چرا محمود عباس مخالف معامله قرن است؟

نسیم آنلاین : مخالفت ابومازن با معامله قرن و نشست بحرین، هرچند فرصت رسانه‌ای و سیاسی به‌منظور اعلام مخالفت یکپارچه جریان‌های فلسطینی با طرح ترامپ ایجاد کرده است؛ اما باید توجه داشت که مخالفت محمود عباس برای بقای خود است و با اولین چراغ سبز حضور تشکیلات خودگردان در طرح و مذاکرات جهت گیری محمود عباس تغییر خواهد کرد.

محمود عباس روز گذشته در سخنانی انتقادی نسبت به معامله قرن گفت:‌ «هر کسی که خواستار حل موضوع فلسطین است باید ابتدا با موضوع سیاسی شروع کند نه آنکه توهم‌های میلیاردی را که هیچ‌گونه اظهارنظری درباره آن نمی‌کنیم به فروش برساند.»

رئیس تشکبلات خودگردان در جمع مقامات و شخصیت‌های اقتصادی در رام‌الله، افزود: موضوع ما گام به گام به پیش می‌رود و به خواست خدا به زودی به کشور فلسطینی مستقلی خواهیم رسید که پایتخت آن قدس شریف خواهد بود و معامله قرن یا معامله ننگ به خواست خدا به جهنم خواهد رفت و نشست اقتصادی که به دنبال برگزاری آن طی ماه آینده (در بحرین) هستند تا به ما یک سری توهمات بدهند نیز به جهنم می‌رود .

نشست اقتصادی بحرین در روزهای 25 و 26 ژوئن (4 و 5 تیرماه) در منامه برگزار خواهد شد و طی آن وزیران اقتصاد به همراه سران شرکت‌های تجاری منطقه‌ای و بین‌المللی حضور خواهند داشت. این تلاش‌ها توسط «جرد کوشنر» مشاور کاخ سفید و داماد رئیس جمهور آمریکا به همراه «جیسون گرینبلات» نماینده آمریکا در امور خاورمیانه رهبری خواهد شد .

سخنان و واکنش شدید محمود عباس به نشست بحرین بازتاب فراوانی در رسانه‌های عربی و ایرانی داشته است. با توجه به ذهنیت و سابقه‌ای که از ابومازن در ایران وجود داشته موجب شد سخنان وی به تیتر یک برخی سایت‌های خبری هم تبدیل شود؛ اما سؤال آن است که آیا این مواضع (جدا از میزان کنش عملیاتی) جدید و حائز اهمیت است؟

مخالفت محمود عباس با معامله قرن از روز نخست

در بهمن سال ۹۶،‌ پس از آنکه ترامپ حکم به رسمیت شناختن پایتختی قدس شریف و انتقال سفارت آمریکا از تل‌آویو به قدس را امضا کرد،‌ سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام کرد آمریکا با این تصمیم اخیر ترامپ در مورد به رسمیت شناختن پایتختی قدس شریف برای رژیم صهیونیستی دیگر شایستگی خود به‌عنوان یک میانجی برای روند صلح (سازش) را از دست داده است و لذا تشکیلات خودگردان و ساف دیگر حضوری در مذاکرات به میانجی‌گری آمریکا نخواند داشت؛ مگر آنکه ترامپ رسماً از آن تصمیم بزرگ خود عقب‌نشینی نماید .

اما آنچه در اجلاس ساف بسیار حاشیه‌ساز و بااهمیت‌تر بود، تعلیق پیمان اسلو و پذیرش رسمیت «اسرائیل» بود. بر طبق بیانیه پایانی اجلاس هفته گذشته ساف، کمیته اجرایی مکلف شد تا زمانی که رژیم صهیونیستی، دولت فلسطین با مرزهای 1967 را به رسمیت نشناخته و تصمیم انضمام قدس شرقی (به اسرائیل) و نیز شهرک‌سازی‌ها را متوقف نکرده، شناسایی رژیم صهیونیستی را تعلیق کند .

آخرین تلاش‌های محمود عباس در پایان عمر سیاسی

مسئله فلسطین در شرایط بسیار مهم و حساسی به سر می‌برد، گویا برخی سران کشورهای عربی هم‌پیمان با جریان صهیونیستی ترامپ سعی دارند آنچه «معامله قرن» می‌نامند را برای همیشه اجرا نمایند. هم‌پیمانی علنی سعودی‌ها و بن سلمان با این طرح وضعیت را بسیار پیچیده‌تر کرده است. محمود عباس علی‌رغم تمام خیانت‌های بزرگش به فلسطین اما گویا دیگر یک مهره سوخته‌ای است ک دیگر محبوبیت و توان و اراده سیاسی برای تحقق سازش بزرگ را ندارد و حامیانش به دنبال جایگزینی برای وی هستند. هر چند محمود عباس سعی دارد با تهدید، خود را بر منصب قدرت نگه دارد و حتی تلاش زیادی برای تحقق آشتی ملی با حماس نمود اما گویا وی دیر یا زود (در صورت عدم‌تغییر وضعیت میدانی فلسطین) باید جای خود را به یک شخص مقتدر و با اراده تر بدهد .

