رئیس مجلس ایده آل

نسیم آنلاین ؛ جعفر برزگر: زمان زیادی به آغاز به کار مجلس یازدهم باقی نمانده است. با توجه به این زمان اندک، بحث ریاست بر مجلس یازدهم و گزینه‌های مطرح برای این جایگاه در محافل سیاسی و رسانه‌ای در جریان است.

با گذشت زمان و در موعد مقرر بالاخره مجلس یازدهم هم همانند اسلاف خود سکان دار بهارستان را خواهند شناخت و احتمالا از میان گزینه های مطرح، رئیس مجلس انتخاب خواهد شد.

اما در این روز ها که بحث ریاست مجلس و کار کرد این نهاد مهم مورد بحث و بررسی قرار گرفته شایسته است به این مسئله هم پرداخته شود که رئیس مجلس ایده آل باید چه خصوصیاتی داشته باشد. در واقع به جای پرداختن به مسئله سطحی مصادیق ریاست بر مجلس یازدهم ضروری است به مختصات و ویژگی هایی که رئیس مجلس باید داشته باشد بپردازیم در این صورت نمایندگان هم با واضح تر شدن این مختصات راحت تر خواهند توانست آن را بر مصادیق تطبیق دهند.

وقتی اهمیت این مسئله دقیق‌تر درک خواهد شد که توجه کنیم یکی از انتقادات مهم برخی منتخبین مجلس یازدهم نسبت به عملکرد مجلس دهم به نحوه ریاست علی لاریجانی بر مجلس برمی‌گردد به نحوی که این طیف از منتقدان معتقد هستند لاریجانی مجلس را در مقابل دولت منفعل کرد و مجلس از شان قانونی خود تنزل پیدا کرد و نتوانست در موضوعات مهم تصمیم‌گیر باشد.

برای استخراج ویژگی‌های رئیس مجلس آیده آل بررسی صحبت‌ها رهنمود های مقام معظم رهبری در مورد مجلس می‌تواند راهنمای خوبی برای رسیدن به مقصود باشد. البته در سخنان معظم له به صورت مستقیم اشاره به رئیس مجلس نشده بلکه در مورد کلیت مجلس ایشان بیانات و ارشادات خود را ایراد فرموده‌اند اما توجه به همین فرمایشات، نشان دهنده عناصری است که باید در رئیس مجلس به عنوان نماینده و منتخب نمایندگان مجلس وجود داشته باشد.

رهبری طی سخنانی در سال 94 در مورد مجلس بیان فرمودند: ...برای مردم این مهم است؛ مجلس متدیّن، مجلس متعهّد، مجلس شجاع، مجلس فریب‌نخور که فریب ترفند دشمن را نخورد؛ مجلسی که به عزّت ملّی و استقلال ملّی اهمّیّت بدهد و عزّت ملّی را پایمال نکند، استقلال ملّی را پایمال نکند؛ بِایستد در مقابل طمع‌ورزی و زیاده‌خواهی استکبار، در مقابل طمع‌ورزی قدرتهایی که دستشان از ایران کوتاه شده و دارند تلاش میکنند که دوباره برگردند و زمام قدرت را در این کشور در دست بگیرند؛ مقاومت کند.

باتوجه به سخنان رهبری، شناخت دشمن و دارای مواضع واضح، روشن و انقلابی مقابل دشمنان انقلاب اسلامی و در راس آن ها آمریکا نخستین عنصری است که باید رئیس مجلس طراز انقلاب اسلامی از آن برخوردار باشد. رئیس مجلسی که در مقابل دشمن ساده لوح باشد و یا چشم به دستان دشمن برای حل مشکلات داشته باشد به مرور زمان مجلس را منفعل و تسلیم فکری دشمن خواهد کرد.

روی دیگر مسئله استکبار ستیزی در فرمایشات رهبر معظم انقلاب مسئله ایمان و اعماد به توانمندی های داخلی کشور است. به عنوان مثال رهبری در این زمینه توجه مجلس به اقتصاد درون زار را مطرح می کنند: مردم مجلسی میخواهند که برای اقتصاد درون‌زا، به معنای واقعی کلمه وقت‌گذاری کند، ریل‌گذاری کند و دولت موظّف بشود بر اساس این حرکت بکند.

