دغدغه‌های بهارستانی "پاستور" در سعدآباد؛ معاون اول "چراغ اول" را روشن کرد
«نسیم» یک روز بعد از اظهارات حزبی-انتخاباتی نفر دوم دولت تدبیرو امید٬ سابقه فعالیت‌های احزاب کارگزاران و اعتدال و توسعه و نسبت آنها با عناصر کلیدی دولت یازدهم را بررسی کرد
به گزارش گروه سیاسی «نسیم»: روز گذشته رسانه ها خبری مبنی بر برگزاری جلسه حزب کارگزان در کاخ سعدآباد با حضور معاون اول رئیس جمهور منتشر کردند.
مقامات و سخنگوی دولت تا پیش از این ورود دولت به عرصه انتخابات را با وجود سخنانی از مرعشی که در مورد فعالیت دولت برای انتخابات مجلس گفته بود: "اخیراً آقای نوبخت از موضع سازمان برنامه به ستادهای آقای روحانی در استانها، به‌عنوان اعضای شورای توسعه ابلاغ کرد"، را رد کرده بودند.
البته نوبخت هم در واکنش به اظهارات مرعشی گفت:"به علت مشغله فراوان فرصت برای کار انتخاباتی ندارم. بنا داریم با انتقال تجربه به نسل جوان و آموزش، آنها را برای فعالیت در برنامه‌های سیاسی و… آماده کنیم."
شخص دوم دولت یازدهم یعنی اسحاق جهانگیری (رئیس ستاد انتخاباتی هاشمی در سال 92) جلسه حزب کارگزاران را در مجموعه سعدآباد برگزار و خط دهی انتخاباتی می کند٬ این امر با توجه به فاصله 10 ماهه تا انتخابات مجلس شورای اسلامی و در رزهایی که مشکلات و دغدغه های اقتصادی مردم فزونی یافته است٬ افکار عمومی را با سوالات زیادی مواجه خواهد کرد.
* کارگزاران سازندگی؛ تولدی دیگر
حزب کارگزاران اولین حزب "دولت‌ساخته" در تاریخ انقلاب اسلامی بود که به دلیل اختلاف هاشمی رفسنجانی با جامعه روحانیت مبارز در آستانه انتخابات مجلس پنجم شکل گرفت٬ چهره های اصلی این حزب را برخی از اعضای سیاسی‌تر خانواده هاشمی یعنی محمد هاشمی٬ محسن و فائزه هاشمی به همراه جمعی از نزدیک‌ترین چهره‌های کابینه به رئیس جمهور وقت یعنی غلامحسین کرباسچی، اسحاق جهانگیری و عطاالله مهاجرانی و محمدعلی نجفی و... تشکیل می‌دادند.
هرچند مخالفت صریح رهبرانقلاب با حضور مستقیم وزرای دولت آقای هاشمی در حزب کارگزاران موجب شد در ابتدای کار تعدادی از اعضای موسس کناره گیری خود را از این حزب اعلام کنند اما حتی این مساله نیز چیزی از "دولتی بودن" کارگزاران سازندگی کم نکرد.
ادعای اولیه کارگزاران برای "تشکیل جبهه‌ای که نه راست باشد و نه چپ" و حضور "جریان سوم در ایران" خیلی زود با ائتلاف با چب‌های کم تعداد مجلس پنجم رنگ باخت تا جایی که دولت اول خاتمی با حضور پرتعداد اعضای کارگزاران مانند مهاجرانی٬ کرباسچی٬ نجفی٬ جهانگیری و... تکرار دولت دوم هاشمی شد.
