چالش‌های دولت جدید عراق

سرانجام  پس از کش و قوس‌های فراوان جلسه پارلمان برای رای اعتماد به کابینه السودانی برگزار شد و تمام وزیران پیشنهادی وی با اکثریت آرا به کرسی وزارت رسیدند تا بن بست سیاسی ۱۳ ماهه در این کشور پایان یابد. السودانی نیز دیروز ظهر به دفتر نخست‌وزیری رفت و کار خود را با برکناری چند تن و صدور برخی دستورات از جمله اجازه به استاندار بصره برای بستن قرارداد با شرکت چینی به منظور ساخت نیروگاه تولید برق و تصفیه‌‌خانه آب آغاز کرد.

تشکیل کابینه جدید دستاورد مهمی برای السودانی و پارلمان عراق است.درواقع این که السودانی موفق شد احزاب و جریان‌های سیاسی عراق را با پست‌های وزارتی متقاعد کند، یکی از مشکلات بود، اما او با مشکل و چالش بزرگ‌تری روبه‌رو خواهد شد. انباشت چالش‌های پیشینی و مطالبات عمومی رو به گسترش از سوی جریان‌های سیاسی و مردم این کشور در حوزه های سیاسی، اقتصادی و امنیتی دوران سختی را برای دولت شیاع السودانی رقم می زند.

افزون بر این، با وجود شکست جریان صدر در انتخاب رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر جدید، ظرفیت‌های اجتماعی و سیاسی این جریان همواره باید به عنوان یک آلترناتیو و چالش جدی سیاسی مورد توجه دولتمردان عراق قرار بگیرد. به عبارت دیگر، از مهم‌ترین موانع در بازگشت ثبات سیاسی و ادامه کار محمد شیاع السودانی طرفداران جریان صدر هستند که به نظر می‌رسد سکوت کنونی آن ها، تاکتیکی است و با توجه به این که تشکیل کابینه جدید را شکستی برای خود می‌دانند، با گذشت زمان نابسامانی‌های اجتماعی را شکل دهند. به ویژه که صدر ثابت کرده چیزی کمتر از قدرت مطلق در عراق را نمی‌پذیرد و برای تحقق این موضوع هم از لشکرکشی خیابانی و استفاده از کف خیابان برای اغتشاش  بیشتر فروگذار نخواهد کرد.

یکی دیگر از چالش‌های بنیادین دولت جدید عراق، مشکلات و مطالبات انباشته‌ شده در حوزه اقتصادی است. دولت جدید عراق با چالش‌های اقتصادی جدی مواجه است و از جمله این چالش‌ها می‌توان به نرخ بالای بیکاری و فقر در این کشور اشاره کرد که سبب بروز نارضایتی گسترده مردمی شده است. دولت عراق بیش از 90 درصد بودجه خود را از درآمد حاصل از فروش نفت به دست می‌آورد و به‌اصطلاح یک دولت رانتیر در اقتصاد سیاسی معرفی می‌شود که برای حل مشکلات و چالش‌های اقتصادی به‌شدت نیازمند سرمایه‌های داخلی و خارجی است. با این حال، وضعیت شکننده امنیتی مانع مهمی برای جذب سرمایه گذاری در این کشور است.

بزرگ‌ترین نیاز امروز و دیروز مردم عراق مسئله امنیت است و هنوز نیز این موضوع به عنوان اولین گام رسیدن به توسعه یکی از چالش های پیش روی دولت آینده عراق است. وجود اشغالگران نظامی آمریکا و متحدان این کشور و همچنین گروه‌های مختلف و پراکنده تروریستی همچون داعشی ها و بعثی‌های مورد حمایت آمریکا و عربستان به عنوان منبع اصلی ناامنی در این کشور از یک سو و نبود ارتش قدرتمند ملی از سوی دیگر باعث شده است که دولت‌های مستقر از توان و قدرت کافی برای برقراری امنیت برخوردار نباشند. از سوی دیگر حضور گروه‌های تروریستی همچون پژاک و حزب کارگران کردستان ترکیه (پ ک ک) در اقلیم کردستان عراق واکنش‌های شدیدی را از سوی دو کشور همسایه عراق یعنی ایران و ترکیه به همراه داشته است و السودانی باید راهکاری برای این معضل  بیابد.

در کنار این چالش های داخلی، مداخله بازیگران خارجی در امور داخلی عراق نیز از جمله موانع و چالش‌های پیش روی دولت السودانی است.کشورهایی نظیر آمریکا، عربستان سعودی، امارات، ترکیه و همچنین رژیم صهیونیستی، کابینه جدید عراق را تأمین کننده منافع خود در این کشور نمی‌دانند. بنابراین، کارشکنی این بازیگران در مسیر پیش روی دولت جدید عراق و به ویژه ایجاد چالش‌های امنیتی، دور از انتظار نیست. با وجود همه این چالش‌ها، باید گفت تشکیل دولت جدید عراق پس از 13 ماه بن بست سیاسی که حتی به درگیری داخلی و کشته و زخمی شدن ده ها شهروند این کشور منجر شد، دستاورد قابل ملاحظه‌ای برای گروه های سیاسی این کشور  و حتی منطقه است.