اجرای مصوبات مدیریت بحران تهران معطل اعتبار دولت

به گزارش « نسیم آنلاین »، تسنیم نوشت: تهران به لحاظ جمعیت و همچنین مجاورت با گسل‌های متعدد یکی از کلانشهرهای کشور است که بروز بحرانی طبیعی از جمله زلزله در آن دور از ذهن نیست. اتخاذ تدابیر لازم برای مقابله با این بحران و حساسیت‌های موجود در تهران، موجب شده است که این شهر و نحوه مواجهه با بحران‌های آن به نحو انحصاری مورد توجه قرار گیرد. زلزله مخاطره‌ای است که تهران را تهدید می‌کند و باید برای مواجهه با آن آمادگی داشت. خبرگزاری تسنیم در قالب گفت‌وگو و گزارش و مقالات متخصصان امر تلاش دارد تا به این موضوع و اهمیت آن و اقدامات انجام شده و کارهای بر زمین جامانده در این خصوص بپردازد.

گفت‌گوی حاضر با دکتر احمد صادقی رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران تلاشی است برای بازخوانی وضعیت تهران در مواجهه با بحران‌هایی از جمله زلزله و برخی اقدامات سازمان‌های مسئول در این خصوص.

لطفا در ابتدا بفرمایید ساختار مدیریت بحران در تهران چگونه شکل گرفت؟

سرزمین ایران با توجه به موقعیت جغرافیایی و زمین‌شناسی از جمله ده کشور سانحه‌خیز جهان به شمار می‌آید و همواره بر اثر بروز سوانحی چون سیل، زلزله، خشکسالی و غیره، خسارات جانی و مالی قابل توجهی به کشور وارد آمده است. از همین رو سال‌هاست که راه‌های کاهش اثرات سوانح طبیعی در کشور مورد توجه قرار گرفته است و تلاش می‌شود تا همگام با تجربه‌های جهانی در این حوزه، شاخص ایمنی و آمادگی در برابر سوانح طبیعی ارتقا یابد. در این میان، برنامه‌ریزی برای پیشگیری و افزایش آمادگی در برابر سوانح در شهر تهران به عنوان مرکز فعالیت‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور از اهمیت زیادی برخوردار است.

در 28 مهر سال 1378 در ششمین اجلاس کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی، به عنوان عالی‌ترین نهاد تصمیم‌ساز در این حوزه، مقرر شد که شهرداری تهران با مساعدت معاونت هماهنگی امور عمرانی وزارت کشور و همچنین با بهر‌ه‌گیری از همکاری وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط، طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران بزرگ را تهیه و برای تصویب به کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی ارایه کند.

همچنین این پیشنهاد در هیأت دولت نیز مطرح شد و با تأیید اهمیت و ضرورت آن، در 15 آذر سال 1378 طی بخشنامه‌ای از سوی معاون اول رئیس‌جمهور به شهرداری تهران ابلاغ شد و معاونت فنی و عمرانی شهرداری تهران مأمور تهیه و تدوین این طرح شد. مرحله بعد، تشکیل شورای هماهنگی طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران بود که اعضای آن را جمعی از متخصصان و صاحب‌نظران این حوزه تشکیل می‌دادند.

این شورا در گام نخست، برنامه راهبردی تهیه طرح را تدوین کرد و سپس دبیرخانه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران شکل گرفت. دبیرخانه با هماهنگی کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی و ستاد حوادث غیر‌مترقبه وزارت کشور و همکاری ده‌ها وزارتخانه و سازمان و ایجاد 22 کمیته تخصصی به تدوین طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران پرداخت. در نهایت طرح در پایان سال 1379 آماده و هشتم خرداد سال 1380 در هشتمین اجلاس کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی بررسی و تصویب شد.

در این نشست وزرای کشور و بهداشت ــ درمان و آموزش پزشکی، معاون هماهنگی امور عمرانی، شهردار تهران و دیگر اعضای کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی حضور داشتند.

بر اساس بند یک مصوبه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران، شهرداری تهران ملزم به تشکیل ستاد مدیریت بحران شهر تهران با هدف هماهنگی امور مربوط به مراحل مدیریت بحران (پیشگیری، آمادگی،‌ مقابله و بازسازی) شد و تمامی دستگاه‌های اجرایی و سازمان‌های مستقر در شهرتهران موظف شدند با این ستاد همکاری نمایند. به این ترتیب ساختار دبیرخانه طرح، به ستاد و مرکز مدیریت بحران شهر تهران گسترش یافت.

همچنین براساس مصوبه کمیته ملی کاهش اثرات بلایای طبیعی، شهردار تهران از سوی وزیر کشور به عنوان رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران منصوب شد. از سوی دیگر با توجه به این که مرکز مطالعات زلزله و محیط زیست شهرداری تهران با همکاری آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) طرح ریز پهنه‌بندی لرزه‌ای شهر تهران را در دست انجام داشت، به تدریج زمینه همکاری، تعامل و ادغام دو مجموعه دبیرخانه طرح جامع مدیریت بحران شهر تهران و مرکز مطالعات زلزله و محیط زیست شهر تهران، فراهم شد.

خوب مرکز مدیریت بحران شهر تهران چطور شکل گرفت؟

حرکت بعدی، ایجاد مرکز مدیریت بحران شهر تهران به عنوان ساختاری جدید در تشکیلات شهرداری تهران و به عنوان بازوی اجرایی ستاد مدیریت بحران شهر تهران بود.

نمودار سازمانی مرکز مدیریت بحران شهر تهران اواخر سال 1380 در شهرداری تهران به تصویب رسید. در پنجم خردادماه سال 1380 برای اولین بار وزیر کشور وقت، طی حکمی شهردار وقت تهران را به سمت رئیس ستاد مدیریت بحران شهر تهران منصوب کرد. مراحل قانونی شکل‌گیری، تجهیز و جذب نیروی متخصص در مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران ادامه یافت و در سال 1382 ساختار مرکز پیشگیری و مدیریت بحران در شهرداری تهران تثبیت شد، اما همچنان گام‌های دیگری برای قوام این ساختار مورد نیاز بود. در خردادماه سال 13833 شورای اسلامی شهر تهران اصلاح این ساختار را در دستور کار خود قرار داد و در نهایت، مرکز پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با اساسنامه‌ای مشتمل بر 24 ماده و 18 تبصره (مصوب یکصد و شصت و یکمین جلسه از دومین دوره شورای اسلامی شهر تهران مورخ 28/4/1384) به «سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران» ارتقاء یافت.

