اخبار آرشیوی
یک کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با «نسیم»: با شکست یانوکوویچ، رابطه اوکراین با روسیه قطع نمیشود/ مشکلات اوکراین داخلی است اما اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه در حال سوءاستفاده از آن هستند/ تیموشنکو دو بار به دلیل دریافت رشوه برای قرارداد گازی با روسیه محکوم شده بود
حسن بهشتیپور، کارشناس مسائل بینالملل در گفتگو با «نسیم» در مورد شرایط اخیر اوکراین اظهار داشت: - اوکراین از 1991 که از شوروی مستقل شد بعد از روسیه دومین قدرت برجای مانده از شوروی است. از همان ابتدا دو جریان در این کشور مواضع خود را جدا کرده بودند. یکی افرادی که در غرب اوکراین زندگی می کردند که مراکز صنعتی اوکراین نیز در آنجا مستقر است و غربگرا هستند و دیگر افرادی که در شرق اوکراین مستقر هستند که مراکز کشاورزی و خدماتی اوکراین در این مناطق فعال است البته شماری از صنایع سنگین این کشور نیز در این مناطق است و طرفدار روسیه هستند. - در مجموع نوعی دوگانگی در این کشور موجود است که موجب اختلافات اساسی شده است، نقطه اوج آن اختلافات در سال 2004 بود که تحت عنوان انقلاب رنگی در آنجا اتفاق افتاد و آقای یوشنچکو و خانم تیموشنکو توانستند با کمک آمریکا و کشورهای غربی و اتحادیه اروپا قدرت را به دست بگیرند. - بعد از سال 2010 آقای یانوکویچ مجددا توانست در انتخابات پیروز شود. حزب مناطق اوکراین که حزب آقای یاناکویچ است توانست حزب اوکراین ما را شکست دهد و اکثریت کرسی های پارلمان را به دست بیاورد و در انتخابات ریاست جمهوری نیز
پیروز گردد. - بهانه بحران اخیری که در آبان ماه گذشته به وجود آمد قراردادی بود که قرار بود بین اتحادیه اروپا و اوکراین امضاء شود، اما این یک بهانه بود و اختلافات در داخل اوکراین از قبل وجود داشت و از این موضوع به عنوان بهانه استفاده شد، بخشی از این اختلافات اقتصادی است، وضعیت اقتصادی اوکراین فوق العاده خراب است و فساد دستگاه اداری اوکراین قابل توجه است. - نقطه اوج فساد اداری در اوکراین خانم تیموشنکو نخست وزیر سابق است که در امضای قرارداد انتقال گاز در سال 2007 که رشوه قابل توجهی از طرف روسی گرفته و در دادگاه نیز محکوم شد. - در مجموع وضعیت فساد اقتصادی آشفته اوکراین بر اختلافات بین شرق و غرب اوکراین دامن زد و کشورهای غربی در حال سوءاستفاده از این اختلاف می باشند. - بنده به شخصه نمی توان بگویم این تحولات را آمریکا یا اروپا دارد مدیریت می کند، آنها دارند از این بستر مناسب سوءاستفاده می کنند و جریان را به سمتی می کشانند که می خواهند - مخالفان آقای یاناکویچ فردی است که قهرمان بوکس جهان بوده است و حزبی با نام فارسی «مشت» تشکیل داده است و توانسته افکار عمومی را به دلیل اینکه مبارزه با فساد را در دستور کارش قرار داده
است به سمت خود جلب کند. - مردم اوکراین در این چندسال اخیر هرگاه انتخابات برگزار شده است یا به سمت غرب گرایش داشته اند یا به سمت شرق. - از نظر یک ناظر بی طرف می شود گفت ماهیت کشور لبنان یک ماهیت اروپائی روسی است و از 47 میلیون جمعیت اوکراین 17% روس تبار هستند و اقتصاد اوکراین نیز به شدت به روسیه متکی و بیش از 80% درصد اقتصاد اوکراین به روسیه متکی، 50% درصد گاز اروپا از طریق اوکراین وارد می شود. بیش از 60 یا 70 درصد نفت اروپا نیز از اوکراین می گذرد. - کشور اوکراین هم برای اتحادیه اروپا و هم برای روسیه اهمیت فوق العاده دارد و حتی با شکست یانوکویچ نیز به هیچ وجه نمی توان گفت رابطه اوکراین با روسیه قطع می گردد زیرا پیوندهای اقتصادی عمیقی بین روسیه و اوکراین وجود دارد. - زمانی که آقای یانوکویچ روسگرا نیز روی کار بود پیوند اوکراین با اتحادیه اروپا نیز قطع نشد، یعنی ارتباطی هم با اتحادیه اروپا داشته است. - وضعیت اقتصادی اوکراین در حال حاضر بسیار بحرانی است و نیاز به کمک های اقتصادی دارد، آن ده میلیارد دلاری که روسیه وعده داد به اوکراین دهد مشکلاتش را حل نمی کند و اوکراین نیاز به سرمایه گذاری بیشتر دارد. - آن چیزی که
