مهاجرت به بهای جان

نسیم آنلاین ؛ علی اصغر مرتضایی راد: قصه مهاجرت قصه تلخیست، اکثر مهاجران افغانستانی که به صورت غیرمجاز وارد ایران می شوند، از طبقات پایین این کشورند که ناامنی افغانستان و نبود کار و درآمد آن ها را وادار می کند که جان خود را کف دست بگیرند و اینگونه وارد ایران بشوند. شاید بپرسید چرا به صورت مجاز نمی آیند، جواب واضح است؛ اولا همانگونه که گفتم این مهاجران از طبقات پایین اند و پولی برای طی کردن مراحل قانونی مهاجرت ندارند و ثانیا سخت گیری هایی که به دلیل وجود آفتی به نام قاچاق مواد مخدر در مرزهای شرقی ما وجود دارد باعث می شود که نتوانند به سادگی جواز ورود به ایران را بگیرند. این سخت گیری ها که برخی هایش به جا و برخی هایش نابه جا می باشد آن قدر شدید است که به واسطه آن حتی طبقات بالاتر افغانستان، مانند نخبگان، اساتید و دانشجویان هم به سختی می توانند به صورت مجاز از مرز ما عبور کنند و وارد خاک ما بشوند . اینگونه است که ما در کشورمان کمتر نخبگان افغانستانی را می بینیم و عموم قشری که با آنان برخورد داریم از طبقات کارگر و محروم این کشورند که قاچاقی وارد مرزهای ما شده اند . این امر زمینه نگاه منفی ما ایرانی ها به جامعه افغانستان را فراهم کرده است و موجب شده تصویر عمومی که مردم ما از جامعه افغانستان داشته باشند، تصویر جامعه ای عقب افتاده باشد. البته در شکل دهی به این تصویر رسانه های ما خصوصا رسانه ملی نیز جزو متهمین ردیف اول هستند؛ برای درک این موضوع کافیست مراجعه کنید به حافظه تصویری خود از فیلم های صدا و سیما که کاراکتر افغانستانی داشته اند. در فیلمهای دهه ۶۰ و هفتاد و فیلم های پلیسی که به بحث قاچاق می پردازند، اصولا شخصیت های منفی و قاچاقچی ها با لباس افغانستانی ظاهر می شوند. پس از آن و در دو دهه اخیر نیز در کنار تصویر قاچاقچی، چهره دیگری از افغانستانی ها در صدا و سیمای ما ساخته و پرداخته شده است و آن چهره کارگران پایین دست می باشد؛ فیلم متهم گریخت و یا چهارخونه مشتی کوچک است از این خروار. همه این امور نهایتا دست در دست هم می دهند تا جامعه ایران نگاهی تحقیر آمیز به جامعه افغانستان داشته باشد. عکس العملی که در مقابل این تحقیر ایجاد می شود حس انتقامی است که در بعضی مهاجران افغانستانی نسبت به ایرانی ها ریشه می دواند و نتیجه آن افزایش جرم و جنایت و بزهکاری توسط افغانستانی ها در ایران می شود . اما علاج کار کجاست؟ در وهله اول بازنگری در قوانین و قواعد مهاجرت و مهاجران از مرزهای شرقی و مهم تر از آن ایجاد پیوست فرهنگی بین جامعه ایرانی و جامعه افغانستان با استفاده از اشتراکات فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و...؛ مانند پرداختن به اموری از قبیل شهدای مدافع حرم فاطمیون، شهدای افغانستانی دفاع مقدس و ... زمانی که ما از قهرمان ها و هویت مشترکمان بگوییم دیگر نه جامعه ایرانی به خود حق می دهد که افغانستانی ها را تحقیر کند چون می داند اگر تحقیر کند در واقع دارد قهرمان ها و هویت خود را تحقیر می کند . مثلا یک ایرانی وقتی قصه دلاوری های افغانستانی ها در جنگ ایران با عراق را بشنود قطعا نگاهش به افغانستانی ها تغییر خواهد کرد و خود را مدیون آن ها خواهد دانست. از طرفی دیگر به واسطه تغییر نگاه ایرانی ها، قاعدتا حس انتقام جویی و بزهکاری در مهاجران نیز کاسته خواهد شد؛ علاوه بر این که آنان کمتر به خود اجازه خواهند داد با عملکردهای منفی خود، قهرمان هایشان را زیر سوال ببرند.