمسی، مشاور عالی رئیس کل دیوان محاسبات، میثم نادی رئیس ستاد خبری دیوان محاسبات کشور و شهرام اشراق مسئول ریاست هیئت مستشاری دیوان محاسبات کشور را برعهده دارد. دیوان محاسباتی که محل کار سابق آقای مهرداد بذرپاش بود. به جز این سه نفر، تعداد دیگری از اعضای این تشکل نیز از چهره‌های وزارت راه هستند که محل کار جدید آقای بذرپاش است. حسین مذنب، سرپرست بازرسی وزارت راه و فاطمه سادات‌حمیدیان نیز رئیس مرکز توسعه و سیاست‌های راهبردی وزارت راه است.
انزوای سیاسی و تبدیل شدن به گروه فشار
گروه‌های متشکل از این مدل افراد که فاقد سابقۀ فعالیت سیاسی خاصی هستند، معمولاً به دلیل ضعف در گفتمان سیاسی و نداشتن ایده‌ی نو سیاسی، مطرح شدن خود را در گرو مخالفت با دیگران دیده و صرفاً از این طریق به دنبال پررنگ نشان دادن نقش خود در عرصه‌ی سیاست هستند. موضوعی که توان تعامل منطقی با دیگران را از آن‌ها سلب کرده و موجب انزوای سیاسی آن‌ها شده است. همین انزوای سیاسی نیز موجب می‌شود که آن‌ها به دور از فضای منطقی و عقلانی، برای پیش بردن خواسته‌های خویش به دنبال ایجاد فضایی رادیکال از طریق درگیری و اعمال فشار با دیگر بازیگران صحنۀ سیاسی باشند.
مثلاً در ماجرای انتخاب حسین سلاح‌ورزی به‌عنوان رئیس اتاق بازرگانیِ ایران، شاهد نمونه‌ای از این رفتار بودیم. اتفاقی که در آن به ادعای نواصولگراها، گروه‌های مذکور به دنبال آن بودند تا با فشارآوردنِ گروهی، تقصیر را گردن مجلس کنونی و طیف مقابل خود انداخته و با استفاده از فشار ناشی از آن، مجلس کنونی را تضعیف کرده و به دنبال بهبود موقعیت خود برای انتخابات مجلس دوازدهم باشند. اتفاقی که حواشی زیادی به همراه داشت و موجب جنجال در فضای مجازی و ردّ و بدل شدن توئیت‌های زیادی در پیام‌رسان ایکس(توئیتر سابق) نیز شد. تا آنجا که سیدمحمود رضوی، تهیه‌کننده‌ی سینمایی که از مشاوران قالیباف است، بیان کرد: «شیخ سوپرانقلابی با سودای مجلس، مسئول انتخابات تشکیلات غیرقانونی وزیر ساخته شده است، حال برای دیده شدن و برندینگ خودش، هم‌صدا با اصلاح‌طلبان و ضدانقلاب به زور می‌خواهد مسئله‌ی سلاح‌ورزی را گردن مجلس بیندازد، شیخ اگر سیاسی‌کار نیست و دنبال حقیقت، چرا از وزارت صمت سوال نمی‌کند؟» مسئله‌ای که باعث رد و بدل شدن این چنین پیام‌های تند زیادی شد و فضای سیاسی را از عقلانیت خارج و تبدیل به فضایی تخاصم‌آمیز کرد.
ائتلافی برای هزینه‌زایی
باتوجه به مواردی که گفته شد می‌توان اینگونه نتیجه گرفت که اینگونه تشکل‌ها برای سهم خواهی بیشتر، موجب ائتلاف افرادی شده است که به لحاظ سیاسی درک بالایی نداشته و گاهی منطق و استدلال حاکم بر رفتار آن‌ها، منطق فشار و رادیکالیسم است. افرادی که معمولاً دارای احساسات و عواطف سیاسی تندی هستند، موردی که یک نمونه از آن را در صحبت‌های اخیر خانم معصومی‌اصل مشاهده کردیم. این مدل از ائتلاف‌ها ضمن تضعیف عقلانیت در میانه‌ی رقابت انتخابات و تشکیل گروه‌های فشار، موجب هزینه‌زایی برای نظام و جبهه‌ی انقلاب نیز می‌شوند.
امّا در آخر ذکر این نکته نیز حائز اهمیت است که پدیدآمدن گروه‌های جدید و مختلف در عرصه سیاسی و انتخاباتی اگر به دنبال ایجاد ایده‌ی نو سیاسی باشد، نه‌تنها بد نیست بلکه منجر به شکوفایی بیشتر فضای سیاسی کشور نیز می‌شود. امّا تشکیل گروهایی از افرادی بی‌سابقه و خالی از ایده و عقلانیت لازم، کارویژه‌ی این گروه‌ها را به وارد کردن فشار بیشتر برای به دست آوردن سهم بیشتر در صحنۀ سیاسی کشور تبدیل می‌کند و موجب آن می‌شود که این فضا به فضایی تخاصم‌آلود و تقلیل‌یافته تبدیل شود.