مهم است این است که مردم اوکراین بایستی بین روسیه و آمریکا تصمیم بگیرند و در حقیقت ماهیت کشور اوکراین ماهیت دوگانه ای است که نه آمریکایی ها صدرصد پیروز می شوند و نه روسگراها. در مجموع این کشورها بایستی تعاملی با یکدیگر داشته باشند تا بتوانند وضعیت اوکراین را روبه جلو ببرند و اینکه یک طرف بخواهد طرف دیگر را قربانی کند بعد از چند سال ما شاهد اتفاقات جدیدتری خواهیم بود. - در حال حاضر کسانی که در دستگاه های دولتی حضور دارند هم به مخالفین کمک می کنند هم به موافقین و در حقیقت دو دستگی در میان دستگاه های دولتی وجود دارد. - دو دستگی در اوکراین سابقه 20 ساله دارد و از استقلال از شوروی به این طرف وجود داشته است. - آمریکائی ها و اتحادیه اروپا اکنون در حال سوءاستفاده از اختلافات قبلی در اوکراین هستند. - اختلافات به دلیل سوءاستفاده های مالی و تفاوت سطح رفاه در اوکراین ایجاد شده است. - در اوکراین اتفاقات جالبی نیز می افتد، مثلا ما حتی در تحولات اخیر شاهد تظاهرات در شرق اوکراین که بیشتر روسگراها هستند نیز بودیم یا مثلا خانم تیموشکنو که غربگراست وقتی با آقای یوشچنکو که آن هم غربگرا بود به قدرت رسیدند با هم اختلافات داشتند و
نکته جالب تر این است که خانم تیموشنکو به دلیل رشوه ای که از دولت روسیه گرفته بود به زندان افتاد این در حالی است که خود ایشان فردی طرفدار آمریکا است. - خانم تیموشنکو دوبار در دادگاه محکوم شده است که از دولت روسیه برای قرارداد گازی رشوه گرفته است. این موضوع که فردی غربگرا از روس ها رشوه گرفته است به این دلیل است که افرادی این چنین اکثرا دنبال منافع شخصی هستند تا منافع ملت اوکراین. - مشکلات اوکراین درونی است اما بازیگران موثر مانند اتحادیه اروپا، آمریکا و روسیه در حال سوءاستفاده از این مشکلات هستند. - موضوع همکاری اقتصادی بین روسیه و اوکراین دو طرفه است و اینگونه نیست که بیان گردد اوکراین تنها وابسته به روسیه است، صنایع در زمان شوروی به نحوی تقسیم شده است که به طور مثال قطعات صنایع هلکوپتر سازی روسیه در اوکراین ساخته می شود. و از همین جهت روسیه برای ساخت هلکوپتر نیازمند قطعات اوکراین است و از طرف دیگر اوکراین به این دلیل که روسیه تنها مشتری قطعات هلکوپترهای اوست جایی دیگر برای فروش قطعاتش ندارد. یا به طور مثال در توربین های برقی یا قطعات هواپیماسازی هم اوکراین قطعاتی می سازد که روسیه نیازمند آن است و هم روسیه
قطعاتی تولید می کند که اوکراین محتاج آن است. در زمان شوروی صنایع دو کشور روسیه و اوکراین در یکدیگر ادغام شده است. - حتی اگر یک دولت غربگرا در اوکراین بر سرکار بیایدند نیز به این گونه نیست که فردای آن بتواند تصمیم بگیرد کل مناسبات خود با روسیه را قطع کند. - اقتصاد اوکراین و روسیه از نظر صنعت و صادرات گاز و نفت به شدت به یکدیگر وابسته هستند، هم اوکراین به نفت و گاز روسیه محتاج است و هم روسیه برای صادرات نفت و گازش به اروپا باید از خاک اوکراین استفاده کند. - اوکراین و روسیه به شکلی به وابسته هستند و به اینگونه نیست که روسیه ها بر اوکراینی ها اعمال سلطه کنند. دو طرف از زمان شوروی در حال مبادله با یکدیگر هستند و به هم نیاز متقابل دارند - اوکراین از دو جهت به گاز روسیه نیاز دارد یکی اینکه حق ترانزیت صادرات گاز روسیه را می گیرد و از طرف دیگر نیاز خود را تامین می کند. اروپا نیز به گاز اوکراین محتاج است، زیرا اگر خط لوله گاز اوکراین بسته شود روسیه باید از روسیه سفید گاز را صادر کند که آن هم محدودیت بسیاری دارد. - از یک طرف اتحادیه اروپا به اوکراین نیازمند است و از طرف دیگر اوکراین به نفت و گاز روسیه نیازمند است و
متقابلا روسیه هم برای صادرات نفت و گاز خود به اوکراین نیازمند است و این کشورها در حال کار مشترک هستند. - اتحادیه اروپا اکنون به دلیل اینکه وضعیت اقتصادی اوکراین بسیار کمتر از معیارهای اروپا است نمی تواند آن را عضو خود کند، اروپایی ها به دنبال این بودند که یک قراداد تجاری موقت فعلا ببندند تا به صورت مقدماتی این کشور را بتوانند آماده کنند تا عضو اتحادیه اروپا شود.