دولت روحانی در بحث تورم رکورد دولت هاشمی را شکست

برنامه میدان انقلاب شب گذشته با حضور اکبر ترکان، مشاور سابق رئیس جمهور و یاسر جبرائیلی روی آنتن شبکه 3 رفت. در این برنامه درباره راهکارها و فرصت‌های دولت در 2 سال باقی‌مانده گفتگو شد.

اکبر ترکان در ابتدا در پاسخ به سوالی مبنی بر ارزیابی مردم از وضعیت موجود گفت: این که بگویم مردم چگونه می‌اندیشند، کمی غیرمتعارف است و باید با سنجش افکار و بررسی‌های اجتماعی به این سوال پاسخ داد اما آن چه که از اطراف می‌شنویم این است که اکنون تحت یک فشار اقتصادی عظیم هستیم که ریشه اصلی آن فشارهای تحریم ایالات متحده و همراهان او است. البته اقتصاد ما در داخل، یک سری اشکالاتی از قبل داشته است که هنوز هم دارد. این اشکالات با آن تحریم‌های بین‌المللی جمع شده است و شرایطی درست کرده که زندگی را بر مردم سخت کرده است. علامت این موضوع را می‌توان در مطالعات اقتصادی مشاهده کرد. یعنی اگر توزیع دهک‌های درآمدی را از دهک اول که دهک فقیر است تا دهک دهم که دهک ثروتمند است نگاه کنید، می‌توان گفت که دهک‌های فقیر جامعه ما بیش‌تر شده است، دهک‌های متوسط کوچک‌تر شده است و یک دهک هم، دهک پولدار مانده است در حالی که قبلا 2 یا 3 دهک پولدار داشتیم و اکنون یک دهک شده است. البته باید گفت که آن دهک پولدار، پولدارتر نیز شده است. حتی شاید بهتر باشد که به صدک تقسیم کنیم و بگوییم که آن صدک خیلی پولدار، پولدارتر شده است و علامت آن هم چیزهایی است که در جامعه‌مان، فضای مجازی و ... می‌بینیم. این که یک گروه‌هایی می‌توانند فضای زندگی بسیار گران‌قیمتی داشته باشند در حالی که عده‌ای بی‌سرپناه هستند. به نظر می‌رسد که این ناهنجاری‌ها بر مردم اثر گذاشته است و مردم آن را حس می‌کنند. علاوه بر این‌ها، ما 5/3 میلیون آدم بیکار نیز داریم. چه بسا آن بیکاری، بیش‌تر از آن فقر آزار دهنده باشد. وقتی جوان یک خانواده، لیسانس و فوق لیسانس گرفته و راست راست راه می‌رود و معلوم نیست چه کاره است اذیت کننده است.