کارگزاران با پایان دولت خاتمی در سال 84 و شکست پدرخوانده خود (هاشمی رفسنجانی) در انتخابات نهم ریاست جمهوری٬ به همراه باقی "دوستان اصلاح طلب" به حاشیه میدان سیاست رانده شدند٬ رقابت های انتخاباتی 88 ظاهرا این حزب را تا مرز تجزیه پیش برد؛ چون در حالی که کرباسچی دبیرکل به همراه نجفی و برخی دیگر از اعضای کلیدی حزب٬ ستاد انتخاباتی مهدی کروبی را تشکیل می دادند٬ نزدیکان هاشمی نظیر محمد٬ محسن٬ مهدی و فائزه هاشمی و محمد عطریانفر حضور پررنگی در ستاد میرحسین موسوی داشتند. کارگزاران در جریان فتنه 88 شاهد بازداشت تعدادی از اعضای کلیدی خود نظیر عطریانفر و سعید لیلاز بود و برخی نظیر مهدی هاشمی نیز به انگلیس رفتند. مهاجرانی هم که سال ها قبل به لندن رفته بود. برخی زمزمه ها حاکی از آن بود که موسسان تصمیم گرفته بودند "فتیله" حزب را پایین بکشند٬ اما در آستانه انتخابات 92 همه چیز تغییر کرد. با ورود ناکام هاشمی رفسنجانی و سپس پیروزی حسن روحانی٬ حزب "دولت ساخته" کاراگزاران پوست اندازی کرد و با اعضای جدید رنگ و بوی جدید گرفت. شاید مهمترین ویژگی "کارگزارن" جدید٬ جوان تر شدن هسته مرکزی حزب با ورود افرادی نظیر "محمد قوچانی" بود. تحولاتی که همه موسسان حزب راضی نمی کرد. دیری نپایید که محمد هاشمی برادر و رئیس دفتر ایت الله و از موسسان٬ کارگزاران جدایی خود را از حزب متبوع اعلام و علت ان را اینگونه عنوان کرد که اگر حزب بخواهد با این سبک و روش ادامه بدهد عاقبتی مانند عاقبت مشارکت خواهد داشت.
با توجه به نزدیکی آشکار فکری و شخصی پیروز انتخابات 92 با پدرخوانده کارگزاران٬ قابل پیش بینی بود که اعضای کارگزاران نقش مهمی در دولت "تدبیر و امید" ایفا کنند. تابستان 92 تازه آغاز شده بود که اسحاق جهانگیری٬ عضو قدیمی شورای مرکزی حزب٬ به عنوان نفر دوم دولت منصوب شد. به جز معاون اول٬ روحانی محمدعلی نجفی را به عنوان وزیر آموزش و پرورش معرفی کرد که موفق به کسب رای اعتماد نشد اما برای مدتی در سمت معاون رئیس جمهور و رئیس میراث فرهنگی٬ در دولت حضور داشت. سیدحسین هاشمی دیگر عضو شورای مرکزی کارگزاران بود که در سمت استاندار تهران٬ به یاری دولت شتافت. به جز این حضور رسمی٬ شنیده ها از حضور برخی دیگر از اعضای کارگزاران در اتاق فکر معاون اول رئیس دولت حکایت دارد. لایه های میانی دولت نیز شاهد حضور بسیاری از اعضای حزب است.
* اعتدال و توسعه؛ حزب آقای رئیس جمهور
چهار سال سال از تشکیل کارگزاران بیشتر نمی گذشت که دکتر حسن روحانی با همراهی جمعی از سیاستمداران میانه رو که هم نزدیک به راست گرایان بودند و هم اصلاح طلبان، در سال 78 حزب اعتدال و توسعه را تشکیل داد.
محمدباقر نوبخت، محمدرضا نعمت‌زاده، اکبر ترکان، فاطمه هاشمی رفسنجانی، محمود واعظی، حسین موسویان، سید احمد زرهانی، مرتضی محمدخان، مجید قاسمی، صلاح‌الدین دلشاد، محمد حسن تولایی و زهرا پیشگاهی‌فرد از اعضای اصلی این حزب بودند. در آن زمان از حزب اعتدال و توسعه به عنوان بال راست هاشمی رفسنجانی و از حزب کارگزاران به عنوان بال چپ هاشمی رفسنجانی یاد می‌کردند.
این حزب در انتخابات مختلف اعم از مجلس و ریاست جمهوری فعالیت‌های جدی داشت و حتی توانست در هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی برخی از اعضای خود را راهی مجلس کند. سیدرضا اکرمی، امیررضا خادم، رضا طلایی نیک، علی رضا محجوب از جمله این افراد بودند.
انتخابات ریاست جمهوری یازدهم اما داستان دیگری را برای این حزب رقم زد. زعیم این جریان سیاسی یعنی حسن روحانی توانست با پیروزی بر رقبای انتخاباتی خود به نهاد ریاست جمهوری راه پیدا کند و ریاست قوه مجریه را به عهده بگیرد. حضور روحانی در راس قوه مجریه باعث شد تا بسیاری از چهره‌های سرشناس حزب اعتدال و توسعه مانند نوبخت، نعمت زاده، واعظی و مرتضی بانک وارد دولت شوند و پست‌های مهمی را در اختیار بگیرند.
با گذشت یک سال و نیم از فعالیت دولت و آغاز زمزمه‌های سیاسی در مورد انتخابات مجلس دهم، ناظران سیاسی از حضور پررنگ حزب اعتدال و توسعه در انتخابات مجلس سخن به میان آوردند. حضوری که با توجه به دولتی بودن بسیاری از اعضای شاخص آن٬ هشدارهایی را در فضای سیاسی کشور به دنبال داشت.