اما شورای هماهنگی مدیریت بحران تهران چطور شکل گرفت؟

وقوع حوادث و سوانح در تهران از ابعاد ملی برخوردار است و باید متناسب با این جایگاه برای آن برنامه‌ریزی و اقدام کرد. در ابتدای شکل‌گیری ساختار مدیریت بحران برای شهر تهران، در این ساختار ترسیم شده، مرجعی بالادست با عنوان ستاد مدیریت بحران شهر تهران به ریاست شهردار تهران تعریف شد که هماهنگی فعالیت دستگاه‌ها و نهادهای فعال در حوزه خدمات شهری و مدیریت بحران شهر تهران را بر عهده داشت. اما پیچیدگی امور در این کلان شهر و تعدد نهادهای پاسخگو از یک سو و وقوع محتمل انواع حوادث و سوانح طبیعی و انسان ساخت از سوی دیگر، ضرورت سطح‌بندی حوادث را در تهران دوچندان نمود. نتایج این سطح‌بندی این نکته را مشخص نمود که شهرداری تهران برای عملکرد و مدیریت بهینه بحران در تهران تمامی ابزارها و بودجه مورد نیاز را در اختیار ندارد و چه بسا در سطوحی از بحران نیز حتی مجوز ورود را نیابد. با توجه به این امر، ضرورت بازنگری در قوانین بیش از پیش به چشم خورد وستاد مدیریت بحران شهر تهران به شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران ارتقا یافت تا بدین ترتیب ابعاد وقوع سوانح طبیعی از جمله زلزله و سیل در تهران به صورت ویژه دیده شود و تخصیص اعتبارات ملی برای اجرای طرح‌های مدیریت بحران در پایتخت تسهیل و تسریع شود.

این تغییر موجب شد تا کمیته‌های تخصصی ستاد مدیریت بحران شهر تهران با عضویت بیش از 80 نهاد و سازمان به چهارده کمیته کاهش یابد و شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران همسو با شورای هماهنگی مدیریت بحران کشور به فعالیت خود ادامه دهد.

از آنجا که به موجب بند «د» ماده 9 قانون تشکیل سازمان مدیریت بحران کشور، مسئولیت تشکیل شورای هماهنگی (ستاد) مدیریت بحران شهر تهران به شهردار تهران سپرده شده است و طبق برآورد انجام شده بیش از 80 دستگاه اجرایی در این زمینه فعال و مرتبط هستند، شفاف‌سازی و تعیین سهم و نقش سازمان‌های دارای مسئولیت در حوزه مدیریت بحران از اهمیت زیادی برخوردار است و ارتقای هماهنگی‌های بین سازمانی از طریق کارگروه‌های تخصصی 14گانه شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران تحقق می‌یابد. همکاری و هماهنگی اعضای کارگروه‌های تخصصی در تقویت ساختار مدیریت بحران شهر تهران و پیشبرد برنامه‌های آمادگی و مقابله، نمادی از تحقق مدیریت واحد و یکپارچه شهری است.

کارگروه‌های 14گانه شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران شامل کارگروه امنیت و انتظامات، امور حقوقی و قضایی، آموزش و اطلاع‌رسانی، آتش‌نشانی و مواد خطرناک، تشکل‌های مردم نهاد، تامین سوخت و مواد نفتی، بهداشت و درمان، امداد و نجات و آموزش‌های همگانی، تامین مسکن، ارتباطات و فناوری اطلاعات، مخاطرات زلزله، لغزش لایه‌های زمین، ابنیه، ساختمان و شهرسازی، تامین و توزیع ماشین آلات، آواربرداری ساختمان‌ها و انتقال و تدفین متوفیان، امور سیل و شریان‌های حیاتی و حمل‌ونقل و ترافیک و محورهای مواصلاتی می‌شود.

حدود اختیارات این شورا چگونه است؟

بر اساس ماده ششم مجوز تقویت و عملیاتی شدن سیستم مدیریت بحران شهر تهران، وظایف و اختیاراتی برای شورای هماهنگی مدیریت بحران در نظر گرفته شده که شامل سیاست‌گذاری و تعیین راهبردهای جامع در زمینه مدیریت بحران شهر تهران، مشارکت در برنامه‌ریزی توسعه شهری برای اجرای نظام مدیریت شهر تهران، مشارکت در برنامه‌ریزی توسعه شهری، تهیه طرح جامع برای وضعیت بحرانی و احصا مسئولیت‌های هر یک از ارگان‌ها و نظارت و پیگیری، ایجاد هماهنگی بین سازمانی، سازماندهی و برنامه‌ریزی برای استفاده از مشارکت‌های مردمی، تهیه پیش‌نویس لوایح قانونی، مقررات و مصوبات، مشارکت در تهیه برنامه‌های توسعه‌ای در شهر تهران براساس ملاحظات مدیریت بحران مدیریت بحران، ارزشیابی برنامه‌های مدیریت بحران و ارائه راهکارهای مناسب، بررسی و تصویب و نظارت بر طرح‌های پیشنهادی، برآورد و درخواست کمک‌های دولتی، ابلاغ تصمیمات ستاد مدیریت بحران به دیگر دستگاه‌ها، اعلام وضعیت بحران در شهر تهران و پیگیری اعتبارات می‌شود.

آیا تکالیف ترسیم شده برای این شورا، آن‌گونه که در توضیحات شما به آن اشاره شد، تاکنون به صورت کامل اجرا شده است؟

در تاریخ4/2/89 هیات وزیران مصوبه‌ای را به تصویب رساند که بر اساس آن تکالیف و وظایف دستگاه‌های اجرایی به منظور آمادگی و مقابله با حوادث غیرمترقبه در شهر تهران مشخص شده بود. پس از ابلاغ مصوبه هیات وزیران مبنی بر تعیین وظایف و تکالیف دستگاه‌های اجرایی برای آمادگی و مقابله با بحران احتمالی در شهر تهران که یک میزان آمادگی حداقلی را برای هر سازمان مشخص نمود، جلساتی با هر یک از سازمان‌های عضو ستاد مدیریت بحران شهر تهران برگزار شد تا ضمن بررسی وضع موجود این دستگاه‌ها میزان آمادگی نسبی برای اجرای کامل تکالیف پیش‌بینی شده در این مصوبه هم بررسی و معین شود و همچنین ابلاغ شد که تمامی سازمان‌های عضو ستاد نهایت تلاش خود را برای اجرای کامل این مصوبه در حوزه تخصصی خود به کار ببرند.