در ادامه برنامه، یاسر جبرائیلی تلقی مردم از دولت روحانی را بیان کرد و گفت: نمی‌توان از واقعیت‌ها چشم پوشید. اکنون در شرایطی هفته دولت را به مردم تبریک می‌گوییم که در فصل جابه‌جایی‌ها با افزایش 127 درصدی اجاره بها دست و پنجه نرم می‌کنند و از کلان‌ شهرها به حاشیه شهر پناه می‌برند و دولت هم‌چنان برنامه‌ای برای اخذ مالیات از خانه‌های سرمایه‌ای ندارد. این موضوع هیچ ربطی به تحریم و ... ندارد. 6 سال گذشته است و این دولت با شعار «مسکن مهر مزخرف است» هیچ آجری روی آجر دیگر نگذاشت. صدور پروانه‌های ساختمانی با روی کار آمدن دولت آقای روحانی نصف شد و اکنون نیز روز به روز کمتر می‌شود. نقدینگی از مرز 2هزار هزار میلیارد گذشته است و ارزش پول ملی کاهش پیدا کرده است. جالب است که دولت به جای برنامه‌ریزی برای هدایت این نقدینگی به سمت تولید و اصلاح نظام بانکی به دنبال کارهای نمایشی از جمله حذف چهار صفر از عدد روی اسکناس است که هیچ تاثیری بر زندگی مردم نخواهد داشت. می‌دانید که سهم دو دولت قبل یعنی دولت نهم و دهم از نقدینگی موجود 22 درصد بود و سهم دولت آقای روحانی 74 درصد است. اکنون رکورد تورم را در این دولت شکسته شده می‌بینیم. عددی که در 24 سال اخیر، بی‌سابقه بوده و بعد از دولت آقای هاشمی، برای اولین بار، تورم در تیر ماه امسال به 40 درصد رسید. در شرایطی هفته دولت را به مردم تبریک می‌گوییم که تولیدکنندگان ما دچار مشکل هستند و نیازمند حمایت و برنامه‌ریزی دولت هستند اما دولت به دنبال تشکیل وزارت بازرگانی است. شکاف طبقاتی و فاصله میان فقیر و غنی رکورد 16 ساله‌ای را شکسته است. ده‌ها میلیارد دلار ارز کشور و ده‌ها تن طلای کشور با تفکرات غلط اقتصادی به جوی آب ریخته شده است و انگار قرار هم نیست از گذشته درس عبرت بگیریم. بر طبق آمار وزارت کار، در این دولت یک میلیون و هشتصد هزار نفر شغل خود را از دست داده‌اند و بیکار شدند. در مقابل، رسانه‌های حامی دولت در تلاش برای سوار کردن زنان مردم به دوچرخه است. علاوه بر این، دولت تبدیل به خط تولید پرونده‌های قضایی برای قوه قضاییه شده است و هفته‌ای نیست که خبری از دستگیری مدیران دولتی برای فساد و خطا و سو عملکرد نباشیم. می‌خواهم به جریان لیبرال تبریک بگویم به دلیل مهارت بی‌نظیری که در فریب افکار عمومی برای رای گرفتن از مردم دارد.

ترکان در واکنش به صحبت‌های جبرائیلی گفت: لیبرال خواندن رئیس جمهور برای شما افتخار است؟

جبرائیلی گفت: این را من نگفتم. آقای قوچانی مشاور رسانه‌ای ایشان گفت.

ترکان بیان داشت: شما صحبت خودتان را بیان کنید. به قوچانی چه کار دارید؟

جبرائیلی تصریح کرد: به این دلیل که آقای روحانی نسبت به این صحبت ایشان هیچ موضعی نگرفت.

ترکان گفت: به نظرم نسبت لیبرال دادن به یک رئیس جمهور، سخنی است که نیاز به احتیاط فراوان دارد. شما حرف‌های مهمی را زدید که بسیار خوب بود.

جبرائیلی در پاسخ گفت: همه این‌ها در یک مکتب فکری می‌گنجد که در بحث بعدی عرض می‌کنم. این مکتب اسم دارد و لیبرالیسم فحش نیست. رئیس جمهور یک فرد است اما تفکر حاکم بر دولت، لیبرالی است.

اکبر ترکان در پاسخ به سوال مجری برنامه مبنی بر نقشه راه رئیس جمهور در ابتدای ورود به عرصه انتخاباتی گفت: اگر اجازه بدهید 6 سال دولت آقای روحانی را به 3 تا 2 سال تقسیم کنیم. عصاره تفکر و اندیشه آقای روحانی در دو سال اول، همان کتاب‌هایی است که زمانی که ایشان رئیس مرکز تحقیقات بودند نوشتند و آن هم کتاب‌های «سیاست‌های هسته‌ای و امنیت ملی» است و دیگری «نظام اقتصادی و امنیت ملی» است. بنابراین دو سال اول به این گذشت که ایشان در قالب مذاکراتی با 5+1 برای حل مشکلات هسته‌ای کوشیدند تا به نتیجه برسد. اسم این مذاکرات و نتایج آن برجام شد. در آن جا به توافقی با 1+5 رسیدیم تا بتوانیم کشور را با یک چارچوب جلو ببریم. این چارچوب محدودیت‌هایی را برای ما تعریف کرد و برای دنیای غرب نیز الزاماتی را به وجود آورد و کمک کرد تا تحریم‌های سازمان ملل برداشته شده و قطعنامه‌ها لغو شود. این اتفاقات رخ داد و بسیاری از قطعنامه‌ها لغو شد و بسیاری از فشارهای تحریمی اولیه، روی کاغذ برداشته شد اما بعضی قدرت‌های مسلط آن‌چه را که روی کاغذ لغو شده است، در عمل به آسانی نگذشتند و محدودیت‌ها را برای ما اعمال کردند. دو سال بعدی، زمانی بود که ارتباطات ما با جهان براثر برجام وارد فصل جدیدی شده بود و توانستیم به اقتصاد خود کمک کرده و منابع مالی، تکنولوژی و ... را از بیرون بیاوریم. این اتفاق تا آمدن رئیس جمهور جدید در ایالات متحده ادامه پیدا کرد اما با آمدن ترامپ ورق عوض شود.

