باب منندز: نمیفهمم چرا نباید فشارها را بر ایران زیاد کنیم؟
در جلسه سنای ایالات متحده آمریکا، موضوع "ابعاد نظامی احتمالی" برنامه هستهای جمهوری اسلامی ایران یا همان PMD بررسی شد
گروه بینالملل - نسیم: باب منندز، سناتور دموکرات از نیوجرسی آمریکا در اظهاراتی در سنا درباره توافق هسته ای با ایران گفت: مسئله این است اگر چنین توافقی حاصل شود، عناصر تسلیحاتی شدن برنامه هسته ای ایران همچنان وجود خواهد داشت. ایران یک دهه است که علیه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل متحد عمل کرده است؛ زیرا این قطعنامه ها گفته است ایران باید درباره ابهامات موجود در خصوص برنامه هسته ای خود شفاف سازی کند. وقتی ایران به مدت یک دهه این کار را نکرده است و اکنون که ما اهرمهای لازم را داریم، چرا نباید بخواهیم همین حالا این کار را انجام بدهد تا بتوانیم درباره بقیه توافق جمع بندی و محاسبات لازم را انجام دهیم؟ به نظر میرسد این مسئله در لابلای مذاکرات گم شده است. این مسئله نگرانی عمیقی برای من ایجاد کرده است. من امیدوارم بتوانیم به توافق بهتری از آنچه که هم اکنون روی میز است، برسیم. هر بار که من به عنصری فکر می کردم که عنصر حیاتی از هر گونه توافقی است، به نظر می رسد آن عنصر دقیقا در مسیری حرکت می کند که مدنظر ایران است و طوری نیست که ما و جامعه بین المللی میخواهیم باشد.
سناتور لیندزی گراهام هم گفت: من گفتگوی خیلی خوبی با جان کری، وزیر خارجه آمریکا داشتم. همانطور که بسیاری از شما هم خبرها را دنبال می کنید، حرفهایی به نقل از جان کری زده می شد که ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران دیگر اولویت نیست و به نوعی درباره آنچه که به عنوان فعالیتهای نظامی گذشته ایران در برنامه هسته ای این کشور مطرح است، مصالحه می شود. جان کری در گفتگوی تلفنی که با هم داشتیم گفت ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران و رفتارهای گذشته این کشور کاملا روی میز است و برای هر گونه توافقی اساسی است.
گراهام اضافه کرد: جان کری هشتم آوریل 2015 در پاسخ به این سوال که آیا ایران باید ابهامات درباره فعالیتهای احتمالی نظامی هسته ای خود را در گذشته روشن کند و آیا این مسئله بخشی از توافق خواهد بود، گفت آنها باید این کار را انجام دهند و این کار انجام خواهد شد و اگر قرار باشد توافقی حاصل شود، این کار انجام خواهد شد. بنابراین جان کری بر این حرف یک بار دیگر در گفتگو با من تاکید کرد. من از تلفن او تشکر می کنم. من از سنا می خواهم بداند که توافق خوب با ایران به نفع همه و یک نعمت است اما توافق بد با ایران کابوس است. آژانس بین المللی انرژی اتمی به سایتهایی که لازم دارد، دسترسی ندارد تا درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته ای ایران تحقیق کند. به آژانس اجازه داده نشده است از پارچین دیدن کند که احتمال می رود انفجار مواد با قدرت انفجار بالا در آن آزمایش شده باشد که این مسئله در چارچوب بلندپروازیهای هسته ای تسلیحاتی ایران است.
وی تاکید کرد: سه مسئله است که آژانس بین المللی انرژی اتمی می خواهد درباره آنها اطلاعات بگیرد تا بتواند قضاوت کند که برنامه هسته ای ایران تا چه حد در مسیر نظامی پیش رفته است. من نمی توانم هیچ توافقی را تصور کنم که به طور کامل به همه سوالات درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته ای ایران پاسخ نمی دهد؛ زیرا اگر شما ندانید که آنها در گذشته چه کار کرده اند، نمی توانید مطمئن شوید در آینده چه کار خواهند کرد و نمی توانید نظام بازرسی معنادار و قابل قبولی داشته باشبد مگر اینکه بدانید آنها از نظر ابعاد نظامی هسته ای چه کارهایی انجام داده اند. یک مسئله مهم درباره ایرانیها و برنامه هسته ای این کشور این است که نمی توان به آنها اعتماد کرد. آنها هر بار دروغ گفته اند و فریبکاری کرده اند. درباره ایران هیچ جای ابهامی نباید باقی گذاشت. بازرسیها در هر زمان و هر جایی یک ضرورت است. درک ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران (PMD) کاملا حیاتی و اساسی است. بنابراین باید همه ابهامات درباره برنامه هستهای ایران پیش از هرگونه توافقی با تهران برطرف شود.