همچنین مقرر شد که تکالیف و وظایف اجرایی دستگاه‌های حاکمیتی ملی و وزارتخانه‌ها از طریق سازمان مدیریت بحران کشور مورد پیگیری قرار گیرد که این مهم نیز صورت پذیرفت.

جمع بندی گزارشات واصله از دستگاه‌های عضو شورای هماهنگی مدیریت بحران شهر تهران و اقدامات اجرایی کمیته‌های زیرمجموعه شورای مذکور حاکی است که برخی از سازمان‌ها به صورت فعال برخورد نموده و آن بخش از مصوبه که با امکانات و اعتبارت داخل سازمانی قابل اجرا بوده است، انجام داده‌اند، ولی بخش عمده مصوبات که مستلزم ایجاد یک زیرساخت عمرانی و فنی بوده است که باید از اعتبارات ویژه استفاده نماید، متاسفانه به دلیل عدم تامین اعتبار لازم از سوی سازمان مدیریت بحران کشور به صورت کامل اجرا نشده است.

در نهایت مقرر شد با توجه به تشدید فعالیت جدید کارگروه‌ها در دور جدید، مجددا مراتب بررسی میزان آمادگی سازمان‌ها کنترل و میزان نقایص و کسری دستگاه‌ها در هر حوزه مشخص و مورد پیگیری قرار گیرد.

یکی از موضوعاتی که در مدیریت بحران واجد اهمیت است آموزش شهروندان است؛ یعنی در کنار توجه به مباحث فنی در ارتباط با پیشگیری و آمادگی، میزان آشنایی و آمادگی شهروندان نیز از اهمیت فراوانی برخوردار است، در این زمینه چه کارهایی انجام گرفته است؟

با توجه به اهمیت آموزش در افزایش سطح آمادگی شهروندان و لزوم فراگیری و همه جانبه بودن آن، سندی در خصوص آموزش‌های همگانی مدیریت بحران تهیه شده که تمامی جامعه را با دسته‌بندی‌های سنی، تحصیلی و توانمندی در برگرفته و برنامه آموزشی کاملی را به تفکیک این گروه‌ها به همراه معرفی ابزارها و روش‌های آموزشی، ارائه می‌دهد. شروع آموزش‌ها در سطح شهر تهران برای گروه‌های هدف مشارکتی بوده است که شامل آموزش دبیران، دانش‌آموزان و اولیای آنها در قالب طرح مدرسه آماده، آموزش داوطلبان واکنش اضطراری محلات در خانه‌های دوام و ایمنی، آموزش گروه‌های مدیریت بحران در اماکن مهم و آموزش از طریق رسانه‌های عمومی است. آموزش به شهروندان از دو طریق آموزش مستقیم و غیرمستقیم صورت می‌گیرد؛ آموزش غیرمستقیم در قالب توزیع پوستر، بروشور، اقلام اطلاع رسانی، فیلم، انیمیشن و بازی پیش بینی شده است.

آموزش‌ها در بر گیرنده طیف گسترده‌تری از حوادث و راهکارهای پیشگیری و مقابله با آنهاست و تنها به زلزله و مخاطرات زمین محدود نمی‌شوند و از آنجا که نحوه ارائه آموزش‌ها برای هر شهروند در مقاطع زمانی مختلف از کودکی تا بزرگسالی برنامه‌ریزی شده است، این آشنایی کمک می‌کند که ضمن آمادگی مستمر از ایجاد نگرانی و تشویش در میان شهروندان کاسته شود. همزمان با شهروندان آموزش‌های پایه و تخصصی نیز برای ارتقای عملکرد دست‌اندرکاران مدیریت بحران در سطوح مختلف از فرماندهی تا عملیات و پشتیبانی، برنامه‌ریزی شده که تمامی مدیران ارشد شهری، رؤسای سازمان‌های مسئول، مدیران میانی، کارشناسان و نیروهای اجرایی شهرداری در آن مشارکت خواهند داشت.

به طرح مدرسه آماده اشاره شد، در این زمینه توضیح دهید. این طرح با چه هدفی آغاز به کار کرد و در حال حاضر از چه وضعیتی برخوردار است؟

مدرسه به عنوان مکانی که دانش‌آموزان زمان زیادی در آن حضور دارند، باید محیطی ایمن و به دور از تهدید و مخاطرات باشد. به‌گونه‌ای که والدین، با آرامش خاطر، فرزندان خود را به مدرسه بسپارند و دانش‌آموزان به عنوان یکی از اقشار کلیدی و مؤثر بر تغییر نگرش خانواده و جامعه، بدون نگرانی از بروز حوادث و آسیب‌های احتمالی به تحصیل و بالندگی بپردازند.

اهمیت این قشر از جامعه تاحدی است که در اصول ده‌گانه برنامه راهبرد جهانی سازمان ملل متحد برای کاهش سوانح و نیز اهداف هفت‌گانه چارچوب جدید بین‌المللی نیز به این موضوع پرداخته شده و بر ارزیابی ایمنی مدارس، تنظیم برنامه‌های درسی و آموزشی در خصوص کاهش خطرپذیری بلایا، ترویج و گنجاندن دانش کاهش مخاطرات و اثرات بلایا در برنامه‌های درسی مدارس در همه سطوح تأکید شده است.

سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران با توجه به ویژگی‌های جغرافیایی کشور و به‌ویژه شهر تهران در مسئله مدیریت بحران، بر اساس وظایف ذاتی خود، با همکاری و مشارکت مستقیم اداره کل آموزش و پرورش شهر تهران، اقدام به تدوین، برنامه‌ریزی و اجرای طرح «مدرسه آماده» نموده است.

«مدرسه آماده» قصد دارد تا با همراهی و همدلی تمامی مسئولان و ذینفعان در جهت ایجاد محیطی امن و مطمئن برای تعلیم و تربیت فرزندان امروز و آینده‌سازان فردای این کشور، گامی موثر بردارد.