رئیس مجلی ایده آل باید به توانمندی های داخلی کشور ایمان و باور داشته باشند و راه حل مشکلات را سازش با دشمن ندادند چرا که در این صورت کارآیی هم نخواهد داشت و به جای ارائه طرح و ابتکار و هدایت مجلس در این مسیر، منتظر تبسم دشمن خواهند ماند تا بلکه مشکلات رفع شود.

مسئله دیگر که در همه ارکان کشور ضروری و مهم است اما به دلیل شان نظارتی مجلس در این نهاد مهم تر و ضروری تر است مسئله سلامت اقتصادی و دوری از فساد و رانت خواری و ورود به روابط ناصواب است :یک مجلس صالح و سالم و قوی میتواند بر عملکرد همه‌ی دستگاه‌های کشور اثر بگذارد.

اگر فردی به ریاست مجلس انتخاب شود که پیرامون او شائبه هایی مبنی بر فساد اقتصادی وجود داشته باشد و یا افراد نزدیک به او از کارنامه سالم اقتصادی برخوردار نباشند آن فرد نخواهد توانست مجلس را به نحوی هدایت کند که مانع فساد در نهادهای دیگر شود و علاوه بر این مسئله خود مجلس و نمایندگان هم درگیر فساد و زد و بند خواهند شد و در واقع ابزار نطارتی مجلس با حضور چنین فردی کاملا فلج خواهد شد.

بنابراین رئیس مجلس و اطرافیان او باید از هرگونه شائبه فساد و یا تخلف اقتصادی به دور باشند. افرادی که در کارنامه مدیریتی واجرایی آن ها تخلفات اقتصادی به چشم می خورد و یا اطراقیان آن ها دچار تخلف شده اند نمی تواند مجلس سالم و صالح را محقق کنند.

جهت گیری‌های فکری و مدیریتی فردی که می‌خواهد رئیس مجلس باشد هم حائز اهمیت است. رئیس مجلس ایده آل باید جهت گیری های عدالت خواهانه و مردمی داشته باشد و از رویکردهای اشرافی به دور باشد.

رهبری در این زمینه می فرمایند: اگر چنانچه مجلس به دنبال رفاه مردم، عدالت اجتماعی، گشایش اقتصادی، به دنبال پیشرفت علم، پیشرفت فنّاوری، به دنبال عزّت ملّی و استقلال ملّت باشد، ریل‌گذاری او به سمت این هدف‌ها خواهد بود؛ اگر مجلس مرعوب غرب باشد، مرعوب آمریکا باشد، دنبال حاکمیّت جریان اشرافی‌گری باشد، ریل‌گذاری او در این جهت‌ها خواهد بود؛ کشور را بدبخت خواهند کرد. اهمّیّت مجلس این‌ها است؛ اینها چیز کمی است؟

شناخت از قانون و فرایندهای قانون گذاری هم به طور طبیعی از الزامات ریاست بر نهاد قانون گذاری کشور است. امروز یکی از نقدهای مهمی که به مجلس از سوی کارشناسان وارد می‌شود قانون نویسی‌های نادرست و موازی کاری در حوزه تدوین و تصویب قوانین است که باعث تورم قوانین در کشور شده است.

از سوی دیگر عدم آشنایی با فرایند قانون نویسی باعث تضییع حق مردم خواهد شد چرا که در حوزه قانون با اضافه یا کم کردن یک کلمه نتایج قانون هم دچار تغییر می‌شود. همچنین این امر مجلس را دچار فرسایش و ائتلاف وقت می کند.

رهبری با تاکید بر اینکه قانونگذاری اصلی ترین کار مجلس است می فرمایند: قانون گذاری و ریل‌گذاری که اساس کار در مجلس است -البتّه نظارت هم هست، لکن عمده قانونگذاری است- بایستی روزبه‌روز کیفیّتش را بالا ببرید؛ روزبه‌روز؛ یعنی باید هر دوره‌ای بلکه هر سالی کیفیّت قانونگذاری بهتر بشود از دوره‌ی قبل و از سال قبل.

تحقق خواست رهبری حضور فردی آشنا به قانون نویسی و مشکلات این حوزه در راس مجلس را می طلبد تا شاهد افزایشکیفیت فرایند قانون گذاری در مجلس باشیم.

* عنوان یاداشت برگرفته از یاداشت آقای امیر ابراهیم رسولی در خبرگزاری فارس است