آیا سونوگرافی برای بدن ضرر دارد؟
یکی از نگرانیهای بسیاری از بیماران، خطرات دستگاه سونوگرافی است. این مسئله به خصوص برای مادران باردار اهمیت بیشتری دارد، زیرا دستگاههایی مانند اشعه ایکس، آسیب شدیدی به جنین وارد میکنند و به هیچ وجه نباید در زمان بارداری مورد استفاده قرار بگیرند.
یکی از مهمترین سوالات بسیاری از افراد این است که آیا سونوگرافی برای بدن ضرر دارد؟ اگر شما نیز به این مسئله فکر میکنید و نگران خطرات و عوارض دستگاه سونوگرافی هستید، پیشنهاد میکنیم این محتوا را تا انتها مطالعه کنید. زیرا در ادامه قصد داریم به طور کامل درباره عوارض و خطرات سونوگرافی صحبت کنیم و پرونده این موضوع را برای همیشه ببندیم!
سونوگرافی ضرر دارد؟
قبل از اینکه به سراغ باقی بخش ها برویم، قصد داریم به این سوال شما پاسخ دهیم. تاکنون تحقیقات گستردهای روی خطرات و عوارض دستگاه سونوگرافی انجام شده است. نتایج پژوهشها نشان میدهد که سونوگرافی با خطرات و عوارضی همراه نیست. سونوگرافی نزدیک به چهار دهه است که وارد حوزه پزشکی شده و برای تشخیص و درمان بسیاری از بیماریها مورد استفاده قرار گرفته است.
تاکنون گزارشی مبنی بر آسیب امواج اولتراسوند به بدن دریافت نشده است. همین مسئله میتواند ایمن بودن روش سونوگرافی را اثبات کند. امواجی که در سونوگرافی مورد استفاده قرار میگیرند، امواج صوتی با فرکانس بالا هستند. بر اساس تحقیقات علمی، امواج صوتی با فرکانس بالا کاملاً برای بدن بی خطر هستند. این امواج به راحتی از بدن عبور کرده و با اندامهای بدن برخورد میکنند. سپس بدون اینکه کوچکترین آسیبی به سلولهای بدن وارد کنند، به سمت بیرون بازتاب خواهند شد.
آیا انجام سونوگرافی در بارداری ضرر دارد؟
در زمان بارداری، بدن در وضعیت کاملاً متفاوتی قرار دارد. برخورد برخی از اشعههای خطرناک مثل اشعه ایکس با اندامهای داخلی بدن، در نهایت به وضعیت فیزیکی جنین آسیب خواهد رساند. این اشعه میتواند منجر به بروز مشکلاتی مثل عدم رشد اندامهای جنین یا برخی بیماریها شود. در حالی که امواج اولتراسوند آسیبی به جنین وارد نمیکند و به هیچ وجه برای کودک خطرناک نیست.
حتی متخصصان زنان و زایمان توصیه میکنند که هر چند ماه یکبار برای انجام سونوگرافی مراجعه کنید. با استفاده از سونوگرافی، میتوان اطلاعات دقیقی در رابطه با وزن جنین، سلامتی بدن مادر و جنین و مواردی مانند این بدست آورد. بنابراین نیازی نیست نگران خطرات و عوارض سونوگرافی در زمان بارداری باشید.
سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی برای جنین ضرر دارد؟
یکی دیگر از سوالاتی که برای بسیاری از مادران باردار ایجاد میشود، این است که آیا سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی مانند سونوگرافی معمولی بی خطر است؟ قبل از اینکه به سراغ خطرات سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی برویم، بهتر است اطلاعاتی در رابطه با این نوع سونوگرافی در اختیار شما قرار دهیم.
در سونوگرافی تک بعدی، صرفا ساختار جنین به شکل سیاه و سفید روی صفحه نمایشگر نشان داده میشود. اما در سونوگرافی سه بعدی، امواج صوتی با فرکانس بالا از همه جهات به سمت جنین تابیده میشود. به همین دلیل، پزشک میتواند جنین را از تمامی جهتها مورد بررسی قرار دهد. زیرا تصویری که روی صفحه نمایشگر نشان داده میشود، سه بعدی است.
سونوگرافی چهار بعدی تصویری مشابه سونوگرافی سه بعدی نشان میدهد. با این تفاوت که حرکت جنین نیز قابل مشاهده است. بنابراین در سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی، امواج بیشتری به سمت جنین فرستاده میشود. همین مسئله موجب نگرانی مادران باردار خواهد شد. اگرچه تاکنون اطلاعاتی در رابطه با خطرات سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی ثبت نشده است، اما باز هم باید احتیاط را رعایت کرد. از نظر برخی پزشکان، سونوگرافی سه بعدی و چهاربعدی نباید بیش از حد لزوم انجام شود.
