مدافعان FATF؛ عامل افزایش فشار اقتصادی و امنیتی به کشور
به نظر می رسید، با توجه به صحبت های رئیس FATF در مورد نقش سازوکارهای این گروه در جلوگیری از دور زدن تحریم ها و افزایش فشار اقتصادی به ایران و پس از قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در لیست گروه های تروریستی آمریکا، مدافعان FATF در کشور از تلاش برای تصویب این لوایح منصرف شوند، اما هنوز بسیاری از حامیان FATF، دم از پیوستن به کنوانسیونهای مرتبط با FATF می زنند.
نسیم آنلاین *: پس از قرار گرفتن نام سپاه در لیست گروه های تروریستی آمریکا، جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور همچنان از ضرورت پیوستن به این کنوانسیون ها گفت و روزنامه های همسو با دولت نیز اقدام آمریکا علیه سپاه را به موضوع FATF بی ربط دانست و تصویب لوایح مرتبط با آن را برای کشور ضروری دانست. نکته جالب اینجاست که هیچ یک از موافقان پیوستن به کنوانسیون ها هیچ استدلال مشخصی در دفاع از صحبت های خود نمی کنند و تنها به گفتن این جمله بسنده می کنند که این اقدام ضروری است. موافقان FATF اما باید صریحا به سوالات، استدلال ها و ابهامات مرتبط با FATF و قرار گرفتن نام سپاه در لیست گروه های تروریستی پاسخ دهند، تا مشخص شود که دلیل آنها برای موافقت با لوایح FATF کارشناسی است یا تنها به خواست آمریکا و اروپا و با چشمان بسته با این لوایح موافقت می کنند. برخی از مهم ترین شبهاتی که موافقان FATF از پاسخ دادن به آن طفره می روند موارد زیر است:
- ارتباط FATF با آمریکا
موافقین کنوانسیون ها تاکید دارند که اجرای الزامات FATF هیچ ربطی به آمریکا ندارد. به طور مثال مجید انصاری از اعضای تشخیص مصلحت نظام و همسو با دولت در رابطه با اقدام آمریکا علیه سپاه و نسبت آن با کنوانسیون ها می گوید :«مسئله ما با آمریکا که خارج از این موضوعات است، این معاهدات موضوع دیگری است و ارتباطی به آمریکا ندارد.» آقای انصاری باید به چند موضوع مهم پاسخ دهد تا مشخص شود که آیا گفته او صحت دارد یا نه؟ اولین موضوع دلیل پذیرش برنامه اقدام از سوی دولت است. دولت در تیرماه سال 95، برنامه اقدام را به امید خروج از لیست سیاه FATF پذیرفت. نکته جالب اینجاست که لیست سیاه FATF و وادار کردن کشورها به اجرای برنامه اقدام برای خروج از آن بنا به گفته گلاسر دستیار سابق مبارزه با تامین مالی تروریسم وزارت خزانه داری آمریکا ، طراحی آمریکا در مورد جریانات مالی است که از طریق FATF اجرایی شده است علاوه براین کوهن، مندلکر و سایر اعضای وزارت خزانه داری آمریکا بارها تاکید کردند که بخشی از تلاش های آمریکا برای کارآمد کردن تحریم ها از طریق سازوکارهای FATF انجام می شود. به طور مثال زاراته در کتاب جنگ خزانه داری ها FATF را عامل در تنگنا قرار گرفتن ایران می داند [4] . بنابراین آقای انصاری و سایر موافقان FATF باید صریحا پاسخ دهند که نسبت به این حجم از استفاده آمریکا از سازوکارهای این گروه علیه ایران چه موضعی دارند و آیا همچنان این کنوانسیون ها را بی ارتباط به آمریکا می دانند؟
- نسبت FATF با تحریم آمریکا
به نظر می رسد خانم جنیدی، اقای انصاری و سایر موافقان لوایح مرتبط با FATF شناختی از ساختار تحریم ها ندارند. موافقان باید به این سوال جواب دهند که عامل کاهش فروش نفت ایران و همچنین کاهش روابط بین المللی بانکی ایران چیست؟ چه کشوری بانک های اروپایی همکاری کننده با ایران را جریمه می کند؟ بانک کونلن چین که با ایران همکاری می کرد توسط چه کشوری در لیست تحریم ها قرار گرفت؟ جواب همه این سوالات مشخصا آمریکا است. پس عامل مشکل بانکی کشور، تحریم های آمریکاست و چیزی که باعث می شود تا جریان های مالی مرتبط با ایران در فضای بین المللی شناخته شوند، اشتراک گذاری اطلاعات تراکنش های بانکی ایران با سایر کشورهاست. موضوعی که زیرساخت های آن براساس دستورالعمل های FATF انجام می شود. از طرف دیگر با شناسایی شدن جریانات مالی ایران تحریم های ایران روز به روز قابلیت دور زدن کمتری پیدا می کند و فشار اقتصادی بر کشور بیشتر می شود. نکته ای که مارشال بیلینگزلی رئیس FATF و دستیارخزانه داری آمریکا به آن اشاره کرده است و اجرای دستورالعمل های FATF را عامل جلوگیری از دور زدن تحریم ها و افزایش فشار اقتصادی به ایران می داند. بنابراین موافقان FATF باید صریحا پاسخ دهند که به چه علت خواهان افزایش فشار اقتصادی به کشور هستند؟
- ارتباط FATF با اضافه شدن سپاه به لیست گروه های تروریستی آمریکا
سومین پرسش و ابهامی که موافقان لوایح مرتبط با FATF باید صریحا به ان پاسخ دهند ارتباط اقدام اخیر آمریکا با کنوانسیون هایی مانند CFT است. تاکید این کنوانسیون بر همکاری های قضایی، استرداد مجرمین، به اشتراک گذاری اطلاعات و سایر اقدامات حقوقی، اقتصادی و سیاسی در زمینه تروریسم است. نکته مهم دیگر این است که این کنوانسیون هیچ لیست مرجعی ندارد و همین موضوع باعث می شود تا لیست های ملی کشورها در این زمینه اعتبار پیدا کنند. با توجه به قرار گرفتن نام سپاه پاسداران در لیست گروه های تروریستی آمریکا، موافقان FATF باید پاسخ دهند که اگر ایران به این کنوانسیون بپیوندد، باتوجه به حضور آمریکا، اگر این کشور خواهان همکاری قضایی ایران علیه سپاه یا اشتراک گذاری اطلاعات مالی این نهاد با آمریکا به طور مستقیم یا غیرمستقیم شد، آنگاه ایران باید چه اقدامی انجام دهد؟ در واقع موافقان FATF باید صریح و شفاف به این سوال پاسخ دهند که با پذیرش کنواسیون CFT چگونه می خواهند با سایر کشورها اشتراک گذاری اطلاعات و همکاری قضایی کنند؟ آیا موافقان FATF علاوه بر تمایل به افزایش فشار اقتصادی خواهان به خطر انداختن امنیت کشور نیز هستند؟