چگونه کنسانتره مناسب اسبمان را انتخاب کنیم؟
این روزها که دیگر اسب ها استفاده های کاری؛ مانند استفاده در حمل و نقل ندارند، استفاده های ورزشی و حرفه ای بسیار گسترده و مهم یافته اند. ورزش های زیرمجموعه سوارکاری و ارابه رانی در مسابقات بسیار مهم بین المللی مانند المپیک حضور دارند و شاید ده ها یا صدها میلیون طرفدار را در سراسر جهان به خود جلب نموده اند، این مقبولیت وسیع باعث شده تا گردش مالی و ارزش اقتصادی فعالیت های پرورش، تعلیم و آماده سازی اسب ها برای فعالیت های حرفه ای نیز اهمیتی استراتژیک یابد.
با توجه به این موضوع است که دیگر تغذیه اسب ها به عنوان یکی از پایه های اساسی پرورش و نگهداری حرفه ای از اسب ها از حالت تجربی خارج شده و شکلی بسیار حرفه ای و تخصصی به خود بگیرد. در این حرفه تخصصی دیگر تنها به چرای اسب ها در مرتع یا صرفاً علوفه دهی اکتفا نمی شود، بلکه از کنسانتره ها که یا خود مکمل ها را نیز درون خود دارند یا با آنها همراه می شوند برای پوشش دادن خلأهای تغذیه ای علوفه استفاده می شود. امروزه طیف متنوع و گسترده ای از کنسانتره های تخصصی برای هر گروه از اسب ها بر اساس سن، جنسیت، نوع فعالیت ورزشی و... قابل استفاده است که باید نحوه درست انتخاب و مصرف آنها توسط اسب داران حرفه ای فراگرفته شود.
در ادامه مطلب چند نکته مهم برای انتخاب کنسانتره مناسب اسب را ذکر می کنیم تا بدون مشکل اقدام به خرید نمایید.
1.توجه به سن اسب برای انتخاب کنسانتره
همان طور که اشاره شد، امروزه طیف گسترده و متنوعی از کنسانتره اسب در بازار وجود دارند که گاهی انتخاب بین آنها دشوار و گیج کننده می نماید. این کنسانتره ها بر اساس طبقه بندی های مختلفی فرموله و تولید می شوند و در بازار عرضه می شوند که می تواند راهنمای خوبی برای انتخاب کنسانتره مناسب برای هر اسب باشد. یکی از مؤلفه های اصلی تعیین فرمول، تولید و انتخاب آنها توسط اسب داران را سن یا مرحله رشد و زندگی اسب شامل می شود.
مثال بارز کنسانتره های تولید شده برای سنین خاص، کنسانتره های تخصصی کره اسب ها است. البته توصیه شده که برای داشتن انتخابی دقیق تر و مناسب تر باید علاوه بر سن، مؤلفه های دیگر مانند جنسیت و شرایط باروری، اهدافی مانند بهبود عملکرد ارگان ها یا اندام خاص و مهم مانند مفاصل و سُم ها یا یال، دُم و پوشش بدنی اسب یا عضله سازی و.... در خرید کنسانتره ها یا مکمل های مصرفی اسب ها در نظر گرفته شود.
1.نیازهای تغذیه ای اسب
طبقه بندی کنسانتره های اسب بر اساس مواردی مانند سن، جنسیت، مرحله رشد یا زندگی یا باروری، نوع و میزان فعالیت بدنی و تقویت سلامت یا عملکرد ارگان های خاص، همگی ریشه در احتیاجات تغذیه ای اسب ها نیز دارند که در هر کدام از این سنین یا مراحل زندگی دارای شرایط خاص خود هستند. احتیاجات ویتامینی، مواد و عناصر معدنی، اسیدهای آمینه و پروتئین ها، اسیدهای چرب ضروری یا مفید و... باید در فرمول کنسانتره ها و مکمل ها به طور اختصاصی برای هر گروه از اسب ها یا حتی در مواردی برای هر اسب به طور انفرادی در نظر گرفته شوند.
توصیه اکید شده که به دلیل نقش تکمیل کننده مکمل ها و کنسانتره ها برای علوفه (پایه و شالوده تغذیه اسب ها)، داشتن آنالیز مناسبی از کیفیت و ترکیب تغذیه ای علوفه در دسترس اسب ها می تواند بسیار کمک کند تا ترکیب مناسب مکمل و کنسانتره از نظر ترکیب مواد تغذیه ای ضروری و مورد نیاز اسب ها به طوری تنظیم یا انتخاب شود که پوشش دهنده نقاط ضعف یا کمبود علوفه باشد.
