نرم افزار خارجیِ بورس ۸ میلیون سهامدار را بیچاره کرد

گروه اقتصادی نسیم آنلاین : مجید حیدری: هسته مرکزی معاملات بورس اوراق بهادار تهران برای بار سوم در چند ماه اخیر، در روز سه شنبه هفته گذشته دچار اختلال جدی شد که این امر بیش از یکساعت قبض و بسط بازار سرمایه را به حاشیه برده و معاملات هشت میلیون فعال بازار سرمایه را یکبار دیگر، به کما برد.

به گزارش «نسیم آنلاین»، این امر با وجود رفع چالش، اما یک تجربه تلخ دیگر برای فعالان بازار سرمایه رقم زد که در پس آن، بویی از احساس پاسخگویی و یا پوزش، بابت این رخداد از ناحیه مدیران ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران به مشام نرسید.

با تساهل، این رفتار مدیران شرکت مدیریت فناوری بورس تهران را نمایه‌ای از فرار از مسئولیت پذیری در قبول خطا و یا کم کاری رخداده در رابطه قطعی هسته معاملات بورس اوراق بهادار در دفعات گذشته میتوان تلقی کرد. از زمان مسدود شدن هسته معاملات،گمانه زنی های بسیاری پیرامون دلایل قفل شدن سامانه بورس در رسانه های مجازی شکل گرفته؛ از حمله هکرها به سامانه معاملات بورس تا ناتوانی مدیریت شرکت مذکور در حل گره های کور سامانه معاملات مذکور در زمان اوج گرفتن میزان خرید و فروش و یا احتمال دستکاری عمدی برای مهار افزایش تقاضای خرید...!

هرچه که هست شاخص بورس در روز سه شنبه از همان زمان آغاز بازار، با افزایش تقاضا مواجه شد به نحوی که بعد از گذشت 40 دقیقه و رشد 648 واحدی درشاخص، اختلال در سیستم هسته معاملات جان گرفته و معاملات بازار از دور خارج شد، اما پس از گذشت 80 دقیقه این اختلال رفع و در نهایت شاخص با رشد یک درصدی و793 واحدی در رقم 77883 واحد به کارخود پایان داد.

با رسیدن معاملات به ایستگاه پایانی در روز مذکور، اما این پرسش یکبار دیگر بدون پاسخ ماندکه چرا سامانه اصلی معاملات بورس تهران در زمان رشد شاخص ها برای مدتی از دسترس خارج می شود؟

"محمدرضا شیخ الملوکی"،معاون اجرایی سازمان بورس اوراق بهادار در گپ و گفتی کوتاه با «نسیم آنلاین» ، احتمال حمله هکرها به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران را رد کرده و گفت که این سامانه در شبکه ای ایزوله و بسته قرار دارد اما در عین حال به دلیل اشکال بوجود آمده در روز سه شنبه اشاره ای نکرد.

اختلال در هسته معاملات بورس تهران در روز سه شنبه، چندمین اختلالی بوده که دستکم در یکسال اخیر رخداده اما، شیخ الملوکی معتقد است که مورد اخیر با دو اختلال قبلی که مدت ها قبل، رخ داد متفاوت بوده و اذعان داشت که دو مورد قبلی، جنسی متفاوت و بیرون از شبکه شرکت، داشته است.! براستی، آیا شبکه داخلی در حین افزایش معاملات دچار اختلال می شود و یا قفل شدن هسته مرکزی یک اقدام عمدی از ناحیه مدیران ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است؟

دست اندرکاران امر، سیستم معاملاتی موجود را یک "سیستم وب بیس" دانسته اند که با افزایش حجم معاملات با مشکل مواجه می شود و اذعان داشته اند که سیستم معاملات موجود در دوران تحریم طراحی و پیاده شده که قطعی های مکرر سیستم معاملات،باعث کاهش سرمایه گذاری در بورس می شود زیرا این اشکالات در سیستم تصمیم گیری معامله گران و سرمایه گذاران اختلال ایجاد می کند.

