چرا اروپا با مکانیسم ماشه مخالفت کرد؟

نسیم آنلاین ؛ علیرضا فقیهی راد: پس از تلاش ناکام آمریکا در جهت تصویب قطعنامه ای در شورای امنیت سازمان ملل جهت تمدید تحریم تسلیحاتی ایران، طبق تهدیدهای قبلی ترامپ و پمپئو، سرانجام آمریکا رسما مکانیسم ماشه را فعال کرد. آمریکا با وجود خروج از برجام بصورت رسمی طی نامه ای به اعضای شورای امنیت سازمان ملل، ایران را به عدم پایبندی به برجام متهم کرد و خواستار آغاز روند 30 روزه تا بازگشت تحریم ها و قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل گردید.

در این میان تمامی طرف های برجام اعم از چین و روسیه و همچنین تروئیکای اروپایی شامل انگلیس، فرانسه و آلمان با اقدام یکجانبه آمریکا در فعال سازی مکانیسم ماشه مخالفت کردند. اما به راستی چرا کشورهای اروپایی با اقدام دولت ترامپ مخالفت کردند؟

تروئیکای اروپایی در بیانیه رسمی خود پس از اعلام فعال سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا می نویسد: «ما نمی‌توانیم از این اقدام که با تلاش‌های فعلی ما برای حمایت از برجام سازگاری ندارد حمایت کنیم.»

در حالی تروئیکای اروپایی مدعی تلاش برای حمایت و حفظ برجام شده است، که آنها هیچکدام از تعهدات 11 گانه خود ذیل ضمیمه دوم برجام اعم از تضمین فروش نفت و تسهیلات بانکی عمل نکرده اند و حتی وعده حداقلی خود یعنی اینستسکس یا همان سازوکار نفت در برابر غذا را هم محقق نکرده اند و طی این سال ها همسو با راهبرد فشارحداکثری آمریکا تمامی تحریم های ثانویه آمریکا را رعایت کرده و اخیرا هم با طراحی آنها پرونده ایران را به شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی برده و علیه ایران قطعنامه صادر کرده تا زمینه ارسال پرونده ایران به شورای امنیت مهیا شود.

لذا کشورهای اروپایی همانند سال های گذشته کماکان سعی دارند با وعده های پوچ، ایران را در برجام و با حفظ تعهدات و نظارت های بی سابقه نگه دارند و از آن سو خود نیز به هیچ تعهدی پایبند نباشند تا از طریق برجام بتوانند زمینه مهار ایران و همچنین گسترش برجام به حوزه های موشکی و منطقه ای استفاده کنند. کشورهای اروپایی که به دنبال ریاست جمهوری جوبایدن دموکرات هستند، تلاش دارند ایران را در برجام نگه دارند تا با روی کارآمدن جوبایدن پروژه مهار ایران که بصورت کاملا دقیق و بلندمدت در برجام طراحی شده بود را پیش ببرند.

کشورهای اروپایی به دنبال تمدید مدت دار تحریم های تسلیحاتی ایران هستند، از طرفی ظرفیت برجام در مهار ایران را می دانند و خروج ایران از برجام را به عنوان ضربه اساسی به پروژه مهار ایران می دانند لذا برای ادامه راهبرد خود یعنی استفاده از ظرفیت های تهدیدزا برجام چون مکانیسم ماشه، ظرفیت های کنترلی و نظارتی برجام، و همچنین ابزارهای متعدد در جهت گسترش برجام هسته ای به حوزه های موشکی، منطقه ای و حقوق بشر، حفظ برجام را ضروری می دانند.

در جریان رای ممتنع سه کشور اروپایی به قطعنامه پیشنهادی آمریکا در شورای امنیت جهت تمدید تحریم تسلیحاتی ایران نیز اروپایی ها در بیانیه ای برخلاف وارونه نمایی جریان غرب گرای داخلی صراحتا اعلام کردند، دلیل رای ممتنع آنها نه مخالفت با آمریکا و عدم تمدید تحریم تسلیحاتی ایران بوده بلکه به این علت بوده که به یقین رسیده بودند، قطعنامه پیشنهادی آمریکا با استقبال اعضای شورای امنیت روبرو نخواهد شد و نهایتا با وتو چین و روسیه مواجه خواهد شد.

تروئیکای اروپایی در ادامه بیانیه اخیر خود پس از فعال سازی مکانیسم ماشه توسط آمریکا نیت پلید خود را آشکار می کند و می نویسد: «ما از ایران می‌خواهیم به منظور حفظ توافق تمامی اقدامات ناسازگار با تعهدات هسته‌ای خودش را به عقب برگردانده و بدون تأخیر به پایبندی کامل توافق برگردد. همان‌طور که تا به حال در مقاطع مختلف از جمله در بیانیه مورخه ۱۹ ژوئن اعلام کرده‌ایم ما به ویژه با توجه به اقدامات ثبات‌زدای ایران که بی‌وقفه ادامه دارند از تبعات انقضای تحریم‌های تسلیحاتی علیه ایران نگرانی‌های جدی داریم.»

دقیقا همین ادبیات را نیز در بیانیه سه کشور اروپایی پس از رای ممتنع به قطعنامه پیشنهادی آمریکا شاهد بودیم و در آنجا نیز ایران را ناقض قطعنامه 2231 دانستند و اعلام کردند نسبت به فعالیت های منطقه ای ایران چالش های جدی دارند که ایران باید پاسخگو باشد و همچنین از تمدید تحریم های تسلیحاتی ایران نیز استقبال کردند.

لذا در اهداف و نیات میان اروپایی ها و آمریکا تفاوت ماهوی وجود ندارد طی سال های گذشته نیز کاملا همسو با راهبرد فشار حداکثری آمریکا عمل کرده اند. اروپایی ها در یک راه میانه به دنبال تمدید مدت دار تحریم تسلیحاتی ایران هستند به گونه ای که برجام نیز آسیب نبیند و از آن طرف تحریم های تسلیحاتی ایران نیز لغو نشود.

هدف اروپا از حفظ برجام، پیشبرد پروژه مهار ایران از طریق برجام بدون اندک امتیاز و همچنین دادن پالس به وابستگان فکری خود در ایران است تا شبکه تحریف و بزک کنندگان غرب توانی کسب کنند تا بلکه با آمدن جوبایدن زمینه های ریل گذاری برجام های موشکی و منطقه ای آماده شود.