وی ادامه داد: رئیس جمهور جدید ایالات متحده فردی است که بر قوانین بین‌المللی پایبند نیست و می‌خواهد متکی بر قدرت نظامی آمریکا هر اراده‌ای را به جهان تحمیل کند. او سخت‌ترین تحریم‌ها را علیه ما به کار گرفت چرا که در منطقه تحریک‌کننده دارد و رژیم اشغالگر قدس و عربستان جزو تحریک‌کننده‌های او برای سخت کردن شرایط برای کشورمان هستند. عربستان با به کارگیری شاهزاده‌های جدید و ارتباط گیری مجدد با آمریکا تلاش کرد تا ایالات متحده را ترغیب به یک حرکت نظامی علیه ایران کند. به طور طبیعی، همه متخصصان معتقدند که اسرائیلی‌ها، قدرت مقابله نظامی با ایران را نداشته و ندارند و به همین دلیل تلاش می‌کنند با استفاده از قدرت نظامی آمریکا به ما ضربه بزنند. ترامپ این کار را به صورت اقتصادی آغاز کرد، سپس رقص شمشیر داشت و قراردادهای چند صد میلیارد دلاری بست. او از فروردین 97 اعلام کرد که می‌خواهد از برجام بیرون بیاید، اردیبهشت ماه آن را اجرایی کرد و ما دچار اشکالات اقتصادی سنگینی شدیم. در این جا ما باید مقاوم بودن اقتصاد خود را سنجش می‌کردیم. در ابتدا دچار شوک و نوسانات سنگینی شدیم و مدتی طول کشید تا مقامات اقتصادی و بانکی ما توانستند یک تعادل مالی را در اقتصاد تعریف کنند. من فکر می‌کنم که متغیرهای اصلی همین‌ها است و بقیه عوامل، کمک‌کننده است. من فکر می‌کنم که تحریم‌ها مساله اول اقتصاد ایران است اما عوامل کمک‌کننده دیگری نیز وجود داشته است. اقتصاد ایران از سال 1351 تا به امروز، گرفتار یک سری مشکلاتی بوده است که هم‌چنان به اقتصاد ایران آسیب می‌زنند. برای مثال، ما هنوز هم درگیر یک بیماری ناشی از نابه‌جا مصرف کردن درآمدهای نفتی هستیم. این اتفاق از سال 51 وبا جهش قیمت نفت در آن دوره آغاز شده و در دوره‌های دیگر بعد از انقلاب نیز ادامه داشته است. تزریق نابه‌جای ارز به اقتصاد ایران، موجب وارادات ارزان قیمت با ارز نفتی شده و ضرباتی را به تولید زده است.

جبرائیلی در پاسخ به صحبت‌های ترکان گفت: من این 3 دوره که مطرح شد را قبول دارم اما نام‌گذاری من کمی متفاوت است. من دو سال اول را معطل نگه داشتن اقتصاد ایران برای امضای برجام نامگذاری می‌کنم، دو سال دوم را معطل نگه داشتن اقتصاد ایران برای اجرای برجام و دو سال گذشته و شاید دو سال آینده را معطل نگه داشتن اقتصاد ایران برای احیای برجام نامگذاری می‌کنم. فکر حاکم بر دولت را در همین ادبیات آقای ترکان می‌توانید مشاهده کنید. من فکر می‌کنم که دولت آقای روحانی، اقتصاد را تابعی از روابط خارجی تعریف کرد و این بزرگ‌ترین اشتباهش بود. اگر اقتصاد تابعی از روابط خارجی است، دولت را برای چه می‌خواهیم؟ یک نفر می‌گذاریم که برود مذاکره کند و او همه چیز را حل می‌کند. سرمایه‌گذار می‌آورد و ... همه ظرفیت دولت در وزارت خارجه قرار گرفت. دقت داشته باشید که اضافه شدن نقدینگی به کشور تقصیر تحریم‌ها نیست. این که بیش از 200 زیر مجموعه دولت به سامانه شفافیت نپیوسته‌اند، تقصیر تحریم نیست. این که نظام بانکی اصلاح نمی‌شود، تقصیر تحریم نیست . همه چیز را به روابط خارجی گره زدید و درک درستی نیز از آن ندارید. آقای ترکان از توهین صحبت کردند اما به نظرم توهین این است که بگوییم در پخت آبگوشت بزباش توانایی رقابت داریم. توهین این نیست که بیاییم و به یک مکتب حاکم بر دولت اشاره کنیم.

