ضعف نمایندهِ بانک مرکزی در مذاکرات، دو میلیارد دلار ایران را بر باد داد

گروه اقتصادی « نسیم آنلاین »: برجام و دستاوردهای اقتصادی آن در 100 روز گذشته آبستن حوادث جدیدی شد. ولی الله سیف رئیس کل بانک مرکزی که برای شرکت در اجلاس بهاره صندوق بین المللی پول به آمریکا سفر کرده بود، در اظهاراتی به طور مکرر دستاوردهای اقتصادی برجام را زیر سوال برد و به عنوان اولین دولتمرد تدبیر و امید رسما اعلام کرد که "هیچ" چیز از برجام عاید اقتصاد ایران نشده است. همزمان با حضور سیف در واشنگتن، عضو دیگر دولت تدبیر و امید یعنی محمد جواد ظریف هم به نیویورک رفت، تا با جان کری وزیر امور خارجه آمریکا دیدار کند و مشکلات اجرای برجام به خصوص در حوزه مبادلات پولی با موسسات مالی و بانکهای اروپایی را با وی در میان بگذارد.

چند روز بعد در حالی که ولی الله سیف در بازگشت از آمریکا در حال پایین آمدن از پله های هواپیما بود و ظریف و معاونانش در ینگه دنیا مشغول مذاکره با آمریکایی ها بودند، خبری جدید و بهت آور در رسانه ها منتشر شد که هیچ کس انتظار شنیدن آن را در این شرایط نداشت.

دیوان عالی آمریکا اعلام کرد که حدود دو میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران در آمریکا باید به خانواده‌های قربانیان آمریکایی که در بمب گذاری سال ۱۹۸۳ در مقر تفنگداران آمریکایی در بیروت، پرداخت شود.

انتشار این خبر موجی از انتقادات را متوجه تیم مذاکره کننده هسته ای و بانک مرکزی کرد، اما روابط عمومی این بانک دو روز بعد در اطلاعیه ای مدعی شد که غارت عجیب دارایی های ایران در آمریکا نقض برجام به حساب نمی آید!

اما سه روز بعد یعنی از عصر روز شنبه 4 اردیبهشت، بازی رسانه ای جدیدی از سوی "اتاق فکر دولت تدبیر" آغاز شد. دولتمردان یازدهم که 72 ساعت بود در خصوص غارت 2 میلیارد دلاری دارایی های ایران واکنشی از خود نشان نداده بودند، به یکباره و در یک اقدام هماهنگ واکنش های خود را آغاز کردند، به طوری که در عرض دو ساعت و نیم، "یک نظر واحد" از سوی 3 دولتمرد ارشد روحانی، درباره این مسئله منتشر شد.

این سه مقام دولت مثل همیشه یک مقصر تکراری را برای غارت 2 میلیارد دلاری دارایی های ایران پیدا کردند و اصطلاحا همه کاسه کوزه ها را مانند دفعات قبل بر سر دولت سابق شکستند!

ابتدا حمید بعیدی نژاد مدیرکل سیاسی و امنیت بین الملل وزارت خارجه که عضو تیم مذاکره کننده هسته ای هم است، دست به کار شد. او در صفحه شخصی خود در اینستاگرام نوشت که مسئولان بانک مرکزی در دولت قبل با خرید اوراق قرضه در آمریکا سرمایه گذاری کرده اند و باید دارایی های ایران را از سال 2006 از آمریکا خارج می کردند. بنابراین غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران در آمریکا ناشی از بی احتیاطی دولت قبل است.

هنوز یک ساعت از صحبتهای بعیدی نژاد نگذشته بود که اسحاق جهانگیری معاون اول دولت روحانی هم وارد صحنه شد و با بیان اظهاراتی در نشست با مدیران بانکهای خصوصی و دولتی سعی کرد بار دیگر توپ را به زمین دولت احمدی نژاد بیندازد. معاون اول رئیس جمهور اعلام کرد که غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران توسط دولت آمریکا نتیجه بی تدبیری دولت قبل است و دولتمردان سابق تصمیم گرفتند بخشی از منابع بانک مرکزی با یک اوراقی در اروپا مدیریت شود.

یک ساعت و نیم بعد از صحبتهای اسحاق جهانگیری، رئیس کل بانک مرکزی هم برای تکمیل پازل دولت تدبیر و امید، سکوت سه روزه خود درباره غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران را شکست و رسما اعلام کرد که در دولت گذشته به رغم هشدارهای دلسوزانه کارشناسان و مدیران بانک مرکزی مبنی بر پرهیز از سرمایه‌گذاری روی اوراق بهادار دلاری؛ هنگام خرید اوراق بهادار و سرمایه‌گذاری‌های دلاری، سهل‌انگاری‌شده، دقت کافی و احتیاط های لازم صورت نگرفته است.

فردای آن روز هم رسانه های حامی دولت که بعد از غارت 2 میلیارد دلاری اموال ایران ترجیح داده بودند سکوت اختیار کنند به یکباره در تیترهایی هماهنگ اعلام کردند که غارت 2 میلیاردی مربوط به دولت قبل است.

