"چرا پس از ۳۶ سال، اقتصاد ایران همچنان به دلار چنگ زده است"

متن بیانیه بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی در خصوص وابستگی اقتصاد ایران به دلار بدین شرح است:

یاایها الذین آمنوا اذا لقیتم الذین کفروا زحفا فلا تولوهم الادبار

اى آنانکه ایمان آورده اید هرگاه با تهاجم کافران در میدان کارزار روبرو شوید مبادا از بیم آنها پشت به دشمن کرده و از جنگ بگریزید. سوره انفال (15)

خدا را شاکر و سپاس گذاریم که فرصت حیات در نظام مقدس اسلامی را به ما عطا نمود و در مقابل، وظیفه پاسداری از این نهال که سی و شش سال پیش به دستان مبارک خمینی کبیر غرس شد را بر ما واجب نمود. از سوی دیگر مقدر نمود تا سکان کشتی نظام اسلامی در ید حضرت آیت الله العظمی خامنه ای باشد که با راه بری او در دریای متلاطم جهان، ملت مسلمان را به مقصود حضرت باری تعالی برساند. نظام اسلامی بر آرمان هایی چون برتری ایمان بر کفر بنا شده است و خمینی کبیر همواره اعلام میداشت تا مبادا خود را در آینه نظام سلطه بنگریم.

طبیعت چنین آرمان هایی ایجاب می‌ کرد که استکبار جهانی تمام قد به مقابله با آن بپردازند. مقابله‌ای که در طول 36 سال گذشته نه تنها ذره ای از آن کاسته نشد بلکه همواره در صدد بودند تا با استفاده از شیوه های نظامی، فرهنگی، اقتصادی و... به مقابله با این اهداف بپاخیزند.

اما همانگونه که تا به الان ثابت شده است، ملت مسلمان و انقلابی ایران همواره نشان داده است که با همت، تدبیر و تلاشی جهادگونه نه تنها در مقابل سد تحریم متوقف نخواهد شد، بلکه با تکیه بر توانمندی خود، موجبات درخشش و اعتلای هر چه بهتر آرمان‌ها و اهداف نظام مقدس اسلامی را فراهم آورد.

نظام سلطه و در راس آن آمریکا از همان آغاز حیات انقلاب اسلامی شمشیر خود را به‌ روی اقتصاد ایران کشید و بخشهای مختلف اقتصاد ایران را هدف تحریم‌های علنی و عملی قرار داد، تحریم‌هایی که در دهه ۱۹۹۰ تشدید شد و در دهه ۲۰۱۰ از مرزهای آمریکا فراتر رفت و کشورهای دیگر از تعامل با ایران منع شدند. از سوی دیگر سلطه دلار آمریکا بر اقتصاد جهانی، ابزاری به دست این کشور داد تا با سلاح تحریم کشورهای دیگر را هدف قرار دهد.

اما جای تأمل است که پس از گذشت 36 سال، اقتصاد ایران همچنان به دلار چنگ زده است و تلاشی برای رهایی خود از وابستگی به دلار انجام نداده است و همچنان، دلار به‌عنوان ارزی واسط برای ایفای نقش در مبادلات تجاری انتخاب میشود تا عمده مزایای استفاده‌ی ما از این ارز تنها به سود آمریکا باشد.

این در حالی است که بعد از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، انتظار می رفت که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران علاوه بر ارتباط موثر در زمینه های اقتصادی و تجاری با کشور های جهان، در جهت کاهش وابستگی سیستم تعاملات بانکی خارجی کشور به دلار و یورو قدم بردارد و در چارچوب اقتصاد مقاومتی و نیاز کشور، به سمت پایداری اقتصادی حرکت کرده و آسیب‌پذیری کشور در این حوزه را کاهش دهد.

اگرچه پیمان پولی دوجانبه همچنان مهجور و مغفول مانده است اما میتوان این شیوه را یکی از بهترین راهکارها در زمینه عدم وابستگی منفی اقتصادی دانست. چرا که یکی از مزایای این طرح حذف دلار از مبادلات دوجانبه‌ی ماست و آمریکا دیگر امکان ردگیری مسیرهای تجاری کشورمان را نخواهد داشت و به این وسیله، عملاً می‌توانیم بخش بسیار مهمی از تحریم‌ها را با شکست مواجه کرده و به‌ راحتی به فعالیت‌های اقتصادی بین‌المللی خود ادامه دهیم.

خارج از مسائل تحریمی، به نظر می‌رسد که این رویکرد باعث پایداری نظام ارزی و ثبات نرخ ارز هم باشد و ارزش پول ملی هم به کمک این رویکرد دارای ثبات مناسب‌تری شده و جایگاه مناسب خود را در میان کشورها پیدا کند.

اما جای تعجب است که پیمان‌های پولی دوجانبه که راهکاری برای واکسینه کردن اقتصاد در برابر تحریم‌هاست و این اطمینان را به کشور می‌دهد تا با ارز داخلی خود در زمان‌های مختلف و بدون احساس خطر تحریم‌ها، به انجام معاملات تجاری بپردازد مورد توجه جدی دستگاه سیاست‌گذاری ایران قرار نگرفته است.

از سوی دیگر جای بسی تعجب است که با نطق اخیر معاون وزیر امور خارجه امریکا که اظهار داشته بود «در صورت توافق نهایی نیز تحریم های مربوط به حقوق بشر و تروریسم علیه ایران برای یک زمان بسیار بسیار طولانی پابرجا می ماند» و بدین ترتیب تحریم های نفتی و بانکی به این زودی ها قابل لغو نخواهند بود، چطور دولت همچنان تمرکز خود را تنها بر مذاکره با کشور های غربی قرار داده است؟ چرا که انتظار میرود علاوه بر تلاش در راستای مذاکرات هسته ای سایر وجوه را از یاد نبرد.

بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی اعلام میدارد که در کنار حمایت از تیم مذاکره کننده هسته ای، چندان به این مذاکرات خوش بین نبوده و انتظار دارد دولت با عزمی راسخ در صدد اجرای پیمان پولی دوجانبه که راهکاری اثرگذار در رفع مشکلات اقتصادی کشور در چهارچوب سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی است باشد و صرفا منتظر نتیجه مذاکرات برای لغو تحریم ها نباشد. زیرا اینگونه خود را در مقابل در بسته ای قرار خواهد داد که کلیدش در دست طرف مقابل است.

والسلام علی من اتبع الهدی بسیج دانشجویی دانشگاه علامه طباطبایی