1.پروتئین ها یا اسیدهای آمینه دریافتی از کنسانتره
پروتئین ها و اسیدهای آمینه جزو مهم ترین و اساسی ترین گروه های مواد مغذی مورد احتیاج اسب ها است که به ویژه در گروه هایی مانند کره اسب ها و اسب های در حال رشد، مادیان های آبستن و اسب های حرفه ای و ورزشی با نیازهای تقویت و حفظ قدرت عضلات و... بیشتر اهمیت خود را نشان می دهد. ترکیب اسیدهای آمینه و میزان کل پروتئین تأمین شده در ترکیب کنسانتره مصرفی جزو مواردی است که باید در فرمول کنسانتره تولید شده توسط خود صاحب یا مسئول تغذیه اسب یا لیبل مشخصات تغذیه ای موجود بر روی بسته بندی کنسانتره آماده خریداری شده، مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
2.محتوای فیبر کنسانتره و نقش آن در سیستم گوارشی
این موضوع واضح است که در جیره اسب ها به عنوان حیوانات ذاتاً علفخوار، محتوای فیبر (عمدتاً شامل سلولز، همی سلولز و لیگنین) در خوراک کامل اسب یک موضوع پایه ای است که از جنبه های مختلف بسیار مهم است. اسب سانان سیستم گوارشی خاصی در بین سایر گروه های علفخواران دارند که متشکل از یک معده کوچک نسبت به جثه آنها است و فرایند اصلی هضم فیبر خوراک در کولون یا روده بزرگ آنها انجام می شود. این برخلاف نشخوارکنندگان است که یک معده چهارقسمتی بزرگ دارند و هضم اسیدی و میکروبی همه خوراک (چه بخش های فیبری و چه غیر فیبری) در آن انجام می شود.
بر همین اساس، اسب ها تعداد کثیر اما کم حجمی از وعده های غذایی را در طول روز برای تأمین احتیاجات روزانه خود مصرف می کنند تا معده کوچک آنها بخش های غیر فیبری را هضم کند و بخش های فیبری خوراک برای هضم به روده بزرگ می روند. کیفیت، اندازه ذرات و محتوای فیبر کل خوراک (کنسانتره و علوفه) می تواند علاوه بر تأمین احتیاجات تغذیه ای در سلامت اسب نقش بسیار مهمی ایفا کند.
به عنوان مثال، یکی از عوامل تعیین کننده در ابتلا به کولیک آن چیزی است که به روده بزرگ برای هضم و جذب می رسد که عمدتاً منابع فیبری و علوفه ای خوراک است و باید مؤلفه های لازم را از نظر کیفیت، کمیت، اندازه ذرات، عدم آلودگی به مواد خارجی ناخواسته و کپک ها یا سموم قارچی و... داشته باشد. اینها را باید در مورد کنسانتره و فیبر تأمین شده از منبع آنها نیز در نظر گرفت.
1.چربی های ضروری یا مفید در کنسانتره
چربی ها و روغن های موجود در خوراک نقش های بسیار مهمی فراتر از صرفاً ایفای نقش به عنوان یک منبع اصلی انرژی در رشد و سلامت اسب ها ایفا می کنند که باعث شده تا مکمل های اسیدهای چرب مفید و ضروری و کنسانتره های حاوی آنها در بازار خوراک اسب ها به موارد بسیار پرطرفدار و مورد توجه تبدیل شوند.
نتیجه گیری
امروزه کنسانتره اسب یکی از دو قسمت اصلی و ضروری خوراک اسب در تغذیه مدرن و علمی است که بدون آن تغذیه اصولی اسب ها قابل تصور نیست. به ویژه در اسب های حرفه ای و مسابقه ای از نژادهای اصیل و گران قیت اصولاً مکمل ها و کنسانتره ها را نمی توان حتی ذره ای مورد غفلت قرار داد. انتخاب کنسانتره و مکمل مناسب آن قدر مهم است که باید اسب داران با وجود مشغله فراوان برای آن وقت و هزینه کافی را در نظر بگیرند. اینترنت و امکانات نوین و بسیار مفیدی مانند وب سایت و اپلیکیشن جامع مرغابی در بستر آن می تواند کمک شایان توجهی کند که با سهولت و دقت بهتر و چالش کمتری این مهم انجام شود.
