رودست محکم اردوغان به پوتین

نسیم آنلاین : «محمد قنونو» سخنگوی ارتش لیبی (وابسته به دولت فایز السراج) ظهر امروز از سیطره کامل دولت الوفاق بر استان طرابلس خبر داد. به این ترتیب، عملیات نیروهای ژنرال حفتر برای سیطره بر پایتخت لیبی به طور کامل شکست خورد. طی ۲۴ ساعت اخیر، نیروهای سراج موفق شدند فرودگاه طرابلس و دو منطقه «عین زارة» و «وادی الربیع» را از سیطره نیروهای حفتر خارج کنند.

نسیم آنلاین پیش از این دو گزارش تفصیلی پیرامون ابعاد سیاسی و ژئوپلتیکی روسیه و ترکیه در کشور لیبی منتشر کرده است. با توجه به مسائل مطروحه باید گفت تحولات ۲۴ ساعت اخیر پیروزی بزرگی برای اردوغان در این رقابت ژئوپلتیکی است. به همین جهت، در همین ساعات فایز السراج رئیس دولت وفاق لیبی به آنکارا سفر کرده تا امتیازات بزرگی به ترکیه بدهد.

در همین رابطه، نسیم آنلاین در گزارشی به صورت مشروح، تحولات میدانی لیبی را مرور می‌کند.اهمیت این بخش، برای درک بهتر این نکته است که چرا از پیروزی اردوغان بر پوتین در مرحله فعلی سخن می‌گوییم.

نبرد سنگین در پادگان یرموک و مزارع الهضبة

از دهه آخر ماه مبارک رمضان، بیش‌ترین حجم درگیری و تمرکز طرف‌های درگیر در جنگ نیابتی لیبی، بر سر مناطق حاشیه‌ای جنوب شرق طرابلس بود. نیروهای حفتر که از حدود یک سال قبل «پادگان یرموک» و منطقه زراعتی «الهضبة» را تصرف کرده و از آن‌جا تلاش می‌کردند با ورود به «محله غرناطة» وارد پایتخت لیبی شوند، در این منطقه نبردهای سنگینی با نیروهای الوفاق داشتند؛ زیرا ارتش وابسته به دولت السراج برای بیرون راندن حفتر از حومه طرابلس عزم خود را جزم کرده بود.

در همین راستا، پادگان یرموک طی کم‌تر از دو هفته، سه بار جابجا شد و طبق کم‌ترین برآوردها، دست کم ۱۵۰ کشته روی دست طرفین نبرد ماند! ابتدا نیروهای دولت الوفاق موفق شدند پادگان یرموک را تصرف کنند؛ اما ظاهرا عقب‌نشینی نیروهای حفتر تاکتیکی بود و تنها ساعتی بعد از سیطره نیروهای الوفاق، پادگان یرموک شاهد انفجارهای متعددی بود که ظاهرا به عنوان تله انفجاری، از قبل تعبیه شده بود! به این ترتیب، نیروهای وفاق مجبور شدند در فاصله کم‌تر از ۲۴ ساعت از یرموک عقب‌نشینی کنند!

با این حال نبرد بر سر این پادگان هم‌چنان ادامه داشت و بعد از گذشت ۵ روز، بار دیگر این پادگان به تصرف نیروهای الوفاق درآمد. این بار به نظر می‌رسید عقب‌نشینی نیروهای حفتر واقعی‌تر بود؛ زیرا تسلیحاتی فوق سنگین مانند سامانه پانتسیر به عنوان غنیمت به دست نیروهای الوفاق درآمد. این نکته نشان می‌داد نیروهای حفتر تنها طی همین پنج روز سامانه‌ مذکور را به این خط نبرد اعزام کرده بودند و در نتیجه برنامه جدی برای مقاومت و حتی پیشروی به سمت طرابلس داشته‌اند.