در حال حاضر در این خصوص آموزش پرسنل 500 مدرسه، آموزش مدیران 1000 مدرسه، تدوین سند مخاطرات 1000 مدرسه، ابلاغ برنامه کاهش مخاطرات 1000 مدرسه انجام شده است. همچنین دانش‌آموزان 200 مدرسه در قالب برگزاری اردوهای دو روزه آموزش لازم را دریافت کرده و برنامه‌ریزی جهت برگزاری اردوی دانش‌آموزی در 300 مدرسه شهر تهران صورت گرفته است. دیگر اینکه برنامه‌ریزی جهت برگزاری مانور سراسری ایمنی و زلزله در 1000 مدرسه صورت گرفته است.

طرح بازنگری گروه‌های دوام در قالب خانه‌های دوام و ایمنی به چه صورتی در حال انجام است؟

طرح دوام شامل آموزش‌های قبل، هنگام و بعد از حادثه بوده و با راه‌اندازی خانه‌های دوام و ایمنی، آتش‌نشانان داوطلب با طرح دوام ادغام شده‌اند. طرح بازنگری گروه‌های دوام توسعه ساختار مدیریت بحران تا سطح محلات را نیز در پی خواهد داشت.

با توجه به ادغام خانه «دوام» و خانه «ایمنی» و ضرورت طراحی ساختار جدید به منظور تداوم و استمرار فعالیت‌های پیشین و هم‌افزایی در فعالیت‌های جدید، ساختار خانه «دوام و ایمنی» با مشارکت این سازمان و سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران و دبیرخانه ستاد راهبری مرکز ساماندهی مشارکت‌های اجتماعی در محلات طراحی و ابلاغ گردید.

برنامه سال95 خانه‌های دوام و ایمنی تلاشی است برای ایجاد یکپارچگی بیشتر و همچنین افزایش پتانسیل‌ها و ظرفیت‌های دو گروه دوام و آتش‌نشان داوطلب که در قالب فعالیت‌های عینی مشخص شده است.

تمامی فعالیت‌های خانه دوام و ایمنی در حوزه مدیریت بحران و در چهار فضای محله، مسجد، منزل و مدرسه انجام می‌پذیرد. برنامه جاری بر اساس این چهار فضا طبقه بندی شده و توالی فعالیت‌ها و مسئولیت هر یک مشخص شده است.

از جمله ویژگی‌های این برنامه می‌توان به این موارد اشاره کرد: حرکت در راستای تحقق مدیریت محله محور، توسعه فعالیت‌های خانه به مرحله قبل از بحران، تبیین حضور و مشارکت سازمان‌های مسئول در اجرای برنامه.

یکی دیگر از مخاطرات شهر تهران که طی چند ماه گذشته بارها درباره آن صحبت شده موضوع فرونشست در تهران است، این مخاطره چقدر جدیست؟

موضوع فرونشست در ایران به ویژه در اثر برداشت آب‎های زیرزمینی پدیده شایعی است. بنا به گزارش سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات معدنی، احتمال می‎رود در 300 دشت کشور موضوع فرونشست زمین مطرح باشد که در 18 دشت کشور مطالعات و بررسی‎های مربوط به فرونشست توسط سازمان زمین‎شناسی و اکتشافات مدنی انجام شده است. در این میان شهر تهران به عنوان پایتخت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی که بیش از 155 درصد جمعیت کل کشور را در خود جای داده و زیرساخت‌های صنعتی و تاسیساتی فراوانی در این کلان شهر وجود دارد؛ مستعد وقوع این پدیده مخرب است.

تغییرات شرایط آب و هوایی، افت شدید سطح ایستابی، استفاده بی‌رویه از منابع آبی در مصارف کشاورزی و صنعتی از عمده‌ترین دلایل پتانسیل خطر فرونشست در تهران است.

راهکارهای کاهش اثرات فرونشست زمین کدام است؟

فرونشست زمین برابر است با مرگ آبخوان. با توجه به قرارگیری کشور ایران روی کمربند خشکی جهان، مدیریت نامناسب منابع آب به همراه تغییرات اقلیمی، سبب بروز فرونشست‏های متعدد در کشور شده است.

برخی اقداماتی که باید برای کاهش اثرات ناشی از پدیده فرونشست زمین در شهر تهران انجام شود عبارتند از: پایش پدیده فرونشست زمین در شهر تهران، مدیریت بهینه منابع آب در بخش برداشت و توزیع عادلانه در بخش‎های کشاورزی، صنعتی و ...، تغذیه مصنوعی سفره‎های آب زیرزمینی از طریق انتقال و هدایت پساب تصفیه‎خانه‎ها به رودخانه‏‌های شهر تهران به منظور افزایش حجم منابع آب زیرزمینی، ایجاد تصفیه‎خانه‎هایی در مناطق شهری به منظور انتقال مستقیم پساب تصفیه‎خانه به منابع تغذیه سفره‎های آب زیرزمینی، اصلاح بستررودخانه‎ها به منظور افزایش نفوذ آب و تغذیه سفره‎های آب زیرزمینی، اصلاح شیوه‎های آبیاری در کشاورزى، اصلاح الگوی کشت تفکیک سیستم دفع آب باران از سیستم دفع فاضلاب و اطلاع‎رسانی عمومی به شهروندان در خصوص اثرات پدیده فرونشست.

یکی دیگر از مخاطرات جدی شهر تهران وضعیت گسل‌های پایتخت است، دو اقدام عمده که از سال 1385 در دستور کار این سازمان قرار گرفت یکی تهیه نقشه‌های پهنه‌های گسلی و دیگری تهیه ضوابط ساخت ساختمان در پهنه‌های گسلی شهر تهران بود که هر دو مرتبط یا وضعیت گسل‌هاست. این اقدامات بر چه اساسی و چگونه انجام گرفت؟

این اقدامات بر اساس وظایف ذاتی این سازمان و با توجه به اسناد بالادستی صورت گرفت و از استادان و خبرگان موضوع استفاده شده است که متناسبا پیش‌نیاز و بستر اولیه پاسخ به سوالات و ابهامات اساسی مورد نظر تهیه و تدقیق نقشه‌های گسل‌ها و پهنه‌های گسلی شهر تهران با مقیاس کاربری شهری است.

پس از سه سال تلاش بی‌وقفه از سوی تیم کاری پروژه و با انجام بررسی‌های گسترده میدانی، در سال 1388 اولین ویرایش نقشه‌ تدقیق شده گسل‌ها و نقشه پهنه‌های گسلی شهر تهران به منظور استفاده در طرح‌های جامع و تفصیلی شهر تهران تهیه شد که به عنوان تجربه‌ای موفق در زمینه اینگونه مطالعات شناخته می‌شود.