جان مک کین، سناتور آریزونا هم در ادامه جلسه پرسید: آیا جان کری تاکید دارد پاسخ به سوالات مطرح درباره ابعاد نظامی احتمالی برنامه هستهای ایران کاملا ضروری است و نگفته است که این مسئله اولویت ندارد؟
سناتور گراهام پاسخ داد: او تاکید کرد حرفهایی که به او نسبت داده شده، به صورت گزینشی انتخاب شده است. او در گفتگوی تلفنی با من تاکید کرد که ابعاد احتمالی نظامی بخش اساسی از هر گونه توافق هسته ای است. در هر حال ما امیدواریم او بتواند به توافقی برسد که همه ما را راضی کند. البته باید توجه داشت که ما با ایرانیها طرف هستیم و آنها بارها دروغ گفته و فریبکاری کرده اند و وقتی مسئله ابعاد احتمالی نظامی برنامه ایران مطرح می شود، بسیار ضروری است که همه جزئیات آن را بدانیم.
با این حال، جان مک کین راضی نشد و تاکید کرد: سوال من درباره اطلاعاتی است که گفته می شود ایران به طالبان تسلیحات می دهد؛ همان طالبانی که صدها آمریکایی را کشته و هزاران نفر دیگر را زخمی کرده است. آیا از وزیر خارجه پرسیدید که چرا ما این توافق را دنبال می کنیم؛ در حالی که ایرانیها به طالبان تسلیحات می دهند که آمریکاییها را بکشند؟ همچنین ایران از شبه نظامیان شیعه در عراق حمایت می کند. ایران از حوثیها در یمن حمایت می کند. ایران از حزب الله در سوریه حمایت می کند تا نیروهای ارتش آزاد سوریه را بکشند؛ نیروهایی که ما از آنها حمایت می کنیم و آموزش می دهیم. همچنین ایران سرگرم ساخت کلاهک و موشکی است که بتواند با آن کلاهک هسته ای را به هدف بزند. آیا شما از جان کری درباره این مسائل پرسید که هم اکنون در خاورمیانه وجود دارد؟
سناتور گراهام پاسخ داد: نه من درباره این مسائل از او نپرسیدم. ما به طور خاص درباره اظهارات او صحبت کردیم. البته من نگرانیهای سناتور آریزونا را درک می کنم؛ زیرا اگر با ایران توافق شود، پولهایی به دست ایران می رسد که از آن برای ماشین جنگی ویرانگر خود استفاده خواهد کرد. ما باید توجه داشته باشیم اگر پولهای کلانی به دست دولت ایران برسد، چه پیامدهایی خواهد داشت؛ زیرا کارهایی که آنها هم اکنون انجام می دهند این نگرانیها را جدیتر می کند. آنها با وجود تحریمها، از همه منابعی که در اختیار دارند برای بی ثبات کردن غرب آسیا بهره میبرند. من تردید داریم هیچ کدام از پولهایی که با برداشته شدن تحریمها به دست ایران می رسد، برای ساخت بیمارستان و مدرسه و جاده استفاده شود و برای فعالیتهایی استفاده خواهد شد که توصیف کردید. در هر حال باید توجه داشته باشیم پیامدهای توافق بد با ایران خیلی زیاد خواهد بود و می تواند رقابت تسلیحات هسته ای را در منطقه رقم بزند. در نهایت نیز رفتار ایران جدای از بلندپروازیهای هسته ای این کشور، آزار دهنده و مخرب است و به نظر من باید در هر گونه توافقی گنجانده شود.