مدیر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در گفتگو با نسیم آنلاین:
بدترین زمان برای سهمیهبندی بنزین؛ یارانه خودروهای لوکس حذف شود/ از تجربه احمدینژاد درس نگرفتیم
طرح دولت دقیقا همان طرحی است که ۹ سال پیش دولت قبلی اجرا کرد. با این تفاوت که یارانهای که در قبال آن پرداخت میکند تقریبا یک دهم در دوره گذشته است و هیچگونه اصلاحی نیز در آن رخ نداده است.
نسیمآنلاین: در پی مصوبه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه، از ساعت صفر روز ۲۴ ماه آبان سهمیهبندی بنزین و افزایش قسمت بنزین اعلام شد. این اقدام با واکنشهای مختلف کارشناسان و بعضی از اعتراضات مردمی روبرو شده است. در همین رابطه با محمد امینی رعنا مدیر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی به گفتگو نشستیم.
محمد امینی رعیا در گفتگو با خبرنگار نسیم آنلاین با اشاره به اینکه برای تحلیل موضوع ابتدا باید بدانیم که هدفگذاری دولت برای این اقدام چه چیزی بوده است افزود: اگر میگوییم هدف مبارزه با قاچاق بوده، صرفاً با اینکه کارت سوخت را الزامی کنیم محقق خواهد شد. کارت سوخت را اجباری کنیم و یک سقفی را برای مصرف تعیین کنیم که مردم کمتر از آن مصرف میکنند. در این حالت امکان قاچاق چند میلیون لیتر بنزین از بین خواهد رفت.
برای مقابله با قاچاق کارت سوخت لازم است نه افزایش قیمتاین تحلیلگر مسائل اقتصادی در ادامه گفت: اگر هدف کسری بودجه دولت است که دولت اذعان کرده تمامی منابع حاصل از این کار را به خانوارها خواهد داد. اگر در این حرف صادق باشند پس این کار برای کسری بودجه هم انجام نشده است. مگر اینکه برای صادرات بنزین ناشی از کاهش مصرف برنامهریزی کرده باشند که برآوردها نشان میدهد که این مقدار مبلغ قابل توجهی نیست و بین 10 تا 20 هزار میلیارد تومان خواهد بود.
یارانه خودروهای لوکس حذف شودامینی رعیا مهمترین هدف احتمالی دولت از این اقدام را کاهش یارانه پنهان دانست و گفت: دلیل اصلی همین میتواند باشد که مثلاً قیمت واقعی بنزین باید حدود 5 هزارتومان باشد اما ما هزارتومان عرضه میکنیم و این موجب میشود عدهای که ماشینهای لوکس دارند با این قیمت مصرف میکنند. این هدف باز توجیه پذیرتر از موارد قبلی است.
مدیر شبکه تحلیلگران اقتصاد مقاومتی در ادامه افزود: این کار چند ملاحظه دارد، ملاحظه اول اینکه این کار چه زمانی باید انجام شود؟ چون دفعه قبل که انجام شد یک آرامش اقتصادی در کشور حکمفرما بود و تورم در حد معقول بود و تبعات آن نیز مدیریت شد و یارانه ۴۵ هزارتومانی به مردم پرداخت شد. یارانه 45 هزارتومانی که آن زمان داده شد با یارانه ۴۵ هزارتومانی که امروز دولت میدهد، تقریباً ارزشش یکدهم کاهش یافته است. آن زمان دلار ۱۲۰۰تومان بود و الان دلار ۱۲۰۰۰تومان است. تورم بالاست و مردم تحت فشارهای اقتصادی هستند. بنا لذا مهمترین ملاحظه این کار حتی با فرض کاهش یارانه پنهان این است که در زمان درستی انجام میگردید که ثبات اقتصادی وجود داشته باشد.
سهیمه بنزین باید به جای خودرو به افراد تخصیص داده شودنکته بعدی اینکه ما میگوییم ثروتمندان چرا باید از بنزین هزارتومانی استفاده کنند در حالی که ما با قیمت بالاتر صادر میکنیم حرف درستی است اما آیا این طرح بهگونهای طراحی شده که کسی که قیمت بنزین بهصورت مستقیم روی زندگیاش تأثیرگذار است، مانند رانندههای تاکسی و امثالهم در این طرح تحت فشار قرار نگیرند؟ در این طرح گفته شده ماشینهای دوگانه سوز نصف ماشینهای بنزین سوز سهمیه دارند. کسی که میتواند ماشینهای دوگانه سوز از تک سوز را تشخیص بدهد، میتواند ماشینهای لوکس را از ماشینهای دیگر نیز تشخیص بدهد. لذا در این طرح این اقدام نیز باید انجام میشد که یارانه ماشینهای لوکس و بالاتر از قیمت معینی نیز حذف میشد و تبعات افزایش قیمت بنزین را برای عموم مردم کنترل میکرد.
از تجربه احمدینژاد درس نگرفتیممحمد امینی رعیا در پایان افزود: طرح دولت دقیقاً همان طرحی است که ۹ سال پیش دولت قبلی اجرا کرد. با این تفاوت که یارانهای که در قبال آن پرداخت میکند تقریباً یکدهم در دوره گذشته است. بالاخره ما یک طرحی اجرا کردیم و تجربهای داشتیم میتوانستیم نسخه بهتری ارائه کنیم مثلاً بجای اینکه یارانه را به هر خودرو میدادیم، یارانه را به هر فرد اختصاص میدادیم و کسانی که نیازی نداشتند میتوانستند در یک نظام نرمافزاری سهمیه خود را به فروش برسانند که از دلالی هم جلوگیری میکرد. این میتوانست یک مدل اصلاح یافته باشد که از راههای جایگزین بود. و اقدامات دیگر مانند تغییر و حذف سهمیه خودروهای لوکس که این کار را بهتر میکرد. در نهایت اینکه هم طرح در زمان بدی اجرا شد و هیچگونه اصلاحی هم طی این سالها نداشت