زنگ خطر ترجیح طلاب بیدرد و محافظهکار در حوزه
اگر هستههای مطالعاتی شناسایی تحجر در بدنه مذهبی و انقلابی جوان فعال بود، دیگر کسی نمیتوانست رفتار خود را ملاک دین اعلام کند و اینچنین مرزهای تحجر و اسلام ناب را کم رنگ کند.
نسیمآنلاین: به دنبال برخورد مدیریت حوزه علمیه خراسان با یکی از طلاب به خاطر نهی از منکر، جبهه عدالتخواه مردمی مشهد با صدور بیانیهای خطاب به طلاب جوان حوزههای علمیه نسبت به این موضوع واکنش نشان داد
متن این بیانیه را بخوانید:
«لَتَأْمُرُنَّ بِالْمَعْرُوفِ وَ لَتَنْهُنَّ عَنِ اَلْمُنْکَرِ أَوْ لَیُسْتَعْمَلَنَّ عَلَیْکُمْ شِرَارُکُمْ فَیَدْعُو خِیَارُکُمْ فَلاَ یُسْتَجَابُ لَهُمْ»
«امر به معروف و نهی از منکر کنید، وگرنه خدا بدان شما را بر شما چیره می کند، و چون چنین شود، هر چه نیکانتان دعا کنند خدا مستجاب نخواهد کرد.»
امام رضا علیه السلام
بی تفاوت نبودن و دغدغه مندی نسبت به اصلاح نارساییها و فسادها، ریشه در احساس یگانگی، خودی بودن و ولایت اجتماعی دارد که منجر به انجام تکلیف امر به معروف و نهی از منکر و تعالی اجتماعی میشود. این تکلیف، آنگاه که به عالمان و آگاهان دینی میرسد، سنگینتر شده تا آنجا که سید الشهدا علیه السلام در خطبهی منا، پیش از آنکه قدرتمندان جامعه را خطاب قرار دهند، عالمان دینی را به علت رها کردن نهی از منکر توبیخ کرده و سکوت عالمان را فرصت برای زورمندان میدانند. اینگونه است که تحصیل علم دین با مجاهده برای اقامه دین عجین بوده و عهدی که خدا از آگاهان گرفته آن است که در برابر ظلم ظالمان بی قرار باشند و تکیه گاه محرومان. همین مسأله باعث تأکید امام خمینی (ره) در منشور روحانیت بر ورود عالمان و طلاب علوم دینی به عرصه سیاست شده است و بیتفاوتی آنان را بیدردی تلقی میکنند.
امر به معروف و نهی از منکر از سوی طلاب، آنگاه که در محیط دینی و نسبت به دست اندرکاران نهادهای دینی و انقلابی است، هم ضروریتر و هم حساستر خواهد بود. ضروری از آن جهت که باید به دنبال صفا و طهارت نهادهای دینی و انقلابی بود و حساس از آن جهت که این مبارزه و نهی از منکر و واکنش ها نسبت به آن مورد رصد افراد جامعه و حتی دشمنان دین و انقلاب قرار دارد. جمله ماندگار حضرت امام درباب مراقبت از حوزه های علمیه ناشی از دقت در همین امر است که فرمودند: «از یک طرف وظیفه تبیین حقایق و واقعیات و اجرای حق و عدالت در حد توان و از طرف دیگر مراقبت از نیفتادن سوژهای به دست دشمنان کار آسانی نیست». چنانکه حفظ اتحاد بدنه حوزوی و رعایت و مراقبت هم از سوی طلاب انقلابی و جوان و هم از سوی مسئولین حوزوی، تکلیف مهم و مورد تاکید حضرت امام (ره) بوده است «هیچ گاه نگران مباحثات تند طلبگی در فروع و اصول فقه نبودهام ولی نگران تقابل و تعارض جناحهای مؤمن به انقلابم که مبادا منتهی به تقویت جناح رفاه طلب بی درد و نق بزن گردد. نتیجه میگیرم که اگر روحانیون طرفدار اسلام ناب و انقلاب دیر بجنبند ابرقدرتها و نوکرانشان مسائل را به نفع خود خاتمه میدهند. جامعه مدرسین باید طلاب عزیز انقلابی و زحمت کشیده و کتک خورده و جبهه رفته را از خود بدانند. حتماً با آنان جلسه بگذارند و از طرحها و نظریات آنان استقبال نمایند و طلاب انقلابی هم مدرسین عزیز طرفدار انقلاب را محترم بشمارند و با دیده احترام به آنان بنگرند و در مقابل طیف بی عرضه و فرصت طلب و نق زن ید واحده باشند». رهبر معظم انقلاب نیز در دیدارهای متعدد با حوزویان و طلاب بر این نکته صحه گذاشتهاند. چرا که آزادگی و مبارزه با انحرافات، باید منجر به اصلاح حوزه گردد و از سوی دیگر مواجهه حوزه با نقدهایی که به آن میشود نیز باید به گونهای باشد که خود، تضعیف حوزه و انقلاب را در پی نداشته باشد و تجلی پایبندی به سیره نبوی در سعه صدر، توضیح عذر و دوری از مواضع تهمت باشد تا با نام دفاع از حوزه و انقلاب، جریان غیرپاسخگو و مستبد رشد نکند.