وی اضافه کرد: وزیر راه سابق دولت آقای روحانی صریحا بیان کرد که لیبرالیسم برای توسعه آمده است. در آن موقع هیچ موضعی نسبت به این صحبت‌های آقای آخوندی نگرفتید. لیبرالیسم فحش نیست، یک مکتب است. من فکر می‌کنم که تا این جا با آقای ترکان هم عقیده باشیم که غایت دولت پیشرفت است اما این که چگونه می‌خواهیم به پیشرفت برسیم، محل اشکال است. آیا پیشرفت از محل تولید ممکن است یا مصرف؟ آیا پیشرفت مستلزم استقلال اقتصادی است یا عزم در نظم غربی که دولت پیگیری می‌کرد؟ آیا با آزادسازی تجاری ممکن است یا با حمایت از تولیدکننده ممکن است؟ آیا پیشرفت، متکی بر سرمایه‌گذاری خارجی است یا برای ورود سرمایه‌گذار خارجی به کشور باید شرط گذاشت؟ آیا دولت در اقتصاد داور است یا وظیفه هدایت، حمایت و نظارت را باید داشته باشد؟ ما معتقدیم که پیشرفت یک فرآیند است، فرآورده نیست و به همین دلیل راه آن باید طی شود. اگر نفت شما را بردند و تجهیزاتی که به نظرتان فناوری است را به شما دادند، پیشرفته نیستید بلکه مستعمره هستید.

جبرائیلی گفت: نمونه بارز اتکا به سرمایه‌گذار خارجی برای پیشرفت، صنعت خودروی ما است. از قبل از انقلاب، این صنعت وابسته و امیدوار به سرمایه‌گذار خارجی برای انتقال فناوری شکل گرفت و اکنون وضع به گونه ای است که همین جریان لیبرال به اسم حمایت از صنعت خودرو بر سر آن می‌کوبد در حالی که همین موضوع مصداق تکیه بر سرمایه‌گذار خارجی است. آیا در دنیای کنونی باید به بیشینه‌سازی قدرت پرداخت‌ یا می‌توان رفت مذاکره کرد تا آمریکا بیاید به ما کمک کند که پیشرفت کنیم؟ آیا توسعه صنعت دفاعی عامل پیشرفت است یا هزینه‌بر است؟ من فکر می‌کنم که دولت آقای روحانی معجونی از پاسخ‌های غلط به این پرسش‌های اساسی است که همگی در چارچوب آن تفکر لیبرال می‌گنجد و قابل توضیح است. آن چیزی که باید اتفاق بیفتد، فاصله گرفتن از این وضعیت است و امیدوارم که در دو سال آینده از این تفکر و تلاش برای احیای برجام و ادغام در نظم غربی پرهیز شود. این که آقای ترکان گفتند که اسرائیل نمی‌تواند به ما حمله کند، بسیار درست بود و حتی آمریکا نیز نمی‌تواند به ما حمله کند. آیا این موضوع محصول تکیه بر روابط آمریکا با اروپا است یا محصول همین صنعت دفاعی ما است که از ابتدای انقلاب تا به امروز تحت شدیدترین تحریم‌ها بوده است؟ آقای روحانی در یک زمان گفتند که وظیفه دولت راه و خانه ساختن نیست، آقای کلانتری گفتند که خودکفا شدن مزخرف است، آقای آخوندی نیز گفتند که مسکن مهر مزخرف است و ... در حقیقت، نتیجه خود کم‌بینی، بی‌اعتنایی به ظرفیت‌های داخلی، امید به ظرفیت‌های خارجی و ... همین است. در همین موضوع سرمایه‌گذاری خارجی چه اتفاقی افتاد؟ توتال آمد و اطلاعات پارس جنوبی را گرفت و رفت.

