سیستان و بلوچستان هنوز با خشکسالی دست به گریبان است
براساس آمارهای سازمان هواشناسی، این استان از شروع سال آبی جدید با تنها چهار میلیمتر بارش، کم‌باران‌ترین استان کشور است/ «نسیم» در گزارشی به بررسی روند کاهش بارشها و ادامه خشکسالی در جنوب شرق کشور پرداخته است
«نسیم» سیستان و بلوچستان- محمد فرتوت عنایت: در حالی که با ورود به فصل زمستان انتظار افزایش بارشها بالا می‌رود؛ بنابر اعلام مرکز ملی پایش و هشدار خشکسالی، از اول مهرماه تا پایان فصل پاییز میزان بارشها در 20 استان کشور در مقایسه با مدت مشابه در بلند مدت کاهش یافته که در این آمار سیستان و بلوچستان بیشترین کاهش بارش را داشته است. کارشناسان یکی از علل کاهش میزان بارشها در کشور را ناشی از افزایش گرمای زمین می‌دانند. ایران همواره یکی از آسیب‌دیدگان این پدیده است؛ آسیبی که علاوه بر کاهش نزولات جوی و خشک شدن تالاب‌ها، سبب افزاش وزش باد‌ها و افزایش ذرات معلق در کمربند‌های بیابانی کشور نظیر استان‌های کرمان، هرمزگان و سیستان و بلوچستان شده و آثار آن در تمامی نقاط کشور دیده می‌شود. یکی از علل گرم شدن کره زمین افزایش انتشار گازهای آلاینده ناشی از سوخت‌های فسیلی است. براساس آخرین گزارش آژانس اطلاعات انرژی آمریکا، سه کشور چین، آمریکا و فرانسه بزرگترین تولیدکنندگان آلاینده‌های هوا در دنیا هستند. این کشورهای صنعتی در حالی بی‌مهابا به فعالیت‌های صنعتی خود ادامه می‌دهند که آثار اقداماتشان در کمربند‌های بیابانی کره زمین که بیشتر در خاورمیانه واقع شده؛ مشهودتر است. ذوب شدن یخچال‌های قطبی از دیگر آثار گرمای زمین است که تمامی شهرهای ساحلی دنیا را در معرض تهدید قرار می‌دهد. با آب شدن یخچال‌های قطبی سطح آب اقیانوس‌ها بالا رفته و همه شهرهای ساحلی به زیر آب می‌روند. افزایش تهدید‌های ناشی از پدیده گرمایش زمین سبب شد تا در یک ماه گذشته نمایندگان 190 کشور جهان در پایتخت پرو در آمریکای جنوبی گرد هم جمع شوند و بر کاهش تولید ذرات آلاینده جو تأکید کنند. به گفته فعالین محیط زیست در این نشست توافق موفقی بین کشورها صورت نگرفت بلکه همه برنامه‌ها به نشست‌های آتی موکول شد .
سیستان‌وبلوچستان کم‌باران‌ترین استان کشور
براساس گزارش‌‌های سازمان هواشناسی از ابتدای سال آبی جاری(اول مهرماه) تاکنون، میزان بارشها در استان‌های سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و قم بیشترین کاهش را در کشور داشته و این میزان در مقایسه با مدت مشابه در بلندمدت ریزش‌ها به ترتیب 50، 28 و 26 درصد کاهش یافته است . میانگین نرمال بارش در کشور 225 میلیمتر است. این میانگین در شمال کشور تا بیش از هزار میلیمتر و در جنوب کشور تا کمتر از 50 میلیمتر نیز متغیر است. براساس اعلام سازمان هواشناسی تنها در پاییز امسال در شهرستان رودسر از توابع گیلان 1095 میلیمتر باران باریده و در همین مدت در شهرستان زهک از توابع سیستان وبلوچستان کمتر از چهار میلیمتر بارش داشته‌ایم .
رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی اداره‌کل هواشناسی سیستان‌وبلوچستان در گفتگو با «نسیم» ضمن ابراز نگرانی از وضعیت بارشها در خشک‌‌ترین استان کشور، از کاهش 50 درصدی بارشها در این استان خبر داد و گفت: در حالی میانگین بارش‌های سیستان‌وبلوچستان در 9 ماه نخست امسال 27.6 میلیمتر است که این آمار در مدت یادشده در سال گذشته 82.3 میلیمتر بوده است. "دوست‌محمد کلیم" با اشاره به اینکه در 9 ماه اول سال گذشته بیشترین مقدار بارش از شهرستان خاش به میزان 151.1 میلیمتر گزارش شده ولی این مقدار در این شهر در مدت مشابه امسال 22.9 میلیمتر بوده است؛ افزود: با این حساب میزان بارشها طی این مدت در پر باران‌ترین نقاط سیستان‌وبلوچستان 85 درصد کاهش یافته است. همچنین در بررسی بارش استان‌های کشور، سیستان و بلوچستان از نظر میزان بارش در بازه زمانی اول فروردین‌ماه تا پایان آذرماه امسال، حائز آخرین رتبه(31) شده و تغییرات بارش استان طی این مدت نسبت به بارش کل کشور 81 درصد کاهش را نشان می‌دهد. این مسئول همچنین به افزایش روند معنادار تبخیر در سیستان و بلوچستان به علت کاهش بارش نیز اشاره کرد و گفت: طی 9 ماه نخست امسال میانگین تبخیر آب در ایستگاه‌های هواشناسی "سینوپتیک" استان پنج درصد افزایش یافته که عدم بارنگی می‌تواند وضعیت فعلی را تشدید کند. در حالی براساس آمارهای رسمی میانگین سالانه تبخیر در سیستان و بلوچستان 3358 میلیمتر بوده که میانگین نرمال بارشها در این استان 108 میلیمتر است. در واقع سالانه 3250 میلیمتر از منابع آبی استان بدون آنکه جایگزینی داشته باشد؛ تبخیر می‌شود.
محسن عراقی‌زاده، مدیرکل هواشناسی کرمان نیز در جمع خبرنگاران گفته که امسال از نظر بارندگی نسبت به سال گذشته، سال خوبی نبوده و به نظر می‌رسد در ادامه سال نیز بارندگی خوبی در کرمان اتفاق نیفتد. حمیده حبیبی، مسئول مرکز پیش‌بینی هواشناسی کرمان با بیان اینکه امسال شاهد افت بارندگی در اکثر مناطق استان کرمان هستیم؛ اظهارداشت: حتی در برخی مناطق از جمله "شهداد، ریگان و رودبار جنوب"، بارندگی گزارش نشده است . وی در ادامه ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین را فصل بارش در کرمان نامید و ابراز امیدواری کرد در این ماه‌ها شاهد بارندگی باشیم. حبیبی در گفتگو با یکی از رسانه‌ها با ابراز نگرانی مجدد از وضعیت بارشها در استان کرمان، اضافه کرد: خشکسالی امسال به خصوص در جنوب کرمان نمود بیشتری خواهد داشت. براساس اعلام سازمان هواشناسی در سال آبی جاری در استان هرمزگان 47.4 میلیمتر باران بارید که نسبت به سال گذشته کاهش 45 درصدی را نشان می دهد.
خشکسالی در جنوب شرق کشور ادامه دارد
رئیس گروه تحقیقات هواشناسی کاربردی اداره کل هواشناسی سیستان و بلوچستان در مورد علت کاهش بارشها در شرق کشور در گفتگو با «نسیم» گفت: دو منبع بارشها در فصل زمستان و تابستان روی سیستان و بلوچستان و جنوب شرق ایران تأثیرگذار است. در تابستان سامانه‌های جوی مونسون و کم فشارهای حاره‌ای در نیمه جنوبی استان بارش‌های قابل ملاحظه‌ای به همراه دارند و نیز در فصل زمستان عمده بارشها ناشی از عبور سامانه‌های بارش‌زای غربی و جنوب غربی با منشأ مدیترانه‌ای و کم‌فشار سودانی است. "دوست‌محمد کلیم" در ادامه افزود: متاسفانه امسال سامانه‌های مونسون و کم‌فشار حاره‌ای در تابستان از شدت و قدرت بالایی برخوردار نبودند؛ لذا بارش‌های نازل شده در جنوب استان نسبت به سال‌های گدشته کاهش زیادی داشت و سامانه‌های عبوری از استان با منشاء مدیترانه‌ای نیز به علت تضعیف شدن در نیمه غربی ایران، برای استان فقط در بعضی روزهای فصل پاییز سبب نوسانات دمایی، وزش باد و پوشش ابر به میزان کم و یا متوسط شد و میزان بارش‌های دریافتی ناچیز بود . این کارشناس اضافه کرد: زمستان امسال بارشها در سطح استان کمتر از نرمال پیش‌بینی می‌شود و بر این اساس خشکسالی و کمبود بارش کماکان طی این مدت در جنوب شرق کشور تداوم دارد .
