همه چیز درباره هوش مصنوعی

همه ی ما با شنیدن نام هوش مصنوعی به یاد کامپیوتر، ربات و دستگاه های هوشمند می افتیم و ناخواسته تمامی فکر و ذهنمان به سمت تکنولوژی هدایت می شود. چرا که بسیاری از امکانات موجود اطرافمان مانند: دستیار صوتی سیری و الکسا، دنیاهای مجازی مثل متاورس، اپلیکیشن های مکان یابی مثل ویز و حتی قفل امنیتی چهره یا اثر انگشت گوشی های هوشمند، از دستاوردهای هوش مصنوعی هستند.

هوش مصنوعی (Artificial intelligence) که به آن AI یا MI نیز گفته می‌شود، علمی است که منجر به هوشمند شدن ماشین‌ ها گردیده است. در واقع به هوشی که توسط ماشین ها ارائه شود، هوش مصنوعی گفته می شود. به بیانی دیگر می توان گفت که هوش مصنوعی ماشینی است که توسط انسان ها ایجاد می‌شود تا زندگی را برای آن ها آسان و راحت کند. از این رو هر چیزی که اطراف ماست  که ساخته دست خودمان است و زندگی را برای ما ساده تر نموده است، (حتی ساعت کوکی) نشان دهنده وجود هوش مصنوعی می باشد.

تعریف ساده هوش مصنوعی

تا به امروز دانشمندان به تعریف دقیقی که روی آن توافق داشته باشند، از هوش مصنوعی نرسیده اند. اما همه ی آن ها بر 4 چیز توافق نظر دارند. همه ی آن ها بر این باورند که هوش مصنوعی:

• مانند انسان فکر می کند.
• مانند انسان عمل می کند.
• منطقی فکر می کند.
• منطقی عمل می کند.

در واقع هوش مصنوعی یا artificial intelligence  شاخه ای از علوم کامپیوتر می باشد که اصلی ترین هدف آن تولید ماشین های هوشمند و توانمندی است که توانایی انجام وظایف مختلف را به عهده دارند.

تاریخچه هوش مصنوعی

تاریخچه و قدمت هوش مصنوعی به جنگ جهانی دوم بر می‌گردد. چرا که در این سال ها نیروهای آلمانی برای رمزگذاری و ارسال پیام های فوق سری خود، از ماشین enigma استفاده می کردند. در آن زمان یک دانشمند انگلیسی به نام آلن تورینگ اقدام به شکستن این کد رمز ها کرد. آلن تورینگ به همراه دوستان خود، اقدام به ساخت ماشینی به نام bombe کردند که رمز های enigma را رمزگشایی نمود. هر دو این ماشین ها اقداماتی را انجام می دادند که می توان آن ها را پایه و اساس شکل گیری اولین ماشین های هوش مصنوعی نامید. تورینگ ماشینی را هوشمند می‌دانست که بدون نیاز به انسان کارهای خود را انجام دهد و همانند انسان فکر، تصمیم گیری و عمل کند. برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این موضوع به سایت پرتال هوش مصنوعی سر بزنید.

البته پیش از تمام این ماجراها، یکی دیگر از از افراد پیشرو در زمینه هوش مصنوعی جان مک کارتی (John McCarthy)  بود. او در یک کنفرانسی که در تابستان سال ۱۹۵۶ میلادی برگزار شد، واژه هوش مصنوعی را به کار برد. جان مک کارتی در دانشگاه استنفورد، یک آزمایشگاه ا راه‌اندازی کرد و کار خود را با کار کردن بر روی خودروهایی با قابلیت رانندگی خودکار شروع کرد. او در سال‌ های بین ۱۹۶۵ تا ۱۹۸۰ مدیر آزمایشگاه هوش مصنوعی SAIL  شد. تحقیقات وی به جایی رسید که برخی مک کارتی را پدر علم و دانش تولید ماشین ‌های هوشمند می شناختند.

با انواع هوش مصنوعی آشنا شوید.

شاید فکر کنید که هوش مصنوعی تنها یک ماشین هوشمند است که کارهای روتین و ساده ی انسان را انجام می دهد. اما امروزه پیشرفت تکنولوژی به جایی رسیده است که هوش مصنوعی با توجه به کارایی های خود به دسته ی مختلف تقسیم می شود.