نکته جالب اینجاست که هر سه مقام دولت تدبیر و امید که عصر شنبه اظهارات یکسانی را در خصوص غارت 2 میلیارد دلاری منابع ایران در آمریکا مطرح کرده بودند، با کمترین حمله به دولت آمریکا، نوک پیکان حملات خود را به سمت دولت قبل چرخاندند.

اما حالا با گذشت دو روز از این جنجالها این سوال مطرح می شود که به راستی چه کسی مسئول توقیف دارایی های 2 میلیارد دلاری ایران توسط دولت آمریکا است؟ برای پاسخ به این سوال، اگر اظهارات روزهای گذشته مقامات ارشد دولت روحانی را در خصوص سرمایه گذاری دولت قبل در آمریکا بپذیریم، به نقش یک نفر می رسیم که می توانست اشتباه دولت محمود احمدی نژاد را در این خصوص جبران کند و جلوی تضییع حقوق ملت ایران را بگیرد.

این شخص کسی نبود جز نماینده بانک مرکزی در مذاکرات هسته ای. فردی که گفته می شود نه اقتصاددان است و نه تخصصی در مسائل بانکی دارد و بیشتر می توان یک وجهه حقوقی برای وی قائل شد. نماینده ولی الله سیف در مذاکرات هسته ای در طول دو سال اخیر که در کنار محمد جواد ظریف در مذاکرات حضور داشت می توانست با بررسی دقیق اشتباه دولت قبل راه سو استفاده آمریکایی ها را در برجام ببندد. در واقع شاید غارت 2 میلیارد دلاری دارایی های ایران به زعم دولتمردان نقض برجام نباشد، اما انتظار مردم و دلسوزان نظام از برجام این بود که حداقل جلوی دست اندازی دولت جنایتکار آمریکا را از دارایی های ایران بگیرد.

چرا نماینده سیف در مذاکرات هسته ای به غارت 2 میلیارد دلاری دولت آمریکا واکنش نشان نمی دهد؟

یک مقام سابق بانک مرکزی در این خصوص به خبرنگار « نسیم آنلاین » گفت: اوراق قرضه را هر دولتی هم خریده باشد، چندان مهم نیست، زیرا زمان خریدن اوراق قرضه بحث غارت دارایی های ایران مطرح نبوده است. دولتمردان ادعا می کنند، بعد از این که دولت قبل اوراق قرضه را خریده این اوراق در سال 91 بلکوه شده است. حالا سوال من است که آیا نماینده شما در سال 92 که مذاکرات هسته ای آغاز شد، از این مسئله خبر نداشت؟ آیا نباید بندی را در برجام قرار می داد و آمریکایی ها را ملزم می کرد که این پول را آزاد کنند؟

این مسئول اسبق تصریح کرد: در این جا دو فرضیه مطرح است. یا نماینده آقای سیف در مذاکرات هسته ای اصلا از این موضوع خبر نداشته یا اگر خبر داشته اصلا اقدامی در این خصوص انجام نداده است. حال این سوال از مذاکره کنندگان هسته ای مطرح می شود که پس شما چه مذاکره ای کرده اید؟ آیا مورد دیگری هم هست که شما ندیده اید و یا از کنار آن به راحتی گذشته اید و در برجام اشاره ای به آن نکرده اید و بعدا ممکن است برای کشور دردسر ساز شود؟

وی خاطرنشان کرد: پس باید گفت غارت دارایی های 2 میلیارد دلاری ایران بیشتر ناشی از ضعف کارشناسی تیم مذاکره کننده هسته ای به خصوص نماینده بانک مرکزی و آقای سیف بوده است. مگر تیم مذاکره کننده امتیازاتی را در برجام به طرف مقابل نداده که این دارایی ها آزاد شود؟ پس چرا این اتفاق نیفتاده است؟

معلوم نیست نماینده بانک مرکزی در مذاکرات هسته ای چه نقشی داشته است!

ضعف نماینده سیف در مذاکرات هسته ای انتقاد کارشناسان دیگر را هم ابرنگیخته است. حیدر مستخدمین حسینی معاون اسبق بانک مرکزی در گفتگو با « نسیم آنلاین » در این زمینه گفت: باید مشخص شود تیم اقتصادی مذاکره کننده هسته ای با چه کسانی صحبت کرده اند که در واقع مشکلات برجام را ندیده اند، به طوری که هنوز عمر برجام از 100 روز نگذشته که در اجرای آن مشکل ایجاد شده و اختلافات عمیق این چینی در آن به وجود آمده و مرجع قضاوتی هم در این خصوص وجود ندارد! این اتفاقات اعمال برنامه های اقتصادی کشور را معطل می کند.

با این حساب باید گناه بر باد رفتن دارایی های 2 میلیارد دلاری ایران توسط دولت آمریکا را بیش از همه به پای نماینده بانک مرکزی در مذاکرات هسته ای نوشت که به نظر می رسد در این زمینه سهل انگاری کرده است. باید دید دولتمردان برای پاسخگویی در خصوص عملکرد ضعیف نماینده ولی الله سیف چه توجیهی خواهند داشت. آیا انداختن این موضوع به گردن دولت قبل و جناحی کردن آن در شرایطی که آمریکا دارایی های کشور را تاراج کرده، کار درست است؟