توضیح در مورد عیدی ، سنوات و پاداش
طبق قانون کار، کارفرمایان، پیمانکاران و صاحبان موسسات موظف هستند، در پایان هر سال مبلغ مشخص معادل شصت روز آخرین مزد به عنوان عیدی به کارگران و کارمندان خود پرداخت نمایند.
همچنین قانون کار، برای پرداخت عیدی «سقف پرداختی» در نظر گرفته است به این ترتیب که عیدی پایان سال کارکنان تحت پوشش قانون کار، دو برابر حقوق پایه هر فرد است به شرطی که از ۳ برابر حقوق پایه مصوب بیشتر نباشد.
سنوات
علاوه بر پرداخت عیدی، کارفرما نیزموظف است به کارمندان و کارگران خود که طی یک سال از اشتغال آنها در همان کارگاه، شرکت یا اداره میگذرد، مبلغی معادل یک پایه حقوق به عنوان حق سنوات یا همان مزایای پایان خدمت بپردازد.
برخی کارفرمایان این مزایا را در پایان هر سال همراه با عیدی پرداخت میکنند اما برخی کارفرمایان حق سنوات را در پایان دوران اتمام کار یا قطع همکاری کارکنان خود تسویه میکنند.که این روش واقعا به ضرر کارکنان است.
سنوات پایان خدمت یا اصطلاحاً حق سنوات یکی از مزایای اجباری قانون کاراست که کارفرما در هر حالت موظف به پرداخت آن به کارمندان کارگران خود است. حق سنوات یا پاداش پایان خدمت مبلغی است که کارگر هنگام فراغت از کار از قبیل بازنشستگی، ازکارافتادگی، فوت و استعفا و… دریافت میکند و میزان آن معادل یک ماه آخرین مزد ثابت دریافتی کارگر است.
پاداش
معمولا اکثر موارد کاکنان مزد بگیر، میزان و دریافت عید ی و پاداش پایان سال را یکی می دانند وشاید فکر کنند که عیدی همان پاداش است درحالی که مبلغ درنظر گرفته برای عیدی با پاداش کاملا متفاوت است.
عیدی براساس ماده و تبصره قانون کار به همه کارمندان وکارگران یک کارگاه یا شرکت تعلق میگیرد، فرقی نمی کند که کارکنان (دائمی یا موقتی،تمام وقت و یا پاره وقت ) باشند.
اما پاداش سالانه می تواند براساس خواسته ی کارفرما به همه کارکنان پرداخت نشود،یعنی کارفرما تعیین میکند که آیا به همه کارکنان خود درآخرسال پاداش پرداخت کند یا نه.در این مورد قانون کار دیگر حق دخالت ندارد.
مثلا ممکن است یک کارمند درطول روزهای کاری اش خیلی برای پیشرفت و سود دهی شرکت تلاش کرده و کارفرما درنظر میگیرد که حتما به او برای قدردانی پاداش بدهد،و برای بقیه کارکنان پاداشی درنظرنگیرد.
بعضی کارفرماها برای کارکنان ثابت خود که یک یا چند سال دارد درآن اداره خدمت میکند پاداش درنظرمیگیرد و برای کارمندان و یا کارگرانی که مثلا تازه شروع به کارکرده اند پاداشی پرداخت نمی کنند.
اما تعداد کثیری از کارفرماها هستند که به قول معروف دست و دلبازند و در پایان هر سال برای همه ی کارکنان اعم از دائمی و موقت و تمام وقت و پاره وقت، البته براساس زحمت و تلاش هر کدام مبلغی را به عنوان پاداش به آنها پرداخت می کنند و باعث خوشحالی و تشویق کارکنان خود می شوند.
کارگر کیست؟
کارگر از لحاظ قانون کار کسی است که به هر عنوانی بر اساس قرارداد کاری درمقابل کار و اعمالی که به درخواست کارفرما انجام می دهد، حقوق و سایر مزایایی دریافت می کند. افرادی که مشمول این تعریف باشند، از نظر قانون، کارگرمحسوب می شوند و تفاوتی میان نگهبان یک کارگاه با مدیر فنی آن نیست (وکیل دعاوی اداره کار).
کارفرما چه کیست؟
کارفرما نیز به کسی گفته میشود که با ارائه حقوق و مزایای اقتصادی، کارگران را به کار دعوت میکند. همه مدیران میانی که واحد اقتصادی یا کارگاه را در غیاب کارفرما اداره میکنند، نماینده کارفرما محسوب میشوند.
وکیل دعاوی کار کیست؟
در قانون کار و وظیفهی وکیل دعاوی کار، رسیدگی به موضوعات مختلف اعم از کیفری ، حقوقی ، نظامی و اداری، کاری و غیره در مکان هایی که برای صلاحیت رسیدگی نیز مشخص شده است. در خصوص دعاوی بین کارگر و کارفرما اداره تعاون، کار ورفاه اجتماعی زیر مجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی عهده دار رسیدگی به این اختلافات است.
مراحل طرح شکایت کارگر از کارفرما
همانطور که در بالا شرح دادیم وکیل دعاوی کار، حکم یک وکیل حقوقی و یا کیفری را دارد و در صورت بروز اختلاف در روابط کارگر و کارفرما، چنانچه کارگر نتوانست موضوع مورد اختلاف را از طریق سازش مستقیم و گفتگو بین خود و کارفرما حل کند، سپس از طریق انجمن صنفی کارگران و یا نماینده قانونی کارگران و کارفرما به اداره کار مربوطه برای طرح شکایت خود مراجعه میکند. اداره کار صلاحیت رسیدگی به اختلاف میان کارگر و کارفرما را دارد. البته اگر کارگاه در حوزه آن اداره واقع شده باشد.
کارگر پس از رجوع به آن اداره، درخواست و شکایت خود را حداکثر در دو صفحه نوشته، آن را مکتوب می کند و به مسئول دبیرخانه اداره کار تحویل می دهد. چنانچه کارگر شخصاً امکان طرح دعوا را نداشته باشد، می تواند یک وکیل اداره کار کار با تجربه استخدام کند و به عنوان نماینده خود معرفی کند تا به جای او اقدام به طرح شکایت و دعوا نماید.
کارگر به عنوان مدعی باید به یکی از دفاتراسناد رسمی مراجعه کرده و به وکیل دعاوی کار مورد نظر خود وکالت دهد تا او بتواند به نمایندگی ازطرف کارگر در مراجع حل اختلاف، باید با ارائه وکالت نامه با توجه به مناطق جغرافیایی، ادارات کار و مراجع حل اختلاف تشکیل شده و قانون مربوطه ازجمله: وکیل دادگستری یا وکیل دعوای کاری انجام گیرد.
مراجع حل اختلاف معمولا وکالت نامه دستی و خطی که اصالت آنها مشخص نیست، نمی پذیرند؛ درصورتی آن که حقیقت و درستی اعطای نمایندگی و وکالت ازراه های دیگر برای مراجع حل اختلاف مشخص و آشکار گردد. برای همین انتخاب یک وکیل دعاوی کار با تجربه و سخنور بسیار مهم است.
کلام آخر
همانطور که گفته شد انتخاب یک وکیل با مهارت و باتجربه میتواند تا حد زیادی موفقیت شما را در طرح دعاوی میان کارگر و کارفرما مشخص کند. لذا بهتر است پیش از هر اقدامی با یک وکیل دعاوی کار زبده و متخصص مشورت کرده تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.