با این سنجه و شاخص، در بدنه جماعت حوزوی، چه ناهیان از منکر و چه کسانی که مورد نقد قرار گرفته اند، باید در مقام استفاده از فرصتها برای تعالی حوزه و انقلاب باشند. در خصوص مسأله حکم منتشر شده برای طلبهی مشهدی، جناب آقای صابری تولائی از سوی کمیته عالی اخلاقی و انضباطی حوزه علمیه خراسان نیز همین شاخص باید مدنظر قرار گیرد و واکنش مهیب و سخت در برابر انتقادات طلبه منتقد و انقلابی و دلسوز، واکنشی نیست که ید واحده بودن و عزم اصلاح و حفاظت از طهارت حوزه را روایت کند.
جبهه عدالتخواه مردمی مشهد مقدس نیز در عین اینکه خواستار ایجاد شفافیت در روند قضاوت منتج به حکم و تعیین مصادیق فعالیتهای متهم از سوی مرکز مدیریت حوزه می باشد، حتی به فرض صحت اتهامات عدم سازگاری حکم و اتهام را در این قضیه مشهود میبیند و نگران پیامدهای روانی و اجتماعی این حکم در میان جوانان حزب اللهی و منتقدین نهادهای انقلابی و دینی است.
چنین اقدامی پیش از آنکه حکم کمیته اخلاقی و انضباطی حوزه خراسان باشد، تصمیمی است برای سرکوب صداهای منتقد درونی که در عین پایبندی به انقلاب اسلامی و دلبستگی به نهادهای انقلابی و دینی، رفتار این دستگاهها را مقدس ندانسته و سعی دارند با معیاری بیرونی به نهی از منکر و اصلاح بپردازند. از این روست که حکم در غایت سختی و شدت اعلام شده است تا مایه عبرت برای دیگران باشد، چنانکه این برخورد، اولین برخورد با طلاب انقلابی نیز نبوده است. بدانید که این شیوه برخورد، پیش از هدف گرفتن یک نفر، طلاب جوان انقلابی را هدف قرار داده است. چه پشتوانهای بهتر از کلام حضرت امام و رهبری برای نقدهای دلسوزانه، درون گفتمانی و هشدار دهنده؟ و چه راهی بهتر از راهی که حضرت امام به طلاب توصیه کردند و آن، اتحاد و متشکل شدن حوزویان و خصوصا طلاب جوان در دفاع حقیقی از اسلام ناب برای رسوایی اسلام آمریکایی است؟
اگر حلقههای مباحثه منشور روحانیت در حوزهها به راه افتاده بود، اکنون شاهد این نوع از مواجهههای تند و غربت منتقدین حوزه نبودیم. اگر هستههای مطالعاتی شناسایی تحجر در بدنه مذهبی و انقلابی جوان فعال بود، دیگر کسی نمیتوانست رفتار خود را ملاک دین اعلام کند و این چنین مرزهای تحجر و اسلام ناب را کم رنگ کند. ملاک اندیشه و عمل انقلابی حوزوی را در پیام منشور روحانیت حضرت امام باید جست و حلقههای مطالعه و مباحثه این پیام و اندیشههای امام و رهبری را در حوزههای علمیه به راه انداخت و تراز اندیشه و عمل طلبه انقلابی را در اندیشه رهبران انقلاب باید پیدا کرد.
والسلام علیکم و رحمة الله
بیست و ششم ماه امر به معروف و نهی از منکر سال 1444 هجری قمری
جبهه عدالتخواه مردمی مشهد مقدس