متعاقبا نقشه‌های تهیه شده، پس از برگزاری جلسات کمیته فنی متشکل از متخصصین و اساتید دارای صلاحیت و نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، به تایید رسید و در همان سال به معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران ارسال شد. نمایندگان سازمان زمین‌شناسی و معدنی اکتشافات کشور، پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی (مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن وقت)و اساتید دانشگاه‌های تهران نیز در جلسات حضور داشتند.

علیرغم پیگیری‌های فراوانی که از سال 1388 به منظور اجرایی شدن نقشه‌ها و ضوابط تهیه شده صورت گرفت، لیکن به علت تعدد نهادهای مسئول این فرایند طولانی شد.لذا با توجه به ورود جدی شورای شهر تهران به موضوع در راستای اجرای مصوبات جلسه پنجاه ونهم کمیته عمران شورای اسلامی شهر تهران (مورخ 20/8/94) مقرر شد این سازمان با همکاری کمیته ملی زلزله و لغزش لایه‌های زمین سازمان مدیریت بحران کشور نسبت به تشکیل کارگروهی در این زمینه اقدام نماید. لذا این سازمان جلسه‌ای را در تاریخ 24/09/94 با حضور کلیه نهادهای ذی‌ربط برگزار کرد و توضیحات مبسوطی در خصوص سوابق انجام مطالعات و روش انجام طرح توسط عوامل اجرایی ارائه شد. براین اساس به منظور امکان اظهارنظر دقیق، نقشه‌های رقومی از طریق کمیته ملی در اختیار سازمان زمین شناسی قرار گرفت و مقرر شد جلسه بعدی جهت بحث و بررسی بیشتر در محل آن سازمان برگزار شود. پس از ارائه اطلاعات به کمیته ملی و پیگیری‌های فراوان، جلسه‌ای با حضور رئیس سازمان زمین‌شناسی کشور، رئیس پژوهشگاه زلزله، رئیس کمیته عمران شورای اسلامی شهر، رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران و رئیس کارگروه ملی مخاطرات زلزله کشور در تاریخ 21/02/95 برگزار و دقت نقشه‌ها مورد تائید قرار گرفت. لیکن به منظور اعلام نظر سازمان زمین‌شناسی کشور درخصوص استفاده از نقشه‌ها جهت تهیه و تدوین ضوابط مترتب بر ساخت و‌ساز، 2 هفته فرجه در نظر گرفته شد. در نهایت جلسه‌ای در تاریخ 2/4/95 با حضور تمامی نهادهای ذی ربط در محل مرکز تحقیقات مسکن و شهرسازی برگزار و پس از بحث و تبادل نظر نقشه‌های تهیه شده مورد تایید اعضا قرار گرفت و مقرر شد جهت اطلاع و اجرایی شدن از طریق کمیته ملی به شورای عالی شهرسازی و معماری ارسال شود.

نصب و توسعه شتاب‌نگارها در تهران و اطراف شهر پایتخت برای شناخت وضعیت گسل‌ها از اهمیت برخوردار بود، در این باره هم توضیح دهید.

سازمان مدیریت بحران شهرداری تهران در حدود سه‌سال است که با همکاری آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن (جایکا) و همچنین دستگاه‌های عضو ستاد یعنی وزارت کشور، استانداری، صداوسیما، سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و هواشناسی توانسته خروجی یکی از سامانه‌هایی را که می‌تواند برای شهر تهران موثر باشد، بگیرد. بر این اساس در یکی از نقاط اطراف شهر تهران یعنی گسل مشأ در امامزاده‌هاشم، این سیستم با چهار ایستگاه شتاب‌نگاری فعال شده و خروجی‌های اولیه را در سازمان گرفته‌ایم و بحثی که امروز به دنبالش هستیم این است که سازمان‌هایی که در این حوزه باید دخیل باشند، از این خروجی چه استفاده‌هایی می‌توانند داشته باشند؟

برای مثال این موج اخطار اگر در اختیار شرکت برق قرار گیرد، می‌تواند کل برق شهر تهران را به‌صورت اتوماتیک قطع کند، اما این امر نیازمند آن است که در سیستم‌های مختلف اقدامات این چنینی انجام گیرد که حداقل خسارات ایجاد شود.

این نخستین اقدامی است که در کشور انجام شده و اگرچه خروجی به صورت پایلوت است، اما امیدواریم با اقدامات نهادهای دولتی و سازمان مدیریت بحران کشور در فاز اول بتوانیم این سیستم را در کل شهر تهران فعال کنیم.

شهر تهران درحال حاضر حدود ١٤ شتاب‌نگار دارد که برخی از این‌ها عمدتا شتاب‌نگارهای حریم و حاشیه شهر هستند و باید شتاب‌نگارهای دیگری هم اضافه شوند. ما برای کاهش خسارت، نزدیک به ٥� شتاب‌نگار نیاز داریم. یکی از کاربردهایی که شهرداری به دنبال آن است، استفاده عمومی برای اطلاع‌رسانی است. قطعا این موج وقتی به صداوسیما برسد، این سازمان می‌تواند مانند سایر کشورهای توسعه‌یافته، اطلاع‌رسانی عمومی انجام دهد. شاید در نظر ما این زمان بسیار کم باشد اما همین ١� ثانیه می‌تواند جان بسیاری را نجات دهد و این سیستم قطعا باید در کل کشور عملیاتی شود.

نحوه کار سامانه هشدار سریع چگونه است؟

3 نوع متفاوت از این سامانه در دنیا متداول بوده و بسته به نوع نیاز و شرایط جغرافیایی و فاصله گسل‌ها تا شهرها از هر یک استفاده می‌شود. نخستین دسته، سامانه‌های هشدار تعیین پیشاپیش است، به این معنی که قبل از آن‌که امواج زمین‌لرزه به منطقه مورد نظر برسند، پارامترهای زمین‌لرزه تعیین می‌شوند.