• ANI مخفف (Artificial Narrow Intelligence)  هوش مصنوعی محدود
• AGI مخفف (Artificial General Intelligence) هوش مصنوعی عمومی

هوش مصنوعی محدود یا ANI

شاید برخی تصور کنند هوش مصنوعی محدود، توانایی کم و محدودی نسبت به انسان دارد. اما همین هوش مصنوعی محدود یا ANI توانایی هایی همانند انسان و گاها بیشتر از انسان دارد. علت نام گذاری محدود بر روی این هوش مصنوعی، توانایی محدودتر آن نسبت به هوش مصنوعی عمومی یا AGI  می باشد. بسیاری از اپلیکیشن ها و دستگاه های بزرگ مانند: اپلیکیشن های پیش بینی آب و هوا، مسیریابی، تشخیص صدا و زبان، دستیارهای مجازی مانند: سیری و حتی درگاه های پرداخت، به کمک هوش مصنوعی محدود یا همان ANI فعالیت می کنند. اما همانطور که گفته شد، این نوع هوش مصنوعی، دقت کمتری نسبت به هوش مصنوعی عمومی دارد.

هوش مصنوعی عمومی  AGI

هوش مصنوعی عمومی یا همان AGI توانایی و دقت بالاتری نسبت به هوش مصنوعی محدود دارد. این که بگوییم این نوع هوش مصنوعی توانایی همانند انسان دارد، کمی اغراق کرده ایم. زیرا هنوز در زمینه هوش مصنوعی به این پیشرفت نرسیده ایم. اما هوش مصنوعی عمومی توانایی هایی بیشتر از هوش مصنوعی محدود، نزدیک به انسان و حتی دقیق تر از انسان در محاسبات و اندازه گیری دارد. به بیانی دیگر می توان گفت که این هوش مصنوعی تمایل بیشتری برای یادگیری مهارت ها و انجام وظایف و کارهای مختلف دارد. در واقع  پیشرفت هوش مصنوعی عمومی می‌تواند سرنوشت‌ تاریخ را دگرگون کند. از این رو سرمایه گذاران مختلف هزینه های فراوانی را در اختیار محققان قرار داده اند تا با تحقیق و پژوهش، هر چه سریع تر به قله ی موفقیت هوش مصنوعی عمومی برسند.

هوش مصنوعی چه تفاوتی با برنامه نویسی دارد؟

شاید برخی هوش مصنوعی را نزدیک به برنامه نویسی بدانند. اما این دو تفاوت های عمده ای باهم دارند که در ادامه معرفی خواهیم کرد: برای مثال در برنامه نویسی ورودی های مشخصی داریم و تمامی این ورودی ها از شروطی مانند if و else پیروی می کنند و به کمک آن ها به حل مسائل و نتیجه دلخواه می رسیم. اما هوش مصنوعی به حل مسائلی می پردازد که ورودی های متنوع داشته و نمی توان آن ها را به کمک برنامه نویسی حل نمود. برای مثال سیستم هایی مثل تشخیص صدا، اثرانگشت و یا چهره، که دارای ورودی های مختلف و بسیاری هستند را نمی توان به کمک برنامه نویسی حل نمود و حتما بایستی از هوش مصنوعی کمک گرفت. از این جهات هوش مصنوعی با برنامه نویسی تفاوت دارد و می توان آن را قوی تر از برنامه نویسی دانست.

شاخه های هوش مصنوعی کدامند؟

علم گسترده و پیچیده ی هوش مصنوعی دارای شاخه ‌های متعددی می باشد. برخی از این  شاخه ها عبارتند از:

• سیستم خبره (Experts Systems)
• رباتیک (Robotics)
• یادگیری ماشین (Machine Learning)
• شبکه عصبی (Neural Network)
• منطق فاری (Fuzzy Logic)
• پردازش زبان طبیعی (Natural Language Processing)

هوش مصنوعی چه کاربردهایی دارد؟

شاید تصور کنید که هوش مصنوعی تنها در زمینه کامپیوتر و دیجیتال فعالیت دارد. اما جالب است بدانید که پیشرفت این تکنولوژی راه به حوزه های پزشکی، اقتصاد، تولید و .. پیدا کرده است. در ادامه به معرفی کاربردهایی از هوش مصنوعی در زندگی روزمره انسان خواهیم پرداخت.

• کنسول بازی ایکس‌باکس ۳۶۰
• چراغ راهنمایی و رانندگی هوشمند
• موتورهای جستجوی گوگل  SEO
• دستیار‌های صوتی گوگل (Google Now) ، اپل (Siri) و مایکروسافت (Cortana)
• تجزیه و تحلیل سی تی اسکن، اشعه ایکس و MRI
• چکاب قلب و عروق های آن
• تشخیص فیبریلاسیون دهلیزی
• پیشبینی ریسک بیماری های قلبی عروقی
• تست عملکرد ریوی
• تست های قند خون
• از فروشگاه اپلیکیشن گوگل (Google Play)
• تطابق دادن اثر انگشت ‌ها یا چهره‌ ها برای باز نمودن قفل های امنیتی گوشی‌ های هوشمند
• شبکه‌های اجتماعی مانند: توئیتر یا اینستاگرام