عوارض سونوگرافی کالر داپلر
همانطور که میدانید، نحوه انجام سونوگرافی داپلر تا حدودی با سایر انواع سونوگرافی متفاوت است. اگرچه در هر دو روش از امواج اولتراسوند برای بررسی اندامهای داخلی بدن استفاده میشود، اما تفاوتهای محسوسی بین این دو روش وجود دارد. دستگاه سونوگرافی داپلر روی یک ناحیه کوچک از بدن متمرکز میشود و امواج صوتی را صرفاً به سمت همان ناحیه ارسال میکند. به همین دلیل، سونوگرافی داپلر گرما و حرارت بیشتری را به سمت یک نقطه از بدن میفرستد.
علاوه بر این، تکنسین سونوگرافی باید پروب دستگاه سونوگرافی داپلر را برای چند ثانیه روی سطح پوست نگه دارد. همین مسئله منجر به افزایش ارتعاشات و انرژی میشود. به همین دلیل، پزشکان توصیه میکنند در ماههای اول بارداری برای انجام سونوگرافی داپلر اقدام نکنید. سونوگرافی داپلر به صورت اختصاصی برای بررسی جریان خون و اندازه گیری اکسیژن بدن مورد استفاده قرار میگیرد.
سلولهای خونی به طور مداوم در بدن در حال گردش هستند. به همین دلیل، میتوانند انرژی و گرمای دستگاه سونوگرافی را به سمت سایر نواحی بدن ببرند. همین مسئله خطرات دستگاه سونوگرافی داپلر را افزایش میدهد. بنابراین قبل از مراجعه به کلینیک و انجام سونوگرافی داپلر، حتما با پزشک مشورت کنید. به خصوص اگر در دوران بارداری قرار دارید، این مسئله اهمیت بیشتری خواهد داشت.
چگونه می توان خطرات و عوارض دستگاه سونوگرافی داپلر را کاهش داد؟
برای کاهش خطرات و عوارض دستگاه سونوگرافی داپلر، میتوان گرما و انرژی دستگاه را کنترل کرد. برای انجام این کار، باید میزان انرژی که از دستگاه مرتعش میشود را کاهش دهید. دستگاههای سونوگرافی دارای شاخص گرمایی هستند. شاخص گرمایی یک مقدار عددی بوده و روی صفحه نمایشگر دستگاه قابل مشاهده است.
شاخص گرمایی، میزان انرژی و گرمایی که از دستگاه مرتعش میشود را نشان میدهد. هر چقدر مدت زمان تابش انرژی به سمت بیمار افزایش یابد، شاخص گرمایی بیشتر میشود. به طور کلی، دستگاههای سونوگرافی شاخص گرمایی پایینی دارند و آسیبی به بدن وارد نمیکنند. تکنسین سونوگرافی میتواند میزان گرمایی که از دستگاه سونوگرافی مرتعش میشود را کنترل کند. همچنین قادر است مقدار عددی شاخص گرمایی را کاهش دهد.
ضرر کدام دستگاه سونوگرافی کمتر است؟
از دستگاههای مختلفی برای انجام سونوگرافی استفاده میشود. برخی از دستگاههای سونوگرافی شامل سونوگرافی کلینیکی، سونوگرافی هنلد هلد و مواردی مانند این هستند. همانطور که گفته شد، تاکنون گزارشی مبنی بر ضرر دستگاههای سونوگرافی دریافت نشده است. در نتیجه، میتوان گفت هیچ کدام از دستگاههای سونوگرافی با ضرر یا عوارض همراه نیستند.
البته بهتر است قبل از سونوگرافی داپلر با پزشک مشورت کنید. اگر مشکلی برای رفت و آمد به مرکز سونوگرافی و مراجعه حضوری ندارید، سونوگرافی مبله یا سونوگرافی کلینیکی گزینه کاملا مناسبی برای شما خواهد بود. در غیر این صورت، میتوانید از دستگاههای سونوگرافی هندهلد استفاده کنید. امواج تمامی دستگاهها مشابه به یکدیگر هستند.
در پایان باید گفت دستگاه سونوگرافی، از امواج اولتراسوند با فرکانس بالا برای تشخیص و درمان بیماریهای مختلف استفاده میکند. امروزه، از جدیدترین دستگاه های تصویربرداری پزشکی برای بررسی اندامهای داخلی بدن استفاده میشود.
یکی از بزرگترین نگرانیهای بیماران، خطرات و عوارض دستگاه سونوگرافی است. پژوهشها نشان میدهد، امواج اولتراسوند کاملا بیخطر هستند و مشکلی برای سلامتی شخص ایجاد نمیکنند. بنابراین انجام سونوگرافی حتی در دوران بارداری، با عوارض و خطر همراه نیست. البته بهتر است برای انجام سونوگرافی داپلر یا سونوگرافی سه بعدی و چهار بعدی، ابتدا به پزشک متخصص مراجعه کنید.