گونه دیگر، سامانه‌های ناحیه‌ای است که این سامانه برای مناطقی مناسب است که منطقه گسلی از منطقه شهری دور است، مصداقش هم همان چیزی است که در مکزیک و رومانی وجود دارد. سنسورها را به ترتیب در کنار منطقه گسلی می‌چینند و به محض وقوع زمین‌لرزه، پارامترهای چشمی زمین که شامل بزرگی و کانون آن است، تعیین می‌شوند. متعاقب آن به واسطه فاصله بسیار زیادی که کانون زمین‌لرزه یا منطقه گسلی نسبت به منطقه شهری دارد، زمان مناسبی حاصل می‌شود که بتوان هشدار را فراهم کرد. این سامانه ساختار بسیار ساده‌ای دارد، اما برای هر منطقه‌ای مناسب نیست و به درد منطقه‌ای می‌خورد که فاصله میان گسل و شهر زیاد باشد. شهر مکزیکوسیتی از جمله شهرهایی است که این سامانه برای آن مورد استفاده قرار گرفته و به محض این‌که موج زمین‌لرزه دریافت می‌شود، پارامترهای آن تعیین شده و از زمان تشخیص تا احساس موج زمین‌لرزه در شهر، چیزی حدود ٧٢ ثانیه زمان در اختیار مدیران شهری برای انجام عملیات اضطراری قرار دارد.

نوع دیگر سامانه هشدار سریع، سامانه‌ای است که مشابه آن را به واسطه پیچیدگی‌های تکنیکی که برای شهر وجود دارد، در نظر گرفته‌ایم.

با توجه به این‌که گسل‌ها و مناطق گسلی از شهر دور نیستند و حتی مناطق شهری را پوشانده‌اند، این سامانه در تهران پیشنهاد شده است. به این ترتیب که سنسورها در مناطق شهری و پراکنده توزیع می‌شوند و این سامانه اطلاعات خود را برای یک مرکز پردازنده ارسال می‌کند، اگر این مرکز گمان کند که این زلزله، زلزله‌ای مخرب است، اقدام به صدور هشدار می‌کند.

نوع دیگر، سامانه‌ای است که خیلی رایج نیست و متاسفانه بعضی وقت‌ها از دستگاه‌های هشدار سریع جریان آب، گاز و غیره اسم برده می‌شود که این کاملا غلط است. سامانه هشدار سریع، سامانه‌ای است که خیلی سریع واکنش نشان می‌دهد.

به‌طورکلی راه‌اندازی سامانه‌های هشدار سریع به دو بخش کلی تقسیم می‌شود؛ نخستین بخش راه‌اندازی طراحی شبکه کلی و سیستم پایش هشدار سریع که در واقع به انتخاب نوع و الگوریتم سامانه و جایابی برمی‌گردد و دوم پس از طراحی است که هر ایستگاه وظایفی برعهده دارد. به این معنی که باید روش‌های پردازشی مشخص را برای تعیین سریع پارامترهای زمین‌لرزه شامل بزرگی، فاصله و شدت زمین‌لرزه برای ایستگاه طراحی کنیم. نمونه این روش‌ها از ‌سال ٢� ١٥ درحال تست‌شدن است.

از ساخت پایگاه‌های مدیریت بحران به عنوان یکی از مهم‌ترین اقدامات انجام گرفته در مدیریت بحران تهران یاد می‌شود، این پایگاه‌ها بر چه اساسی ساخته شده و در حال حاضر وضعیت اداره و فعالیت و میزان آمادگی‌شان به چه صورتی است؟

احداث پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران در مناطق و نواحی شهر تهران با ویژگی‌های منحصر به فردی چون کارکرد‌های خاص در زمان قبل، حین و بعد از بحران از دیگر اقدامات انجام شده در ارتقای توان آمادگی شهر به شمار می‌آید. این پایگاه‌ها سرمایه‌ها و دارایی‌های با ارزش مدیریت بحران شهر تهران هستند که در تیپ‌های واحد با مساحت 1250 متر و مقاومت بالا در برابر زلزله، برخوردار از هزاران قلم تجهیزات امداد و نجات ذخیره شده در آن، منابع آب و سوخت و برق اضطراری در سه قالب پایگاه‌های ویژه، به‌عنوان محل استقرار ستاد‌های مدیریت بحران مناطق، پایگاه‌های چند منظوره و پایگاه‌های معین، ویژه استقرار فرماندهی مدیریت بحران شهرهای معین در مبادی ورودی، ساخته شده‌اند و طرح‌های بسیاری در آن اجرا شده و هر پایگاه چشم امید مدیریت بحران در هر ناحیه است. در تداوم این حرکت پایگاه‌های جدید دیگری نیز در دست ساخت است.

جانمایی این پایگاه‌ها با چه توجهاتی انجام شد؟

اسفند 82 سال به شهرداری تهران ابلاغ شد تا زمین‌های مناسب را برای ساخت پایگاه‌ها در مناطق 22‌گانه شناسایی کند. در شناسایی زمین مناسب، معیارهای 7گانه اولیه مدیریت بحران باید مورد توجه قرار می‌گرفت. مکان یابی احداث این پایگاه‌ها هم به‌گونه‌ای انجام شد که حتی‌المقدور در هر یک از نواحی شهر تهران، یک پایگاه ساخته شود. مرحله‌های بعدی، تهیه نقشه‌های مناسب و مطابق استانداردهای روز برای پایگاه‌ها (که پیش‌بینی شده بود کارکردهای دوگانه داشته باشند)، سفارش اسکلت سازه‌ها به سازندگان اجرای فونداسیون و نصب سازه‌ها بود.

به این ترتیب، از آغاز سال 1385 برنامه تکمیل ساختمان پایگاه‌ها و تجهیز آنها به امکانات پیش‌بینی شده شروع شد.

نخستین پایگاه پشتیبانی چندمنظوره مدیریت بحران روز دوم آذر ماه سال 1385 با حضور دکتر قالیباف شهردار تهران، در پارک بعثت و میدان بهمن درمنطقه16 گشایش یافت. همینک شهر تهران از حدود 110پایگاه برخوردار است.

در تهران چندتا از این پایگاه‌های ویژه مدیریت بحران داریم؟

در شهر تهران بیش از 20پایگاه ویژه مدیریت بحران ساخته شده است. پایگاه‌های ویژه پشتیبانی مدیریت بحران برای استقرار ستاد بحران منطقه و تجهیز سالن‌ها برای امداد و نجات استفاده می‌شوند.

به دلیل اهمیت بسیار این پایگاه‌ها، دستورالعمل‌هایی برای فعالیت آنها در شرایط عادی و شرایط بحرانی تهیه و تدوین شده است که وظایف و سطح مدیریت را با توجه به نوع و سطح بحران پیش‌بینی کرده‌اند. وظایف مدیر پایگاه نیز مشخص و معین شده است که مهم‌ترین آنها شامل کنترل عملکرد تمامی بخش‌های پایگاه از نظر میزان فعال بودن، حفظ و تقویت ارتباط بامردم و تشکل‌های مردمی، به روز نگهداشتن بانک اطلاعاتی حوزه قلمرو پایگاه، کنترل دوره‌ای تجهیزات مستقر در پایگاه‌ها برای اطمینان از آماده بودن آنها هنگام نیاز و اطلاع رسانی به شهروندان تحت پوشش می‌شود.