علیرغم سیطره الوفاق بر پادگان یرموک، نبرد در حومه آن با شدت بسیار بالایی ادامه داشت و نیروهای حفتر بعد از سه روز نبرد سنگین بار دیگر توانستند پادگان یرموک را تصرف کنند. اما این پیشروی پایدار نبود و تنها بعد از گذشت دو روز، بار دیگر نیروهای الوفاق موفق شدند این پادگان مهم در حومه جنوب شرقی پایتخت را از وجود نیروهای حفتر پاکسازی کنند. این پاکسازی تداوم داشت و به سرعت به مناطق حومه پادگان رسید تا سیطره الوفاق بر یرموک به طور کامل تثبیت شود.

همزمان با نبردهای یرموک، در حومه غربی آن یعنی مزارع «الهضبة» نیز درگیری‌ها بسیار شدید بود. بافت زراعتی این منطقه پوشش خوبی برای اختفا و نبردهای پارتیزانی داشت و به همین جهت تلفات در آن‌ها بسیار بالا و پیشروی بسیار کند بود. ددولت الوفاق دو بار پاکسازی این منطقه را اعلام کرد؛ در حالی که دست کم بار اول غافلگیر شد و نیروهای حفتر توانستند تلفات زیادی به نظامیان وابسته به فایز السراج وارد سازند. نکته قابل توجه این است که نیروهای حفتر و الوفاق موفق شدند به ترتیب پهپادهای ترکی و صرب (خریداری شده توسط امارات) را در این منطقه سرنگون کنند که نشان دهنده شدت درگیری‌ها در الهضبة بود.

در هر صورت، هفته گذشته و بعد از دو هفته نبرد بسیار سنگین، این دو منطقه به طور کامل در سیطره دولت الوفاق قرار گرفت و نظامیان وابسته به محور ترکیه به سمت «الرملة» و «فرودگاه طرابلس» پیشروی کردند.

نبردهای حساس الرملة

منطقه الرملة، در شمال غرب فرودگاه طرابلس قرار دارد و یکی از محورهای مهم نبرد در طرابلس محسوب می‌شود. سال گذشته نیروهای حفتر فاز مقدماتی نبرد در الرملة را از آوریل آغاز کردند که شامل بمباران و تخریب خطوط دفاعی نیروهای الوفاق بود. سپس عملیات زمینی را از ماه ژوئن آغاز کرده و نهایتا در ماه نوامبر موفق شدند این منطقه را به طور کامل پاکسازی کنند؛ به طوری که از آن زمان به طور مستمر در سیطره نیروهای حفتر بود. به این ترتیب باید گفت عملیات زمینی از نفوذ تا تصرف و نهایتا پاکسازی و تثبیت سیطره بر الرملة نزدیک به ۵ ماه به طول انجامید!

نیروهای الوفاق از دو هفته قبل و همزمان با نبردها بر سر پادگان الیرموک و منطقه زراعتی الهضبة، عملیات باز پس گیری الرملة را آغاز کردند. با تثبیت سیطره الوفاق بر الیرموک و الهضبة، نیروهای وابسته به سراج و اردوغان بر عملیات در الرملة تمرکز کرده و بعد از یک هفته نبرد

شدید، در روز دوم ژوئن (سه شنبه هفته جاری) موفق شدند این منطقه را به طور کامل تصرف کرده و به سمت فرودگاه طرابلس حرکت کنند.

تصمیم جدید روسیه؛ ارسال بمب‌افکن‌های میگ ۲۹

این تحولات میدانی در حالی رخ می‌داد که روسیه برای ممانعت از سیطره ترکیه بر آسمان غرب لیبی به اقدامات تازه‌ای دست زد. ابتدا تصاویر ماهواره‌ای از فرودگاه نظامی الجفرة منتشر شد که نشان می‌داد بمب‌افکن‌های روسی میگ ۲۹ و میگ ۲۳ در این فرودگاه حضور دارد. این تصاویر، اسناد محکمی بود که نشان می‌داد میگ ۲۹ روسی قرار است در جنگ لیبی به طور جدی‌تر مورد استفاده نیروهای حفتر قرار گیرد.

