بولتون علیه ترامپ شهادت میدهد؟
زمانی که ترامپ به اصرار «استیو بنن» و دیگر مشاوران کمپین انتخاباتیاش، «جان بولتون» سیاستمدار جمهوریخواه تندرو و جنگطلب را بهعنوان گزینه مشاور امنیت ملیاش در نظر میگرفت، نمیدانست زمانی میرسد که باقی ماندنش در کاخ سفید به تمایل این سیاستمدار کهنهکار ۷۱ ساله برای سخن گفتن در مقابل نمایندگان بستگی پیدا میکند.
زمانی که ترامپ به اصرار «استیو بنن» و دیگر مشاوران کمپین انتخاباتیاش، «جان بولتون» سیاستمدار جمهوریخواه تندرو و جنگطلب را بهعنوان گزینه مشاور امنیت ملیاش در نظر میگرفت، نمیدانست زمانی میرسد که باقی ماندنش در کاخ سفید به تمایل این سیاستمدار کهنهکار 71 ساله برای سخن گفتن در مقابل نمایندگان بستگی پیدا میکند.
از روزهای ابتدایی هفته جاری ماجرای روند استیضاح ترامپ ابعاد جدیتری به خود گرفته و تعدادی از مقامات کاخ سفید و سفیر سابق آمریکا در کییف مقابل نمایندگان کنگره حاضر شده و به ادای شهادت خود پرداختهاند. همه این سخنرانیها مهم هستند و هر کدام میتوانند قطعاتی از این پازل نهچندان بزرگ را در کنار هم قرار داده و سرنوشت چهلوپنجمین رئیسجمهور آمریکا را مشخص کنند. با اینحال این افراد هرقدر هم که از مقامات عالیرتبه دولت ترامپ باشند، بهپای مشاور امنیت ملی او نمیرسند؛ مشاوری که همین چند ماه پیش به دلیل اختلافات پیشآمده با شخص رئیسجمهور از کاخ سفید اخراج شد و ترامپ با او بهقدری بد رفتار کرد که رسانهها بر این عقیده بودند کاخ سفید بهزودی با پروژه انتقامگیری «جان» از «دونالد» روبهرو خواهد شد.
بولتون اما در طول این چند ماه نشان داد آنقدرها که در عرصه روابط بینالملل تندرو و اهل جنگطلبی است، در مسائل شخصی و سیاست داخلی میانه خوبی با تندروی ندارد. البته عدهای در واشنگتن بر این عقیدهاند که او میانه خوبی با انتقامگیری دارد اما به دنبال فرصتی مناسب برای انجام این کار است. در همین راستا میتوان به قرارداد او با یک ناشر آمریکایی برای انتشار کتاب خاطراتش در طول یک سال فعالیتش در کاخ سفید اشاره کرد. از جزئیات این کتاب و اینکه آیا او قرار است افشاگریهایی نیز در اینباره داشته باشد، سخنی به میان نیامده است اما با توجه به نیمهکاره ماندن فعالیتها و برنامههای او در دوران فعالیتش در کاخ سفید، باید منتظر کتابی جالب و در عینحال هیجانانگیز درباره روابط درون کاخ سفید ترامپ باشیم.
جان بولتون که پیش از این کتابی با عنوان «تسلیم نمیشویم» نوشته است، این روزها اما بهصورت دیگری نیز علاقهمندان به سیاست و فضای سیاسی واشنگتن را در انتظار نگه داشته است؛ از ابتدای مطرح شدن بحث تحقیقات کنگره درباره تماس تلفنی ترامپ با رئیسجمهور اوکراین که به «اوکراینگیت» معروف شد، همکاران او در رسانهها مطرح کردند که بولتون بهعنوان مشاور امنیت ملی ترامپ اطلاعات کامل و مفصلی از تماسهای تلفنی او داشته و در عینحال با این کار بشدت مخالف بوده است. رسانهها انتظار داشتند با توجه به اخراج او از کاخ سفید، بولتون انگیزه کافی برای شهادت دادن در جلسات استماع کنگره داشته باشد. با این حال او مخاطبانش را همچنان در انتظار نگه داشت. در طول این مدت وکلای بولتون شهادت دادن او را نه بهطور کامل رد میکردند و نه تأیید. کاخ سفید و شخص ترامپ بشدت کنجکاو بودند که بفهمند سرانجام این «شاهین سبیلو»ی واشنگتن تصمیم میگیرد کار را برای همیشه یکسره کند و به عمر دولت ترامپ پایان دهد یا نه. او دیگر در رسانهها به جعبه سیاه روابط ترامپ و رئیسجمهور اوکراین مشهور شده بود و باز هم بیهیچ دلیلی سکوت اختیار کرده بود.