همچنین بیش از 70 پایگاه چند‌منظوره پشتیبانی مدیریت بحران، از کارکرد مدیریت بحران هنگام بحران و کاربری آموزشی و ورزشی در زمان عادی برخوردارند.

با توجه به قرار گرفتن در فصل بارندگی علت خطرپذیری شهر تهران در برابر سیل چیست؟

کلان شهر تهران با وسعتی در حدود 700 کیلومترمربع یکی از کلان‌شهرهای مهم جهان با عوارض و مشخصات خاص می‌باشد. سیستم زهکشی آب‌های سطحی در شهر تهران دارای پیچیدگی‌های فراوانی است که بیشتر تحت‌ تاثیر توسعه ناهمگون شهر بدون توجه به معیارهای جامع شهرسازی و برنامه‌ریزی شهری و همچنین لحاظ محدودیت‌های طبیعی آن در دهه‌های گذشته بوده است. با توجه به اینکه تمامی محدوده کلان شهر تهران توسط کوه‌های بلند احاطه شده است، علاوه بر آب‌های سطحی در گستره شهری، رواناب‌های ناشی از بارش در کوهستان‌های شمالی و شرقی تهران نیزتوسط رودخانه‌ها و مسیل‌هایی وارد محدوده شهری تهران می‌شود.

در این راستا وجود شیب قابل محسوس نیز در محدوده شهر که از شمال به جنوب است موجب افزایش خسارت احتمالی در پایین‌دست برخی از مناطق تهران می‌شود. همچنین تخریب حوضه آبخیز بالادست نواحی شهری به صورت‌های مختلف از جمله تخریب پوشش گیاهی و جاده‌سازی، گسترش بی‌رویه اراضی شهری و صنعتی، کاهش نفوذ آب و افزایش رواناب را به همراه داشته است. لذا باران‌های شدید و کوتاه مدت فرصت نفوذ به داخل خاک را نداشته و در نتیجه بخش قابل توجهی از بارش به رواناب‌های سطحی تبدیل می‌شود. از این رو رودخانه‌ها و مسیل‌های حوضه‌های آبخیز شهری از درجه ریسک زیادی برای سیل‌خیزی و خسارات ناشی از آن برخوردارند و دستیابی به توسعه پایدار شهری نیازمند طراحی مدل‌های مناسب مدیریت و حفاظت رودخانه‌ها و مسیل‌ها در حوضه‌های آبخیز شهری است.

در این وضعیت فعالیت شبکه اصلی موجود آب‎های سطحی به چه صورت انجام می‌شود؟

سیستم جمع‌آوری و هدایت آبهای سطحی شهر تهران شامل 4 قسمت عمده است که عبارتند از: حوزه منتهی به سیل برگردان شرق، حوزه منتهی به سیل برگردان غرب و رودحانه کن، حوزه وردآورد و حوزه مرکزی.

حوزه سیل برگردان شرق با مساحت 518 کیلومتر مربع بزرگ‌ترین حوزه کوهستانی و درونشهری شهر تهران را شامل می‌شود. حوزه سیل‌برگردان غرب و رودخانه کن یکی دیگر از اجزای اصلی سیستم زهکشی شهر تهران محسوب شده و قسمت عمده‌ای از سیلاب نواحی شمالی، شمال غربی، غرب و جنوب غرب تهران را زهکش می‌نماید که مساحتی معادل 433 کیلومترمربع دارد.

مساحت حوزه مرکزی و جنوبی تهران 156کیلومترمربع می‌باشد. حوزه وردآورد با مساحت 173 کیلومتر مربع شامل مناطق 21 و 22 شهرداری تهران می‌باشد. این حوزه به استثنای رودخانه وردآورد که رودخانه‌ای فصلی است، زهکش اصلی دیگر ندارد.

شهرداری تهران به منظور کاهش آسیب‌پذیری سیلاب و آبگرفتگی‌ها چه اقداماتی انجام داده است؟

معاونت خدمات شهری با توجه به شرایط ناپایدار جوی و شروع بارندگی‎های فصلی و لزوم اتخاذ تمهیدات و تدابیر لازم به منظور پیشگیری از آبگرفتگی‎های احتمالی در سطح شهر تهران و نیز آماده‎سازی شبکه جمع‎آوری آبهای سطحی با هدف خدمات رسانی، ایمنی و جلب رضایتمندی شهروندان، حوزه معاونت خدمات شهری علاوه بر نظارت بر اجرای برنامه عملیات لایروبی و پاکسازی روزمره توسط پیمانکاران مناطق 22 گانه، نسبت به اجرا و عملیاتی نمودن طرح ویژه لایروبی برابر دستورالعمل‌های ابلاغی در بازه‌های زمانی مختلف با نظارت معاونین امور شهری و فضای سبز مناطق 22 گانه و نظارت عالیه سازمان بازرسی و اداره کل امور خدمات شهری اقدام نموده است که نتایج اقدامات در مقاطع مختلف به سازمان مدیریت بحران منعکس می‌شود.

همچنین پس از تصویب مطالعات طرح جامع مدیریت آب‌های سطحی شهر تهران، معاونت فنی و مهندسی شهر تهران اقدامات لازم را جهت عملیاتی نمودن طرح جامع به‌عمل آورد. آنچه که در مطالعات بازنگری طرح جامع مدیریت آب‌های سطحی شهر تهران صورت گرفته است، بر اساس نظام فنی و اجرایی شهرداری تهران شامل بخش‌های عمده و اصلی مطالعات توجیهی می‌باشد. از این رو برای اجرای اقدامات پیشنهادی طرح مذکور در خصوص اقدامات سازه‌ای و نقشه‌برداری شبکه اصلی، مراحل طراحی مفهومی، پایه و تفصیلی در دستور کار سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران قرار گرفته است.