اندکی بعد، در میانه هفته گذشته منابع خبری اعلام کردند ۸ بمب‌افکن نظامی شامل ۶ فرودند هواپیمای میگ ۲۹ و دو فروند هواپیمای سوخوی ۲۴ روسی از فرودگاه نظامی حمیمیم به لیبی اعزام شده‌اند تا آسمان لیبی را در اختیار نیروهای حفتر قرار دهند.

نهایتا هفته جاری نیز اعلام شد دو فروند هواپیمای آنتونوف ۱۲۴ (هواپیمای ترابری نظامی) و ایلیوشن ایل ۷۶ (سوخت‌رسان و ترابری) از مسکو به حمیمیم و از حمیمیم به بنغازی (بزرگ‌ترین شهر شرق لیبی در سیطره نیروهای حفتر) اعزام شده‌اند. این تحرکات را باید در کنار ارسال ۷ فروند کشتی و ۷ هواپیمای نظامی از روسیه و قفقاز به حمیمیم قرار داد که نشان می‌داد مسکو برای حفظ سیطره خود بر شرق و جنوب دریای مدیترانه بسیار جدی است.

از میانه هفته قبل و همزمان با پیشروی‌های نیروهای الوفاق در الرمله، ارتش وابسته به فایز السراج و اردوغان عملیات آزادسازی فرودگاه طرابلس را کلید زد. این عملیات یک هفته به طول انجامید و نیروهای الوفاق موفق شدند چهارشنبه شب، این فرودگاه را به طور کامل تصرف کنند.

مصطفی المجعی، سخنگوی اتاق عملیات «برکان الغضب» که نام عملیاتی است که نیروهای ارتش دولت الوفاق برای دفاع از طرابلس انجام می‌دهد، با اعلام سیطره کامل نیروهای خود بر فرودگاه بین المللی طرابلس، از آغاز فعالیت واحدهای مهندسی برای خنثی‌سازی مین و تله‌های انفجاری خبر داد. او تأکید کرد که نیروهای وفادار به حفتر با عقب‌نشینی از فرودگاه طرابلس، به سمت «قصر بن غشیر» و «ترهونة» فرار کردند.

تداوم عقب‌نشینی‌های نیروهای حفتر

بعد از سیطره نیروهای الوفاق بر فرودگاه بین المللی طرابلس، از هم گسیختگی در صفوف نظامی و دفاعی نیروهای حفتر کاملا واضح بود. مرکز مطالعات «نورس» که در ترکیه قرار دارد و یکی از فعال‌ترین مراکز خبری و تحلیلی در زمینه اطلاع‌رسانی عملیات‌های نظامی نیروهای نیابتی ترکیه در سوریه، لیبی و... می‌باشد، در فاصله کم‌تر از دو ساعت بعد از اعلام رسمی سیطره نیروهای الوفاق بر فرودگاه طرابلس، در کانال تلگرامی خود خطاب به فرماندهان ارتش دولت الوفاق نوشت: «شبه‌نظامیان حفتر در جنوب طرابلس، کاملا از هم گسیخته و ساختارهای دفاعی‌شان دچار فروپاشی شده است. اگر ارتش الوفاق همین امشب (و نه فردا!) به سمت " [قصر] بن غشیر" و حتی "ترهونة" حرکت کند، سرعت عمل برای آن‌ها بسیار سودمند و نتیجه‌بخش خواهد بود.» این کانال در ادامه با صراحت بیش‌تری فرماندهان الوفاق را مخاطب قرار داد: «اما اگر امشب را بابت سیطره بر فرودگاه طرابلس جشن بگیرید، یک فرصت طلایی و بسیار گرانقدر به شبه‌نظامیان حفتر هدیه داده‌اید تا ساختار نظامی خود را بار دیگر بچینند!»

