رزمایش مواسات و کارهای زمین مانده!

نسیم آنلاین ؛ علیرضا فقیهی راد: در حالی که رزمایش همدلی و مواسات در سراسر کشور بصورت وسیع راه افتاده است و با شروع ماه مبارک رمضان این همدلی و دستگیری از محرومین بطور خاص به شیوه کمک های خیریه ای و توزیع بسته های ارزاق نیازمندان اوج گرفته است. یک مساله اساسی باید مورد توجه قرار بگیرد، آن هم اینکه اساسا امروز معنای انفاق چیست؟ آیا هر کمک و خیراتی در معنای انفاق خواهد بود؟

حضرت آیت الله خامنه ای در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن در تفسیر معنای انفاق می فرمایند: «انفاق آن خرج کردنی را می گویند که با آن یک خلائی پر بشود و یک نیاز راستینی برآورده بشود. گاهی پر کردن شکم گرسنه هم انفاق نیست...در آن شرایطی که فقر و گرسنگی مانند گیاه هرزه ای بی حساب دارد بر روی زمین ها می روید، آنجا پر کردن شکم یک گرسنه مثل قیچی کردن پیکره ی بالای یک دانه علف هرز است. در صحرا علف هرزه چقدر قیمت دارد؟ بالاخره از جلوی چشم یک گیاه هرزه کم می شود. اما چقدر این کار اساسی است؟ چقدر جالب است این کار؟ خیلی کم و ناچیز... انفاق کار مردمان باهوش است. آن هایی که خلاءها و نیازها را می فهمند و حاضر می شوند به جا آن خلاءها و نیازها را پر کنند.»

بنابراین هر خرج کردن و کمکی انفاق محسوب نخواهد شد و تقلیل مواسات و انفاق به کارهای صرفا خیریه ای که در جای خود ضروری و لازم هم می باشد، ظلمی است به این مفاهیم بلند و پرمعنا. امروز در رزمایش همدلی و مواسات باید مراقب بود تا معنای انفاق به طور صحیح ادا گردد و خلاء های اساسی پر شود.

شناسایی و کمک به کارگران روزمزد

یکی از مسائل مغفول و خلاءهایی که پیش از بحران کرونا وجود نداشت، جمعیتی از مردم روزمزد و کارگران فصلی است، که هم آبرودار هستند و تحت حمایت و پوشش هیچ نهادحمایتی مانند کمیته امداد نیز نیستند اما این روزها به دلیل شرایط پیش آمده تمامی منابع درآمدی خود را از دست داده اند و عملا جزو قشری شده اند که باید مورد حمایت قرار بگیرند. شناسایی و کمک به این قشر دیده نشده که حتما در منابع اطلاعاتی خیریه ها و گروه های جهادی تا به امروز نبوده اند خود می تواند یکی از مصادیق انفاق و پرکردن خلاء ها باشد.

فقرزدایی بجای فقیرزدایی

امروز معنای انفاق بجای جمع آوری کمک از خیرین و خرید بسته های ارزاق و توزیع آنها می تواند با همین کمک های جمع شده مالی یک کسب و کار و کارگاه تولیدی کوچک راه انداخت و هم مساله اشتغال جامعه هدف و هم مساله تامین مالی خانواده ها را بصورت بلند مدت حل و فصل کرد. در حقیقت برای ادای معنای انفاق باید بجای صرف توجه به فقیرزدایی به سمت فقرزدایی حرکت کرد و بجای کمک های حمایتی خیریه ای، به سمت توانمندسازی پیش رفت.

اصلاح ساختارهای مولد فقر و تبعیض

در سطحی دیگر حتی انفاق و رزمایش همدلی را در تغییر مناسبات و ساختارهای ناعادلانه حاکم بر فضای اقتصادی جامعه می توان معنا کرد. در جامعه ای که به افزایش 20 درصدی حقوق کارگران اعتراضی نشود و همزمان از حقوق خودمان 20 درصد به آنها صدقه بدهیم، این خود تقویت کننده ساختارهای مولد ناعدالتی در کشور خواهد شد. چرا که بجای حل ساختاری بی عدالتی و فقر به سمت امر کمک و خیریه رفته ایم بدون آنکه به مولدهای فقر گزندی زده باشیم. در نتیجه این رفتار، حاکمیت و دولت که وظیفه رفع فقر و فقرزدایی را دارد، کماکان با اصرار بر ساختارهای مولد تبعیض پیش می رود و در چنین بزنگاه هایی نیز با وجود چنین خیریه ها و خیرینی خیالش از کمک های اینچنینی راحت است. بنابراین تلاش و جدیت برای اصلاح ساختارهای مولد تبعیض، بی عدالتی و فقر نیز خود می تواند در حکم معنای انفاق و مشارکت در رزمایش همدلی و مواسات باشد. تلاشی که وظیفه ای جز رساندن صدای مردم به گوش حاکمیت و احقاق حق مردم مستضعف ندارد.

نهایتا اینکه در باب معنای رزمایش همدلی و مواسات که وجهی از انفاق است، باید بیشتر تامل کرد و حرکت های پاک و خالصانه را به سمت خلاء های اساسی در کشور هدایت کرد.