محمود عباس در ماه‌های گذشته بسیار از سوی حامیان اصلی‌اش یعنی آمریکا، سعودی و صهیونیست‌ها تحت فشار برای سازش بیشتر و یا کناره‌گیری است. وضعیت انتفاضه کرانه باختری طی سه سال گذشته و عدم توانایی تشکیلات خودگردان برای کنترل وضعیت موجب شده است حامیان دیروز محمود عباس به فکر جایگزینی این پیرمرد 80 ساله باشند که امروزه با کاهش شدید محبوبیت و مشروعیت روبرو است .

محمود عباس و ساف به خوبی می‌دانند که ماهیت وجودی آنان پس از اسلو به مذاکرات و تشکیل دولت فلسطینی وابسته است. مسیر معامله قرن و عدم نقش‌آفرینی ساف در مذاکرات و طرح جدید آمریکایی‌ها به نوعی پایان بخش فلسفه وجودی و مشروعیت ساف و جریان محمود عباس است.

مخالفت محمود عباس با معامله قرن و نشست بحرین، هرچند فرصت رسانه‌ای و سیاسی به‌منظور اعلام مخالفت یکپارچه جریان‌های فلسطینی با طرح ترامپ ایجاد کرده است؛ اما باید توجه داشت که مخالفت محمود عباس برای بقای خود است و با اولین چراغ سبز حضور تشکیلات خودگردان در طرح و مذاکرات جهت گیری محمود عباس تغییر خواهد کرد.

ماجد فرج جانشین محمود عباس می‌شود؟

در صورت تداوم تکرار رفتارهای محمود عباس و عدم همراهی وی با معامله قرن در مواضع علنی و کنش‌های عملیاتی، آمریکا‌ صهیونیست‌ها و جبهه عربی سعودی-اماراتی گزینه جایگزینی محمود عباس را جدی‌تر از گذشته دنبال خواهند کرد.

ماجد فرج یکی از شخصیت‌های مورد اعتماد در سال‌های اخیر در میان اعضای تشکیلات خودگردان برای صهیونیست‌ها بوده است. روزنامه عبری زبان هاآرتص در گزارشی در خصوص ماجد فرج که در سال ۲۰۱۶ منتشرشده است می‌نویسد: «ماجد کسی است که به رغم کشته شدن پدرش به دست رژیم صهیونیستی در سال ۲۰۰۳، باز بر خوش خدمتی به این رژیم اصرار دارد و تمرکز خود را بر مهار و سرکوب عملیات‌های مقاومتی فلسطینیان گذاشته است… فرج از جمله بنیان‌گذاران جنبش فتح در اردوگاه الدهیشه است و به خاطر عضویت در این جنبش و شرکت در تظاهرات، مجموعاً ۶ سال در زندان‌های صهیونیستی محبوس بوده است . »

ماجد فرج پس از انتخاب به عنوان مدیر سازمان اطلاعات تشکیلات خودگردان، همکاری‌های وسیع امنیتی و اطلاعاتی با آمریکا داشته است. یکی از نمونه‌های مشهور این همکاری نقش‌آفرینی ماجد در بازداشت نزیه الرقیعی معروف به «ابو انس لیبی» از فرماندهان سرشناس گروه القاعده است. هم‌چنین وی به خاطر مشارکت در آزادی ۲ شهروند سوئدی که توسط جبهه النصره در سوریه گروگان گرفته شده بودند، از طرف آمریکا جایزه دریافت کرد .

بر اساس گزارش روزنامه هاآرتص مذاکراتی فرج با پامپئو وزیر خارجه جدید آمریکا پیش از انتقال سفارت آمریکا به قدس و درست زمانی که محمود عباس در بیمارستان بستری بوده است برگزارشده است. این مسئله نشان‌دهنده بخشی از رابطه نزدیک میان دو طرف است چرا که ماجد فرج به پامپئو که زمانی رئیس سیا بود کمک کرد تا زمستان گذشته به رام الله برود . ضمن آنکه برخی رسانه‌های عربی تصاویری از یک نامه را منتشر کرده‌اند که نشان می‌دهد با تصمیم کوشنر داماد ترامپ و گرینبلات نماینده ویژه آمریکا در موضوع فلسطین، تلویحاً ماجد را برای آمادگی تصاحب جانشینی محمود عباس آماده می‌کنند.