ترکان در واکنش به صحبت‌ آخر جبرائیلی گفت: این حرف شما غلط است. بی‌انصافی است کسی که نسبت به چیزی اطلاعات ندارد، بیاید و صحبت کند.

جبرائیلی بیان داشت: این صحبت وزیر نفت است که گفت اطلاعات میدانی پارس جنوبی به توتال داده شد.

ترکان گفت: وزیر نفت این حرف را نزده است. فرمایشات آقای جبرائیلی حاوی یک پیام است و می‌خواهد بگوید که این دولت یک نظریه فکری لیبرالیستی داشته و نتیجه جبری آن شرایط امروز است. من از روز اول توتال و پارس جنوبی در آن‌جا بودم. شاید لازم باشد که برای فهم صحبت‌های آقای زنگنه بیش‌تر مطالعه کنید. ناچارم به سوالات شما پاسخ بدهم و این موضوع باعث می‌شود که از ادامه بحث که همان برنامه‌های دو سال پایانی است، دور بیفتم اما ایرادی ندارد. از آن جا که شما به اعضای دولت نسبت لیبرال‌های ایرانی دادید باید بگویم که احتیاط کنید. اگر آخوندی می‌گوید مسکن مهر مزخرف است برای این است که او وزیر مسکن بوده و می‌گوید که آنان آمده‌اند و در مناطقی که استعداد طبیعی نداشته، بدون شهرسازی، خانه‌سازی کرده‌اند. من سال‌ها رئیس نظام مهندسی بوده‌ام. خانه‌سازی بدون شهرسازی رخ داده است و وسط یک بیابان که نه آب دارد و نه برق دارد، کلانتری دارد، نه مدرسه دارد و... یک سری خانه ساخته شده است. اکنون مردم نمی‌توانند در آن زندگی کنند.

جبرائیلی در مورد مسکن مهر و صحبت‌های اکبر ترکان گفت: باید بگویم که من در مسکن مهر خانه دارم و خیلی ممنون دولت قبل هستم که با ساخت مسکن مهر ما را خانه‌دار کرد. اکنون بنده خانه خود را در پردیس فاز 8 تحویل می‌گیرم.

ترکان گفت: اگر امروز تحویل می‌گیرید به این دلیل است که دولت آقای روحانی شش سال است روی آن کار می‌کند تا تمام کند. ایشان از مسکن مهر به عنوان افتخار دولت آقای احمدی‌نژاد نام می‌برد و می‌خواهند بگویند چون این دولت ادامه مسکن مهر را قبول نداشته است بنابراین دولت کجی است. مسکن مهر دارای نواقصی است و بر همین اساس، آن حرف آقای آخوندی درست است. ایشان آن نواقص را برطرف کرد و آن را تکمیل کرد. چند تا از خانه‌های مسکن مهر در زمان آقای احمدی‌نژاد تحویل داده شد؟ 25 درصد. 75 درصد در دولت آقای روحانی تحویل داده شد. شما یک خانه در آن‌جا دارید اما من تمام ایران را بازدید کردم و می‌گویم که مسکن مهر فاقد زیرساخت‌های شهرسازی، آب، برق، گاز و شبکه است. اکنون کاری که در دولت آقای روحانی شده است، تکمیل کردن نمونه خوب مسکن مهر است.

