اروپا نگران خروج ایران از توافق هستهای
به نظر میرسد اروپا گام چهارم برجامی ایران را جدی گرفته است. در حالی که وزیران خارجه تروئیکای اروپایی دیروز درباره برجام و گام چهارم ایران رایزنی کردند، فدریکا موگرینی، کمیسیونر سیاست خارجی اتحادیه اروپا دیروز برای اولین بار از زمان شروع گامهای ایران، خروج ایران از توافق هستهای را یک نگرانی عمده خواند.
«علی اکبر صالحی» رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیروز به فاصله سه روز بعد از آغاز گام چهارم برجامی ایران، به «آسوشیتدپرس» گفت: تولید روزانه اورانیوم با غنای پایین در ایران، پس از شروع مجدد غنیسازی در فردو افزایش یافته است. صالحی به خبرنگار آسوشیتدپرس در تهران گفته ایران اکنون روزانه حداقل ۵/۵ کیلوگرم اورانیوم با غنای پایین تولید میکند.
آنگونه که بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی گفته این به آن معناست که ظرفیت تولید اورانیوم ۶۷/ ۳ درصدی ایران چهار برابر شده و به زودی میتواند از این حجم نیز فرارتر برود.
ظاهراً اروپاییها این پیام گام چهارم ایران را دریافت کردهاند تا جایی که وزیران خارجه آلمان، انگلیس و فرانسه، دیروز درباره برجام و گامهای ایران نشست برگزار کردند؛ نشستی که نشانههای جدی گرفتن گام چهارم ایران از آن نمایان است. در حالی که اتحادیه اروپا در واکنش به گام سوم، از ایران خواسته بود که به تعهدات خود در برجام بازگردد، فدریکا موگرینی، بعد از نشست دیروز وزرای خارجه اتحادیه اروپا در بروکسل خروج ایران از توافق هستهای را «یک نگرانی عمده» خواند و گفت که منتظر گزارش آژانس بینالمللی هستهای درباره ایران است و سپس اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی حاضر در برجام به آن واکنش نشان خواهند داد. موگرینی هرچند گفته که در جلسه دو شنبه وزرای خارجی اتحادیه اروپا در خصوص استفاده از مکانیسم پیشبینی شده در برجام برای حل اختلافات بحث نشده، ولی تأکید کرده که این موضوع قرار است در کمیسیون برجام مورد بررسی قرار بگیرد. واکنش سایر وزرای خارجه اروپایی، بعد از نشست مشترک آنها نیز از جدی شدن نگرانی اروپاییان حکایت دارد. «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان پیش از نشست بروکسل نه تنها خواستار حفظ توافق هستهای (برجام) شد، فراتر از آن، لحنی هشداری در پیش گرفت و تهدید کرد «در غیر این صورت، ما تمام سازوکارهای موجود در توافق را در دسترس خواهیم داشت.»
ظاهراً منظور هایکو ماس از «تمام ساز و کارهای موجود در توافق» بازگرداندن تحریمها یا همان چیزی است که از آن به مکانیسم ماشه تعبیرمیشود. دو روز قبل عباس عراقچی درباره فعال شدن مکانیسم ماشه هشدار داده و گفته بود: «در خصوص «اسنپبک» (مکانیسم ماشه) من فکر میکنم کاملاً برای تمام مشارکتکنندگان در برجام شفاف ساختهایم که اسنپبک و بازگشت قطعنامههای قبلی [شورای امنیت]خط قرمز ایران است. اگر پاداش ایران پس از این همه تعامل و مذاکره و همکاری با آژانس این باشد که دوباره تحت فصل هفتم [منشور ملل متحد]قرار گیرد، این بهمعنای آن است که دکترین هستهای ما اشتباه بوده است و ما باید سیاست و دکترین هستهای خود را مورد بازبینی و بررسی مجدد قرار دهیم.»
سید عباس موسوی، سخنگوی وزارت امور خارجه هم هشدار داده که اگر مکانیسم ماشه اروپا فعال شود، ایران طیف وسیعی از انتخابها را پیشرو دارد که بنابر شرایط اقدام خواهیم کرد. بلومبرگ دیروز در گزارشی نوشت که اروپاییان «بهصورت خصوصی» به ایران «هشدار» دادند که اگر تهران گامهای بعدی را در کاهش تعهدات برجامی خود بردارد، سه کشور اروپایی، روند خروج از برجام را از ماه نوامبر (آبان ماه) آغاز میکنند. گاردین نیز با تأیید همین خبر نوشته که اتحادره اروپا به ایران «هشدار» داده که در صورت برداشتن گام جدید کاهش تعهدات برجامی از سوی این کشور، این اتحادیه در ماه نوامبر از توافق هستهای خارج خواهد شد. ظاهراً همین رویکرد طرف اروپایی باعث شد که برایان هوک، نماینده ویژه دولت امریکا در امور ایران، اواخر هفته پیش درباره نزدیک شدن موضع اروپاییان به دولت امریکا صحبت کند و بگوید «تغییرات محسوسی در مواضع اروپا علیه ایران ایجاد شده است.»
«روزنامه جوان»