کنگره او را بهصورت غیررسمی برای شرکت در جلسه استماع به مجلس نمایندگان دعوت کرد. وکلای بولتون اعلام کردند به دلیل اهمیتی که این سیاستمدار به طی شدن مراحل رسمی و بروکراتیک کارها میدهد، او تنها در شرایطی در جلسه استماع شرکت میکند که کنگره بهصورت رسمی و بر اساس رأی دادگاه عالی از او بخواهد در این جلسات شرکت کند. حالا با گذشت یک ماه از آن زمان، او بهصورت رسمی به کنگره دعوت شده و باز هم دعوت نمایندگان را رد کرده است. این به معنای دوستی عمیق بولتون با ترامپ نیست، چرا که او روز گذشته توانست اکانت توئیترش را که در طول این ماهها توسط رباتهای کاخ سفید مصادره شده بود، دوباره بازیابی کند. بولتون دیروز دوباره بعد از 2 ماه به توئیتر بازگشت و ضمن اعلام اینکه اکانت توئیترش «آزاد» شده است، از این مسأله خبر داد که طی این مدت دسترسیاش به این اکانت بهصورت ناعادلانهای بسته شده بود. او همچنین خبر از مسائل جدیدی داد که در راه است اما به جزئیات خبرهایی که قرار است اعلام کند اشارهای نکرد. به همین دلیل هم بود که بسیاری از روزنامهنگاران آمریکایی گمان کردند او قرار است گامی در جهت تسهیل مراحل تحقیقات کنگره بردارد و به یکباره اقبال عمومی به اکانت او بهقدری افزایش یافت که در عرض چند ساعت 800 هزار نفر به تعداد فالوئرهای او در توئیتر اضافه شد.
اما چرا بولتون ناگهان به شخصیت مهم واشنگتن تبدیل شده است؟ ترامپ و یارانش در کاخ سفید همواره مجلس نمایندگان و دموکراتها را متهم کردهاند که بدون داشتن اسناد و اطلاعات دست اول و متقن به او تهمت زدهاند که از رئیسجمهور اوکراین درخواستهایی خلاف امنیت و منافع ملی آمریکا داشته است. او همچنین به کسانی که اطلاعات دست اول و مهم در اینباره دارند دستور داده است با کنگره همکاری نکنند. این افراد عبارتند از مایک پمپئو وزیر خارجه، ریک پری وزیر انرژی، مایک مولوانی رئیس ستاد کارکنان کاخ سفید، چارلز کوپرمن مشاور سابق امنیت ملی و رودولف جولیانی وکیل شخصی ترامپ.
با این حال کنگره در مقابل انسداد شدید جریان آزاد اطلاعات از طرف کاخ سفید چندان هم دستبسته نیست. بر اساس قانون اساسی آمریکا و اختیاراتی که دیوان عالی آمریکا دارد، هر کدام از مجالس آمریکا درصورتی که صلاح بداند میتواند از شاهدان پروندههای تحقیق خود بخواهد حتماً در جلسه استماع حضور داشته باشند و اگر شاهدان از این کار سر باز بزنند، با قدرتی که دیوان عالی به آنها میدهد، حتی میتوانند دست به بازداشت فرد مورد نظر نیز بزنند. مجلس نمایندگان برای ایفای این نقش حتی مأمور اجرایی قضایی نیز در اختیار دارد و میتواند شاهد را در بازداشت نگه دارد. البته نزدیک به یک قرن است مجلس نمایندگان از این اختیار خود استفاده نکرده و معمولاً شاهدان برای حفظ آبرو و وجهه خودشان هم که شده با پای خود به «کپیتال هیل» رفته و به ادای شهادت پرداختهاند. بسیاری از افراد هم در نهایت با رأی دادگاه فدرال به مجلس رفتهاند اما این روند، روندی طولانی است که میتواند چند ماه طول بکشد. با توجه به تلاش بولتون برای به درازا کشیدن مسأله استیضاح و درعینحال سکوت طولانیاش برای مطرح کردن مسائلی که منجر به اخراجش از کاخ سفید شد، به نظر میرسد او و مشاورانش میدانند استیضاح ترامپ با عجلهای که در مجلس نمایندگان توسط دموکراتها دنبال میشود احتمالاً به نتیجهای نمیرسد و نمیتواند روی رأیدهندگان آمریکایی در انتخابات سال آینده نیز تأثیر بگذارد و سعی دارند با وقتکشی، ماجرای استیضاح را تا روزهای پایانی کمپینهای انتخاباتی بکشانند تا بلکه اطمینان پیدا کنند با توجه به بحثهای مطرحشده، ترامپ دیگر نمیتواند به کاخ سفید راه پیدا کند. شاهین این بار یک گوشه نشستن و خیره شدن به طعمهاش را انتخاب کرده است تا شاید در وقت مقرر بتواند ضربه نهایی را به او بزند.
«روزنامه وطن امروز»