جبرائیلی گفت: پس 3 برابر شدن قیمت مسکن نتیجه همین اقدام است؟

ترکان بیان داشت: در مورد مسکن مهر یک کارشناس باید صحبت کند. زیر ساخت‌هایی برای شهرسازی لازم است که تا زمانی به درستی اجرا نشود، خانه‌سازی در آن بی‌معنا است. شهرسازی مقدم بر خانه‌سازی است. شما فکر می‌کنید که چند حمله کردید و بر همین اساس دولت را ناک اوت کردید. در حالی که اگر می‌خواهید راجع به خودرو صحبت کنید باید پرونده خودرو را باز کنید، اگر می‌خواهید مسکن مهر را باز کنید، باید پرونده‌اش را باز کنید، اگر می‌خواهید راجع به مالیات بر خانه‌های خالی صحبت کنید باید بحث مالیات باز کنیم. نمی‌توان یک سری تیترها را گفت و از آن به عنوان هتاکی استفاده نمود. پارس جنوبی در زمان آقای هاشمی رفسنجانی آغاز شد. وقتی مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی این پروژه را در فاز یک آغاز کردند، فاز دو و سه به دوره آقای خاتمی رسید. در ابتدا قرار بود با کونیکوپلیس قرار داد بسته شود و او در آخرین لحظات نیامد و با توتال قرارداد بسته شد. شرکت توتال، پیمانکار فاز 2 و 3 شد. تاآن زمان تصور ما از پارس جنوبی این بود که 3 فاز است. توتال در ابتدای قرارداد خود، منعقد کرد که یک لرزه‌نگاری 3 بعدی از میدان گازی پارس جنوبی داشته باشد. وقتی که این لرزه‌نگاری انجام شد، توتال ما را دعوت کرد و لرزه‌نگاری 3 بعدی خود را ارائه داد. در آن موقع پی بردیم که ابعاد این میدان 10 برابر تصور اولیه ما است. بنابراین اطلاعات میدان را ما به توتال ندادیم بلکه آنان به ما دادند. براساس این ابعاد میدان، طراحی جدیدی انجام دادیم و آن‌جا را به 28 فاز تقسیم کردیم. هر فاز یک میلیارد فوت مکعب شد. دقت داشته باشید که ما از کجا به این ابعاد پی بردیم؟ از لرزه‌نگاری 3 بعدی که توتال انجام داد. این موضوع به ابتدای دولت آقای خاتمی برمی‌گردد. برهمین اساس، فازهای دیگر طراحی شد و برای هر کدام شرکت‌هایی آمدند. بر همین اساس، عقد قرارداد با پیمانکاران در 24 فاز انجام شد. بنابراین جملات خود را اصلاح کنید؛ ما به توتال اطلاعات میدان را ندادیم بلکه توتال لرزه‌نگاری سه بعدی انجام داد و توتال به ما گزارش داد که ابعاد این میدان چقدر است.

وی اضافه کرد: در مورد صنعت خودرو صحبت کردید. شاید بد نباشد که یک پرونده باز کنیم و ببینیم که افتخارات صنعت خودرو در طراحی خودرو، طراحی موتور و ... قابل تحسین است یا قابل تحسین نیست. اکنون صنعت خودروی ایران 5/1 میلیون شاغل دارد. من مدافع صعنت خودرو هستم. ما صنعت خودرو داریم و بسیار هم نیرومند است. روزگاری صنعت خودروی ما به ازای هر ماشین 500 دلار ارزبری داشت، بعدا با سیاست‌های قبلی دولت آقای احمدی‌نژاد، این عدد به هر خودرو، 7هزار دلار ارزبری افزایش یافت چرا که مثلا یک قطعه که در بازار قیمتش 5 دلار بود، در داخل ساخته می‌شد و از آن‌جا که قیمت دلار 960تومان و غیرواقعی بود، به 7 هزار دلار می‌رسید. اکنون ارزبری هر خودرو از 1500 دلار به بالا است. ما 5/1 میلیون خودرو می‌سازیم. اگر قرار بود که از خارج وارد کنیم باید 10 هزار تا 15 هزار دلار می‌دادیم در حالی که امروز همین رقم را با 1000 تا 1500 دلار می‌سازیم. اشتغال صنعت خودرو به تنهایی یک وزن بزرگی در اشتغال ایران است.

جبرائیلی در پاسخ به موضوع اشتغال صنعت خودرو سازی گفت: به نظرم نگاه شما به اشتغال اشتباه است. هدف اقتصاد، ایجاد اشتغال نیست بلکه اشتغال ابزاری برای ایجاد رفاه و پیشرفت است. این که یک بنگاه درست کنید و آدم در آن بریزید و به آن افتخار کنید خوب نیست.

ترکان بیان داشت: این آدم‌ها در ایران خودرو نیستند؛ ما 1100 قطعه‌ساز داریم که خصوصی هستند.

جبرائیلی گفت:‌ قطعه‌ساز نیستند بلکه واردکننده قطعات هستند.

