صداوسیما؛ بازنده لایوهای اینستاگرام

نسیم آنلاین ؛ علیرضا ربیعی: مردم در دهه ۶۰ تنها از طریق روزنامه ها و صداوسیما آن هم با وجود اینکه همه دسترسی نداشتند و سطح درگیری مردم حداکثری نبود، در جریان امور کشور و بحث های فکری رایج قرار می گرفتند. صداوسیما در آن زمان برای بیان آزاد افکار و حل مسائل ذهنی مردم کاملا صریح و شفاف از نمایندگان تفکرات مختلف دعوت می کرد و میان آنها مناظره برقرار می کرد. مناظراتی که بعد از گذشت ۳۰ سال نظیرآن دیگر در صداوسیما یافت نشد، مناظراتی که سنگ محک خوبی برای پشتوانه های منطقی و استدلالی تفکرات مختلف بود و نیاز فکری مردم را به جذاب ترین و شفاف ترین شیوه پاسخ می داد.

اما به واسطه انفجار اطلاعات و افزایش عمومی سطح آگاهی جامعه، امروز مردم بیش از گذشته درگیر شبهات و مسائل فکری شده اند. مردمی که با وجود شبکه های اجتماعی و دسترسی سریع و ساده آخرین اخبار و تحولات و شبهات و مسائل فکری را می بینند و به دنبال پاسخ می گردند. امروز در شرایط عقب ماندگی صداوسیما، شبکه های اجتماعی تبدیل به مرجع خبری و اخیرا با تعدد لایوهای اینستاگرامی و مناظرات اینستاگرامی حتی مرجعیت حل مسائل فکری و نیاز مردم به شنیدن افکار و عقاید مختلف را به دست گرفته اند.

وقتی صداوسیما به عنوان رسانه ملی تبدیل به یک رسانه سلبریتی زده با محتوای صرفا سرگرمی کننده با مضامین غالبا پوچ و بی هدف تبدیل می شود، بصورت کاملا طبیعی رسانه های رقیب که امروز شبکه های اجتماعی شده اند جای آن را پر کنند. وقتی صداوسیما معدود برنامه های چالشی خود را را به تعطیلی می کشاند و بجای آن هم هیچ برنامه ای تدارک نمی بیند، باید هم مخاطب های صداوسیما به سمت لایوهای اینستاگرامی بروند.

مخاطبانی که به دنبال شنیدن حرف ها و افکار مختلف هستند، و حال که در بستر شبکه های اجتماعی چون اینستاگرام این فضا مهیا شده است به این سمت رفته اند. در آخرین نمونه شاهد مناظره اینستاگرامی حجت الاسلام رفیعی و سیدحسن آقامیری بودیم. مناظره ای که علاوه بر تعداد مخاطبان زنده بالا، پس از آن نیز فیلم آن بصورت قابل توجهی میان مردم بازنشر و دیده شد. مناظره ای که بر سر شبهات دینی میان دو تفکر متفاوت برگزار شد و مردم توانستند ضمن شنیدن نظرات خود حرف و منطق صحیح را گزینش کنند.

امروز دیگر هرکسی در هر موضوعی به سادگی و روزانه می تواند شاهد لایوهای اینستاگرامی از اساتید مختلف باشد. بدون آنکه درگیر محافظه کاری مدیران صداوسیما و جرح و تعدیل و تعطیلی برنامه ها بشود. در واقع بازنده اصلی مناظرات اینستاگرامی با مخاطبان قابل توجه، نهادی جز صداوسیما نخواهد بود.

چرا با وجود ظرفیت فکری و نیاز و عطش جامعه به شنیدن افکار مختلف و تضارب آرا، صداوسیما نباید از الگوی موفق خود در دهه ۶۰ درس بگیرد و آن را تکرار کند؟ صداوسیما حتی اگر صرفا به دنبال جذب مخاطب است هم باید بجای سلبریتی زدگی محض مناظرات چالشی را به صداوسیما بازگرداند. صداوسیما باید پاسخ دهد برای نیازهای فکری و شبهات ذهنی مردم که روزانه از طرق مختلف پمپاژ می شود چه اقدام درخوری کرده است؟ با ایجاد محدودیت و تعطیلی اندک برنامه های موفق تنها شاهد ناامیدی مخاطبان از رسانه ملی و چرخش آنان به سمت شبکه های اجتماعی و بعضا شبکه های ماهواره ای خواهیم بود.