آصفری از اعضای کمیسیون امنیت ملی مجلس با هشدار در مورد احتمال دخالت دولتی‌ها در انتخابات مجلس می گوید "برخی مسئولان دولتی که مسئول ساماندهی ستادهای انتخابات هستند، با نمایندگان ادوار هم جلساتی داشتند که نمایانگر دخالت دولت در روند انتخابات است و این اقدامات موجب می شود سلامت انتخابات زیر سئوال برود."
قانون به صراحت ورود مسئولات دولتی به فعالیت های انتخاباتی را منع کرده است. بر طبق قانون٬ دولت و مسئولان دولتی نمی‌توانند لیستی را برای انتخابات مجلس آماده کند. البته حامیان روحانی در خارج از دولت و در قالب احزاب مختلف سعی می‌کنند کرسی‌های مجلس دهم را به خود اختصاص دهند تا رئیس جمهور بتواند راحت سیاست‌های خود را پیاده کند. اما شنیده ها از تحرکات انتخاباتی برخی چهره‌های دولتی چه از "کارگزاران" و چه "اعتدال و توسعه"٬ طبیعی است نگرانی‌هایی را در میان فعالان سیاسی به همراه داشته باشد.
به عنوان مثال برخی معتقدند سفرهای اخیر یونسی به استان‌های مختلف کشور و دیدارهایش با مسئولین ستاد انتخاباتی روحانی٬ بعد از نامه نوبخت به آنها درراستای فعال کردن و ارائه لیست انتخاباتی بوده است.
* دغدغه های حزبی آقای معاون اول در روزهای اخیر اقدام علنی اسحاق جهانگیری در برگزاری جلسه حزبی و انتخاباتی در سعدآباد٬ افکار عمومی و فعالان سیاسی را متوجه خود کرده است. معاون اول رئیس جمهور در این جلسه با اشاره به "ضعف کار حزبی در ایران" بر نقش آفرینی حزب متبوع خود در فضای سیاسی کشور تاکید کرده و گفته است: "کارگزاران امسال باید این نقش را بیش از پیش ایفا کند، زیرا امسال سال انتخابات است، اگر مجلس خوبی شکل نگیرد کار دولت ناتمام خواهد بود".
نفر دوم دولت تدبیر و امید در ادامه اظهارات خود٬ در قامت یک چهره تمام حزبی ظاهر شده و با یادآوری تجربه انتخابات 92٬ شرط پیروزی حزب خود را "همگرایی" با اصلاح طلبان و اصولگرایان معتدل می داند٬ از فعالیت گروههای رقیب اظهار نگرانی می کند و می گوید: "خبرهایی که به ما می رسد این است که مخالفان دولت و وزرای پیشین به صورت جدی در اغلب استانها مشغول فعالیت های انتخاباتی شده اند". وی می افزاید: "تلاش می شود نیروهای مردمی و معتدل شهرستان ها از کاندیداتوری روی گردان شوند. به آنها القا می شود که اگر در انتخابات کاندیدا شوند یا فعالیت های خود را آغاز کنند با آنها برخورد می شود. اصلاح طلبان و نیروهای معتدل و حامیان دولت توجه داشته باشند که نباید فریب این جوسازی ها را بخورند. باید مقاومت کرد."
معاون اول دولتی که قرار است برگزار کننده انتخابات در پایان سال جاری باشد٬ به صراحت از "وضعیت خوب اصلاح طلبان در آخرین نظرسنجی ها" می‌گوید و در عین حال از "مدیریت انتخابات" سخنبه میان می آورد. وی می گوید: "در آخرین نظرسنجی های صورت گرفته اصلاح طلبان وضعیت خوبی داشتند. البته برخی نیز به مدیریت انتخابات هم اشاره می کنند و نگران رد صلاحیت ها و مدیریت انتخابات هستند. امیدوارم این مسایل با مذاکرات حل شود."
گرچه تا پیش از این نیز اظهارات حزبی و فعالیت های انتخاباتی برخی چهره های دولتی٬ از چشم ناظران سیاسی پنهان نبود اما اکنون به این اظهارات آشکار و انتشار عمومی آن٬ نگرانی‌ها از ورود دولت یا حداقل بخشی از آن به انتخابات تشدید شده است. در این شرایط موضع گیری آقای رئیس جمهور و مسئولان رسمی انتخابات یعنی وزارت کشور و ستاد انتخابات در این خصوص٬ انتظار حداقلی است که افکار عمومی و کنشگران سیاسی کشور از دولت اعتدال طلب می‌کنند./
گزارش از محمودرضا کریمی