ترکان گفت: اشتباه می‌کنید. ما 1100 صنعت‌گر قطعه‌ساز داریم که همه قطعات را در داخل می‌سازند. آن زمان که قطعات از چین وارد می‌شد، مربوط به رئیس جمهور شما بود.

جبرائیلی گفت: چرا کارهای رئیس جمهور قبلی را به من نسبت می‌دهید؟

ترکان پاسخ داد: به این دلیل که شما مدافع کارهای ایشان هستید. شما از مسکن مهر و ... دفاع می‌کنید.

جبرائیلی پاسخ داد: این که یک نفر از یک طرح درست دفاع می‌کند، ایرادی دارد؟

در بخش دوم برنامه و پس از پخش یک آیتم، اکبر ترکان صحبت کرد و گفت: عرض کردم که متغیر اصلی تحریم‌ها است و متغیرهای دیگر را به عنوان متغیرهای مداخله‌گر نام می‌بریم. این متغیرها نیز در جای خود تاثیرگذار هستند. این که بیاییم پرونده‌ای درست کنیم و 22 عنوان را با ذکر سر تیترها برای محکوم کردن دولت به کار ببریم، منصفانه نیست. لیبرال خواندن دولت را نمی‌پسندم و باید احتیاط کنیم. ما با عنوان دادن به دولت نتیجه نمی‌گیریم و بهتر است بیاییم و بگوییم که این کار دولت، فلان اشکالات را دارد. ما در حال حاضر، در آستانه دو سال پایانی دولت آقای روحانی هستیم. تحریم‌های غیر منصفانه ای بر ما تحمیل شده است که اقتصاد ما را تحت تاثیر قرار داده است. اقتصاد ما هم از نظر بودجه و هم از نظر تعادل ارزی به واسطه این تحریم‌ها آسیب دیده است. این که در دو سال چهارم چه کاری می‌توانیم انجام دهیم، مهم است. رهبری در آغاز فعالیت این دولت، جلسه‌ای تشکیل دادند و اقتصاد مقاومتی را اعلام نموده و محورهای 22 گانه‌ای را برای آن برشمردند. ما اکنون بر روی این مسیر جلو می‌رویم. اقتصاد مقاومتی در زمانی که ما تحت حملات ناجوانمردانه آمریکا و همراهانش هستیم، تنها انتخاب ما است و با انتخاب آن می‌توانیم آسیب‌های اقتصادی مان را به حداقل برسانیم. معاون اول رئیس جمهور، فرمانده اقتصاد مقاومتی است. علاوه بر این، تمام وزارت‌خانه‌ها مستقلا مسئولیت‌های بخشی خود را انجام می‌دهند و مسئولیت‌های کلان از طریق اقتصاد مقاومتی توزیع شده و هر بخش از اقتصاد ایران در این چارچوب دارای ماموریتی است.

جبرائیلی در مورد اقتصاد مقاومتی گفت: می‌خواهم سوالی بحث کنم و شاید بهتر باشد که آقای ترکان جواب بدهد. امسال دولت 76 پروژه برای اقتصاد مقاومتی تعریف کرده است اما وقتی آن را مرور می‌کنید می‌بینید که این پروژه‌ها تکرار همان پروژه‌های کلی هستند و بعضی از آنان نظیر توسعه مناطق آزاد، در تضاد با اقتصاد مقاومتی است چرا که سابقه مناطق آزاد نشان می‌دهد که موفق نبوده است. اگر بخواهم به دولت پیشنهاد بدهم که در دو سال باقیمانده چه کاری باید انجام بدهد، اول این است که چشم امید از اینستکس، مذاکره و اروپایی‌ها ببندد چرا که از این ناحیه آبی گرم نمی‌شود. اگر شرایط سال‌های 90-91 را با اکنون مقایسه کنید می‌بینید که بعد از برجام و واگذاری امتیازات متعدد، وضع مردم بدتر از آن دوره است. در آن زمان با وجود تحریم‌ها و با انرژی هسته‌ای، دلار 3500 تومان بود اما بعد از 6 سال مذاکره برای حل مشکلات و از دست دادن انرژی هسته‌ای، دلار 11500 تومان است. بنابراین اگر مشکل را تحریم می‌دانیم و راه حل آن را مذاکره برای رفع تحریم می‌دانیم، با اقتصاد مقاومتی سنخیت ندارد. در دو سال باقیمانده باید سامانه‌های اطلاعاتی موجود تجمیع شده و بدانیم که در اقتصادمان چه می‌گذرد. نقدینگی بسیار زیاد ما به این دلیل است که نظام مالیاتی شفاف و غالب در کشور نداریم که همه چیز را رصد کند. رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس می‌گوید که ما بیش از 150 هزار میلیارد فرار مالیاتی داریم. درآمد پیش‌بینی شده برای نفت در بودجه سال 98، 5/148 هزار میلیارد تومان است. بنابراین اگر بخواهیم جلوی فرار مالیاتی را بگیریم، یک چیزی از نفت هم بیش‌تر در می‌آوریم. اقتصاد ایران یک سری واقعیت‌هایی دارد که دولت باید نسبت به آن اشراف پیدا کند. بنابراین پیشنهاد اول ما اشراف است. تجمیع سامانه‌های اطلاعاتی بسیار مهم است. بارها دیده‌ام که جایی از صنعت کشور مشکل دارد در حالی که همان قطعه را جای دیگری از کشور دارد اما از هم خبر ندارند. بنابراین لازم است که سامانه‌های اطلاعاتی فعال‌تر شوند. ما حدود 10 میلیارد دلار اقلام کشاورزی وارد می‌کنیم در حالی که توان تولید آن در داخل را داریم.