با اینهمه، تلاش خبرنگار « نسیم آنلاین » برای پل زدن به"مرتضی آنالویی" مرد شماره یک شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، نتیجه ای در بر نداشت. جالب تر اینکه با همه تلاش‌ها، هر بار، یک نفر موبایل شخصی"مرتضی آنالویی" را پاسخ گفته و مدعی شده اند که وسیله ارتباطی شخصی مدیر عامل، در دفتر جامانده است!

به هر روی، تلاش ها برای یافتن دلایل بروز اختلال در سامانه معاملات در روز سه شنبه، دست آخر در روز بعد به ارتباط با یکی از مدیران ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، منتج شد.

مدیر ارشد مورد اشاره گفت که مشکل روزسه شنبه ربطی به افزایش تعداد مراجعات خریداران و فروشندگان سهم در بازار نداشته و در عین حال، افزود که گاهی در حین عرضه اولیه و به دلیل حجم بالای درخواست متقاضیان برای خرید یک سهم در یک لحظه، سیستم دچار گرفتاری شده اما این امر، ربطی به موضوع روز سه شنبه ندارد!.

این مدیر ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، بدون اشاره به دلیل اصلی بروز این اختلال درشبکه مدعی شد که سبک معاملات در ایران بسیار عجیب است و توضیح داد که در یک لحظه، فشار فوق العاده ای برای خرید به وجود می آید، بنابراین می توان ارتباطی بین مسدود شدن هسته معاملات با افزایش حجم تقاضا برقرار کرد اما لزوما ارتباط مستقیمی بین این امر با موضع مورد اشاره نیست. تایید تلویحی این مقام ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، بیان گر این است که سیستم شرکت فناوری بورس تهران تاب هجوم خریداران متعدد دریک لحظه را ندارد. هر چند که به نظر می رسد نرم افزار آن وارداتی بوده و از قاره سبز راهی ایران شده است.

البته این مقام ارشد شرکت مدیریت فناوری بورس تهران، دستکاری عمدی هسته مرکزی در حین افزایش معاملات را یک شایعه بی اساس خواند و گفت که سیستم مرکزی سامانه شرکت مدیریت فناوری بورس تهران یک سامانه اروپایی قوی بوده که این حجم معاملات برای آن عجیب نیست بلکه سبک معاملات بورسی در ایران عجیب بوده که گهگاه به ایجاد گرفتاری در سامانه بورس تهران دامن می زند.

تا اکنون، نرم افزار وارداتی مذکور، با قطع و وصل شدن های مکرر، داد بسیاری از فعالان بازار سرمایه را در آورده و به نظرمی رسد با فرار مدیران ارشد سازمان بورس از پاسخگویی شفاف و روشن پیرامون چالش بزرگ انسداد هسته معاملات، خریداران و فروشندگان سهام، باید به این وضعیت این سامانه عادت کنند.

"مرتضی آنالویی"،مدیر عامل تازه برکشیده شرکت مدیریت فناوری بورس تهران با مدرک دکترای برق از دانشگاه آکایاما ژاپن هم، از بهمن ماه سال گذشته نتوانسته گره های کور هسته معاملات شرکت مدیریت فناوری بورس تهران را از هم بگشاید.

این یعنی آنکه خواسته های "محمد فطانت"، رئیس ناخوش احوال وقت سازمان بورس اوراق بهادار از او، بدون کوچکترین تغییری، دست نیافتنی مانده که از جمله آنها "افزایش سطح رضایت مندی ذینفعان و تعامل همه جانبه با دست اندرکار خرید و فروش سهم" و "ارتقای کارایی و امنیت سامانه های الکترونیکی معاملات با هدف افزایش سرعت در سامانه این شرکت بوده است.

حال باید دید با توجه انسدادگاه و بیگاه هسته مرکزی معاملات بورس تهران و افزایش نارضایتی جدی فعالان بازار سرمایه،"شاپور محمدی"،همچون"محمد فطانت"به این نابسامانی در بعد ملی بی توجه خواهد ماند و یا حاضر است برای حل آن دست به کارت شده و "مرتضی آنالویی" را از حلقه یاران حذف کند؟