لذا در راستای عملیاتی کردن نتایج مطالعات طرح جامع مدیریت آب‌های سطحی تهران در مناطق مختلف شهر تهران بر طبق شرح خدمات طرح جامع جمع‌آوری آب‌های سطحی مشاوران منطقه‌ای، بخش‌های طراحی مفهومی، پایه و تفصیلی در زمینه طرح‌های جمع‌آوری، هدایت و انتقال رواناب‌های سطحی مناطق شهری و بهسازی هیدرولیکی انهار و کانال‌های شبکه فرعی‏ مدنظر قرار گرفته و در حال حاضر در حال انجام است.

در مطالعات منطقه‌ای مذکور تهیه طرح‌های پایش، تعمیر و مرمت کانال‌های اصلی نیز مد نظر قرار گرفته است. هدف از این مطالعات ایجاد هماهنگی بین مطالعات آب‌های سطحی در مناطق شهرداری، استفاده از رویه‌ها و استانداردهای همسان و در نهایت ارتقای کیفیت اجرای طرح‌های جمع‌آوری، هدایت و انتقال رواناب‌های شهری می‌باشد.

در مجموع جهت عملیاتی کردن طرح جامع مجموعه‌ای از پروژه‌ها در قالب تفصیلی کردن مطالعات طرح جامع تقسیم‌بندی شده که در قالب سه مجموعه پروژه زیر قابل تقسیم‌بندی هستند: پروژه‌های منطقه‌ای که در واقع انجام مطالعات و طراحی‌های مربوط به کانا‌‌ل‌های فرعی (کانال‌های درجه 3 و 4) جمع‌آوری آب‌های سطحی می‌باشد. پروژه‌های فرامنطقه‌ای که در واقع انجام مطالعات لازم بر روی شبکه‌اصلی (کانال‌های درجه 1 و 2) جمع‌آوری آب‌های سطحی و تأسیسات وابسته می‌باشد. سومی هم خدمات تکمیلی و تدوین دستورالعمل‌های لازم است.

سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران چه وظایفی در این زمینه بر عهده دارد و چه کارهایی تاکنون در این سازمان صورت گرفته است؟

با توجه به سابقه وقوع سیل در شهر تهران و به منظور ایجاد هماهنگی و وحدت رویه در روند حفاظت رودخانه‌ها و مسیل‌ها، مدیریت کارآمد سیلاب در شهر تهران و ایجاد تعامل و همکاری در سطوح ارشد دستگاه‌های اجرایی مسئول در مدیریت کلان‌شهر تهران، در خرداد 1386 با پیشنهاد سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، موضوع توافق‌نامه همکاری مشترک وزارت نیرو و شهرداری مطرح و مورد بررسی قرار گرفت. این توافقنامه همکاری مشترک در تاریخ 07/08/1387 بین شهرداری تهران، وزارت نیرو، شورای اسلامی شهر تهران در زمینه مدیریت سیلاب شهر تهران، امضاء شد.

شکل‌گیری این توافقنامه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اقدامات صورت گرفته در سطح مدیریت شهری تهران می‌باشد که می‌تواند به عنوان گام بلندی در جهت تحقق اهداف مدیریت جامع و یکپارچه سیلاب در شهر تهران با همکاری نهادهای اصلی ذینفع تلقی شود. در راستای عملیاتی نمودن اهداف توافقنامه چند کمیته تشکیل شد که عبارتند از: کمیته تخصصی تعیین حد بستر و حریم رودخانه و پهنه‌بندی سیل با مسئولیت شرکت آب منطقه‌ای تهران، کمیته تخصصی طرح جامع آب‌های سطحی و ساماندهی رودخانه‌ها و مسیل‌ها با مسئولیت سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران، کمیته تخصصی هشدار و مدیریت سیلاب با مسئولیت سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران و کمیته تخصصی مدیریت حفاظت و آزادسازی بسترها و حرایم با مسئولیت شرکت آب منطقه‌ای تهران.

اگر مقدور هست به اهم فعالیت‌های انجام شده در این خصوص اشاره بفرمایید؟

اهم اقدامات انجام شده توسط کمیته‌های تخصصی طی سال‎های پس از امضای توافقنامه عبارتند از: تهیه نقشه‎های حد بستر و حریم رودخانه‏های شهر تهران و تدقیق به منظور اعمال در طرح‏های تفصیلی، انجام مطالعات طرح جامع مدیریت آب‎های سطحی،‌ تهیه شرح خدمات سامانه پیش‌بینی سیل حوضه‌های آبریز شمال تهران، تهیه شرح خدمات پهنه بندی خطرپذیری سیلاب شهر تهران،‌ بازبینی دستورالعمل مقابله با سیلاب درمناطق پایلوت،‌ بررسی طرح‌های آبخیزداری مطالعاتی در سطح شهر تهران،‌ احصاء نقاط و بازه‎های آسیب‎پذیر کانال‎ها و مسیل‏های شهر تهران و تهیه نقشه راه کاهش خطرپذیری سیلاب شهر تهران

آیا برای کاهش خطرپذیری سیلاب شهر تهران نقشه راهی در نظر گرفته شده است؟

با توجه به سابقه وقوع سیلاب‌های خسارات بار در سالیان دور و اخیر در محدوده و گستره شهر تهران، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، تدوین طرح جامعی جهت کاهش خطرپذیری سیلاب در این شهر را در دستور کار خود قرار داد. با توجه به گسترش ناهمگون فیزیکی و کالبدی شهر تهران، ضرورت تدوین چنین طرحی بیش از پیش احساس شده و باید در بردارنده راهبردها و راهکارهای جامعی جهت مدیریت و کاهش خطرپذیری سیلاب در شهر تهران باشد.

تدوین این طرح با همکاری نهادهای ذی‌ربط و برگزاری جلسات هم‌اندیشی با 13 سازمان مسئول در مدیریت سیلاب کلان‌شهر تهران در معاونت پیشگیری و کاهش خطرپذیری سازمان انجام شد و با مطالعه بخش‌های مختلف شامل تبیین مبانی و مفاهیم، بررسی تجارب و تحلیل استراتژیک وضعیت موجود مدیریت سیلاب، تدوین راهبردها و برنامه عملیاتی کاهش خطرپذیری سیلاب شهر تهران در سازمان خاتمه یافت.

خروجی نهایی این مطالعه تدوین نقشه‌راه کاهش خطرپذیری سیلاب در شهر تهران از طریق مشارکت نهادها و سازمان‌های مسئول می‌باشد که پس از تایید در کمیسیون هماهنگی توافقنامه همکاری مشترک شهرداری تهران و وزارت نیرو جهت تصویب به شورای شهر تهران ارسال خواهد شد.