او در پاسخ به سوالی مبنی بر سهم تحریم‌ها در مشکلات کشور گفت: این سهم به ذهن من و شما برمی‌گردد. اگر ذهن شما این چنین باشد که تحریم فرصت است، سهم تحریم مثبت می‌شود اما اگر نگاه‌تان به آن منفی باشد، آن موقع سهم آن 100 درصد است. من چرا تحریم را فرصت می‌دانم؟ تحریم در 2-3 حوزه آسیب ظاهری به ما می‌زند. حوزه اول واردات ما است و آن را دچار اشکالاتی کرده است. ما به فروش نفت برای واردات کالا وابسته شده‌ایم. از این وابستگی باید رها شویم. حوزه دوم، خروج شرکت‌های خارجی است و حوزه سوم، مربوط به صادرات مواد خام است که ما را دچار مشکلات کرده است. من تاریخ توسعه کشورهای پیشرفته را مطالعه کرده‌ام. در هر 3 حوزه تعمدا کارهایی انجام دادند؛ نه اجازه واردات دادند، نه به شرکت‌های خارجی اجازه ورود و سرمایه‌گذاری دادند. مدیریت ارز باید با دولت باشد. این که بیاییم و بگوییم که ارز را در بازار بریزیم و بازار تصمیم بگیرد که قیمت چند باشد در اقتصاد مقاومتی بی‌معنی است. باید از این فرصت همراهی مردم استفاده کرد. علاوه بر این، با یکی دو سیاست نیز به شدت مخالفم. با افزایش قیمت سوخت به شدت مخالفم. دیده‌ام که در اصلاح ساختار بودجه می‌خواهند یارانه کشاورزی را حذف کنند، کاملا با آن مخالفم. به نظرم نباید شوک جدیدی به اقتصاد وارد شود.

ترکان در پایان صحبت‌های خود گفت: در مورد تجمیع سامانه‌های 15 گانه باید بگویم که از زمان مسعود کرباسیان که در گمرک بود، آغاز شد. گمرک قراردادی با دانشگاه تهران برای طراحی سیستم جامع بست که اکنون نیز دایر است و فعالیت می‌کند. بخش عمده‌ای از تجمیع سامانه‌ها در این سیستم وجود دارد. بخش دیگر، وصل کردن سیستم بانکی و مالیاتی به این شبکه است. این سیستم قابلیت اتصال به شبکه مالیاتی را دارد و با اتصال آن، قدرت مالیات‌گیری ما بالا می‌رود. باید جلوی فرارهای مالیاتی را بگیریم. در مورد خوراک دام باید بگویم که موضوع ما زمین نیست بلکه آب است. راه ما برای دو سال آینده، راه اقتصاد مقاومتی است و همان 76 پروژه مصوب اقتصاد مقاومتی است. به نظرم باید از این موضوع حمایت کرد.

خبرگزاری تسنیم