در عمل نیز همین اتفاق روی داد. نیروهای الوفاق از نیمه‌شب گذشته به عملیات خود در استان طرابلس ادامه داده و دو منطقه «عین زارة» و «وادی الربیع» واقع در جنوب پایتخت را تصرف کردند. به این ترتیب موفق شدند استان طرابلس را به طور کامل در اختیار گرفته و از نیروهای حفتر پاکسازی کنند.

قصر بن غشیر؛ ایستگاه جدید!

با پاکسازی کامل استان طرابلس از نیروهای ژنرال خلیفه حفتر، نیروهای الوفاق به سمت دو شهر «قصر بن غشیر» و «ترهونة» به عنوان بزرگ‌ترین پایگاه‌های حفتر در غرب لیبی پیشروی می‌کنند.

قصر بن غشیر در فاصله حدودا ۲۶ کیلومتری جنوب طرابلس قرار دارد و آخرین پایگاه حفتر در حومه طرابلس است. فاصله قصر بن غشیر با فرودگاه بین المللی طرابلس حدود ۵ کیلومتر می‌باشد و استحکامات دفاعی حفتر در این منطقه بسیار قوی ارزیابی می‌شود.

حالا که نیروهای الوفاق به مرزهای بن غشیر رسیده‌اند، باید دید نبرد طرفین در این منطقه چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟ تا لحظه تنظیم این خبر، هیچ سندی مبنی بر سیطره الوفاق بر قصر بن غشیر منتشر نشده؛ اما با توجه به ادعای رسمی ارتش تابع الوفاق مبنی بر پاکسازی کامل استان طرابلس، باید دید نبرد در این منطقه چند روز طول می‌کشد؟

ترهونة؛ در دسترس‌تر از همیشه!

ترهونة را باید مهم‌ترین و بزرگ‌ترین پایگاه نیروهای حفتر در شمال غرب لیبی به شمار آورد. در صورت سیطره الوفاق بر ترهونة، عملا حفتر هیچ پایگاهی در شمال غرب لیبی نخواهد داشت و مسأله فتح طرابلس توسط نیروهای نیابتی مسکو و ابوظبی عملا منتفی خواهد شد.

نیروهای الوفاق از پیش از شروع ماه مبارک رمضان قصد داشتند به سمت ترهونه حرکت کرده و در این راستا از سه محور پیشروی خود را آغاز کردند؛ اما به علت استحکامات دفاعی قدرتمند حفتر، عملا این عملیات متوقف مانده بود. حالا با سیطره بر فرودگاه بین المللی طرابلس و بر هم خوردن ساختار چیدمان و آرایش دفاعی نیروهای حفتر در سمت غربی ترهونة، عملا فضا برای عملیات و پیشروی در محور غربی باز شده است.

در همین راستا منابع خبری ظهر روز پنجشنبه از سیطره نیروهای الوفاق بر منطقه‌های «سوق الخمیس» و «فم ملغة» خبر دادند. منطقه فم ملغة از نظر اداری در استان مرقب (ترهونة) قرار دارد و با سیطره نیروهای الوفاق بر آن می‌توان گفت نیروهای تابع فایز السراج و اردوغان موفق شدند از بخش غربی نیز وارد استان ترهونة شوند. به این ترتیب نیروهای الوفاق در فاصله حدودا ۳۰ کیلومتری غرب ترهونة حضور دارند.

همزمان برخی منابع می‌گویند با وساطت بزرگان قبائل منطقه «الاصابعة» این شهر نیز بدون درگیری به سیطره دولت الوفاق درآمده است. در بیانیه‌ای که تعدادی از اهالی این منطقه به صورت تصویری منتشر ساخته‌اند، آمده است: «برای حفظ ارواح و خون اهالی منطقه، ما از دولت الوفاق به عنوان دولت مشروع و نماینده بین المللی لیبی تبعیت می‌کنیم.»